สอบเรื่องการสืบราชสกุลครับ

[พระนาย]

สวัสดีครับหายไปนานได้แต่ติดตามอ่านอย่างเดียว พอดีไปเจอข่าวคุณใบเตยจดทะเบียนกับดีเจแมน



ข้อความในข่าว (หลังจากที่คู่รักดัง ใบเตย สุธีวัน ทวีสิน หรือ ใบเตย อาร์สยาม และ ดีเจแมน พัฒนพล กุญชร ณ อยุธยา ได้จดทะเบียนสมรสเมื่อวันที่ 24 มี.ค. 2563 ที่ผ่านมา โดย ใบเตย อาร์สยาม ได้เปลี่ยนนามสกุลเป็น กุญชร ณ อยุธยา ตาม ดีเจแมน สามี พร้อมทั้งโพสต์ภาพบรรยากาศลงไอจีส่วนตัว

โดยบอกว่า "สามีบอกว่าวันนี้วันดี วันมงคล วันเกิดใบเตย นางเลยถือโอกาสพามาจดทะเบียนสมรส ตอนนี้ แม่ใบ เข้าสู่ราชสกุล เปลี่ยนเป็น น.ส. สุธีวัน กุญชร ณ อยุธยา เรียบร้อยแระคร่า 24/03/2020" และมีแฟนๆ เข้ามาคอมเมนต์แสดงความยินดีเป็นจำนวนมาก)

ผมเลยสงสัยว่าปกติราชสกุลนั้นสืบจากฝ่ายชายใช่ไหมครับ แล้วจากข่าวทำไมใบเตยถึงใช้ ณ.อยุธยา ต่อท้ายเพราะจริงๆแล้วน่าจะใช้แค่กุญชรเฉยๆทั้งคู่ หรือไม่งั้นก็ต้องตามนามสกุลคุณพ่อของดีเจแมน เนื่องจากคุณแม่ของดีเจแมน คือคุณพิมพ์แข กุญชร ณ อยุธยา แต่ไม่น่าสืบทางแม่ได้

[เพ็ญชมพู]

เรื่องนี้เคยมี ปุจฉา-วิสัชนา ดังนี้แล  

ขอเรียนถามผู้รู้ทุกท่านครับ

อยากทราบการใช้ ณ อยุธยา ครับ

ปัจจุบันเห็นแวดวงบันเทิงมีคน นามสกุล ณ อยุธยา มาก บางคนก็มีสิทธิใช้ บางคนก็ยังน่าคลุมเครือ  เช่น อานันท์ทวีป ชยางกูร  สังเกตว่าจะใช้ ณ อยุธยาตลอด  อยากทราบว่า จริงๆแล้ว เขามีสิทธิใช้ ณ อยุธยาหรือไม่  เพราะทราบว่าถ้าจะใช้ได้จะต้องมาจากเชื้อสายทางพ่อเท่านั้น  ดังนั้นจึงอยากทราบจริงๆว่าเขาใช้ได้หรือไม่ครับ (พ่อของเขาคือใคร)  และช่วยบอกได้ไหมครับว่า ทำไมเราจะต้องใส่ใจกับระเบียบการนับราชสกุลครับ เผื่อผมจะได้ไปตอบให้คนไม่รู้ได้ฟังกัน  

ด้วยความเคารพ

เรื่องการใช้เครื่องหมายแห่งราชสกุล "ณ อยุธยา" ต่อท้านนามสกุลนั้น  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงกำหนดให้ใช้เฉพาะผู้ที่สืบสายสกุลโดยตรงลงมาจากพระบรมราชวงศ์  คือต้องสืบสายทางพ่อโดยตรงเท่านั้น  ในกรณีที่ใช้ราชสกุลเป็นนามสกุลตามมารดาหรือใช้ราชสกุลในฐานะเป็นบุตรบุญธรรมต้องห้ามมิให้ใช้ ณ อยุธยา ตาม ประกาศเพิ่มเครื่องหมายนามสกุลสำหรับราชตระกูล ลงวันที่  ๑  มกราคม  ๒๔๕๘  และ ประกาศแก้เครื่องหมายนามสกุลสำหรับราชสกุล  ลงวันที่  ๒๔  มีนาคม  ๒๔๖๗  แต่มาเมื่อประมาณยี่สิบกว่าปีมานี้  คณะกรรมการกฤษฎีกาได้มีการตีความให้หญิงซึ่งใช้ราชสกุลตามสามีให้ใช้ ณ อยุธยา ต่อท้ายนามสกุลได้  ก็เลยเป็นความนิยมกันว่า  ถ้ามิได้เป็นหม่อมราชวงศ์หรือหม่อมหลวงแล้วให้เติม ณ อยุธยา กันโดยอัตโนมัติไปหมด

