วันที่ ๒๖ มิถุนายน ๒๕๔๔ สุนทรภู่ กวีเอกของไทย มีอายุครบ ๒๑๕ ปี...

[นกข.]

ตกลงคุณเรไรเป็นสาวบางระมาดเอง หรือให้คุณแจ้งเป็นหนุ่มบางระมาด?
ระมาด แปลว่าแร่ด เอ๊ย แปลว่า แรด (สัตว์) ครับ ถ้าคุณแจ้งเธอเป็นหนุ่มระมาดก็คงต้องปล่อยแกเตร็ดเตร่ไปตามบางต่างๆ ตามประสาหนุ่มแร่ด เอ๊ย หนุ่มพลังแรด...

อ่านพระอภัยมณีตอนที่เมืองผลึกรบกับเมืองลังกาอีกทีแล้ว รู้สึกได้เลยอย่างที่คุณเทาชมพูว่า ว่าสุนทรภู่เป็นนักอ่านเรื่องจีนตัวยง ตั้งแต่ที่แต่งให้นางละเวงเสียพ่อและพี่ชายไปเพราะพวกเมืองผลึกของพระอภัย แล้วขุนนางลังกาทั้งหลายมีใจเจ็บแค้น จึงคิดกันให้มีผู้เฒ่าร้องตะโกนว่าเมืองผลึกฆ่าพระเจ้ากรุงลังกาและพระพี่อุศเรน ทุกครั้งที่นางละเวงเสด็จออกว่าราชการ จะได้ไม่ลืมความแค้นเดิม ก็ตรงกับเรื่องจีน ดูเหมือนอยู่ในนิทานเรื่องไซซี (?)

ตอนกลศึกต่างๆ นั้นเหมือนสามก๊กมาก ตอนที่นางละเวงแตกทัพหนีไปเจอพระปีโป ซึ่งต่อมาได้มาเป็นกุนซือช่วยนางละเวงทำศึก ก็เหมือนสามก๊กตอนเล่าปี่จะได้ขงเบ้งมาเป็นเสนาธิการ พระปีโปเขียนคำสั่งลับให้นางยุพาผกาส่าหรีไว้ ถึงคราวคับขันก็ให้เปิดดู ก็เหมือนขงเบ้งอีก

[ฝอยฝน]

ฝนก็ชอบนั่งเรือพายค่ะ..ชมวิวตอนเช้า  สวยจริงๆค่ะ

ฝนหาบทนี้มาฝาก คุณแจ้งค่ะ

พอออกคลองล่องลำแม่น้ำวก
เห็นนกหกเหินร่อนว่อนเวหา
กระทุงทองล่องเลื่อนค่อยเคลื่อนคลา
ดาษดาดอกบัวขาวคลัวเคลีย
นกกาน้ำดำปลากระสาสูง
เป็นฝูงฝูงเข้าใกล้มันไปเสีย
นกยางขาวเหล่านกยางมีหางเปีย
ล้วนตัวเมียหมดทั้งสิ้นทั้งดินแดน

ฝนขอชี้ชวนชมวิว ชมนกชมไม้..ไปตามเรื่องค่ะ

[แจ้ง ใบตอง]

วันนี้ไปค้นเจอเกี่ยวกับเรื่องม้ามังกรของนายตำรา ณ เมืองใต้ในต่วยตูนครับ
นายตำราท่านบอกว่า ม้ามังกรอยู่ในพงศาวดารจีน เรื่องไคเพ็ก สุนทรภู่คงได้
แบบม้านิลมังกรมาจากเรื่องนี้

"...ในแผ่นดินพระเจ้าฮอกฮี มีคนเห็นสัตว์ประหลาดในแม่น้ำเม๋งจิ๋น พระเจ้าฮอกฮี
จึงเสด็จไปทอดพระเนตร ขณะนั้นก็เกิดคลื่นขึ้นในแม่น้ำ มีสัตว์เหมือนม้ามีเกร็ดมีปีก
ปรากฎบนคลื่น คลื่นลมจึงสงบจึงเรียกสัตว์นั้นว่าเล่งเบ้ แปลเป็นไทยว่าม้ามังกร
สุนทรภู่อาจจะได้ฟังเรื่องนี้จากพวกจีน เพราะเรื่องไคเพ็กนั้น หลวงพิพิธภัณฑพิจารณา
แปลเมื่อพ.ศ. ๒๔๒๐ ..."

