เครื่องเพชรประดับอุทร Stomacher ：แฟชั่นชั้นสูงที่สูญหาย

[han_bing]

หลายท่านเคยดูรูปภาพสมัยโบราณ ของทั้งในประเทศไทย และตะวันตก จะพบว่าสุภาพสตรีตระกูลสูง หรือที่มีฐานะดียามแต่งกายสวยงามเต็มยศจะมีเครื่องประดับหลายชิ้นแปลกตาจากที่เราเห็นในปัจจุบัน หนึ่งในนั้นคือ เข็มกลัดขนาดใหญ่เป็นพิเศษหรือสร้อยระย้าแพรวพราว เครื่องประดับงามหรูเหล่านี้นำมากลัดติดกับเสื้อผ้าของผู้สวมใส่ในบริเวณหน้าอก

สิ่งนี้คืออะไร

ในยุโรปตั้งแต่ศตวรรษที่ ๑๕ เป็นต้นมาการแต่งกายของชายและหญิงจะมีการตบแต่งเสื้อผ้าบริเวณหน้าท้องของผู้สวมใส่อย่างสวยงามเป็นพิเศษ อาจจะประดับด้วยผ้าที่ลวยลายมากกว่าส่วนอื่น หรืออาจจะประดับด้วยริบบิ้น การตบแต่งเช่นนี้เรียกว่า Stomacher หรือ เครื่องตบแต่งบริเวณหน้าท้อง ภายหลังผู้ที่จะแต่งก็เหลือเพียงสตรี

[han_bing]

อย่างไรก็ตาม เมื่อเข้าสู่ประมาณ ศตวรรษที่ ๑๗ เป็นต้นมา การตบแต่งก็ขยับขยายไปไกล กล่าวคือ แทนที่จะตบแต่งด้วยผ้า สตรีชั้นสูงจะตบแต่งด้วยสายสร้อยหรือเข็มกลัดชิ้นโตในบริเวณหน้าท้อง สตรีชั้นสูงและสตรีในราชสำนักยามแต่งกายเต็มยศ เครื่องเพชรประดับอุทรนี้ถือเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้เลยทีเดียว

ภาพจักพรรดินีแอนนา และภาพจักพรรดินีอลิสซาเบ็ธแห่งรัสเซีย ทรงเครื่องเพชรประดับพระอุทร

[han_bing]

การตบแต่งด้วยเครื่องเพชรประดับอุทรเช่นนี้เป็นที่นิยมเรื่อยมาจนกระทั่งเข้าสู่ยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ ๑ ความนิยมการตบแต่งอัญมณีบริเวณอุทรก็หายไป สาเหตุของการหายไปเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของเครื่องแต่งกายของสตรียุโรป เครื่องประดับประดับอุทรเหล่านี้เป็นผลพวงจากการที่สตรีใส่ชุดรัดทรงหรือคอเซต ทำให้รูปร่างผู้หญิงดูราวกับนาฬิกาทราย เครื่องเพชรประดับอุทรก็จะออกแบบให้เข้ากับรูปทรงดังกล่าว

[han_bing]

แต่ว่าเมื่อเข้าสู่ยุคสงครามโลกครั้งที่ ๑ สตรีตะวันตกไม่นิยมใช่เครื่องรัดทรงอย่างคอเซตอีกต่อไปแล้ว เสื้อผ้าก็จะเป็นแบบไม่รัดแน่นอย่างในอดีต ดังนั้น การที่จะประดับเครื่องประดับอุทรจึงไม่เหมาะสมอีกต่อไป ในที่สุด ความนิยมตรงนี้ก็ค่อยๆหาย หลังจากที่เป็นที่นิยมในสตรีชั้นสูงนับร้อยปี อย่างไรก็ตามเราก็พอจะเห็นการตบแต่งเช่นนี้บ้างในบางโอกาส เช่น Marchioness of Londonderry ในอดีตและปัจจุบันสองท่านก็นำเครื่องประดับชนิดนี้มาตบแต่ง

Lady Theresa, Marchioness of Londonderry, wife of the 6th Marquess.
The diamond stomacher consisted of 230 carats of diamonds in total; the largest diamond was 15 carats and mounted in silver and gold. The diamonds were taken from a Garter insignia and sword of the Viscount Castlereagh which he had worn at the coronation of George IV in 1821