[samun007]

http://www.royin.go.th/?knowledges=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%89%E0%B8%AA%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%A2

[เทาชมพู]

อธิบายทีละขั้นตอน
1   คุณดีเจแมน มีชื่อและนามสกุล ว่า พัฒนพล มินทะขิน  
2   ต่อมาเปลี่ยนนามสกุล มาใช้ราชสกุล กุญชร ตามคุณแม่ พิมพ์แข กุญชร ณ อยุธยา
3   ตามกฎหมาย คือ พัฒนพล กุญชร
4   บิดาของคุณพัฒนพลไม่ใช่ราชสกุล  คุณพัฒนพลจึงไม่มีสิทธิ์ใช้ ณ อยุธยา   การใช้ ณ อยุธยา กฎหมายอนุญาตเฉพาะคนที่มีพ่อเกิดมาในราชสกุล จากหม่อมหลวงลงมาถึงสามัญชน เท่านั้น
5  ใบเตยจดทะเบียนสมรสกับคุณพัฒพล กุญชร   ตามกฎหมายจึงเป็นนางสุธีวัน กุญชร  ไม่มีคำว่า ณ อยุธยา

คลาวเดีย จักรพันธุ์  ใช้ราชสกุลของคุณแม่  ม.ร.ว. จันทิรา จักรพันธุ์  ก็ไม่ปรากฏว่าเธอใช้ว่า คลาวเดีย จักรพันธุ์ ณ อยุธยา
ฮิวโก้ จุลจักร จักรพงศ์ ใช้ราชสกุลของคุณแม่ ม.ร.ว. นริศรา จักรพงษ์  ก็ไม่ปรากฏว่าเขาใช้ว่า จุลจักร จักรพงษ์ ณ อยุธยา

[เพ็ญชมพู]

เจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบในเรื่องนี้ ดูท่าจะไม่ใคร่จะมีความรู้เกี่ยวกับกฎระเบียบการใช้นามสกุลสำหรับราชสกุลสักเท่าไร  

[พระนาย]

ขอบคุณครับสำหรับความเห็นครับ ก็เป็นไปอย่างที่ผมเข้าใจ นึกว่ามีข้อยกเว้นอะไรถึงใช้ได้ แล้วถ้าเป็นไปตามนี้
สรุปแล้วดีเจแมนกับใบเตยไม่สามารถใช้ราชสกุล ณ อยุธยา
ตอนนี้ที่อยากรู้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องจะปล่อยให้เงียบไหม
จะมีการถอดราชสกุลไหม
ถ้าเป็นความผิด จะมีการเอาผิดคนที่เกี่ยวข้องไหม

[เทาชมพู]

หลายปีมาแล้ว ในเรือนไทย มีเรื่องของผู้ใช้นามสกุล ต่อท้ายว่า ณ อยุธยา   โดยไม่ได้เป็นราชสกุล
แต่บรรพบุรุษสามารถขอให้ทางอำเภอจดทะเบียนนามสกุลของตน มีคำว่า ณ อยุธยา ต่อท้ายได้
ดิฉันหาไม่เจอแล้วว่ากระทู้ไหน และนามสกุลอะไร
ไม่ทราบว่าป่านนี้ท่านไปขอเปลี่ยนกับทางอำเภอหรือยัง

คุณเพ็ญชมพูจำได้ไหมคะ

[เพ็ญชมพู]

