สัตว์ประหลาด ๔

[เพ็ญชมพู]

ปรากฏการณ์ไคเมราพบได้น้อยในมนุษย์ แต่เป็นเรื่องธรรมดาสำหรับสัตว์ชนิดหนึ่งคือ "มาร์โมเส็ท"

มาร์โมเส็ท (marmoset) เป็นลิงตัวเล็ก ๆ ประเภทหนึ่ง ซึ่งอาศัยอยู่ในป่าเขตร้อนแถวอเมริกาใต้ (หรือแถวตลาดจตุจักรก็หาได้เหมือนกัน) ดูผิวเผินพวกมันก็หน้าตาเหมือนลิงธรรมดา ไม่ได้มีอะไรแปลกประหลาดมาก ทว่า เมื่อเจาะลึกลงไปถึงระดับเซลล์ มาร์โมเส็ทกลับแฝงไว้ซึ่งความพิศดารอันน่าอัศจรรย์ยิ่ง



ในลิงมาร์โมเส็ท คุณแม่มักจะให้กำเนิดลูกที่เป็นแฝดสองเสมอ แฝดในที่นี้ไม่ใช่แฝดแบบที่หน้าตาเหมือนกันเป๊ะ แต่เป็นแฝดแบบคนละไข่กัน ก็คือเป็นเสมือนพี่น้องที่แค่เกิดมาร่วมครรภ์ในเวลาเดียวกันเฉย ๆ เรื่องแปลกไม่ได้อยู่ตรงนี้ เพราะว่าขนาดในคน แฝดคู่ไม่เหมือน หรือ unidentical twins (เรียกอีกอย่างว่า fraternal twins) ก็มีให้เห็นอยู่ถมไป ทว่า ในมาร์โมเส็ทนั้น มันจะมีปรากฏการณ์ที่พิเศษมาก ๆ อย่างหนึ่งเกิดขึ้น นั่นก็คือในวันที่ ๑๘-๒๐ หลังจากตัวอ่อนคู่แฝดทั้งสองได้รับการปฏิสนธิ รกของพวกมันจะค่อย ๆ เริ่มเติบโตมาผสานรวมกัน จนเกิดเป็นท่อที่เชื่อมโยงตัวอ่อนทั้งสอง ทำให้สามารถเกิดการแลกเปลี่ยนเซลล์ระหว่างกันและกันได้ เซลล์จากแฝดพี่อาจโยกย้ายภูมิลำเนาไปอยู่ฝั่งตัวอ่อนน้อง ขณะเดียวกัน เซลล์แฝดน้องก็อาจจะอพยพข้ามไปปะปนอยู่กับเซลของตัวอ่อนพี่ได้! โอวว.. นึกภาพอะไรดีล่ะ นึกถึงนาฬิกาทรายที่ตั้งเอาไว้แนวนอนก็แล้วกัน ในกะเปาะแก้วฝั่งนึงมีทรายสีขาว ส่วนอีกฝั่งนึงมีทรายสีดำอยู่ เทกลับไปกลับมาซักสองสามรอบ ฝั่งดำก็จะได้ทรายสีขาวไปปนอยู่ปริมาณหนึ่ง ส่วนฝั่งขาวก็จะได้ทรายสีดำเข้ามาแทรกด้วยเช่นเดียวกัน สิ่งที่เกิดขึ้นกับตัวอ่อนพี่น้องมาร์โมเส็ทก็เป็นประมาณนี้แหละ และหลังจากช่วงแลกเปลี่ยนเซลล์ผ่านไป ตัวอ่อนแต่ละตัวยังคงต้องแบ่งเซลล์ต่ออีกหลายรอบ คุณลองจินตนาการดูก็แล้วกันว่าพอโตขึ้นมา ตัวตนทางพันธุกรรมของพวกมันจะออกมาเป็นยังไง?

ผลลัพธ์ที่ได้ หากคุณนำมาร์โมเส็ทโตเต็มที่มาสักตัวหนึ่ง เจาะเลือดหรือถอนขนมันออกมาตรวจดู คุณจะไม่ได้พบแค่เซลล์ที่บรรจุพันธุกรรมของตัวมันเองเพียงอย่างเดียว แต่จะพบเซลล์ที่บรรจุรหัสพันธุกรรมของพี่น้องฝาแฝดของมันผสมผสานอยู่ด้วย! เท่ากับว่ามาร์โมเส็ทตัวนั้นเป็นทั้งตัวมันเองและก็ทั้งพี่น้องของมันด้วยในเวลาเดียวกัน พูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ มาร์โมเส็ทมีตัวตนในระดับพันธุกรรมถึง ๒ ตัวตนในร่างเดียว! ในทางวิทยาศาสตร์ เราเรียกสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะพิเศษแบบนี้ว่า genetic chimera

