ฉากประทับใจในหนังเก่า (3)

[เทาชมพู]

เด็กน้อยทั้งสามกลายเป็นคุณปู่คุณตากันหมดแล้ว

[SILA]

       กระแสการประท้วง Black Lives Matter ในและนอกอเมริกาตามหลังเหตุการณ์เสียชีวิตของ George Floyd
ส่งแรงกระเพื่อมต่อหนังอมตะอีกครั้ง นั่นคือ
        Gone With the Wind - วิมานลอย ที่เป็นตำนานโดดเด่นโด่งดังมายาวนานจนหลีกเลี่ยงการตกเป็นเป้าไม่ได้
เมื่อเกิดกระแสเรื่องนี้ขึ้นมา
        John Ridley ผู้เขียนบทหนังเรื่อง “12 Years a Slave” กล่าวว่า วิมานลอย นำเสนอภาพตอกย้ำภาพจำของ
เชื้อชาติผิวสี       
        ตามนั้น HBO Max ซึ่งให้บริการหนังตามสั่ง ได้ถอด วิมานลอย ออกจากรายการหนังให้บริการชั่วคราว ด้วยเหตุว่า
หนังมีเนื้อหาอคติเรื่องเชื้อชาติสีผิว และ เชิดชูระบบทาส แล้วจะนำกลับมาให้บริการใหม่พร้อมด้วยบทนำเกี่ยวกับบริบททาง
ประวัติศาสตร์ก่อนเข้าสู่ตัวหนัง

[SILA]

           อย่างที่ทราบกันแล้วว่า วิมานลอย นำเสนอเหตุการณ์สงครามกลางเมืองสหรัฐอเมริกาในแอตแลนตาพร้อมภาพ
แรงงานทาสผิวสี
           ชีวิตทาสที่นั่น ณ "ทารา" ดูดีมีความสุขน่าพึงพอใจไร้ทุกข์ยาก อยู่สบายภายใต้ร่มเงาอบอุ่นของเจ้านายผิวขาวแสนใจดี

           ทาสพี่เลี้ยงอย่างแมมมี่ ทำงานรับใช้รู้ใจใกล้ชิดเป็นคนสนิท และมีอำนาจสตรองพอที่จะแนะนำควบคุม "เอาอยู่"
คุณหนูแสนพยศ - สการเล็ตที่ก็รักและยอมเชื่อฟังแมมมี่

[SILA]

          แต่ก็ยังมีบางตอนในยามคับขันตึงเครียดสุดขีด หนังแสดงภาพทาสสาวน้อยคนดำหน่อมแน้มอย่างพริซซี่ให้คนดู
พลอยรำคาญจนบางคนอาจเผลอเห็นตามเมื่อสการเล็ตตบหน้าเธอ แต่แล้วหลังจากนั้นก็ให้โอกาสสการเล็ตแก้ตัวด้วยการ
ไม่ทิ้งพริซซี่ไว้แต่พาหนีไปด้วยเมื่อแยงกี้บุกเข้ายึดแอตแลนตา

[SILA]

         นอกจากนี้ยังมีบทบาทเล็กๆ ของทาสชายที่เปิดโอกาสให้ได้แสดงภาพ ความหมายของชีวิตทาส(black lives matter)
ณ ทารา อย่าง คนรถ ที่สการเล็ตมอบนาฬิกาพกของบิดาให้เป็นที่ระลึกถึงพ่อที่จากไป

         และ หัวหน้าคนงานในไร่ - บิ๊ก แซม ที่เธอได้พบพานระหว่างทาง(ถูกเกณฑ์)ไปขุดสนามเพลาะ เธอมีอาการดีใจที่ได้เจอ,
ทักเรียกชื่อทาสแต่ละคน และเมื่อร่ำลาเธอยังบอกว่าหากใครบาดเจ็บเป็นไรให้บอกเธอด้วย

[SILA]

         ด้วยบทบาทที่โดดเด่นและการแสดงที่ทรงพลังดีงามตามท้องเรื่อง ผู้รับบทแมมมี่จึงได้รับการเสนอชื่อ
ชิงออสการ์สมทบหญิง(ที่ถูกบันทึกเป็นประวัติศาสตร์ว่าเป็นคนผิวสีคนแรกที่ได้รับการเสนอชื่อ) และ ได้รับ
รางวัลนั้นไป

[SILA]

         แต่ ในคืนวันงานนั้นก็เกิดเหตุการณ์แบ่งแยกผิวสี เมื่อเธอถูกจัดให้นั่งในส่วนบริเวณท้ายงาน
ไม่ได้ร่วมโต๊ะกับนักแสดงนำทั้งสอง

แมมมี่ที่ขอบล่างตรงกลางเกือบตกเฟรม

[SILA]

เปรียบเทียบกับเหล่ารูปปั้นที่ถูกโค่นล้มในหลายเมืองแล้ว วิมานลอย จะอยู่ดีดังเดิมเป็นบันทึกหน้าประวัติศาสตร์
ของวงการหนัง ที่อาจจะมีคำนำกำกับสำหรับผู้ชม 

แถมพ่วงด้วย
              วรรณกรรมอมตะซึ่งเป็นที่รักของคนทั่วโลกก็โดนหางเลขไปด้วย (เมื่อหลายปีก่อน, บ้านเล็กในป่าใหญ่ก็โดน
ไปแล้ว ด้วยประเด็นเหยียดชาวอินเดียนแดง จนถูกถอดออกจากทำเนียบหนังสือเยาวชน)
              ด้วยข้อความ(อ่อนไหว)ในวงเล็บที่ถูกกล่าวหา, จากบทที่ 16

เมื่อเจ้าชายน้อยมาถึง โลก

            The Earth is not just an ordinary planet! One can count, there, 111 kings
                   (not forgetting, to be sure, the Negro kings among them),
7,000 geographers, 900,000 businessmen,...
           
