รบกวนเรียนถามผู้รู้เรื่อง "นางรำ" ในยุคล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 ค่า

[เพ็ญชมพู]

ถ้าเป็นเรื่องของนางรำคณะละครของนายบุศย์มหินทร์ มีฉากผจญภัยต่างประเทศ น่าตื่นเต้น หากเขียนบทดี ๆ ทำเป็นละครจะน่าติดตามมาก  

..ปี ๑๙๐๐ วงนายบุศย์มหินทร์ นำดนตรีและคณะนาฏศิลป์ชุดหนึ่งไปแสดง

เหล่านักแสดงจากประเทศโลกที่สามถูกมองเป็นคณะนาฏกรรมประหลาด ต่างจากศิลปะอันเจริญเหมือนประเทศเขา เป็นของแปลกจากโลกนอก คณะนายบุศย์มหินทร์ จึงเป็นกลุ่มนาฏศิลป์พลัดถิ่น วิธีการดนตรีเหน่อ ๆ สุ่มเสียงดัง ชุดการแสดงดูลวดลายตระการตา ลีลาการแสดงลี้ลับ สีสันการแต่งกายแวววับ ระยิบระยับคล้ายเหล่าเทวดา ไม่! พวกเขาไม่เคยสัมผัสเทวดา จินตนาการไม่ถึงขั้นเทวา เขาคุ้นชินอาการพิศวงจากคณะละครสัตว์ ละครสีทองสดบุศย์มหินทร์จึงมีโอกาสร่ายรำพัด (Fan Dance) ในสวนสัตว์แห่งมหานครเบอร์ลิน ผู้ดีวิถีตะวันตก ชอบ ชื่นชม เรียกการแสดงแปลกประหลาดนั้นว่า EXOTIC พวกเขาดูแล้วหัวเราะ  พวกเขายิ้ม  เขาประทับใจ “คนแปลกประหลาด” พวก EXOTIC MAN



“...โรงละครหลวง (รัสเซีย) หรูมาก ละครนั้นนายบุษมหินทร์พาไปเล่น แต่ขาดทุน เพราะไปผิดฤดูกาล หนาวกันเกือบตาย นายบุษมหินทร์เป็นบุตรเจ้าพระยามหินทร์ศักดิ์ธำรง นำเอาแบบเจ้าคุณพ่อ ซึ่งมีชื่อเสียงดังในเมืองเรามาแล้วไปเล่น ละครเจ้าพระยามหินทร์มีชื่อเสียงโด่งดังสมัยโน้น ใคร ๆ ก็รู้จัก ไม่ได้เล่นเป็นเรื่องเป็นราว แต่เป็นฉาก ๆ สวยงามมาก เครื่องแต่งกายก็สวยแวววับ พราวแพรวไปหมด ถ้าไปเหมาะ ๆ คงจะได้เงินบ้าง ทางทูตจัดส่งกลับเพราะไม่มีเงิน"

“...คณะนาฏศิลป์มีสมาชิก ๓๕ คน เป็นหญิง ๒๓ ชาย ๑๒ ผู้หญิงเป็นทั้งตัวละคร นางรำ ส่วนผู้ชายเล่นดนตรี วงดนตรีประกอบด้วยเครื่องดนตรีไทยโบราณ เช่น ฆ้องวง ซึ่งประกอบด้วย ฆ้องโลหะระดับเสียงต่าง ๆ จำนวนมากรายรอบติดกับตัวไม้เป็นครึ่งวงกลม ระนาด ปี่ ขลุ่ย ฉิ่ง ฉาบ...”



