ขนมของชาวจีน ในสยาม

[เพ็ญชมพู]

บ๊ะจ่างมีวิวัฒนาการจนคนจีนอาจจะจำไม่ได้ ที่นครปฐมแถว ๆ สถานีรถไฟ บ๊ะจ่างแปลงกายอยู่ในกระบอกไม้ไผ่แทนที่จะอยูในห่อใบไผ่

ภาพจาก otopnakhonpathom.blogspot.com

[Namplaeng]

ขนมจ้าง.....

[ปิ่น]

ขอบคุณมากค่ะคุณ Namplaeng  กำลังรอว่าคุณจะแวะเข้ามาอ่านอีกหรือเปล่า
ขอบคุณสำหรับคำเฉลยค่ะ

รายชื่อขนมของจีนที่ยกมาตอนต้นกระทู้   ตอนนี้ก็ได้คำตอบออกมาแล้วว่ามีขนมอะไรบ้าง
ส่วนใหญ่ก็ยังขายกันอยู่จนปัจจุบัน
ยังเหลือแต่ขนมของจีนข้างล่างนี้  เหลือชื่อที่ยังไม่รู้กันอีกมาก

คุณวันดีเคยคัดรายชื่อขนมจีนในสูจิบัตรไว้ในกระทู้ ขนมฝรั่ง บัญชีขนมในงานนาเชนนอลเอกซฮิบิเชน ณ ท้องสนามหลวง ๒๔๒๕   ครบ ๕๘ อย่าง

หมวดว่าด้วยขนมต่าง ๆ ของจีน  ทำด้วยแป้งแลถั่วต่าง ๆ  เจือน้ำตาลทรายขาวอย่างที่ ๑  แลอย่างที่ ๒

อิ๊วจ๊อ    เม่งถึง   เต้ายุ่น    นึ้งโก  แชะโก

เซียงเต้าทึง  ซกซา  กิมจี้เปีย   กิมเก๊กโซ  กิมโซเปีย 

อันที่จริงขนมบาอย่างก็ไม่รู้จักนะคะ แต่ลองถอดเสียงเป็นจีนกลางแล้วเซิร์ชในกูเกิ้ลดูก็ได้คำตอบค่ะ ขอตอบไว้เฉพาะส่วนที่ทราบนะคะ

รูปที่1-2 อิ๊วจ๊อ （油枣）แต่ที่บ้านเรียกว่า ขนมลั้งกิง ค่ะ ไม่แน่ใจว่าในภาษาไทยเรียกว่าอะไรค่ะ

ส่วน นิ้งโก อันนี้ต้องบอกว่าไม่แน่ใจ แต่น่าจะมาจากคำว่า 蛋糕 ถ้าแปลตามรูปศัพท์ก็หมายถึง ขนมที่ทำจากไข่ แต่โดยมากแล้ว ชาวจีนใช้คำนี้เรียกขนมเค้กแบบฝรั่งมากกว่าค่ะ สมัยก่อนไม่แน่ใจว่าได้ใช้คำว่า นิ้งโก เรียกขนมแบบดั้งเดิมของจีนหรือเปล่าค่ะ

รูปที่3-4 กิมจี้เปีย ถอดเสียงแล้วได้คำว่า 金钱饼 แปลว่า เปี๊ยะรูปเหรียญ ซึ่ง เหรียญของจีนที่เรียกว่า กิมจิ๊ นั่น เท่าที่นึกออกก็น่าจะเป็น เหรียญกลมๆที่มีรูตรงกลาง คล้ายๆกับเหรียญ5เยนของญี่ปุ่น คิดว่า รูปร่างของขนมกลมและอาจจะมีสีเหลืองนวลก็เลยเรียกแบบนั้น

[ปิ่น]

ต่อค่ะ

กิมโซเปีย ถอดเสียงแล้วได้คำว่า 金酥饼 แปลว่าขนมกรอบทอง คือ น่าจะหมายถึง ขนมนี้มีลักษณะกรอบและเป็นสีเหลืองทองค่ะ

[เทาชมพู]

ขอบคุณคุณปิ่นสำหรับข้อมูลค่ะ   ถ้านึกอะไรออกอีกช่วยโพสเพิ่มด้วยนะคะ
ถ้าหากว่าคลาดเคลื่อนก็ไม่เป็นไร  เดี๋ยวก็คงมีท่านที่รู้จักขนมของจีนเข้ามาช่วยชี้แจงเอง
กระทู้ได้เดินหน้าต่อไปค่ะ

[Namplaeng]

จากข้อมูลที่อ่าน ให้นึกถึงกล่องจันอับออกมาในภาพ

[Namplaeng]

กล่องลักษณะนี้ เมื่อก่อนบ้านคหบดีจีนท่านจะมีไว้ประจำบนโต๊ะรับแขก
เจตนาเพื่อไว้รับมือเด็กเล็กที่มากับแขก

[Namplaeng]