เจ้าชายน้อย เคยถูกนำมาสร้างเป็นหนังปี 1974 และ แอนิเมชั่น ปี 2015

[เทาชมพู]

ในการ์ตูน Fantasia  ของดิสนีย์  มีฉากสาวน้อยเซนทอร์ผิวดำรับใช้นายสาวเซนทอร์ผิวขาว    ฉากนี้เคยฉายในโรง  ต่อมาถูกหั่นออกไปในระยะหลัง  เมื่อกระแสต่อต้านการเหยียดผิวแรงขึ้น

[SILA]

          หลังจากหนังอมตะระดับตำนาน Gone With the Wind - วิมานลอย ลอยไปหลายสิบปี ต่อมาจึงปรากฏมี
หนังเกรดบีแต่ทุนหนาสร้างจากนิยายขายดีที่หาญเทียบ,ตามรอย(ดูโปสเตอร์ ในคห.ต่อไป)
         นำเสนอเนื้อเรื่องย้อนยุคเจ้านายทาสฝ่ายใต้ แต่แทนที่ชีวิตทาสโลกสวยโรแมนติคแบบวิมานลอยกลับสลับเป็น
ด้านตรงข้ามที่รุนแรงเร้าอารมณ์(ซึ่งนับว่าแรงมากในยุคนั้น) ตามคำโปรยและภาพบนโปสเตอร์

[SILA]

          และ ผลลัพธ์ คือ หนังทำเงินที่โดนนักวิจารณ์แถวหน้าหัวแถวอย่าง Roger Ebert สับแหลกประมาณว่าเป็น
หนังขยะขายเซ็กซ์และความรุนแรง ถึงขนาดที่ไม่มีดาวให้แม้แต่ครึ่งดวง
          แต่ เมื่อเวลาผ่านไปเนิ่นนาน จึงมาถึงวันนี้ที่หนังขยะเรื่องนี้มีคนมองว่าเป็น "หนังแนว" exploitation movie
(- หนังพาณิชย์เกรดบี ที่มุ่งนำเสนอเนื้อหาที่จะเรียกคนดู เช่น ความรุนแรง,เซ็กซ์,ความแปลกแหวกแนว, ฯ) ระดับเงินทุน
สร้างสูงที่นำเสนอด้านมืดของชีวิตทาสที่เกิดขึ้นในสมัยนั้น และ นักดูหนังบางคนแนะนำให้หาทำ(หามาชม) 

โปสเตอร์จงใจเลียนแบบวิมานลอย ด้วยภาพคู่นักแสดงนำ(แต่ออกแนวหนังผู้ใหญ่ที่เสนอภาพสองคู่ช-ญ ต่างผิวสี)
ภาพฉากจากในเรื่องด้านใต้นักแสดงนำ

[SILA]

และ เมื่อมาถึงบ้านเราจึงได้ชื่อไทยว่า วิมานเลือด

         Mandingo (1975) หมายถึงชายชาวกาฬทวีปแถบตะวันตกที่มีร่างกายล่ำสันบึกบึนเหมาะที่จะเป็นเป็นพ่อพันธุ์
ผลิตลูกทาสออกจำหน่าย  กับเป็นนักสู้บนสังเวียนเดิมพันเงินพนันและชีวิตซึ่งนักวิชาการกล่าวว่า ไม่มีบันทึกหลักฐาน
ของการต่อสู้เช่นนี้ในสมัยนั้น

[เทาชมพู]

"ผลลัพธ์ คือ หนังทำเงินที่โดนนักวิจารณ์แถวหน้าหัวแถวอย่าง Roger Ebert สับแหลกประมาณว่าเป็น
หนังขยะขายเซ็กซ์และความรุนแรง ถึงขนาดที่ไม่มีดาวให้แม้แต่ครึ่งดวง"

เห็นด้วยค่ะ  ฝีมือการสร้าง กำกับ และการแสดงของดารา  เอา 0  ไปกินให้หมดเลย

[SILA]

คำโปรยภาคภาษาไทยบนโปสเตอร์หนังเกรดบีนี้ที่แสนทะเยอทะยาน
แต่ ต่อมาได้กลายเป็นแบบอย่าง หนังแนวน่าหามาดู (ให้รู้จักหนังแนวนี้เคยมีมา,หนังรุนแรงแห่งยุคนั้น,ทำไมหนังไร้ดาวฯ)

[SILA]

           ณ คฤหาสน์ทางใต้ในยุคสมัยค้าทาส, ปกครองโดยพ่อ กับ ลูกชายซึ่งอยู่สายไม่โหดยังพอมีเมตตา ดำเนินกิจการ
ค้าทาสที่ทำเงินให้เป็นกอบกำ

แรงงานเด็กทาส