“...นางรำแต่งเครื่องทรงอลงกรณ์ สวมชฎา มงกุฎ เพียบพร้อมด้วยเครื่องประดับประดา ต่างทั้งร้องทั้งรำ ทรงตัว โดยย้ายเคลื่อนไหว ตัดแข้งตัดขา เป็นท่าต่าง ๆ ไปตามจังหวะดนตรี บางครามือโบกรำไปข้างหลังเกือบจรดหลัง พวกเราซึ่งคุ้นเคยแต่ระบำรำเต้นแบบยุโรปมาแต่เล็กแต่น้อยก็ต้องทำใจลืมทัศนคติที่มีต่อนาฏศิลป์ของเราเองไว้ชั่วขณะ เพราะนาฏศิลป์ไทยนี้แม้จะดูแปลกตา แต่ทว่าน่าสนใจ โดยเฉพาะลีลาท่ารำของนางรำ ดูแล้วเป็นธรรมชาติ และมีเสน่ห์กว่านาฏศิลป์ของเราเสียอีก...”

“...คณะละครนายบุศย์มหินทร ถูกส่งกลับเนื่องจากการแสดงขาดทุนอย่างยับเยิน ไม่มีแม้ค่าเดินทางกลับ บ้างก็ว่าหญิงละครบางคนต้องนำชุดละครออกขายฝรั่งเพื่อเป็นค่าเดินทางกลับสยาม บ้างก็ว่าได้รับความช่วยเหลือจากราชทูตในยุโรป ทั้งนายบุศย์เองเมื่อกลับมาถึงยังโดนหญิงละครภายในคณะฟ้องร้องเรื่องค่าแรงตามสัญญาอีกด้วย..."

[นักเล่าเรื่อง]

ขอบพระคุณคุณเพ็ญชมพูมากๆ เลยค่า

อะไรดลใจให้หนูเข้ามาเจอห้องนี้ก็ไม่รู้ ดีใจมากๆ เลยค่ะ นับเป็นบุญจริงๆ เสมือนเป็นทางลัด  มีผู้มีความรู้แฝงตัวอยู่เต็มไปหมดเลย

[นักเล่าเรื่อง]

เป็นคำพ้นยุคอีกคำหนึ่งที่เพิ่งมาเจอคนใช้คำนี้ในเรือนไทยนี่แหละ  ควรที่คุณเพ็ญชมพูจะเก็บไว้ในสารบบ

คุ้นกับคำว่า "วัยแตกเปลี่ยว" มากกว่า 

"วัยแตกเปลี่ยว" เป็นคำใหม่สำหรับหนูเลยค่ะ 

[เพ็ญชมพู]

 

[เทาชมพู]

รุ่นกระทง   คุณเพ็ญชมพูคงเคยได้ยิน   

[เพ็ญชมพู]

ขออนุญาตคุณนักเล่าเรื่องถกเรืองภาษาประเดี๋ยวหนึ่ง  

ในช่วงชีวิตวัยรุ่น คนไทยมีคำที่เอามาจากลักษณะหรือชื่อเรียกในสัตว์มาใช้ที่ปรากฏในกระทู้นี้มีอยู่ ๒ คำ วัยแตกเปลี่ยว ยืมมาจากวัวควาย และรุ่นกระทง ยืมมาจากไก่

[CVT]

ขอบพระคุณคุณเพ็ญชมพูมากๆ เลยค่า

อะไรดลใจให้หนูเข้ามาเจอห้องนี้ก็ไม่รู้ ดีใจมากๆ เลยค่ะ นับเป็นบุญจริงๆ เสมือนเป็นทางลัด  มีผู้มีความรู้แฝงตัวอยู่เต็มไปหมดเลย

เมื่อคืนนอนหลับมั๊ยครับ
ห้องนี้เป็นแหล่งรวมสรรพวิชาจริงๆ เหมือนเป็นศูนย์รวมอับดุล อับดุลเอ๊ย ถามได้ตอบได้
ขอเพียงทำตามที่คุณหลวงนริศอัครเทพวราทร  เนติบัณฑิตไทย แนะนำไว้ครับ รับรองมันจะพรั่งพรูมาแบบเขื่อนแตกครับ 
แค่เรื่องนางรำ มันแตกไปถึงไก่กระทงแล้ว 

[เทาชมพู]

