จักรวาลน่าพรั่นสะพรึง ชวนให้เราใคร่ครวญคำนึงถึงอัตตาตัวตน(ใหม่)

[SILA]

กลับสู่ มวลสารระหว่างดาว ครับ

          ที่มาของมวลสารระหว่างดาวส่วนใหญ่ก็คือ อังคารของดาวสิ้นกาล เมื่อไฮโดรเจนถูกหลอมรวมเป็น
ฮีเลียมจนหมดสิ้นแล้ว ฮีเลียมก็จะถูกหลอมต่อไปได้เป็นธาตุอื่นๆ เกิดการเสียสมดุลระหว่างแรงโน้มถ่วงและ
แรงดันส่งผลให้ดาวขับสารออกจากดาวด้วยความเร็วสูง และหากเป็นสสารที่ถูกขับออกมาจากการแตกระเบิด
ซุเปอร์โนวาที่มีการปลดปล่อยพลังงานมหาศาล, สสารนั้นก็จะถูกขับออกด้วยความเร็วและอุณหภูมิสูงลิบ

ภาพหายากจาก astroanarchy.blogspot.com นำเสนอ จุดจบสองแบบของสองดาวเคียงกัน - เนบิวลา
(Sharpless Catalogue) Sh2-221, 216 แห่งกลุ่มดาวสารถี Auriga
 
       ซ้ายมือคือ Supernova Remnant หม่นมัว ส่วนขวามือ คือ Planetary Nebula ขนาดใหญ่ที่มี
อายุเก่าแก่จนจางสี

[SILA]

          นอกจากนี้สสารระหว่างดาวยังมีที่มาจากดาวที่ยังไม่สูญเสียสมดุลได้ด้วย นั่นคือ ลมจากดาว
(เช่นเดียวกับลมสุริยะ) ที่พัดพาอนุภาคและรังสีสู่พื้นที่ระหว่างดาว ด้วยเหตุนี้องค์ประกอบทางเคมีของ
ดาวและมวลสารระหว่างดาวจึงใกล้เคียงกันมาก

Blowin' in the Stellar Wind - นาซาเสนอภาพ Elephant's Trunk nebula ที่ 2,450 ปีแสงจากโลก  
      
        ที่นั่น เมฆฝุ่นและแก๊สถูกผลักดัน, ริดกร่อนด้วยอิทธิพลจากดาวดวงยักษ์ ใกล้บริเวณใจกลางภาพคือ
งวงของเนบิวลาซึ่งเป็นเมฆหนาแน่นทานทนลมและรังสีดาว
        งวงช้าง - Elephant trunk เป็นคำที่นักดาราศาสตร์ใช้เรียกโครงสร้างลักษณะนี้ เมื่อดาวยักษ์หรือ
กระจุกดาวใกล้เคียงแผดรังสี UV และลมดาวเริงแรงพัดฝุ่นแก๊สกระเจิงไป ทิ้งไว้เพียงส่วนที่เป็นเมฆหนาแน่น
ที่สุด ดาวตัวการที่นี้คือ HR8281 ดาวดวงที่อยู่สูงที่สุดของดาวสามดวงซึ่งเรียงตัวเป็นรูปสามเหลี่ยมแถบใจ
กลางภาพ อาณาเขตฤทธิ์เดชของดาวดวงนี้คือฝุ่นเมฆสีเขียวสดที่รายล้อมเป็นวงรอบ
        ส่วนจุดมืดที่ปลายงวงนั้นคือช่องว่างในแก๊สที่เกิดจากคู่ดาวรุ่งที่เกิดขึ้นใหม่ในเมฆนั้น รังสีและลมจากดาว
คู่นี้พัดฝุ่นแก๊สโดยรอบกระเจิงไปเหมือนกับลมรังสีของดาวยักษ์แต่ระดับขนาดคนละรุ่น และ ดาวสีแดงที่กระจาย
อยู่ไม่กี่ดวงนั้นคือ ดาวรุ่งเกิดใหม่ยังอยู่ในรังฝุ่นรายรอบ

