รถม้าในสยาม เริ่มต้นยังไง ทำไม จึงเหลืออยู่เพียงลำปางครับ

[ราชปักษา]

อยากทราบว่า เมืองไทยเรา เริ่มใช้ รถม้า ตั้งแต่ต้นยุครัตโกสินทร์ และ พอรู่มาว่า เคยเป็นที่นิยมในหมู่เจ้านาย, ขุนนาง และ ผู้มีอันจะกินทั้งในกรุงเทพและตามหัวเมืองกันมากมาย




ขออภัยผิดรูปครับ ข้างบนนั้นรถม้าคงจะตั้งแต่ยุคทวารวดี-ศรีโคตรบูรณ์ สำหรับกิจกรรมในราชการเท่านั้น ไกลเกินคำถามไปหน่อย อันนี้ครับ







อยากทราบ รถม้าเหล่าหายไปยังไงช่วงเวลาไหนครับ ปัจจุบันจึงเหลืออยู่แค่ที่ลำปาง?(เคยมีการพยายามรื้อฟื้นกิจการรถม้าในจว.อื่นเหมือนกัน แต่ไม่ดังและไปไม่รอด)  แต่พวกรถ 3 ล้อ กับ รถลาก ถึงยังอยู่ต่อมาอีกหลายยุคกว่า

[ราชปักษา]

เท่าที่ เคยเจอก็แพร่ มีคอกที่เลี้ยงม้าพื้นเมืองส่งให้กิจการรถม้าลำปาง

เคยร่วมมือกับ นักศึกษาที่วิทยาลัยเกษตรแผนกปศุสัตว์ ลองเอามาวิ่งในเมือง 1-2 คัน อยู่ช่วงนึง แล้วก็หายไปเลย กลับไปเลี้ยงม้าพิ้นเมืองส่งลำปางต่อ

[V_Mee]

รถม้าที่ลำปางมีประวัติว่าเริ่มมาจากพระอุดรพิศดาร (สิญ  สิงหลกะ) ข้าหลวงที่ ๒ ประจำศาสลต่างประเทศนครเชียงใหม่ในช่วง พ.ศ. ๒๔๑๗ - ๒๔๒๖
เป็นผู้นำรถม้าขึ้นไปที่เชียงใหม่จำนวน ๒ คัน  ซึ่งคาร์ บอกซ์ เล่าว่า คุณพระนำรถม้าขึ้นไปเชียงใหม่เพื่อให้บริการในทำนองเดียวกับรถแท๊กซี่ในปัจจุบัน

ต่อมาปลายปี พ.ศ. ๒๔๔๒  พระยาศรีสหเทพ (เส็ง  วิริยศิริ - พระยามหาอำมาตยาธิบดี) เป็นข้าหลวงพิเศษต่างพระองค์ขึ้นไปจัดระเบียบราชการใน
มณฑลพายัพ  และก่อนจะกลับจากนครลำปาง  เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต เจ้านครลำปางได้มอบดาบฝักทองคำให้เป็นที่ระลึก  เมื่อกลับมาถึงกรุงเทพฯ แล้ว
พระยาศรีสหเทพได้กราบทูลปรึกษาสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย  เสนาบดีมหาดไทยมีรับสั่งให้รับดาบฝักทองนั้นไว้เพราะ
เจ้านครลำปางมอบให้โดยเสน่หา  พระยาศรีสหเทพจึงส่งรถ (ม้า) สี่ล้อขค้นไปให้เจ้านครลำปางเป็นการตอบแทน  ต่อมา พ.ศ. ๒๔๕๙ รถไฟขึ้นไปถึง
นครลำปาง  จึงมีผู้สั่งรถม้าขึ้นไปให้บริการรับส่งคนโดยสาร  ต่อมาใช่วงเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้วไม่นาน  สุขาภิบาลนครเชียงใหม่พิจารณาเห็นว่า
ม้าที่ใช้ลากรถม้าสัญจรไปมาในเมืองนครเชียงใหม่มีการถ่ายมูลเรี่ยราดตามท้องถนน  จึงสั่งให้เลิกใช้รถม้าในเขตสุขาภิบาลเมืองนครเชียงใหม่  โดยให้นำ
รถสามล้อถีบมาใช้งานแทน  บรรดารถม้าจากเชียงใหม่จึงถูกขนย้ายไปใช้งานอยู่ที่นครลำปางสืบมาจนปัจจุบัน
 

[ราชปักษา]

ขอบพระคุณผู้รู้รายแรก ที่มาตอบขอรับ

ถามต่ออีกนิด ว่า รถม้าตามหัวเมืองต่างๆ หายไปก็ด้วย สาเหตุเดัยวกับเชียงใหม่มั้ยครับ