หลายปีมาแล้ว ในเรือนไทย มีเรื่องของผู้ใช้นามสกุล ต่อท้ายว่า ณ อยุธยา   โดยไม่ได้เป็นราชสกุล
แต่บรรพบุรุษสามารถขอให้ทางอำเภอจดทะเบียนนามสกุลของตน มีคำว่า ณ อยุธยา ต่อท้ายได้
ดิฉันหาไม่เจอแล้วว่ากระทู้ไหน และนามสกุลอะไร
ไม่ทราบว่าป่านนี้ท่านไปขอเปลี่ยนกับทางอำเภอหรือยัง

ในกระทู้หนึ่งมีเรื่องราวทำนองนี้ แต่เป็นไปในแนวตรงกันข้าม

หลายปีมาแล้ว ในเรือนไทย มีเรื่องของผู้ใช้นามสกุลโดยไม่มี ณ อยุธยา ต่อท้าย  ทั้ง ๆ ที่บิดาสืบเชื้อสายมาจากบรรพบุรุษที่เป็นราชสกุล
คุณวีมีแนะนำให้ไปขอให้ทางอำเภอจดทะเบียนนามสกุลของตน มีคำว่า ณ อยุธยา ต่อท้าย
ไม่ทราบว่าป่านนี้ไปขอเปลี่ยนกับทางอำเภอหรือยัง

เรื่องนี้อยู่ในกระทู้ "จรูญโรจน์"
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=2863.0  

[เทาชมพู]

กระทู้ที่ดิฉันถาม คนละรายกันค่ะ  เป็นนามสกุลสามัญชน แต่จะด้วยอะไรก็ไม่ทราบ สามารถขอให้ทางอำเภอใส่ ณ อยุธยา ต่อท้ายได้

เรื่องใบเตย กำลังอึงคะนึงอยู่ใน pantip

 https://pantip.com/topic/39776876

[เพ็ญชมพู]

กระทู้ที่ดิฉันถาม คนละรายกันค่ะ  เป็นนามสกุลสามัญชน แต่จะด้วยอะไรก็ไม่ทราบ สามารถขอให้ทางอำเภอใส่ ณ อยุธยา ต่อท้ายได้

น่าจะเป็นเรื่องราวของนามสกุล "อุทรทวิการ ณ อยุธยา"

รบกวนท่านผู้รู้ช่วยบอกถึงข้อมูลราชสกุล อุทรทวิการหน่อยครับ หามาหลายที่แล้วไม่พบข้อมูลเลยครับ  อยากรู้เพราะว่าเป็นนามสกุลของเพื่อน

ดิฉันค้นกูเกิ้ลก็เจอคนนามสกุลนี้เข้าเหมือนกัน    เชื่อค่ะว่ามีตัวจริง
แต่ที่อัศจรรย์ใจคือราชสกุลนี้มาจากไหน ไม่เคยเห็นวี่แววมาก่อนเลย

เลยค้นในกูเกิ้ลอีกที เจอหมายเลขโทรศัพท์ในที่ทำงานของคุณสุนทร  อุทารทวิการ ณ อยุธยา   ก็ลองโทรไปสอบถาม
เท่าที่ได้คำตอบมาจากคุณสุนทร   นามสกุลนี้บรรพบุรุษเป็นหมอตำแยในรัชกาลที่ ๕  เป็นที่มาของชื่อ อุทร (ท้อง) ทวิ(สอง) การ ก็คือการกระทำ

มีบรรพบุรุษอีกคนหนึ่งเป็นเจ้าพระยาพระคลังสมัยรัชกาลที่ ๕  คุณสุนทรไม่แน่ใจเรื่องชื่อ บอกว่าชื่อเจ้าพระยาภิมุขเสนา

ดิฉันถามว่าคุณพ่อและคุณปู่ของคุณสุนทรเป็นหม่อมหลวง หรือหม่อมราชวงศ์อะไรทำนองนี้หรือเปล่า
คุณสุนทรตอบว่าเปล่า  ไม่ถึงขั้นเจ้านาย เป็นขุนนาง  
แต่คุณสุนทรได้ใช้นามสกุลนี้มานานแล้วตั้งแต่สมัยปู่สมัยพ่อ
นอกจากครอบครัวสายคุณสุนทรแล้ว ยังมีอีกสายหนึ่ง เดิมเป็นอุทรทวิการเหมือนกัน แต่เปลี่ยนชื่อสกุลเป็นอย่างอื่น
แต่ยังใช้ ณ อยุธยา