[เพ็ญชมพู]

ตั้งแต่เมื่อหลายสิบปีก่อน แวดวงวิทย์รู้มานานแล้วว่ามาร์โมเส็ทเป็นไคเมราในเลือด หมายถึงว่าเม็ดเลือดมันมีปนเปทั้งที่เป็นเซลล์ของตัวเองและก็เซลล์ที่ได้มาจากพี่น้องฝาแฝดด้วย แต่ล่าสุดนี้เพิ่งมีงานวิจัยชิ้นใหม่ (มีนาคม ๒๐๐๗) ซึ่งค้นพบว่า ระบบอื่น ๆ ในร่างกายของมันก็เป็นแบบนั้นด้วยเหมือนกัน ผลการวิจัยโดยทีมของ ดร. คอรินนา รอสส์ (Corinna Ross) แห่งมหาวิทยาลัยเนบราสกา สาขาลินคอล์น (University of Nebraska at Lincoln) ระบุว่า มาร์โมเส็ทเป็นไคเมราแทบจะทั้งตัวเลยก็ว่าได้ แต่จะเป็นมากเป็นน้อยนั้นแล้วแต่อวัยวะ ยกตัวอย่างเช่น ในมาร์โมเส็ท ๑๐๐ ตัว อาจจะมีตัวที่เป็นไคเมราในม้ามหรือในตับมากถึง ๔๐-๕๐ % โดยในบรรดาตัวที่เป็นนี้ ถ้าเราเอาตับมันมาออกมาวิเคราะห์ดู ก็อาจจะพบว่าประกอบไปด้วยเซลล์ที่มาจากฝาแฝดมันถึงประมาณ ๓๐-๔๐ % ในขณะที่ถ้าเป็นอวัยวะอย่างอื่น อย่างเช่นผิวหนังหรือสมอง อัตราส่วนของตัวที่เป็นไคเมราอาจจะพบน้อยลงมาเหลือแค่ ๓-๖ % และถ้าเอาตัวอวัยวะออกมาวิเคราะห์ดูก็อาจจะพบเซลล์ของฝาแฝดปะปนอยู่เพียงแค่ไม่ถึง ๑๐ % อะไรทำนองนั้น เป็นต้น

ที่น่าสนใจที่สุดก็คือ ปรากฏการณ์ไคเมราในมาร์โมเส็ทที่พบนั้น ไม่ได้หยุดอยู่เพียงแค่ตับ ไต ไส้พุง ปอด ม้าม เลือด หัวใจ ผิวหนัง หรือ สมอง เท่านั้น แต่ยังแพร่ขยายเกินเลยไปจนถึงระดับเซลล์สืบพันธุ์ด้วย! นั่นหมายความว่าอย่างไร? ถ้าว่ากันตามนี้ก็คือ มาร์โมเส็ทตัวผู้ตัวหนึ่งที่คุณเห็นกำลังเดิน ๆ ชิว ๆ อยู่บนต้นไม้เนี่ย ไม่เพียงแต่มีสเปิร์มของตัวเองอยู่ในอัณฑะของมันเท่านั้น แต่ยังคอยพกพาสเปิร์มของพี่ชาย (หรือน้องชาย) ของมันอีกจำนวนหนึ่งติดตัวไปไหนมาไหนด้วยตลอดเวลา!

เท่ากับว่า เมื่อไหร่ก็ตามที่มาร์โมเส็ทหนุ่มตัวนี้ไปมีเมียมีลูก ลูกที่เกิดมาอาจจะมีอยู่อีกส่วนหนึ่ง (ตามผลวิจัยค้นพบว่าเป็นประมาณ ๑ ใน ๓) ที่จะได้รับสืบทอดพันธุกรรมของพี่น้องฝาแฝดของมันไปแทน พูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ เด็ก ๆ อาจถือกำเนิดมาจากสเปิร์มของคุณลุง แทนที่จะเกิดมาจากสเปิร์มของพ่อแท้ ๆ ของตัวเอง ทั้ง ๆ ที่คุณแม่ก็ไม่ได้เคยไปมีชู้กับพี่ชายของสามีมาก่อน จากมุมมองของคุณพ่อ ลูกที่เกิดมาอาจจะไม่ใช่ลูก แต่อาจจะเป็นหลานของตัวเอง มาร์โมเส็ท ๒ ตัว อาจจะเป็นทั้งพี่น้องกัน และก็เป็นทั้งลูกพี่ลูกน้องกันด้วย ในเวลาเดียวกัน