กล่องขนม เพื่อรับแขกนี้ท่านไม่เรียกจิ้งอัพ  แต่เรียก ถึ่งก๋วยอัพ ( 糖粿盒 กล่องขนมหวาน )

[เทาชมพู]

กล่องมุกสีดำ สวยมาก

[Namplaeng]

ถ้าเทียบช่องขนม ที่นิยมทำเพียง ห้า หรือ หกช่อง

ก็จะพอดีกับชนิดแต่เหลี่ยว หรือจันอับที่กล่าวถึงกันในตอนต้น ทั้งนิยมทำขนมหวานนี้คละขายกัน 5-6 ชนิดในปัจจุบัน

( แต่เหลี่ยว หมายถึง ขนมเครื่องเคียงเพื่อกินกับน้ำชา จึงไม่ได้จำกัดว่าเป็นน้ำตาลหวาน 5 ชนิด ที่หลายท่านจดจำหรือคุ้นเคย )

[ปิ่น]

กล่องลักษณะนี้ เมื่อก่อนบ้านคหบดีจีนท่านจะมีไว้ประจำบนโต๊ะรับแขก
เจตนาเพื่อไว้รับมือเด็กเล็กที่มากับแขก

กล่องขนมแบบนี้ที่บ้านโดยปกติจะนำออกมาใช้ช่วงเทศกาลตรุษจีนค่ะ ，มีแบบที่สามารถหมุนได้360องศาด้วย เพราะช่วงตรุษจีนจะมีญาติพาเด็กมาเยี่ยมเยียนบ้าน โดยปกติทุกบ้านพอถึงช่วงปีใหม่ก็จะต้องไปจ่ายตลาดค่ะ คือนอกจากจ่ายซื้อของไหว้แล้วก็ยังมีการซื้อขนม ถ้าสมัยนี้ก็ต้องเป็น ลูกอม คุกกี้ เม็ดก๋วยจี๊(เมล็ดแตงโม) เมล็ดทานตะวัน หรือพวกผลไม้เชื่อม เช่นลูกเกด บ๊วย เป็นต้น มาไว้รับรองแขกที่จะมาที่บ้านค่ะ ก็ไว้ให้เด็กทานเล่นและแกล้มน้ำชาด้วยค่ะ เป็นธรรมเนียมชาวจีนเลยค่ะที่พอถึงปีใหม่ก็ต้องไป 买年货 อันหมายถึงซื้อของช่วงตรุษจีน ทั้งของไหว้ ของขวัญปีใหม่ ของกินเลี้ยงที่บ้าน ก็จะวุ่นวายมากๆ เด็กๆก็จะได้เสื้อชุดใหม่ไว้ใส่ตอนปีใหม่ด้วยค่ะ เป็นอะไรที่น่าตื่นเต้นมากค่ะ

[otto t]

ฝนกำลังจะตกอากาศเริ่มเย็น ต้องเติมพลังงานด้วยบัวลอยน้ำขิงค่ะ

[Namplaeng]

ให้รู้สึกในใจว่าคุณ “ ปิ่น ” น่าจะเป็นพี่สาวที่ผมมักคุ้น นักเรียนเก่าเมกก่า
ถ้าใช่ขอฝากภาพไว้ รบกวนพี่สาวใจดีช่วยขยับขยายด้วยครับ
ภาพนี้ท่านจัดแบ่งหมวด (ขนม)ของว่างจีนเป็น สี่ หมวด

[ปิ่น]

ให้รู้สึกในใจว่าคุณ “ ปิ่น ” น่าจะเป็นพี่สาวที่ผมมักคุ้น นักเรียนเก่าเมกก่า
ถ้าใช่ขอฝากภาพไว้ รบกวนพี่สาวใจดีช่วยขยับขยายด้วยครับ
ภาพนี้ท่านจัดแบ่งหมวด (ขนม)ของว่างจีนเป็น สี่ หมวด

คิดว่าคงไม่ใช่มังคะ ไม่น่าจะรู้จักกัน ปิ่นอายุเพิ่งจะผ่านเบญจเพสมาเอง ไม่แน่ใจว่าเป็นพี่สาวคุณNamplaengได้ไหม แต่รูปที่แนบมา เห็นว่ามีขนมหลายอย่างที่พอจะรู้จัก อาศัยความทรงจำของเด็กบ้านนอกที่ตอนเด็กมีโอกาสได้คลุกคลีกับประเพณีของชาวแต้จิ๋วบ้าง ได้เห็นพวกผู้ใหญ่ทำขนมไหว้ของแต้จิ๋ว บางอย่างก็ไม่รู้จัก ขอพูดเฉพาะส่วนที่รู้จักละกันค่ะ