ดิฉันถามย้ำไปสองสามครั้งว่าคุณสุนทรใช้ ณ อยุธยาได้ยังไง  รู้สึกว่าคุณสุนทรก็งงๆ
คงเป็นเพราะใช้กันมาเรื่อยตั้งแต่สมัยปู่จนถึงพ่อหรือไงไม่ทราบ คงไม่นึกว่าใครจะถามแบบนี้ และคงไม่มีข้อมูลพอจะตอบได้

คุณสุนทรบอกว่ามีหลานคนหนึ่งกำลังทำปริญญาโทอยู่ที่คณะอักษรศาสตร์ จุฬาฯ คงจะรู้เรื่องนามสกุลมากกว่านี้
แต่คุณสุนทรจำชื่อจริงของหลานไม่ได้  จำได้แต่ชื่อเล่นว่า "เมน"

ถ้าใครเข้ามาอ่านแล้วรู้จักคุณเมน  ขอให้เข้ามาตอบสักหน่อยก็จะขอบคุณมาก

ถ้าคำตอบของคุณสุนทรถูกต้องตามความเป็นจริง ก็แปลว่ามีการจดทะเบียนนามสกุลของสามัญชน ต่อท้ายว่า ณ อยุธยาได้ มานานสักสองสามชั่วคนเป็นอย่างน้อย
จะด้วยเหตุผลอะไรที่เจ้าของนามสกุลไปจดคำนี้ต่อท้าย ก็ไม่อาจเดาได้

ส่วนเจ้าพระยาภิมุขเสนา นั้น ไม่เคยได้ยิน   รู้แต่ว่ามีเจ้าพระยามุขมนตรี  อยู่ในสกุลเปาโรหิตย์  คงไม่ใช่คนเดียวกัน
กับออกญาเสนาภิมุขหรือยามาด้า สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ย้อนหลังไปโน่น
คงต้องศึกษากันต่อไปค่ะ

[พระนาย]

จากการสอบถามความถูกต้องไปยังสำนักงานเขต เพื่อตรวจสอบ รวมถึงการพูดคุยในราชสกุลเอง สุดท้าย ดีเจแมน และ ใบเตย ยอมไปเปลี่ยนนามสกุล โดยไม่่มี ณ อยุธยา ต่อท้าย

[เทาชมพู]

ถูกต้องแล้วค่ะ

[NAVARAT.C]

ขอฝากประสบการณ์นี้ไว้ที่เรือนไทย
.
.
เรื่องประเภทเดียวกันนี้เคยดังมาครั้งหนึ่งเมื่อหลายปีมาแล้ว เมื่อคนดังในวงการบันเทิงที่มีคุณพ่อเป็นฝรั่งและคุณแม่เป็นหม่อมราชวงศ์แต่หย่าร้างกัน  เมื่อแรกปรากฏชื่อก็มีปัญหาทันที เพราะเธอใช้ราชสกุลของแม่ที่พ่วง ณ อยุธยาไปด้วย แต่เธอก็ยืนยันว่าของเธอถูกต้อง และชอบด้วยกฏหมาย
วันหนึ่งผมมีโอกาสคุยกับคุณแม่ของเธอ ถามขอความรู้ว่า ทำไมลูกของราชสกุลฝ่ายหญิง เขตจึงยอมจดทะเบียนให้มี ณ อยุธยาพ่วงท้ายได้ เธอบอกว่าเคยมีคำพิพากษาศาลฎีกา ตัดสินให้ลูกของหม่อมหลวงหญิงคนหนึ่ง เปลี่ยนนามสกุลจากของพ่อมาเป็นของแม่ แล้วมี ณ อยุธยาด้วย