[SILA]

       ฝุ่นระหว่างดาวนี้เกาะกลุ่มรวมตัวกันยาวนานนับล้านปีจนมีความหนาแน่นเป็นเมฆฝุ่นที่มีองค์
ประกอบภายในแตกต่างกันไป บางแห่งที่อาจพบว่ามี อินทรีย์โมเลกุล ในบางเมฆฝุ่นซึ่งมาจาก
ซุเปอร์โนวา
       ธาตุทั้งหลายมากมีบนโลกเรานี้ก็ได้มาจาก 'ซุปวา' ในอวกาศ จากการตรวจมวลสารระหว่างดาว
พบว่า มีธาตุราว 30 ชนิดของตารางธาตุ

ภาพ Crab Nebula อยู่แถบกลุ่มดาววัว Taurus คือซาก'ซุปวา' ของดาวยักษ์เมื่อราวหนึ่งพันปีก่อน
(ปี 1054) ธาตุที่ตรวจพบของ Crab Nebula นี้, นอกจากไฮโดรเจนและฮีเลียมแล้วก็คือ อ็อกซิเจน
กับนีออน

[SILA]

          นอกจากไฮโดรเจนและฮีเลียมที่เป็นส่วนประกอบส่วนใหญ่ในมวลสารนี้แล้ว ยังตรวจพบ
โมเลกุลอีกร่วม 200 ชนิดซึ่งรวมถึงโมเลกุลขนาดใหญ่เกิน 12 อะตอมด้วย
          ทั้งนี้ รังสี UV ที่สาดส่องฝุ่นอวกาศอาจมีผลทำให้เกิดโมเลกุลอินทรีย์เชิงซ้อน หรือขบวนการ
carbonization(การเปลี่ยนสารอินทรีย์ให้เป็นคาร์บอนหรือมีคาร์บอนเป็นองค์ประกอบ) ที่สำคัญสุด
คือ รังสีอวกาศ และ ขบวนการจากความร้อนที่จัดการปรับเปลี่ยนฝุ่นอวกาศทำให้เมล็ดฝุ่นปะทะ, ปะทุ,
มีขนาดโตขึ้น  

http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_interstellar_and_circumstellar_molecules

^ List of interstellar and circumstellar molecules

     รายการโมเลกุลที่พบใน interstellar medium และ circumstellar envelopes(ส่วนของดาวฤกษ์
ที่มีรูปร่างค่อนข้างทรงกลม, ไม่ถูกอิทธิพลของแรงโน้มถ่วงดึงให้จับอยู่กับแกนดาว มีที่มาจากลมระหว่างดาว
ที่หนาแน่นหรือมีอยู่แล้วก่อนดาวฤกษ์ดวงนั้นกำเนิด)

[SILA]

        ที่ปรากฏเป็นข่าวใหญ่จากอวกาศเมื่อปีก่อน ได้แก่ การตรวจพบโมเลกุลที่มีคาร์บอนเป็นส่วนประกอบ
พร้อมโครงสร้างที่มีแขนงซึ่งใกล้เคียงกับลักษณะโครงสร้างเฉพาะของอินทรีย์โมเลกุลเชิงซ้อนในสิ่งมีชีวิต
(เช่น กรดอะมิโน) เป็นครั้งแรกจากเมฆโมเลกุลยักษ์ซึ่งเป็นเรือนเพาะดาวย่านกลุ่มดาวธนู Sagittarius B2
ย่านเกือบใจกลางทางช้างเผือก อยู่ห่างจากโลกไป 27,000 ปีแสง

[SILA]

