ปริศนาภาพ งานออกพระเมรุเจ้านายพระองค์ใด

[NAVARAT.C]

เสียดายที่ผมไม่มีมานะเหมือนเมื่อก่อน  มิฉะนั้นผมจะไปหาหลักฐานต่อ หากท่านผู้ใดเข้ามาเห็นและสะดวกที่จะไปหามาลงเป็นวิทยาทานได้ ก็กรุณาด้วยแล้วกัน

[NAVARAT.C]

คือสิ่งที่ทำให้ผมเอะใจนั้น คือการจัดขบวนในภาพปริศนา  ช่างเหมือนกับ คราวออกพระเมรุในภาพด้านซ้าย ของพระเจ้ามหัยยิกาเธอกรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร และสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระจักรพรรดิพงษ์    กับภาพด้านขวา งานสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ และสมเด็จเจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพชรรัตน์

[NAVARAT.C]

ยิ่งไปกว่ากัน เมื่อซูมภาพปริศยาให้ใหญ่ขึ้น จะเห็นพระโกศในราชรถองค์หลัง มีรูปร่างคล้ายกับพระโกศทองน้อยที่ทรงพระศพสมเด็จเจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพชรรัตน์ เป็นสัดส่วนเดียวกัน

เปรียบเทียบกับพระโกศไม้จันทน์ จากภาพที่ผมนำมาจากงานออกพระเมรุพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล  ที่เลือกอย่างนั้นเพราะเป็นการถ่ายมุมสูงเช่นเดียวกัน จะเห็นความแตกต่างของสัดส่วนอย่างชัดเจน

[NAVARAT.C]

ต่อไปผมจะกล่าวในมุมมองด้านสถาปัตยกรรมบ้าง
ผู้ใดเห็นภาพเปรียบเทียบนี้แล้วคงฉงนไม่ใช่น้อยใช่ไหมครับ

[NAVARAT.C]

แต่ภาพของคุณหนุ่มที่เอามาอธิบายมาจากมุมนี้ ของภาพคนละมุมมองกับภาพที่แล้ว

[NAVARAT.C]

ขอหยุดสักครู่ครับ
ก่อนอื่น ผมต้องการจะบอกเจตนารมณ์ของผมอีกครั้ง ว่าการที่ชวนคุณหนุ่มนำประเด็นนี้มาคุยกันต่อที่เรือนไทย แทนเวทีเดิมในfbซึ่งมิได้ออกแบบไว้สำหรับการสนทนาลงลึกขนาดนี้ ผมหวังที่จะข้อสรุปที่ต่อไปคนจะใช้อ้างอิงต่อได้โดยมิกังขา ส่วนผมเคยมีข้อกังขาก็จะต้องหมดข้อกังขาที่จะยอมรับข้อเท็จจริงนั้นด้วย
การกระทำทั้งหมดไม่ได้หวังที่จะเอาชนะคะคาน  ประวัติศาสตร์ชนะกันด้วยหลักฐาน มิใช่การสันนิษฐาน ซึ่งภาพถ่ายจะเป็นหลักฐานที่ดีที่สุดในบรรดาเอกสารด้วยกัน


ซึ่งผมดีใจมากที่ผมพบมันแล้วเมื่อสักครู่นี้เอง เป็นอันว่าการบ้านที่ผมเตรียมมาก็ไม่ต้องเอามาแสดงอีกให้เลอะหน้าเว็บ นอกจากภาพที่ทำมาสดๆนี้

ภาพซ้ายคือของคุณหนุ่ม ภาพขวา ผมตัดขยายมาจากภาพพระเมรุมาศงานพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯภาพหนึ่ง

[NAVARAT.C]

พระเมรุมาศในภาพอธิบายของคุณหนุ่ม มาจากภาพในหนังสือ Siam through the Lens of John Thomson 1865-66 ซึงคำบรรยายในหนังสือระบุว่าเป็นพระเมรุมาศของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯไปซะอีก แต่นั่นเราก็พิสูจน์ทราบกันไปแล้วว่าไม่ใช่ หากเป็นพระเมรุมาศของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ

นี่ก็แสดงว่าฝรั่งก็มั่วเหมือนกัน จะเชื่อโดยไม่พิจาณาก็ไม่ได้

[NAVARAT.C]

ความจริงที่เห็นตามนี้ ภาพของคุณหนุ่มไม่ใช่ยอดพระปรางค์ของเมรุประตู แต่เป็นเมรุทิศที่อยู่หัวมุมสุด

[NAVARAT.C]

พระเมรุมาศของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯจากกล้องตัวนี้ มีอยู่ด้วยกันสองภาพ

[NAVARAT.C]

จากภาพถ่ายแทบจะเป็นจุดตั้งกล้องเดียวกัน สามารถนำภาพมาต่อเป็น panorama ได้ดังนี้

[NAVARAT.C]

จากภาพเมรุทิศที่อยู่ท้ายสุด ผมได้ตัดขยายขึ้น แล้วกลับซ้ายเป็นขวา นำไปเทียบกับที่ตัดขยายจากภาพของคุณหนุ่ม ภาพปริศนาก็สิ้นปริศนานับแต่นั้น(ภาพก่อนหน้าโน้น)
และเป็นคำตอบด้วยว่า ทำไมจึงไม่ปรากฏภาพสถาปัตยกรรมอื่นๆต่อจากนั้น เพราะมันสุดมุมแล้วนั่นเอง

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ตัวภาพปริศนาเองก็กลับซ้ายเป็นขวา แก้ให้ถูกต้องจะเป็นดังนี้

[siamese]

จากภาพเมรุทิศที่อยู่ท้ายสุด ผมได้ตัดขยายขึ้น แล้วกลับซ้ายเป็นขวา นำไปเทียบกับที่ตัดขยายจากภาพของคุณหนุ่ม ภาพปริศนาก็สิ้นปริศนานับแต่นั้น(ภาพก่อนหน้าโน้น)
และเป็นคำตอบด้วยว่า ทำไมจึงไม่ปรากฏภาพสถาปัตยกรรมอื่นๆต่อจากนั้น เพราะมันสุดมุมแล้วนั่นเอง

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ตัวภาพปริศนาเองก็กลับซ้ายเป็นขวา แก้ให้ถูกต้องจะเป็นดังนี้

กลับทิศแบบนี้ ดูเหมือนจะอัญเชิญมาจากถนนฝั่งวังหน้าเลยนะครับ

[siamese]

ภาพขยายพระโกศจันทน์ บนเวชยันต์ราชรถ ในงานออกพระเมรุมาศ ร.4

[NAVARAT.C]

ถ้าเช่นนั้น ภาพในหนังสือ Siam through the Lens of John Thomson (และหนังสือครูทุกเล่ม) ก็พิมพ์กลับทิศทั้งสองภาพ

[siamese]

ถ้าเช่นนั้น ภาพในหนังสือ Siam through the Lens of John Thomson (และหนังสือครูทุกเล่ม) ก็พิมพ์กลับทิศทั้งสองภาพ

หนังสือและรูปเก่าไม่ได้กลับด้านหรอกครับ

ผมขอนำแปลนจากสถาปัตยกรรมพระเมรุมาศ (อ.แน่งน้อย) หันหน้าไปทิศเหนือ และมุมมองภาพกระจก ผนวกกับทิศการตั้งกล้องถ่ายภาพซึ่งสอดคล้องกันดีครับ ภาพไม่กลับ มุมกล้องได้ชัดเจนครับ