ใครพอจำกลอนที่บรรยายลักษณะของม้านิลมังกรได้บ้างมั้ยครับ ผมจำได้แต่ท่อน
สุดท้ายว่า

.....เกร็ดเป็นนิลลิ้นเป็นปาน  ถึงเอาขวานฟันฟาดไม่ขาดรอน...

[แจ้ง ใบตอง]

ผมอยู่บางน้อยครับคุณ นกข. เมื่อก่อนตอนเช้าๆ ก็เปิดวิทยุฟังรายการคุยโขมง
หกโมงเช้าของคุณดุ่ย ณ บางน้อยเป็นประจำ (ตอนนี้ไม่ทราบว่ายังจัดอยู่หรือเปล่า)
บางระมาดกับบางเชือกหนัง(ฉนัง)เป็นภาษรเขมร บางระมาดแปลว่าแรด ฉนังแปลว่าหม้อ
แต่แปลกที่ผมอยู่แถวนั้นกลับไม่ค่อยรู้เรื่องเลย นึกไปเองว่าชื่อบางเชือกหนัง
คงมาจากสมัยก่อนคนแถวนั้นมีอาชีพทำเชือกหนังขาย บางระมาดก็คงจะมาจากบางเรือมาด
เพิ่งมารู้จากเรือนไทยในกระทู้เก่าๆ นี่เองว่ารอบๆ บ้านผมเคยเป็นชุมชนคนเขมร
(หรือผมจะเป็นด้วยหว่า...)

ตรงนี้ไม่เกี่ยวระมาดหรือแรดครับ ลองแต่งให้แม่หญิงเฉยๆ แต่ไม่ถูกฉันทลักษณ์
ต้องรอทิดพลายงามมาติวให้...


แม่.....งามงามยิ่งล้วน.... คนชม
หญิง..ใดไม่นิยม...........เทียบน้อง
เร......เรือลอยลับลม.....ถึงฝั่ง นาแม่
ไร......รับเรียมร่วมห้อง..แนบเนื้อ นงคราญ

ผมจะได้ไม่ต้องขึ้นคานไงครับ

[แจ้ง ใบตอง]

ขอบคุณคุณเทาชมพูและคุณฝนครับที่หากลอนเกี่ยวกับเรือๆมาให้
ถ้ามีโอกาสคงจะได้ร้องเพลงนี้ให้ฟังอีก

...ลงเรือน้อยลอยวน  ในสายชลห้วยละหาน
มีทั้งบัวตูมบัวบาน  ดอกใบไหวก้านงามตาเมื่อลมพัดมาชื่นใจ...

พูดถึงเรื่องลมพัดขอแก้โคลงข้างบนหน่อยครับ
จาก  เร...เรือลอยลับลม  เป็น  เร...เรือลอยรับลม
แปลว่าอะไรก็ไม่รู้..

[เทาชมพู]

พอพบม้าหน้าเหมือนมังกรร้าย

แต่กีบกายนั้นเป็นม้าน่าฉงน

หางเหมือนอย่างหางนาคปากคำรณ

กายพิกลกำยำดูดำนิล

...........................

ก็รู้ว่าม้ามังกรสมจรกัน



ครั้นลูกมีศีรษะมันเหมือนพ่อ

ตัวตีนต่อจะเหมือนแม่ช่างแปรผัน

หางเป็นนาคมาข้างพ่อตามต่อพันธุ์

พระนักธรรม์แจ้งกระจ่างด้วยทางฌาน

.............................

พระนักสิทธิ์พิศดูเป็นครู่พัก

หัวร่อคักรูปร่างมันช่างขัน

เมื่อตัวเดียวเจียวกลายเป็นหลายพันธุ์

กำลังมันมากนักเหมือนยักษ์มาร



กินคนผู้ปูปลาหญ้าใบไม้

มันทำได้หลายเล่ห์อ้ายเดรฉาน

เขี้ยวเป็นเพชรเกล็ดเป็นนิลลิ้นเป็นปาน

ถึงเอาขวานฟันฟาดไม่ขาดรอน



สุนทรภู่บอกไว้อีกแห่งหนึ่งว่าม้ามังกรตัวนี้เป็นกะเทย คือไม่สามารถผสมพันธุ์มีลูกต่อไปได้อีก   แสดงว่าเข้าใจหลักการผสมข้ามชนิดของสัตว์ได้ดี อย่างม้ากับลาผสมออกมาเป็นล่อ ก็ไม่มีลูกต่อไปอีก