       จากเดิมโมเลกุลอินทรีย์ที่ตรวจพบจะมีคาร์บอนเรียงตัวเป็นเส้นเดี่ยว ในขณะที่การตรวจพบ
โมเลกุลคราวนี้มีคาร์บอนเรียงตัวพร้อมแขนง(branched carbon-chain molecules) ของ
iso-propyl cyanide (i-C3H7CN) จัดเป็นโมเลกุลที่ใหญ่และซับซ้อนที่สุดเท่าที่มีการพบมา
และเชื่อว่าอาจมีอยู่มากมายในมวลสารระหว่างดาว
       การค้นพบโมเลกุลพิเศษครั้งนี้ ทำให้นักวิทย์เชื่อหวังว่า วันข้างหน้าน่าจะมีการตรวจพบโมเลกุล
ของ(สิ่งมีชีวิต คือ) กรดอะมิโนซึ่งมีโครงสร้างที่เป็นลักษณะสำคัญนั่นคือการแตกแขนงข้างอย่างเช่น
โมเลกุลนี้ในมวลสารระหว่างดาว

[SILA]

          ท่ามกลางหมู่ดาวในดาราจักร, มวลสารระหว่างดาวในย่านที่สสารนี้มีความหนาแน่น
(เมฆโมเลกุล) คือ สถานแห่งบ้านกำเนิดดาวฤกษ์ดวงใหม่ ซึ่งมีที่มาจากสสารและพลังงานของ
อังคารดาวดับ(เนบิวลาดาวเคราะห์), 'ซุปวา' และ จากลมระหว่างดาว   

           จากดาวดับขับอังคาร สู่มวลสารระหว่างดาว เมื่อถึงคราวมวลรวมตัวกันแน่นหนาเป็น
ย่านกำเนิดดาว นักวิทย์คิดวาดวัฏจักรดวงดาว - ดาวแตกดับเป็นธุลี ธุลีรวมกลับเป็นดาว ดังนี้

[SILA]

ภาพเนบิวลานกอินทรี(Eagle Nebula) - เมฆแก๊สระหว่างดาวประกอบด้วยพลาสมา(-แก๊สไฮโดรเจน
มีประจุ) และส่วนที่เป็นแถบมืดพาดผ่านกลางเนบิวลาคือฝุ่นบัง ที่นั่นซึ่งห่างไกลจากโลกไปประมาณ
6,500 ปีแสง คือ แหล่งก่อกำเนิดดาวรุ่งดวงใหม่

[SILA]

             คือที่มาของ หนึ่งในภาพจากเนบิวลานกอินทรีที่โด่งดังที่สุด นั่นคือส่วนมืดมนนี้ที่เรียกว่า  
          เสาแห่งการก่อกำเนิด(Pillars of Creation) ย่านแห่งการก่อกำเนิดดาวฤกษ์ดวงใหม่
จากการรวมกลุ่มกันของแก๊สและฝุ่นที่มีความหนาแน่นมากในเมฆโมเลกุลขนาดฤกษ์ สลักเสลา
โดยการเคลื่อนไหวของลมดาวฤกษ์จากดาวยักษ์ ตัวเสาซ้ายที่สูงสุดนั้นมีความสูงประมาณ 4 ปีแสง
          เสานี้เป็นเมฆแก๊สไฮโดรเจนเย็นและฝุ่นซึ่งรวมตัวกันหนาแน่นยื่นออกจากกำแพงเมฆโมเลกุล
เป็นส่วนที่ยังคงหลงเหลืออยู่จากการถูกฉีกกัดด้วยรังสี UV จากดาวเกิดใหม่ใกล้เคียง เรียกขบวนการ
นี้ว่า photoevaporation ซึ่งจะทำหน้าที่เปิดก้อนแก๊สกลม(globule) ที่หนาแน่นยิ่งกว่าส่วนอื่น
ภายในเมฆเรียกว่า evaporating gas globule(EGG) ออกมา
           แก๊สและฝุ่นนี้รวมตัวกันแน่นด้วยแรงโน้มถ่วงในขณะที่ EGG ดึงสสารจากจากบริเวณโดยรอบ
ทำให้เมฆทวีความหนาแน่นพร้อมกับการเพิ่มอุณหภูมิสูงขึ้นของ EGG
           ในบาง EGG นี้เองที่ตัวอ่อนของดาวก่อกำเนิดขึ้น นั่นคือดาวที่หยุดเติบโตทันทีเมื่อ EGG ถูกเปิด
ออกและแยกตัวออกจากหมู่มวลแก๊สรายรอบ เมื่อ EGG พ่ายต่อขบวนการรังสีระเหยนี้ในที่สุดดาวดวงใหม่
ก็จะคลอดออกมา

