บ้านเมืองเมื่อ 50+ ปีก่อน

[เทาชมพู]

เมื่อ 50+ ปีก่อน บ้านอย่างข้างล่างนี้มีให้เห็นมากมายในกรุงเทพ   มักจะอยู่ในซอยต่างๆ   แม้แต่ตามริมถนนที่ไม่ใช่สายการค้าใหญ่ก็ยังมีให้เห็นเหมือนกัน
เกิดทันเห็นบ้านพวกนี้   เห็นแล้วก็เฉยๆ   เพราะเป็นบ้านที่ค่อนข้างเก่าแล้วในยุคนั้น  ไม่ได้รู้สึกว่ามีเสน่ห์ชวนมองหรือชวนอยู่อาศัยตรงไหน    ไปไหนๆก็เห็น จนชินตา
ผิดกับยุคปัจจุบัน  ถ้ามีโอกาสเป็นเจ้าของบ้านแบบนี้ได้คงปลื้มมาก    ทาสีตกแต่งบูรณะให้อยู่ในสภาพดี   รับรองว่าสื่อต้องมาสัมภาษณ์ และกองถ่ายละครต้องมาขอใช้เป็นฉาก
บ้านหลังนี้ถ้าอยู่มาจนปัจจุบันน่าจะอายุเกือบ 100 ปี    อยู่ที่ถนนประดิพัทธ์ สพานควาย   เป็นบ้านของพันเอกพระยาทรงสุรเดชค่ะ

[เพ็ญชมพู]

บ้านเรือนริมถนนในยุคนั้นเป็นแบบนี้ค่ะ
หลังซ้ายเป็นบ้านเดี่ยวที่อยู่อาศัย   ลักษณะคือบ้านไม้สองชั้น มีหน้ามุขและปีกซ้ายหรือขวา
หลังขวาคือห้องแถวไม้สองชั้น  ชั้นล่างเป็นร้าน เปิดค้าขาย  ชั้นบนใช้อยู่อาศัย

น่าจะเป็นภาพชุดเดียวกัน

ข้างบนคือมุมที่มาจากถนนราชวิถีครับ
ด้านล่าง จากถนนพหลโยธิน

ถ้าจำไม่ผิด เจ้าของภาพนี้ (ยังอยู่ในเฟสบุ๊ค) บอกว่าเป็นตัวเขาเองกับพี่สาวถ่ายภาพที่ริมถนนหน้าบ้านริมถนนพหลโยธิน ราวๆ ปี 2502-2503 เป็นนักเรียนสวนกุหลาบรุ่นเดียวกันและเรียนห้องเดียวกันกับอดีตรัฐมนตรี 3 ท่าน คือ เนวิน ชิดชอบ, วัฒนา เมืองสุข และอีกท่านหนึ่ง ผมจำชื่อไม่ได้ ตัวเจ้าของภาพจบวิศวะ จุฬาฯ

[เพ็ญชมพู]

ภาพถ่ายมุมสูงอีกด้านหนึ่งของอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ ถนนพญาไทเมื่อ ๗๓ ปีก่อน มีบ้านเรือนไม่มากนัก

ตอนต้นของถนนทางซ้ายมือคือบริเวณที่เป็นโรงพยาบาลราชวิถี (ชื่อเก่าคือโรงพยาบาลหญิง) ในปัจจุบัน เคยเป็นแปลงเลี้ยงสัตว์ โรงพยาบาลสัตว์ และอาคารเรียน แผนกสัตวแพทยศาสตร์ (ขณะนั้นเป็นแผนกอิสระเช่นเดียวกับแผนกเภสัชกรรมศาสตร์ และแผนกสถาปัตยกรรมศาสตร์) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

วันที่ ๒๒ กุมภาพันธ์ ๒๔๘๙

[เทาชมพู]