ดิฉันคิดว่าม้ามังกรคือตัวกิเลนแน่ๆ  สุนทรภู่คงเคยเห็นจากภาพเขียนหรือเครื่องลายครามที่เข้ามาในรัชกาลที่ ๓  นอกเหนือจากอ่านพบในเกร็ดพงศาวดารจีน    ใน "ห้องสิน" ซึ่งแปลในรัชกาลที่ ๒ ก็จำได้ว่ามีตัวกิเลนอยู่เหมือนกัน

อ่านเรื่องของกิเลนได้ที่นี่ค่ะ

http://www.kmitnb.ac.th/ThaiArt/Himaphan/pic23.html' target='_blank'>http://www.kmitnb.ac.th/ThaiArt/Himaphan/pic23.html
http://vcharkarn.com/reurnthai/uploaded_pics/RW674x035.gif'>

[ฝอยฝน]

คุณเทาชมพุคะ....
วันนี้ฝนอ่านพระอภัยมณีอีกรอบค่ะ

ตั้งใจจะอ่านเรื่อง ม้ามังกร แล้วมาคุยกะคุณแจ้ง
แต่กลับไปสะดุดใจ ที่ กลอน บทนี้ค่ะ

ถึงอินทราหน้าเขียวมาเกี้ยวน้อง
มิได้ต้องตัวอีกจะหลีกหนี
ยังรบสู้อยู่แต่พระอภัยมณี
จะร้ายดีอย่างไรก็ไม่รู้......

คารมนางงละเวงค่ะ

แล้วยังไปเจออีกบทนะคะ
นิราศเมืองเพชรค่ะ
ถูกใจค่ะ  เลยอยากมาอ่านให้ฟังค่ะ..

ถึงบางบอนบอนที่นี่มีแต่ชื่อ
เขาเลื่องลือบอนข้างบางยี่ขัน
อันบอนต้นบอนน้ำตาลย่อมหวานมัน
แต่ปากคันแก้ไขมิใคร่ฟัง....

เพราะไหมคะ.....

[เทาชมพู]

คมค่ะ คุณฝอยฝน
เอาบทหวานๆมาฝากบ้าง

จะหางามสามภพตลบหา
จะหาเหมือนแก้วตาพอหาได้
จะหาจิตเหมือนนุชนี้สุดใจ
หาทั้งไตรโลกีไม่มีปาน

โอ้ดูเดือนเหมือนดวงสุดาแม่
กระต่ายแลเหมือนฉันคิดพิศมัย
เห็นแสงจันทร์อันกระจ่างค่อยสร่างใจ
เดือนครรไลลับตาแล้วอาวรณ์

เห็นต้นรักหักโค่นต้นสนัด
เป็นรอยตัดรักขาดให้หวาดไหว
เหมือนตัดรักตัดสวาทขาดอาลัย
ด้วยเห็นใจเจ้าแล้วนะแก้วตา

ข้อคิด

ด้วยวิสัยในประเทศทุกเขตแคว้น
 ถึงโกรธแค้นความรักย่อมหักหาย  
อันความจริงหญิงก็ม้วยลงด้วยชาย
ชายก็ตายลงด้วยหญิงจริงดังนี้

จะดักลอบดักจั่นจงหมั่นกู้
จะเกี้ยวชู้ก็อุตส่าห์ไปหาหญิง
แม้นเริดร้างห่างเหประเวประวิง
เหมือนน้ำกลิ้งใบบอนจงสอนใจ

เขาทำชอบปลอบให้น้ำใจชื่น
จึงเริงรื่นรักแรงไม่แหนงหนี
ปรารถนาสารพัดในปถพี
เอาไมตรีแลกได้ดังใจจง

อย่าโกรธขึ้งหึงสาพยาบาท
นึกว่าชาติก่อนกรรมจะทำไฉน
เหมือนดุมวงกงเกวียนวนเวียนไป
อย่าโทษใครนี่เพราะกรรมจึงจำเป็น

[ฝอยฝน]

ฝน  ขอกราบขอบพระคุณ... คุณครูเทาชมพูค่ะ

ฝน   อ่านแล้วคิดได้จริงๆค่ะ...
โดยเฉพาะบทข้อคิด  ข้างบนค่ะ

ฝน..ขอจดจำไว้ใช้ในชีวิตจริงนะคะ

ฝน  เลยนึกไปถึง บทพระราชนิพนธ์ของล้นเกล้ารัชกาลที่ 6  เรื่อง  สาวิตรี  ค่ะ

อันความรักเหมือนน้ำอมฤต
ได้ดื่มแล้วชื่นจิตพิศวง
ระงับโรคสูญพูนพะวง
เพราะรักรื่นยืนยงยั่วยวนใจ