[เพ็ญชมพู]

มาร์โมเส็ท จริง ๆ แล้วไม่ได้ขึ้นชื่อแค่เรื่องไคเมราเพียงอย่างเดียว แต่ยังได้รับการกล่าวขวัญถึงในฐานะสัตว์สังคมที่มีความรักใคร่ปรองดองกันดีมาก ๆ อีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกตัวผู้นี่ ถือได้ว่านิสัยดีมาก ๆ เมื่อเทียบกับสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดอื่น ๆ สามีมาร์โมเส็ทจะช่วยเมียตัวเองเลี้ยงลูกอย่างใกล้ชิด คอยอุ้มดูแลให้ลูกขี่หลังตลอด ผิดกับพ่อหมา หรือพ่อแมว หรือแม้แต่พ่อลิงอื่น ๆ ซึ่งพอฟันเสร็จแล้วก็มักจะชิ่งอย่างเดียว แล้วไม่ใช่เพียงแค่พ่อเท่านั้น แม้แต่บรรดาญาติ ๆ ป้า ๆ น้า ๆ อา ๆ ลุง ๆ ปู่ย่าตายายมาร์โมเส็ททั้งหลาย พอมีใครมีลูกมีหลานที ก็มักจะมาช่วยกันเลี้ยงช่วยกันอุ้มตลอด เรียกได้ว่าเป็นระบบเครือญาติแบบแน่นแฟ้นมาก ๆ

คุณคอรินนา รอสส์ เชื่อว่า เอกลักษณ์เรื่องระบบครอบครัวใหญ่ซึ่งมีสมาชิกคอยช่วยกันเลี้ยงดูเด็กแบบในมาร์โมเส็ทนั้น ส่วนหนึ่งน่าจะเป็นผลมาจากความเป็นไคเมราของพวกมันนั่นแหละ สาเหตุเนื่องมาจาก พอเป็นไคเมราปุ๊บ ก็เท่ากับว่า แต่ละตัวล้วนมีความเกี่ยวโยงสัมพันธ์กันมากกว่าปกติ อย่างพี่น้องกัน ธรรมดาแชร์ยีนร่วมกันแค่ประมาณ ๕๐ % แต่พอเป็นไคเมรา เซลล์ของฉันส่วนหนึ่งก็เป็นของเธอ เซลล์ของเธอส่วนหนึ่งก็เป็นของฉัน มันทำให้ยิ่งกลายเป็นญาติสนิทกันเข้าไปใหญ่ เลยระดับพี่น้องปรกติไปอีก แถมไหนถ้าเกิดพี่มีลูก ลูกที่เกิดมาก็อาจจะเป็นลูกของน้องก็ได้ ส่วนลูกที่เกิดกับน้องก็อาจจะเป็นลูกทางพันธุกรรมของพี่ก็ได้เหมือนกัน กลายเป็นว่าใครก็ตามมีลูก ก็ยิ่งช่วย ๆ กันเลี้ยงนั่นแหละยิ่งดีที่สุด สังคมมันก็เลยออกมาในสภาพแบบว่า ไม่ค่อยมีการแบ่งแยกครอบครัวกันเท่าไหร่ ใครมีอะไรก็ช่วยเหลือกันไปนั่นแหละ จะยังไงก็ญาติ ๆ กันทั้งนั้น เพราะเนื่องมาจากปรากฏการณ์ไคเมรานั่นเอง

อีกจุดนึงที่น่าสนใจ บางครั้งการถ่ายเทเซลล์ระหว่างคู่ฝาแฝดที่เกิดขึ้นในท้องแม่ อาจเกิดแค่ในทิศทางเดียว ยกตัวอย่างเช่น เซลจากตัวอ่อนมาร์โมเส็ท A อาจจะอพยพข้ามไปปนกับตัวอ่อนมาร์โมเส็ท B แต่ในทางกลับกัน เซลจากตัวอ่อนมาร์โมเส็ท B ไม่ได้อพยพข้ามมาปนกับตัวอ่อนของมาร์โมเส็ท A เมื่อการถ่ายเทเกิดขึ้นด้านเดียวแบบนี้ ก็จะก่อให้เกิดสถานการณ์ที่ลูกมาร์โมเส็ทตัวหนึ่งเติบโตขึ้นมาเป็นไคเมรา ในขณะที่พี่น้องฝาแฝดของมันอีกตัวหนึ่ง เติบโตขึ้นมาเป็นสัตว์ที่ทุกเซลล์ล้วนมีพันธุกรรมฉบับเดียวเหมือนกันหมดตามปกติ ทีมวิจัยทีมเดิม ใช้โอกาสนี้ตั้งคำถามว่า จะเกิดอะไรขึ้น เมื่อลูกตัวหนึ่งเป็นไคเมรา แต่อีกตัวหนึ่งไม่ได้เป็น? พ่อของมันจะสามารถแยกแยะความแตกต่างได้หรือไม่? และจะรักตัวใดตัวหนึ่งมากกว่าอีกตัวหรือไม่?