ขอบพระคุณคุณเพ็ญชมพูมากๆ เลยค่า

อะไรดลใจให้หนูเข้ามาเจอห้องนี้ก็ไม่รู้ ดีใจมากๆ เลยค่ะ นับเป็นบุญจริงๆ เสมือนเป็นทางลัด  มีผู้มีความรู้แฝงตัวอยู่เต็มไปหมดเลย

เมื่อคืนนอนหลับมั๊ยครับ
ห้องนี้เป็นแหล่งรวมสรรพวิชาจริงๆ เหมือนเป็นศูนย์รวมอับดุล อับดุลเอ๊ย ถามได้ตอบได้
ขอเพียงทำตามที่คุณหลวงนริศอัครเทพวราทร  เนติบัณฑิตไทย แนะนำไว้ครับ รับรองมันจะพรั่งพรูมาแบบเขื่อนแตกครับ 
แค่เรื่องนางรำ มันแตกไปถึงไก่กระทงแล้ว 

เดี๋ยวก็จะถึง  Cardiovascular Surgery ค่ะ

[นักเล่าเรื่อง]

ขอบพระคุณคุณเพ็ญชมพูมากๆ เลยค่า

อะไรดลใจให้หนูเข้ามาเจอห้องนี้ก็ไม่รู้ ดีใจมากๆ เลยค่ะ นับเป็นบุญจริงๆ เสมือนเป็นทางลัด  มีผู้มีความรู้แฝงตัวอยู่เต็มไปหมดเลย

เมื่อคืนนอนหลับมั๊ยครับ
ห้องนี้เป็นแหล่งรวมสรรพวิชาจริงๆ เหมือนเป็นศูนย์รวมอับดุล อับดุลเอ๊ย ถามได้ตอบได้
ขอเพียงทำตามที่คุณหลวงนริศอัครเทพวราทร  เนติบัณฑิตไทย แนะนำไว้ครับ รับรองมันจะพรั่งพรูมาแบบเขื่อนแตกครับ 
แค่เรื่องนางรำ มันแตกไปถึงไก่กระทงแล้ว 

นอนหลับๆ ตื่นๆ ค่า คือหนูยังตื่นเต้นอยู่ว่าวันนี้มีการบ้านต้องค้นหาเพิ่มอีกมากมายเลย แต่หนูยังคงไม่รู้เกี่ยวกับอาจารย์ "เทาชมพู" (ขออนุญาตเรียกอาจารย์เลยนะคะ) เดาเอาเองท่านคงต้องระดับครู อาจารย์เป็นแน่ ถ้าหนูรู้แล้วคืนนี้อาจไม่หลับอีกคืนค่ะ
หนูยังใหม่ถึงใหม่มากสุดๆ อาจยังไม่เข้าใจความควร ไม่ควร กฎ กติกา ต่างๆ อย่างไรแล้วมีคำแนะนำใดๆ เพิ่มมา หนูยินดีรับทุกข้อนะคะ เป็นบุญจริงๆ ที่ได้มาเจอคลังความรู้ในห้องนี้ค่ะ

[นักเล่าเรื่อง]

ขออนุญาตคุณนักเล่าเรื่องถกเรืองภาษาประเดี๋ยวหนึ่ง  

ในช่วงชีวิตวัยรุ่น คนไทยมีคำที่เอามาจากลักษณะหรือชื่อเรียกในสัตว์มาใช้ที่ปรากฏในกระทู้นี้มีอยู่ ๒ คำ วัยแตกเปลี่ยว ยืมมาจากวัวควาย และรุ่นกระทง ยืมมาจากไก่

หนูเคยผ่านตาคำว่า "กระทิงเปลี่ยว" ค่ะ แต่เป็นความรู้ใหม่ (อีกแล้ว) ที่มาของคำว่า "เปลี่ยว" มีความหมายมากกว่าที่เคยเข้าใจ ที่นี่เป็นคลังความรู้จริงๆ 

[เพ็ญชมพู]