[เทาชมพู]

คุณฝอยฝนชอบอ่าน เลยค้นมาให้อีกค่ะ

ถึงแสนรู้ ผู้หญิงเข้าสิงสู่
ก็เสียรู้แสนร้อนดังศรปัก
จะรบศึกนึกไม่เห็นเป็นไรนัก
แต่รบรักเรานี้คิดอึดอิดใจ

[ปะกากะออม]

ถ้าจำไม่ผิด เข้าใจว่าสุนทรภู่ท่านจะมีลูกชาย ๓ คน นะคะ

อีกคนนึง  ชื่อ นิล ไปเมืองเพชรกับพ่อด้วย

[เทาชมพู]

ถูกของคุณปะปากะออมค่ะ  นายนิลปรากฏชื่อในนิราศเมืองเพชร กับนายพัดพี่ชายต่างแม่
พัดเป็นลูกแม่จัน  รักแรกของสุนทรภู่  แต่ทะเลาะเบาะแว้งจนต้องเลิกกัน  จันไปได้สามีใหม่  ส่วนนิลเข้าใจว่าเป็นลูกแม่ม่วง

นิราศเมืองเพชร เป็นนิราศเรื่องสุดท้าย   สุนทรภู่อายุมากแล้ว  ก็ค่อนข้างจะปลงกับชีวิต   อย่างผ่านทางเห็นวังร้างก็ปลงว่า

เดิมเป็นป่ามาเป็นวังตั้งประทับ
แล้วก็กลับเป็นป่าไม่ฝ่าฝืน
เหมือนมียศลดลงไม่คงคืน
นึกสะอื้นอายใจมาในเรือ

แต่ฝีปากรำพันเรื่องรักก็ยังน่าอ่านเหมือนตอนหนุ่มๆค่ะ

ลำเจียกเอ๋ยเคยชื่นระรื่นรส
จำต้องอดออมระอาด้วยหนาหนาม
ถึงคลองเตยเตยแตกเป็นแฉกงาม
นึกถึงยามปลูกรักมักเป็นเตย

จนไม่มีที่รักเป็นหลักแหล่ง
ต้องคว้างแคว้งคว้าหานิจจาเฮ๋ย
โอ้เปลี่ยวใจไร้รักที่จักเชย
ชมแต่เตยแตกหนามเมื่อยามโซ

[เรไร]

เข้ามาขอบคุณคุณแจ้ง  สำหรับโคลงที่คุณแจ้งแต่งให้ ไม่เคยมีใครทำอะไรอย่างนี้ให้มาก่อนเลย
จะ save  กระทู้นี้เก็บไว้ด้วยความประทับใจอย่างยิ่งค่ะ

[ฝอยฝน]

ขอบคุณค่ะ คุณเทาชมพู
ฝนชอบอีกแล้วค่ะบทนี้ที่ส่งมาให้อ่าน

แล้วพลอยทำให้นึกไปถึงบทนี้ค่ะ....

ประหลาดนักรักเอ๋ยมาเลยลับ
เหมือนเพลิงดับเด็ดเดี่ยวไปเจียวหนอ
ชลนัยน์ไหลหลั่งดั่งคลั่งคลอ
ยิ่งเย็นย่อเสียวทรวงให้ร่วงโรย........

[เทาชมพู]

เห็นทีจะฉลองวันเกิดสุนทรภู่ให้ครบอาทิตย์เลยค่ะ

ในเพลงปี่ว่าสามพี่พราหมณ์เอ๋ย
ยังไม่เคยชมชิดพิศมัย
ถึงร้อยรสบุปผาสุมาลัย
จะชื่นใจเหมือนสตรีไม่มีเลย

พรจันทรจรสว่างกลางโพยม
ไม่เทียบโฉมนางงามเจ้าพราหมณ์เอ๋ย
แม้นได้แก้วแล้วจะค่อยประคองเคย
ถนอมเชยชมโฉมประโลมลาน
**************************
ทั้งรำพันสรรเสริญเห็นเกินนัก
ถึงจะรักก็ไม่รักจนตักษัย
ที่ข้อนั้นครั้นจะเชื่อก็เหลือใจ
เขาว่าไว้หวานนักก็มักรา

ถ้ารักนักมักหน่ายคล้ายอิเหนา
ต้องจากเยาวยุพินจินตะหรา
แม้นพระองค์ทรงเดชเจตนา
จงตรึกตราตรองความตามบุราณ