เหตุผลที่เครื่องไฟฟ้านี้เป็นเครื่องไฟฟ้าแสงสว่างที่มีหลอดไฟฟ้าคือดังนี้ครับ
1. ไฟแก๊สหรือไฟก้าดมีเพื่อให้แสงสว่าง
2. ถ้าขณะนั้นมีเครื่องไฟฟ้าสำหรับโทรเลข โทรศัพท์ และหลอดไฟฟ้า เครื่องไฟฟ้าที่ใช้แทนหรือเกี่ยวข้องกับไฟก้าดซึ่งนำมาติดตั้งใช้ในงานสมโภชเฉลิมพระชนมพรรษา
ตรงกับวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2423 ก็ต้องเป็นเพียงเครื่องไฟฟ้าแสงสว่างที่มีหลอดไฟเท่านั้น
ซึ่งจะเห็นได้ว่ามีการขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตมอบเครื่องไฟฟ้าให้แก่
พระยานรรัตนราชมานิตเพื่อจะได้นำไปควบคุมจัดการแก่เจ้าพนักงานไฟก๊าด
แสดงว่ามีโคมไฟฟ้าแสงสว่างในไทยแล้ว แต่ไม่ทราบว่าสุดท้ายแล้วมีการติดตั้งโคมไฟฟ้าที่กล่าวถึงหรือไม่
ขอเสริมด้วยข้อมูลชิ้นหนึ่ง คือ เมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2427 พระองค์เจ้าชายทองแถมถวัลยวงศ์ (ทรงสถาปนาเป็นกรมหมื่นสรรพสาตรศุภกิจ ในปี พ.ศ. 2431) ได้ทรงมีลายพระหัตถ์ทูลเกล้าฯ ถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตติดตั้งโคมไฟฟ้าในสวนสราญรมย์ มีความตอนหนึ่งว่า
ข้าพระพุทธเจ้า ขอพระราชทานกราบบังคมทูลพระกรุณาทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท พระราชอาญาไม่พ้นเกล้าฯ
ข้าพระพุทธเจ้าเหนด้วยเกล้าฯ ว่าเจ้าฝรั่งที่จะมาครั้งนี้นั้น การที่ในสวนสราญรมย์จะต้องมีไฟเสมอทุกวันเหนจะดี
โคมที่มีอยู่นั้นก็มือไม่สู่จะงาม ข้าพระพุทธเจ้าคิดด้วยเกล้าฯ ว่า
โคมไฟฟ้าที่
พระยานรรัตนราชมานิตยอยู่เปล่า ไม่มีราชการสิ่งใด
ข้าพระพุทธเจ้าอยากจะขอรับพระราชทานไฟจุดในสวนสราญรมย์ จะได้งามสมพระเกียรติยศ
ถ้าจะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แล้วข้าพระพุทธเจ้าขอรับพระราชทานให้เปนธุระของ
พระยานรรัตนราชมานิตยไปจุดไปติดทั้งสิ้น
อนึ่งเมื่อครั้งมิศเตออาลบาศเตอรับราชการอยู่ในสวนสราญรมย์นี้ ก็ได้คิดที่จะใช้โคมไฟฟ้าเหมือนกัน แต่อาลบาศเตอ
เอาเงินมิวเซียมซื้อไว้ ครั้นอาลบาศเตอถึงอนิจกรรมโคมนั้นไปอยู่กับพระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าดิศวรกุมาร แต่เครื่องจักรที่สั่งมานั้นแรงหาพอไม่ จึ่งใช้ราชการไม่ได้
(จากหอจดหมายเหตุแห่งชาติ รหัสเอกสาร 5 นก/40 หน้า 645)
ผมไม่ทราบและอยากรู้มากรู้เลยว่ามิศเตออาลบาศเตอร์รับราชการอยู่ในสวนสราญรมย์ในช่วงเวลาใด และถึงอนิจกรรมเมื่อใด