[han_bing]

ล่าสุดที่เราสามารถพบเห็นได้ ก็ดั่งสมเด็จพระนางเจ้าอลิสเบ็ธที่ ๒ ทรงหนึ่งครั้ง

ถือเป็นความงามที่นานๆจะได้พบเห็นในยุคปัจจุบัน

[han_bing]

หมายเหตุ ในประเทศไทยก็สามารถพบเครื่องประดับแบบนี้ได้เช่นกัน หากเราสังเกตุในรูปภาพโบราณดีๆ

ประเทศเรานำสมัยไม่แพ้ใครแต่โบราณอยู่แล้ว

[เทาชมพู]

สมเด็จพระพันปี

[เทาชมพู]

Princess Alice, Countess of Athlone – ในพระราชพิธีพระบรมราชาภิเษก พระเจ้าจอร์ชที่ 5   ปี 1911

[เทาชมพู]

โครงสร้างคล้ายกัน คือเป็นสามเหลี่ยมแคบ ปลายแหลม
ฝีมือช่างที่ทำเรือนลายฉลุได้บอบบางเหมือนผ้าลูกไม้ นั่นสิ น่าพิศวงมาก   
ออกแบบเรือนได้สวยกว่าเพชร

[เทาชมพู]

ชอบงานออกแบบ อันนี้ค่ะ อะร้าอร่ามมาก

[han_bing]

พระฉายาลักษณ์เก่าของเจ้านายฝ่ายในบางพระองค์ของเราก็มีเครื่องเพชรประดับพระอุทรนะครับ สวยมากด้วย

แต่ขอเก็บไว้เป็นความลับ

ในอีกไม่กี่อึดใจ เชื่อแน่ว่าท่านผู้เชี่ยวชาญจะเดาได้ว่าเป็นพระฉายาลักษณ์ใด ข้าพเจ้าเคยเข้าไปชมในเพจหนึ่ง งดงามมาก ท่านเจ้าของเพจได้ลงสีรูปไว้อย่างสวยงามแล้วด้วย

ใบ้ให้ -เจ้าของเพจนี้เป็นผู้มีอุปการะในการหารูปเก่าในเว็ปเรือนไทยของเราเสมอ

[siamese]

พระฉายาลักษณ์เก่าของเจ้านายฝ่ายในบางพระองค์ของเราก็มีเครื่องเพชรประดับพระอุทรนะครับ สวยมากด้วย

แต่ขอเก็บไว้เป็นความลับ

ในอีกไม่กี่อึดใจ เชื่อแน่ว่าท่านผู้เชี่ยวชาญจะเดาได้ว่าเป็นพระฉายาลักษณ์ใด ข้าพเจ้าเคยเข้าไปชมในเพจหนึ่ง งดงามมาก ท่านเจ้าของเพจได้ลงสีรูปไว้อย่างสวยงามแล้วด้วย

ใบ้ให้ -เจ้าของเพจนี้เป็นผู้มีอุปการะในการหารูปเก่าในเว็ปเรือนไทยของเราเสมอ

เจ้านายฝ่ายในบางพระองค์ของเราก็มีเครื่องเพชรประดับพระอุทร - คงมีน้อยองค์นะครับเนี่ย

[han_bing]

รอผู้มาเฉลย

[เทาชมพู]

ผู้ที่ยึดแฟชั่นประดับ stomacher งามๆ ในการแต่งกายเต็มยศ  คือพระราชินีแมรี่ พระมเหสีของพระเจ้าจอร์ชที่ 5   พระอัยกา(ปู่) ของพระราชินีนาถเอลิซาเบธองค์ปัจจุบัน
ตั้งแต่สาวจนทรงพระชรา  ควีนแมรี่ไม่เคยว่างเว้นประดับ stomacher  ดูจากเครื่องแต่งกาย  ท่านก็ไม่เปลี่ยนแฟชั่นไปเท่าใดนักในหลายสิบปี

[เทาชมพู]

stomacher มักจะถูกออกแบบให้ถอดแยกได้เป็นชิ้นๆ โดยไม่เสียรูปทรง    สามารถดัดแปลงเป็นเข็มกลัดติดเสื้อได้พอเหมาะพอดี
สมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธ ทรงประดับเข็มที่แยกชิ้นมาจาก stomacher ของสมเด็จย่าของท่าน