ขอบคุณ อาจารย์เทาชมพู ที่ได้กรุณามาร่วมวงสนทนาครับ พ.ต.ประจักษ์ นี่เห็นว่าทหารม้านะครับ ฮ่าฮ่า
ขออนุญาตมาต่อ ที่การเปลี่ยนแปลงครั้งต่อมานะครับ คือ หลังจาก พรก.เครื่องแต่งตัวทหารบก ศก.๑๒๗ เมื่อเข้าสู่รัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว นับว่าเป็นรัชสมัยที่มี พระราชกำหนดในเรื่องเครื่องแต่งกายออกมาค่อนข้างมากไม่ว่าจะเป็น เสือป่า ทหารเรือ ทหารบก หรือแม้แต่ข้าราชการพลเรือนก็ตาม จึงได้ทรงตรา พระราชกำหนดเครื่องแต่งตัวทหารบก พ.ศ.๒๔๕๗ ขึ้น ในพรก. ฉบับนี้ มีข้อแตกต่าง ในรายละเอียด ไม่มากนักแต่มีสิ่งที่เพิ่มเติมเข้ามา และเปลี่ยนคำเรียกใหม่
หมวก ยังคงมีหมวกหม้อตาลเช่นเดิมแต่เปลี่ยนกระบังจากสีดำเป็นสีเทา สายรัดคางสีเทา
เสื้อ มีการใช้คำเรียกว่า เสื้อแบบราชการสีขาวและเทา(เข้าใจว่าเป็นเสื้อราชปะแตนท์-ผู้เขียน) และเสื้อทูนิกคอพับสีเทา
กระดานบ่าหรืออินทรธนูยังรูปทรงและ มีขลิบริม และแถบทองคาดกลางตามชั้นยศเหมือนเดิม(นายดาบ ขลิบทองขวางบ่า ,นายร้อยขลิบทองริมบ่ากว้าง ๑ ซม. ชั้นนายพันเหมือนชั้นนายร้อย เพิ่มขลิบทองขนาดครึ่งเซนติเมตร พาดตามยาวของบ่า)
มีการกล่าวถึงรัดปะคต หรือรัดคตสีแดง
และในพรก.นี้ มีการระบุเรื่องกางเกงของนายทหาร อันประกอบไปด้วย กางเกงขาสั้นสีน้ำเงิน และกางเกงขายาวสีน้ำเงินแก่มีแถบสีตามเหล่าขนาด๕ซม.
และใน พรก. ฉบับนี้ ยังมีชื่อและเครื่องแต่งกายของกรมทหารราบที่ ๑๑ รักษาพระองค์ เป็นครั้งแรกครับ และมีการกล่าวถึงเครื่องแต่งตัวของนายทหารชั้นจอมพลและนายพลให้มีเครื่องแต่งกายเหมือน ชั้นนายดาบนายร้อยนายพัน แต่ให้เพิ่มชุด๑ชุด คือ มีหมวกเฮลเมทเพิ่มยอดหมวกมีพู่ขนห่านขาว เสื้อทูนิคสีขาวแผงคอและข้อมือสีดำปักลายช่อชัยพฤกษ์ (น่าจะมีมาก่อน พรก.นี้แล้ว แต่ไม่ได้ตราบัญญัติไว้ในฉบับก่อน เห็นได้จากรูปถ่ายหลายรูป และพระรูปในรัชสมัยของราชกาลที่ ๕ ก็ยังพอมีเป็นจุดสังเกตุได้)
นอกจากนั้นแล้วได้มีการตรารายละเอียดในเรื่องของส่วนประกอบเครื่องแบบลงไปด้วยครับ ที่ก็เหมือนกับที่ใช้มาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๕ นั่นแหละ แต่คราวนี้มี รายละเอียดกำหนดไว้ใน พรก.ด้วย คือ
นายสิบ มีบั้งติดแขนเสื้อซ้ายเหนือศอก
สิบตรี ๑ บั้ง สิบโท ๒ บั้ง สิบเอก ๓ บั้ง และ จ่านายสิบ ๔ บั้ง (พอจะอนุมานได้ว่าในสมัยนั้นยศชั้นจ่า๓ขั้นแบบปัจจุบันยังไม่ใช้ มีแค่ จ่านายสิบแล้วไปเป็นนายดาบเลย เหมือนกับยศตำรวจในทุกวันนี้)
ชั้นนายร้อย ชั้นนายพัน และชั้นนายพล ใช้รูปจักรเหมือนกัน ไล่ตามลำดับ ตรีโทเอกคือ ๑ดวง ๒ดวงและ ๓ดวงครับ ส่วนชั้นจอมพลเป็นรูป คธาไขว้กระบี่ มีพระมหามงกุฏติดอยู่บนกระดานบ่าด้วย
ลำดับต่อมาเป็นเครื่องหมายสังกัด ให้ติดหมายเลขกลางบัวกนก เป็นเลขลำดับกรมกอง กองพล กองทัพ ที่สังกัด และรูปพระมหามงกุฏสีเงินสำหรับคนที่ประจำในกระทรวงกลาโหม โดยติดกึ่งกลางกระดานบ่า (ตามพรก.บัญญัติว่าแผ่นทับบ่า-ผู้เขียน )
ภาพตัวอย่าง เครื่องหมายสังกัดกรมกองกลางบัวกนก จกา พิพิธภัณฑ์กองทัพบก ที่บก.ทบ.ราชดำเนินครับ ถ่ายเก็บไว้ตอนไปดูงาน
พรก.ฉบับปี ๒๔๕๗ นี้ยังได้กำหนดรายละเอียดในเรื่องของเครื่องสนาม สายยงยศ เครื่องหมายราชองครักษ์ และการคาดกระบี่ สายกระบี่และพู่กระบี่ อีกด้วย โดยกำหนดให้ นายทหารและนายดาบใช้สายกระบี่หนังสีเหลืองหรือผ้าถักสีเทา พู่ไหมทอง ส่วนชั้นจอมพล และนายพล และนายทหารในกรมกองทหารรักษาพระองค์ให้มีสายกระบี่มีแถบไหมทอง เพื่อใช้กับกางเกงแถบ (ลวดลายเหมือนกับสายกระบี่ ทบ.ในปัจจุบัน)