ผลการทดลองออกมาปรากฏว่า โดยเฉลี่ยแล้ว พ่อมาร์โมเส็ทให้เวลากับการอุ้มลูกที่เป็นไคเมรา มากกว่าลูกที่มีพันธุกรรมปกติถึง ๒ เท่า! ทำไมคุณพ่อถึงลำเอียง รักลูกที่เป็นไคเมรามากกว่า? คุณคอรินนา อธิบายบอกว่า ในสัตว์พวกลิง มีหลักฐานว่าพ่อแม่สามารถจดจำลูกของตัวเองได้ โดยอาศัยแยกแยะจากกลิ่น ไม่แน่ ทารกมาร์โมเส็ทที่เป็นไคเมราอาจจะได้เปรียบตรงที่ เซลล์ผิวหนังของมันประกอบขึ้นมาจากทั้งเซลล์ของมันเองและก็เซลล์ของน้อง (หรือพี่) พอพ่อมาดมเข้า ก็เลยอาจจะได้ความรู้สึกเหมือนกับว่า เป็นลูก ๒ ตัว ทั้งตัวพี่และก็ตัวน้องอยู่ในตัวเดียวกัน เปรียบเสมือนเป็นลูกยกกำลังสอง ซึ่งมีกลิ่นยวนใจชวนให้พ่อรักมากกว่าปรกติทำนองนั้น ก็อาจจะเป็นไปได้

เคยได้ยินคำกล่าวว่า การค้นพบที่น่าสนใจ บางครั้งก็นำมาซึ่งคำถามเสียมากกว่าคำตอบซะอีก กรณีไคเมราในมาร์โมเส็ทนี่ ช่างเข้าข่ายนั้นเป๊ะ ๆ เลย มันช่างชวนให้ขบคิดซะเหลือเกิน ว่าในโลกของมาร์โมเส็ทนี่ คำว่า ‘ตัวตน’ คืออะไรกันแน่? การเป็นพ่อแม่ลูก เป็นลุงป้าน้าอาหลานเหลนโหลนกันนี่ ตกลงหมายถึงอะไร? และแม้กระทั่ง

แท้จริงแล้ว ความรัก คืออะไร?

จากรายการ WiTcast รายการคุยวิทย์ติดตลก ไว้พกไปฟังยามเปลี่ยวสมอง โดย แทนไท ประเสริฐกุล

[เพ็ญชมพู]

วีนัสแมวหน้าสองสีผู้โด่งดัง ผู้เคยมาเยี่ยมกระทู้เมื่อนานมาแล้ว เชื่อกันว่ามันเป็นไคเมราเหมือนกัน แต่ยังไม่มีการพิสูจน์โดยการตรวจ DNA จากหน้าทางฝั่งซ้ายและขวา 

วีนัสเป็นแมวสามสี เพศเมีย อายุ ๓ ปี อยู่ที่ฟลอริดา สหรัฐอเมริกา  กำลังโด่งดังทีเดียว คลิปวิดีโอของมันมีผู้คนเข้าชมเป็นจำนวนกว่าล้านครั้ง

   

มันมีสีที่ใบหน้าแบ่งครึ่งกันอย่างพอดิบพอดี แถมยังมีตาสองสีอีกด้วย ใบหน้าฝั่งซ้ายมีสีส้มและตาฟ้า ส่วนใบหน้าฝั่งขวามีสีดำและตาสีเขียว

[เพ็ญชมพู]

สุนัขหน้าสองสีสไตล์แมววีนัส (แต่ไม่ดังเท่า) เชื่อว่าเป็นไคเมราเหมือนกัน  

[เพ็ญชมพู]

หนูกับกระต่ายสไตล์แมววีนัส กระต่ายตัวขวาเจ้าของตั้งชื่อว่า "วีนัส" ตามรอยแมวเซเลบริตี้ตัวดังด้วย ยังมี เฟซบุ๊ก เป็นของตัวเองด้วย 

[เพ็ญชมพู]

