ว่าด้วยเรื่องภาษาโปรตุเกสครั้งต้นกรุงรัตนโกสินทร์
ภาษาโปรตุเกส ถูกใช้เป็นภาษากลางในการติดต่อระหว่างกรุงศรีอยุธยากับชาวตะวันตกชาติต่าง ๆ ทั้งในด้านการค้าและการทูตเรื่อยมาตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
จดหมายของพระยาสุริยวงศ์มนตรี (ดิศ บุนนาค) เสนาบดีกรมพระคลังในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ลงวันที่ ๑๕ สิงหาคม พ.ศ. ๒๓๖๑ ฝากมากับนายสตีเฟน วิลเลียมส์ (Stephen Williams) กัปตันเดินเรือชาวอเมริกันซึ่งนำสินค้ามาแลกเปลี่ยนกับน้ำตาลที่กรุงเทพมหานคร และได้เข้าเฝ้าพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์
จดหมายฉบับนี้ส่งถึงประธานาธิบดีเจมส์ มอนโร (James Monroe) เป็นการติดต่อกันอย่างเป็นทางการครั้งแรกระหว่างไทยและสหรัฐอเมริกา
โดยเขียนเป็นภาษาโปรตุเกส ภาษาทางการทูตที่ใช้ในราชอาณาจักร ปัจจุบันเก็บรักษาที่แผนกเอกสารโบราณ หอสมุดรัฐสภาสหรัฐอเมริกา; James Monroe Papers Series I. เอกสารเลขที่ ๔๗๘๔-๔๗๘๕
โปรดสังเกตตราประทับบนจดหมายทั้ง ๒ แผ่น คือตราปักษาวายุภักษ์แบบเก่าที่เราเคยพูดถึงกันนั่นเอง 