ภาพรังสีเอ็กซ์และแสงที่ตามองเห็น

[SILA]

          ส่วนภาพล่าสุดเมื่อมกราคมปีนี้ เป็นภาพฉลองครบ 25 ปีของเสาแห่งการก่อกำเนิด หลังจาก
กล้องฮับเบิ้ลบันทึกภาพครั้งแรกแล้วเผยแพร่สร้างความฮือฮาในแวดวงเมื่อปี 1990
         รูปล่าสุดนี้ที่คมชัดแสดงสัดส่วนของเสามากกว่าเดิม ดาวรุ่งยังคงก่อกำเนิดจากเสาเมฆที่ถูกรังสี
จากกระจุกดาวรุ่งดวงยักษ์สลักเสลากัดกร่อนรอวันมลายไป ไอสสารที่ถูกแผดเผาระเหยสู่อวกาศแลเห็น
เป็นหมอกมัวสีฟ้าแถบขอบเสา

ภาพรังสี near-infrared และแสงที่ตามองเห็นให้ภาพที่คมชัดขึ้น

[SILA]

Then & Now เปรียบเทียบกับภาพดั้งเดิมที่คุ้นเคย

[SILA]

และสุดท้ายแต่ไม่น้อยสุด จากหน้ารายงานข่าวนาซา เมื่อเดือนกันยายน 2013
         ยาน Voyager 1 ซึ่งออกจากโลกไปนานสามสิบปีกว่าปีแล้ว แต่โลกยังไม่ลืม บัดนี้
ยานได้เข้าไปในพลาสมา(ส่วนที่จินตนาการวาดเป็นสีน้ำตาล) ของมวลสารระหว่างดาวแล้ว
เมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2012 นับเป็นวัตถุที่มนุษย์สร้างขึ้นชิ้นแรกที่ส่งออกนอกระบบสุริยะ
ยานนี้จะหมดอายุขัยสิ้นพลังงานในอีก10 ปีข้างหน้า(ปี 2025)

[SILA]

          จากภาพสวยงามมาดูภาพสวยหลอนกันบ้าง นั่นคือ Eastern Veil Nebula
เนบิวลาผ้าคลุมหน้าส่วนตะวันออก แลเห็นเป็นเค้าใบหน้าชวนหวาดผวา

[SILA]

         เมื่อราวเกือบหนึ่งหมื่นปีมาแล้ว ก่อนที่จะมีการจารจารึกปูมประวัติศาสตร์ แสงจากห้วงอวกาศ
ไกลลิบข้ามเวหามาเยือนฟากฟ้ายามราตรีส่องสว่างวาบเจิดจรัส ก่อนที่จะจางหายไปในไม่กี่สัปดาห์
ปัจจุบันนี้เป็นที่รู้กันแล้วว่า แสงนั้นคือการระเบิดของดาวฤกษ์ และได้มีการตั้งชื่อเมฆสีสวยสดที่เหลือ
ประดับฟ้าแถบนี้ว่า เนบิวลาผ้าคลุมหน้า Veil Nebula

[SILA]

          นั่นคือ ซากซุปวาขนาดใหญ่อยู่ในย่านกลุ่มดาวหงส์ Cygnus ที่ปลายปีกข้างหนึ่ง
ซากทั้งหมดนี้รวมเรียกอีกชื่อว่า Cygnus Loop อยู่ห่างจากโลกเราไปราว 1,500 ปีแสง
จากการวิเคราะห์แสงที่เปล่งออกมาพบว่ามีอ็อกซิเจน, ซัลเฟอร์ และไฮโดรเจน