บ้านสองหลังนี้อยู่ในบยุคเดียวกัน เป็นบ้านยุคหลังสงครามโลก  คือประมาณ 2490s  ถึง 2500s   บ้านขวาน่าจะสร้างก่อนบ้านทางซ้าย
เป็นบ้านสมัยใหม่ในยุคนั้น  เห็นได้จากหลังคาค่อนข้างลาดแบน  ไม่สูงชันอย่างหลังคาบ้านรุ่นก่อนๆ 
หลังคาสมัยใหม่แบบนี้ทำให้แดดส่งความร้อนลงมาที่ห้องชั้นบนได้มากกว่าบ้านทรงไทยโบราณที่หลังคาสูงชัน    แต่หลังคาเตี้ยๆแบนๆ  ก็เป็นที่นิยมกันหนาตาทีเดียวค่ะในกรุงเทพ 
บ้านในยุคนี้ยังคงนิยมสร้างด้วยไม้ ซึ่งราคาถูกกว่าตึก   สร้างเสร็จแล้วก็ไม่ปล่อยเนื้อไม้ไว้เฉยๆ  แต่ทาสีสวยๆทับ   เช่นบ้านสีเหลืองหน้าต่างเขียว    หรือตัวบ้านทาสีนวล หน้าต่างน้ำตาล   ไม่ค่อยมีสีขาว  อย่างอ่อนสุดคือสีครีม 
ตัวบ้านออกแบบง่ายๆ รูปทรงเหมือนกล่องสี่เหลี่ยมสองใบซ้อนกัน   บางบ้าน มีปีกซ้ายหรือขวา
บานประตูยังคงเป็นไม้ทึบ   บานกระจกยังไม่เข้ามาในความนิยม   ขอให้สังเกตบ้านทางขวาซึ่งเก็บหน้าต่างประตูเอาไว้แบบเดิม  ส่วนบ้านทางซ้ายชั้นล่างเปลี่ยนไปเป็นบานกระจกแล้ว

[naitang]

ผมเป็นเด็กบ้านนอก เข้ามากรุงเทพฯก็กินนอนอยู่แต่ในโรงเรียนประจำ เดือนหนึ่งได้กลับบ้าน 2 วัน (ออกจากโรงเรียน) ปิดเทอมจึงจะได้กลับบ้านเกิด ภาพบ้านเรือนในอดีตในกรุงเทพจึงจำกัดมาก   เมื่อออกจากโรงเรียนตอนสิ้นเดือนก็จะไปพักอยู่กับคุณลุงซึ่งเป็นนายทหาร บ้านอยู่ในบริเวณสี่แยกประดิพัทธ์ ก็เลยมีความคุ้นเคยอยู่บ้างกับลักษณะของบ้านในยุคจอมพล ป.

ในยุคนั้นมีการนำที่ดินด้านฝั่งตะวันออกของคลองประปามาจัดสรร ที่จัดทำเป็นรูปของหมู่บ้านก็คือหมู่บ้านพิบูลวัฒนา ใช้ถนนเลียบคลองประปา(ถนนพระราม 6)เป็นถนนหลักสำหรับการสัญจรเข้าออกพื้นที่กลางเมือง สำหรับพื้นที่ชายเขตหมู่บ้านก็จะเป็นที่ดินจัดสรร ซึ่งคิดว่าแปลงละประมาณ 100 ตารางวา ไม่แน่ใจว่ากินพื้นที่ถึงหลังโรงพยาบาลพระมงกุฎหรือไม่ แต่ในพื้นที่รอบๆสี่แยกประดิพัทธ์นั้นใช่แน่ๆ   

[naitang]

อารัมภบทมาเสียยืดยาวก็เพียงเพื่อจะขยายความว่า บ้านในยุคนี้มีลักษณะที่มีความเป็นเอกลักษณ์ เห็นบ้านลักษณะนี้ที่ใหนก็พอจะบอกได้ว่าสร้างมาในยุคใด  ในกรุงเทพฯก็จะเห็นมีกระจายอยู่ในย่านที่สำคัญๆ (สุขุมวิท สีลม สาทร..) ในต่างจังหวัดก็จะเห็นอยู่ในเขตตัวเมืองของจังหวัดสำคัญๆทางการทหาร (เชียงใหม่ เชียงราย แพร่ พิษณุโลก...)