จิ้งจกน้ำเม็กซิกัน (Axolotl) ปรกติมีอยู่หลายสี

Axolotl มีได้หลายสี ตั้งแต่สีชมพู (เผือก) เหลือง ไปจนถึงสีดำ

ถ้าสีอย่างนี้ก็เป็นไคเมรา  

[เพ็ญชมพู]

ปลาตะพาก..ขาดครึ่งตัว  แต่ยังไม่ตาย

เจ้าของเล่าว่า  มันกระโดดออกจากบ่อ  ตกมากระแทกขอบปูน  กระดูกสันหลังหัก // ผ่านไปไม่กีวันลำตัวท่อนหลังเน่า  หลุดขาดไป (เข้าใจว่าเซลล์ตายตอนกระดูกสันหลังหัก)

เจ้าบุญครึ่งของคุณธสาคร บุญน้อย เสียชีวิตแล้วเมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา

นายวัชรพันธุ์เล่าว่า เจ้าบุญครึ่งตายเมื่อเวลาประมาณ ๑๓.๐๐ น. ของวันเสาร์ที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๕๙ ด้วยอาการติดเชื้อ โดยเจ้าบุญครึ่งได้แสดงอาการผิดปกติ เซื่องซึม กินอาหารน้อยลง เกล็ดหลุด และมีลักษณะแผลกดทับกลางลำตัว ตั้งแต่วันจันทร์ที่ ๑๑ มกราคม ถึงแม้ว่าตนจะพยายามควบคุมการให้ยา และคอยปรับสภาพน้ำ แต่ยากที่จะยื้ออาการไหว ตายในที่สุด

จาก ข่าวสด

RIP เจ้าบุญครึ่ง ปลาตะพาก ผู้ขาดตัว แต่ก็สู้จนขาดใจ  

[ธสาคร]

ขอบคุณครับที่เอาข่าวมาฝากกัน

[เทาชมพู]

Arapaima เคยมาเยี่ยมกระทู้รึยังคะ

[เพ็ญชมพู]

จากปูมบันทึกของกระทู้สัตว์ประหลาด เพ็ญชมพูพา อะราไพมา หรือ ปลาช่อนอเมซอน มาเยือนกระทู้ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๖

ปลาอะไรหนอ ตัวใหญ่จัง  

ปลาช่อนอเมซอนครับ แถวอเมซอนเรียกว่าปลา arapaima, pirarucu, หรือ paiche เคยได้ยินว่ามีนำเข้ามาเลี้ยงเป็นปลาสวยงามแถวบ้านเรา  ตัวโตเต็มวัยยาวประมาณ 2 เมตร น้ำหนักราว 100 ก.ก. ครับ สถิติบอกว่าเคยเจอหนักถึง 200 ก.ก. ก็มี ถ้าจำไม่ผิดน่าจะเป็นปลาเกร็ดน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในโลก(มั๊ง)

[เพ็ญชมพู]

อีกหนึ่งปีต่อมา พ.ศ. ๒๕๕๗ คุณเทาชมพูจึงพาปลาช่อนยักษ์มาเยือนกระทู้เป็นครั้งที่สอง  

ปลาช่อนยักษ์?

วันที่ 23 ก.ค.57 ชาวบ้านยโสธร เจอปลาช่อนขนาดยักษ์ยาว 3 เมตร

ชาวบ้าน อำเภอค้อวัง จ.ยโสธร ทำการหาปลา แล้วไปเจอปลาคล้ายปลาช่อน ไม่เหมือนปลาไทย คล้ายไปทางปลาแถวลุ่มน้ำอเมซอน อเมริกาใต้ ขนาดยาว 3 เมตร หนักราว 100 กิโลกรัม ไม่มีใครกล้าซื้อ หรือทำกิน

เจ้าตัวนี้คุณชายประกอบเทพรู้จักดี

กินได้ อร่อยด้วย

[ธสาคร]

ควายคะนิ้ง
ไม่ทราบพิกัดที่แน่ชัด  ปรากฏในข่าวรวมๆว่า  เกิดหิมะตกทางตอนใต้ของมณฑลกวางตุ้ง+กวางสี

[เพ็ญชมพู]

เหตุเกิดที่เมืองจีน ที่ความสูง ๑,๑๗๐ เมตร อุณหภูมิ -๑ °ซ วันเสาร์ที่ ๒๓ มกราคม ๒๕๕๙  

ภาพจาก http://sztqb.sznews.com/html/2016-01/24/content_3448140.htm

[เทาชมพู]

พรุ่งนี้ก็อุ่นแล้วค่ะ  ควายคะนิ้งจะได้กลับเข้าสู่สภาพปกติเสียที