เข้ามาตอบการบ้านข้อใหม่ของท่าน cinephile
ตำรวจภูบาล ตั้งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา แผ่นดินพระบรมไตรโลกนาถ โปรดให้ตราระเบียบการปกครองแผ่นดิน เป็น 4 เหล่า เรียกว่า “จตุสดมภ์” ได้แก่ เวียง วัง คลัง นา ซึ่งพร้อมกันนี้ได้โปรดเกล้าฯ ให้มีการตำรวจขึ้นด้วย โดยให้ขึ้นอยู่กับเวียง มีการกำหนดศักดินาของข้าราชการตำรวจตำแหน่งต่าง ๆ ไว้ในบทพระอัยการเช่นเดียวกับข้าราชการฝ่ายพลเรือน
ตำรวจภูบาลทำหน้าที่คล้ายตำรวจกองปราบปรามและตำรวจสันติบาลร่วมกันคือ สืบสวนสอบสวนคดีเมือง สอดส่องพฤติกรรม ของเจ้านายที่ทุจริต ปราบปรามข้าราชการทุจริต ทำการช่วยเหลือตำรวจท้องที่คือ ตำรวจภูธรและนครบาลสืบจับ ผู้กระทำผิดคดีสำคัญ นอกจากนี้มีหน้าที่เกี่ยวกับพิสูจน์หลักฐานและลายพิมพ์นิ้วมืออย่างกองวิทยาการ เดี๋ยวนี้ด้วย
ตำรวจพิเศษ มีขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นตำรวจส่วนกลางทำหน้าที่อย่างตำรวจสอบสวนกลาง คือ ทำหน้าที่ปราบปรามโจรผู้ร้าย ทั้งในหัวเมืองและจังหวัดพระนคร และยังมีหน้าที่ทางทะเบียนและสถิติอีกด้วย เช่นการตรวจโรงรับจำนำ ออกรูปพรรณของหาย รับจดทะเบียนรถยนต์ จัดการเกี่ยวกับการตรวจพิมพ์ลายนิ้วมือ การปล่อยนักโทษ การเนรเทศ
จนกระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 4 ราวปี พ.ศ.2403 จึงได้มีการเปลี่ยนแปลงไปสู่ระบบตำรวจสมัยใหม่ โดยได้มีการจ้างชาวต่างชาติมาจัดตั้งกองตำรวจ โดยเรียกว่า " กองโปลิสคอมสเตเบิ้ล " มาในสมัยรัชกาลที่ 5 มีการปฏิรูปการปกครองของประเทศใหม่ ยกเลิกระบบจตุสดมภ์ นำเอาระบบการปกครองแบบกระทรวงมาใช้ในการบริหารราชการแผ่นดิน หน่วยงานตำรวจจึงมาอยู่ในกระทรวงมหาดไทย ซึ่งแต่เดิมมีอยู่ 2 กรม คือ กรมตำรวจภูธร และกรมตำรวจภูบาล ซึ่งกรมตำรวจภูบาลทำหน้าที่คล้ายๆ ผู้ตรวจการกระทรวงมหาดไทยปัจจุบัน ตรวจตราด้านหัวเมืองทุกมณฑล ผู้ดำรงตำแหน่งเจ้ากรมตำรวจภูบาล คนแรก คือ หลวงดำรงแพทยาคุณ ( เทียนฮี้ ) ซึ่งต่อมาได้มีการพยายามจะจัดกรมตำรวจภูบาลเป็นกรมนักสืบ ซี ไอ ดี ขึ้นอีกกรมหนึ่งแต่ไม่สำเร็จ
ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 7 สมัยสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิจ เป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย ได้ตั้งชื่อใหม่ว่า กรมตำรวจกลาง สำหรับเป็นกำลัง ส่งไปช่วยปราบปรามโจรผู้ร้ายในเมือง กรณีเกิดเหตุฉุกเฉินขึ้นเหลือกำลังตำรวจท้องที่จะปราบปรามได้
หลังจากได้ตั้งขึ้นเป็นการทดลองอยู่ชั่วระยะหนึ่งก็ได้ประกาศตั้งเป็นทางการ เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2473 แต่ชื่อเป็นทางการกลับเรียกชื่อว่า ตำรวจภูบาล ( ที่มาของตำรวจสอบสวนกลาง ) อีกครั้งหนึ่ง แต่ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 ได้ยกเลิกกรมตำรวจภูบาลและตำรวจกลาง และจัดวางโครงสร้างกรมตำรวจขึ้นใหม่ แบ่งส่วนราชการออกเป็น 4 ส่วน คือ 1. กองบังคับการ, 2. ตำรวจนครบาล, 3. ตำรวจภูธร และ 4. ตำรวจสันติบาล ( ซึ่งเปลี่ยนชื่อมาจากกรมตำรวจภูบาล )
อ้างอิง
http://www.csd.go.th/pages/p11_about_us.asphttp://www.cib.police.go.th/about_history.php