เดี๋ยวก็จะถึง  Cardiovascular Surgery ค่ะ

คงต้องผ่านศัลยกรรมทรวงอกและเกียร์รถยนต์ก่อน  

CVT มาจาก cardiovascular thoracic เป็นคำเรียกพวกที่เรียนทางผ่าตัดทรวงอก ซึ่งไม่ใช่เต้านม แต่หมายถึงอวัยวะภายในเช่นหัวใจ ปอด หลอดเลือดใหญ่
คนชอบคิดว่าผมเป็นช่างเพราะ รถยนต์รุ่นใหม่ใช้ เกียร์ CVT

[เทาชมพู]

 ถึงคุณเจ้าของกระทู้
 เข้าใจว่า "บท" ของหนูหมายถึงบทละครโทรทัศน์   ไม่ใช่บทหนัง หรือบทละครเวที    แต่เป็นบทอะไรก็ตาม การถูกกำหนดให้เขียนในสิ่งที่คนเขียนไม่มีพื้นฐานด้านเนื้อหามาก่อนเป็นเรื่องยาก    ปกตินักเขียนที่ประสบความสำเร็จเขาจะเขียนถึงสิ่งที่ตัวเองเข้าใจดี  รู้เห็นมาก่อนจากประสบการณ์ จึงมักจะปรากฏอยู่บ่อยๆว่างานเขียนชิ้นต้นๆ มักเป็นงานชิ้นดังของเขา   เพราะนักเขียนเขียนจากชีวิตตนเองหรือสิ่งที่รู้เห็นมา  มันก็เลยมีชีวิตชีวา  แต่ถ้าไม่รู้จักชีวิตในเรื่อง บางทีภาพมันก็ออกมาแห้งๆ และเบลอๆ  เนื่องจากอาศัยการคาดเดา ไม่เห็นของจริง
แต่ก็ไม่คัดค้านอะไรละค่ะ  เห็นใจ       
เพราะปัจจุบัน งานเขียนที่ควรจะทำได้ตามใจชอบนั้น เมื่อมาเป็นอาชีพ ก็ต้องทำตามอุปสงค์อุปทานของผู้บริหารงาน    นักเขียนไม่ค่อยจะมีสิทธิ์เลือกนัก   

ก็จะช่วยเท่าที่ช่วยได้

ถ้าหนูกำหนดให้นางเอกเป็นนางรำ อยากให้อยู่ในวังเจ้านาย  สมัยรัชกาลที่ ๕   ต่อไปคือวาดภาพในจินตนาการออกมาให้ได้
ถ้างั้นนางเอกหนูก็น่าจะใกล้เคียงกับนางเอกเรื่อง โหมโรง  นั่นแหละสาวชาววังที่เป็นสามัญชน   พูดคุยกับผู้ชายได้ ไม่มีข้อห้าม
หนังสือที่ควรอ่านประกอบ คือ ชีวิตในวัง ของม.ล.เนื่อง นิลรัตน์   ท่านเขียนจากประสบการณ์ในฐานะนางข้าหลวงของวังพระวิมาดาฯ   หนูจะได้รู้ว่าสาวๆในสมัยรัชกาลที่ ๖  เขาอยู่กันอย่างไร ทำอะไรแบบไหน

[SILA]

ไม่ทราบว่าเคยอ่านหรือดูแล้วยัง,
        อีสา นิยายย้อนยุคเริ่มที่รัชกาลที่ ๖ ถูกนำมาสร้างเป็นละครหลายครั้งในรอบหลายทศวรรษ
ตัวเอกดำเนินเรื่องเป็นเด็กหญิงกำพร้าเติบโตในวัง,ได้ฝึกเรียนการรำ และได้เป็นหม่อมของท่าน แต่ชีวิตผกผัน
ผ่านมา,ผ่านไป หัวใจไม่เคยหยุดพัก

[Naris]

หูย ข้อมูลไหลมาดั่งน้ำหลากท่วมกรุงศรี
กระผมก็แอบฟังได้เพลิดเพลินใจ

[เทาชมพู]