เหตุเกิดจากตอนแรกที่ผู้เป็นมารดาไปยื่นขอเปลี่ยนชื่อและนามสกุลของบุตร แล้วเขตพระโขนงไม่ยอมจดให้ เธอจึงฟ้องศาล ไปจบที่ฎีกา ซึ่งพิพากษาให้เธอชนะ บุตรสาวทั้งสองคนจึงได้ใช้นามสกุลแม่ แล้วมี ณ อยุธยาพ่วงท้ายตามที่ร้องขอไว้ด้วย

เธอจึงใช้คำพิพากษาศาลฎีกานี้แหละ เป็นใบเบิกทางให้เขตเปลี่ยนชื่อให้ลูกสาวเธอ นอกจากได้ราชสกุลแม่แล้ว ยังได้ ณ อยุธยาพ่วงท้ายด้วย
เธอบอกว่าถ้าผมอยากได้สำเนาคำพิพากษานี้ก็ให้ไปขอเองได้ที่เขตพระโขนง แล้วบอกชื่อหม่อมหลวงหญิงคนนั้นแก่ผม

[NAVARAT.C]

ผมก็ไม่ได้อยากจะรู้ขนาดต้องแล่นไปทันที  เวลาผ่านไปหลายปี พอดีกับที่ผมมีธุระแถวพระโขนง เสร็จเร็วกว่าที่คิด จึงได้โอกาสเข้าไปคุยกับเจ้าหน้าที่ทะเบียนราษฎร์  ถามถึงเรื่องนี้ และขอสำเนาคำพิพากษาศาลฎีกาที่ว่า เผื่อจะเป็นประโยชน์กับญาติทางฝ่ายหญิงของผม 

เจ้าหน้าที่หายไปนานพอสมควรก่อนจะพาหัวหน้ามาพบ เขาบอกว่าเรื่องนี้เกิดก่อนที่เขาจะมารับหน้าที่ จึงไม่สามารถรื้อค้นเอกสารที่ผมต้องการได้  แต่ถึงหากจะได้ก็ไม่มีประโยชน์อะไรแล้ว  เพราะต่อมามีหนังสือของสำนักราชวังถึงกระทรวงมหาดไทย ขอให้ปฏิบัติตามระเบียบของสำนักพระราชวังในเรื่องการจดทะเบียนชื่อบุคคลที่ใช้นามสกุลที่เป็นราชสกุลโดยเคร่งครัด (ประมาณอย่างนี้เท่าที่จำได้นะครับ เพราะระเบียบที่ว่าเขาก็ไม่ให้ผมดูเช่นกัน)  ในส่วนของการใช้ ณ อยุธยา ต่อท้ายนามสกุลสำหรับทายาท  เขาบอกว่า ให้ใช้สำหรับทายาทของผู้สืบราชสกุลมาจากฝ่ายชายเท่านั้น ส่วนทายาทผู้สืบราชสกุลจากฝ่ายหญิง  ถ้าจะใช้ราชสกุลของฝั่งแม่ ให้ใช้ได้ แต่ห้ามมี ณ อยุธยา ต่อท้าย

สำหรับ “บุตรบุญธรรม” ของผู้สืบเชื้อสายราชสกุลทั้งฝ่ายชาย และหญิงที่ยังใช้นามสกุลที่เป็นราชสกุลอยู่ ไม่มีสิทธิ์ใช้ ณ อยุธยาต่อท้ายราชสกุลของตน และต้องขอพระบรมราชานุญาตด้วย ซึ่งโดยทั่วไปจะให้ใช้แค่ชื่อราชสกุล ไม่ให้ใช้ ณ อยุธยา

นั่นก็คือ กลับไปเหมือนเดิมดังที่ผมเข้าใจ

[NAVARAT.C]

สำเนาคำพิพากษาศาลฎีกาที่ว่า ถึงเขตจะไม่ได้ให้ผม แต่ผมก็สามารถหาจากสื่อสาธารณะได้จากเว็บของศาลเอง แม้จะเป็นบทคัดย่อ แต่ก็ได้ใจความในทุกประเด็น

ผมขอนำมาให้อ่านเป็นความรู้ครับ