เริ่มจาก ขนมรหัส1051-白皮绿豆沙饼 หมายถึงขนมเปี๊ยะไส้ถั่วเขียวเปลือกขาว ขนมอันนี้ ถ้าที่บ้านปิ่นตอนเด็กๆ สมัยที่ขนมขบเคี้ยวยังไม่เฟื่องนัก ขนมเปี๊ยะนี้จะใช้สำหรับไหว้เจ้าแม่กวนอิม เพราะเจ้าแม่กวนอิมต้องบูชาของเจ อันนี้ก็เจค่ะ ทำจากถั่วเขียว ถ้าเป็นเจ้าองค์อื่น ไม่ต้องใช้ "เจเปี๊ยะ" ก็ได้ค่ะ แต่ใช้ "ลาเปี๊ยะ"(ขนมรหัส1001ในภาพ)แทน

ขนมรหัส 1001-贵屿朥饼 ลาเปี๊ยะ คือขนมเปี๊ยะแบบมัน เปลือกข้างนอกจากกรอบสีทอง ไส้ข้างในเป็นไส้ที่มีผสมมันหมูด้วย คนที่ชอบก็จะไว้กินกับน้ำชา เพราะมันจะกรอบอร่อยมาก แต่เป็นขนมที่ปิ่นไม่ชอบเลยยยยยย

ขนมรหัส2001-豆仁方 หรือถั่วตัด อย่างที่เรารู้จักกัน แต่ดูแล้วไม่เหมือนกับรูปในถาดนะคะ

ขนมรหัส2203-淋糖 ปิ่นจะคุ้นเคยกับชื่อ 豆仁纹 มากกว่า เป็นขนมที่ทำจากถั่วลิสงเหมือนกัน เหมือนตังเตที่มีถั่วลิสงเป็นเม็ดๆใส่อยู่ข้างใน ตอนเด็กๆ พ่อค้าชอบเอาไปขายหน้าโรงงิ้ว เวลาขายคือ มีถาดเหล็ก ซึ่งน่าจะเป็นแม่พิมพ์ที่ใช้หล่อขนม ขนมใส่มาในถาดเหล็ก เวลาจะซื้อ คนขายก็จะใช้มีดหั่นให้ตามจำนวนเงินที่เราต้องการ น้ำตาลจะยืดมาก เหนียวมาก เพราะเป็นตังเม นั่นเอง เก็บไว้นานๆจะขึ้นหืนนะคะ

ขนมรหัส3009-老妈糕 อันนี้ไม่แน่ใจ แต่ดูจากรูปร่างแล้ว น่าจะเป็น ขนมกอเปี๊ยะที่ปิ่นรู้จัก ขนมกอเปี๊ยะเป็นขนมเจอีกอย่าง ไม่หวานมาก ไม่แน่ใจว่าทำจากอะไร น่าจะเป็นข้าว มีรูปทรงกลมอย่างแบน เวลาทำแพคเกจจะนำ ขนมเปี๊ยะมาเรียงให้เป็นแถวและห่อด้วยกระดาษแดงหรือกระดาษสีบานเย็น

[ปิ่น]

ต่อนะคะ

ขนมรหัส4466-桃粿 ท้อก๊วย เป็นขนมไหว้เจ้ายอดนิยม ท้อก๊วย สันนิฐานว่าเรียกแบบนี้ เพราะขนมมีรูปทรงและสีคล้ายกับลูกท้อ ซึ่งเป็นผลไม้มงคล ตอนปิ่นเด็กๆ พอถึงเทศกาลไหว้เจ้า ผู้ใหญ่จะรวมตัวกันมาทำขนมไหว้ ยิ่งเทศกาลใหญ่ก็ยิ่งต้องต้องทำเยอะ บางทีเพื่อนบ้านก็มาช่วยทำขนม ถ้าปิ่นจำไม่ผิด การทำขนมนี้ เริ่มจากเอาข้าวสารไปโม่ในตลาดให้เป็นแป้ง(ปีหลังๆซื้อแป้งสำเร็จรูปค่ะ) แล้วต้องไปซื้อสีผสมอาหารด้วย เสร็จแล้วก็เอากลับบ้านมาผสมและนวดแป้ง โดยปกติแป้งที่นวดสามารถทำได้ 2 อย่าง คือ แบบใส่สีชมพูใช้ทำท้อก๊วย ถ้าไม่ใส่สีจะใช้ทำขนมรหัส4888 อิ๊วก๊วย แต่อิ๊วก๊วยบ้านปิ่นจะไม่เหมือนกับแบบในรูป เดี๋ยวอธิบายต่อไป ท้อก๋วย มักจะใส่ไส้เป็นข้าวสุกผสมกับเห็ดผอม ไว้ปิดปาก นาบกับแม่พิมพ์ไม้ที่เป็นลายมงคล เสร็จแล้วเอาไปนึ่ง เวลากิน จะนึ่งกินก็ได้ จะทอดกับน้ำมันกินก็ได้ ขนมนี้หาซื้อได้ที่เยาวราชในเทศกาลต่างๆค่ะ (อันที่จริงก็ไม่เคยไปเดินกะเขาสักที)