สำนวน "ฝากผีฝากไข้" มีที่มาอย่างไรครับ

[Wu Zetian]

ตัดตอนและคัดลอกมาจาก บทละครโทรทัศน์เรื่อง มาลัยสามชาย ตอนที่ 39
"ลอออร : คุณย่า (ท่านผู้หญิงพัน) ท่านก็แก่ชรามากแล้ว หวังจะ
ฝากผีฝากไข้กับลูก (หนูยิ้ม) ลูกอยู่ตอบแทนบุญคุณ
ท่านก่อนนะ"

ผมสงสัยว่า ตอนที่ลอออรปลอบใจหนูยิ้ม ตอนที่หนูยิ้มอกหักจากนรินทร์ ลอออรต้องการให้หนูยิ้มเข้มแข็ง
จึงชี้ให้หนูยิ้มเห็นถึงความสำคัญของการกตเวทิตาต่อคุณย่า (ท่านผู้หญิงพัน)
สำนวน "ฝากผีฝากไข้" ในข้อความข้างต้น มีความหมายโดยนัย (Connotation) ดังนี้ ใช่ไหมครับ
1. "ผี" เป็น โวหารภาพพจน์ ประเภท "นามนัย" (Metonymy) หมายถึง ชีวิตทั้งชีวิต, สังขารของ
ท่านผู้หญิงพัน ใช่ไหมครับ
2. "ไข้" เป็นโวหารภาพพจน์ ประเภท "นามนัย" หมายถึง การเจ็บไข้ได้ได้ป่วย, สุขภาพของท่านผู้หญิงพัน
ใช่ไหมครับ

ขอขอบพระคุณเป็นอย่างสูงครับ

[เทาชมพู]

ฝากผีฝากไข้  เป็นสำนวน พจนานุกรมราชบัณฑิตให้ความหมายว่า "ขอยึดเป็นที่พึ่งจนวันตาย"  จะว่าไปคำอธิบายนี้ไม่ค่อยครอบคลุมนัก
เพราะถ้าลูกขอยึดพ่อแม่เป็นที่พึ่งจนวันตาย เราก็ไม่ใช้ว่า ลูกขอฝากผีฝากไข้กับพ่อแม่    แต่เรื่องนี้เอาไว้ก่อน พูดมาก คุณ Wu จะยิ่งงง
เอาเป็นว่า 
ผี  ในที่นี้หมายถึง ศพ คนที่ตายไปแล้ว
ไข้  คืออาการเจ็บไข้ได้ป่วย 

คนที่โกรธกันจนไม่ให้อภัยกัน มีสำนวนว่า โกรธจนไม่เผาผีกัน  คือ แม้อีกฝ่ายตายไปแล้ว  ฝ่ายยังอยู่ก็ไม่มาในงานศพ ซึ่งเป็นงานที่จะต้องมาให้อโหสิกรรมกัน

การฝากผีฝากไข้ กับใคร คือคนที่รับฝากมีหน้าที่รับผิดชอบดูแล เมื่อคนแรกเจ็บป่วยก็รักษาพยาบาลไม่ทอดทิ้ง  ตายไปก็เป็นธุระจัดงานศพให้    แสดงถึงความผูกพันของคนทั้งสองที่แนบแน่นมาก
 

[Wu Zetian]

ขอขอบพระคุณท่านอาจารย์เทาชมพูเป็นอย่างสูงครับ

[Wu Zetian]

เพิ่มเติมครับ
ในบทละครโทรทัศน์เรื่องมาลัยสามชาย ก็มีสำนวน "ตายแล้วไม่เผาผีกัน"
ตอนที่จรวยแนะนำให้ลอออรเลือกตัดสินใจว่าจะ "คืนดี" หรือ "เลิก" กับยศ
ความว่า
"จรวย : เป็นผู้ใหญ่แล้ว ก็ต้องเผชิญปัญหาอย่างผู้ใหญ่ จะกลับ
ไปคืนดี หรือจะเลิกลากันให้เด็ดขาด ก็ต้องพูดจากันให้ชัดเจน
ถ้าจะกลับไปคืนดี ก็ต้องให้แน่ใจว่า จะไม่มีแง่งอนหอบผ้าหอบผ่อน
หนีกันซ้ำๆ ซากๆ อีก ต้องทำใใจให้นิ่งสนิท ว่าต่อไปนี้ไม่ว่าอะไรจะ
เกิดขึ้น ร้ายแรงขนาดไหน ต้องอดทนให้ได้ กรือถ้าจะตัดใจเลิกลา
ก็ขออย่ามีการทะเลาะเบาะแว้ง ด่าทอตัดรอนขุดโคตรกันชนิดที่ตายแล้วไม่เผาผีกัน
เหมือนผัวเมียหลายๆ คู่ ให้รักษาน้ำใจกันไว้ ความแค้นเคือง
วาจาเผ็ดร้อน ให้กล้ำกลืนไว้เสียแต่ในอก เข้าใจไหม ลอออร"
(บทละครโทรทัศน์มาลัยสามชาย ตอนที่ 10)

[siamese]

มีอีกสำนวนคือ "ตายไม่เผามี เงาไม่เหยียบ" คงจะโกรธเคืองกันมากจนกระทั้่งแม้แต่เงาก็ไม่ให้อยากโดน