ท่านที่เป็นสถาปนิกจะช่วยบรรยายได้ดีกว่าผม   สำหรับผมก็เห็นภาพแต่เพียงว่า เป็นบ้านยกพื้นสูง(อาจจะโปร่งหรือทึบ) เล่นระดับ ความสูงของห้องประมาณ 2.5 เมตร มีห้องนั่งเล่น/ห้องรับแขกที่มีหน้าต่างเป็นทรงยาว

[เทาชมพู]

คุณตั้งหมายถึงบ้านแบบใดแบบหนึ่งใน 2 แบบนี้หรือคะ

[naitang]

ส่วนมากจะเป็นบ้านปูน หรือปูนผสมไม้ พื้นและระเบียงจะยกสูงประมาณ 1+/- เมตร และเล่นระดับกัน ครับ

[เทาชมพู]

น่าจะเป็นบ้านครึ่งตึกครี่งไม้
ชั้นล่างก่ออิฐฉาบปูน   ชั้นบนเป็นไม้
ยังหารูปไม่เจอค่ะ  เจอเมื่อไรจะเอามาลง

[เทาชมพู]

เจอแล้วค่ะ
เมื่อก่อนเรียกว่าบ้านครึ่งตึกครึ่งไม้
เดี๋ยวนี้เรียกครึ่งปูนครึ่งไม้
ป.ล.บ้านนี้น่าจะปรับปรุงดัดแปลงใหม่ ที่ชั้นล่าง

[naitang]

ใช่เลยครับ

ผมชอบ style ของบ้านในยุคนี้ คิดว่าสักวันหนึ่งคงจะมีเงินและมีโอกาสได้สร้าง  บ้านใน style นี้เหมาะที่จะสร้างในพื้นที่ไม่น้อยกว่า 100 ตารางวา และจะเหมาะมากในพื้นที่ขนาดประมาณ 1+ ไร่  แล้วจัดให้มีสนามเขียวที่ขจีด้วยหญ้าลิ้นควายหรือหญ้ามาเลย์ มีต้นไม้ใบและผลพันธุ์ต้นสูงปานกลาง (10-15 เมตร) ปลูกเป็นต้นๆอยู่ห่างๆกัน(ตรงนี้บ้างตรงนั้นบ้าง)   

[เทาชมพู]

ตัวอย่างแบบบ้านยุค 2500 หรือ 60+ ปีก่อน ที่งดงามที่สุดหลังหนึ่งในกรุงเทพ   ออกแบบโดยพลเรือตรีสมภพ ภิรมย์ ศิลปินแห่งชาติ
บ้านหลังนี้คือวังรื่นฤดี ที่ประทับในสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี และพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี ในรัชกาลที่ 6  อยู่ที่สุขุมวิท ซอย 38

[เพ็ญชมพู]

ในยุคนั้นมีการนำที่ดินด้านฝั่งตะวันออกของคลองประปามาจัดสรร ที่จัดทำเป็นรูปของหมู่บ้านก็คือหมู่บ้านพิบูลวัฒนา ใช้ถนนเลียบคลองประปา(ถนนพระราม 6)เป็นถนนหลักสำหรับการสัญจรเข้าออกพื้นที่กลางเมือง สำหรับพื้นที่ชายเขตหมู่บ้านก็จะเป็นที่ดินจัดสรร ซึ่งคิดว่าแปลงละประมาณ 100 ตารางวา ไม่แน่ใจว่ากินพื้นที่ถึงหลังโรงพยาบาลพระมงกุฎหรือไม่ แต่ในพื้นที่รอบๆสี่แยกประดิพัทธ์นั้นใช่แน่ๆ    

บ้านในโครงการพิบูลวัฒนา พ.ศ. ๒๔๙๙ บนถนนพระราม ๖ สามเสน เป็นบ้านไม้ชั้นเดียว ใต้ถุนโล่ง ที่ดินเฉลี่ยหลังละ ๑๓๐ ตารางวา บ้านในโครงการมีทั้งหมด ๒๘๘ หลัง บนเนื้อที่ ๒๕ ไร่ เป็นหมู่บ้านจัดสรรโครงการที่ ๒ โดยภาครัฐของประเทศไทย (โครงการแรกคือ โครงการพิบูลเวศม์ พ.ศ. ๒๔๙๘ ที่พระโขนง คลองตัน โครงการที่ ๓ คือ โครงการทุ่งมหาเมฆ พ.ศ. ๒๕๐๑)

http://site001.ap.tu.ac.th/VMthaiResident_site/VM_2.html
http://site001.ap.tu.ac.th/VMthaiResident_site/VM_2a.html

[siamese]

บ้านไม้ในกรุงเทพ 50+ ปีก่อน

[เทาชมพู]

บ้านพักข้าราชการ ชนิดบ้านเดี่ยว ยุค 2510