บุหลันดั้นเมฆ

[Kunlamata]

กระทู้ใหม่วันนี้มีแรงบันดาลใจจากชื่อขนมไทยชาววังโบราณ"บุหลันดั้นเมฆ"
ฟังประวัติสั้นๆว่ามีที่มาจากเพลงบุหลันลอยเลื่อนในรัชกาลที่๒
ขอเชิญอาจารย์ทั้งหลายช่วยเสริมด้วยนะคะเรื่องประวัติ และเชิญแต่งกลอน กาพย์  โคลง ฉันท์ตามชื่อด้วยค่ะ ไม่จำเป็นต้องเกี่ยวขนมก็ได้
ไม่เคยทานมาก่อนทราบแค่ว่าคล้ายขนมน้ำดอกไม้



นามบุหลันดั้นเมฆเฉกจันทร์ฉาย
งามรูปลักษณ์พรรณรายคล้ายบุหลัน
นามไพเราะรสหอมหวานไข่อัญชัน
ขนมไทยชาววังครั้นโบราณมา

จากตำนานขานเล่าเค้าบุหลัน
ลอยเลื่อนอันไพเราะเสนาะหนา
คือที่มานามบุหลันดั้นเมฆา
สืบทอดกาลเวลาคุณค่าไทย

      "กุลมาตา"
๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๕๗

เพลงบุหลันลอยเลื่อน



(ภาพขนมบุหลันดั้นเมฆจากกูเกิ้ลค่ะ)

[เทาชมพู]

คลับคล้ายคลับคลาว่าเคยเห็นขนมชนิดนี้ที่ตลาดน้ำดอนหวาย  แต่อาจจะจำผิดก็ได้ค่ะ

[Kunlamata]

อ่านในเวบต่างๆเห็นว่าไม่ค่อยมีใครทำขาย
นอกจากที่อุทยานรัชกาลที่๒ค่ะ
อีกรายบอกว่าเคยเห็นที่ตลาดบางน้ำผึ้ง
ดิฉันเองก็เห็นจากเวบไม่เคยเห็นของจริง
คุณย่า(แวว( สิงหเสนี )มนตเสวี)ท่านคงรู้จักเพราะเคยเข้าวังค่ะ ท่านถึงแก่กรรมตอนดิฉันเรียนประถมปลาย 40ปีมาแล้ว

[Anna]

ดูจากหน้าตา คิดว่าน่าจะรสชาติเหมือนขนมน้ำดอกไม้ใช่มั้ยคะ ตอนเด็กๆ เคยกินขนมน้ำดอกไม้จำได้ว่ามันหนืดๆ  หวานๆ  หอมแปลกๆ ไม่ทราบเรียกว่ากลิ่นนมแมวใช่หรือเปล่าคะ

[siamese]

ผมว่าลักษณะการกำเนิดของขนมทั้ง ๔ ชื่อ ผมว่ามันน่าจะต้องมีความสัมพันธ์กันบางประการไม่มากก็น้อย

ขนมถ้วยจีน - ขนมจุ๋ยก๋วย - ขนมน้ำดอกไม้ - ขนมบุหลันลอยเลื่อน

[Kunlamata]

ดูจากหน้าตา คิดว่าน่าจะรสชาติเหมือนขนมน้ำดอกไม้ใช่มั้ยคะ ตอนเด็กๆ เคยกินขนมน้ำดอกไม้จำได้ว่ามันหนืดๆ  หวานๆ  หอมแปลกๆ ไม่ทราบเรียกว่ากลิ่นนมแมวใช่หรือเปล่าคะ

ดิฉันอ่านในปัจจุบันสูตรส่วนผสมทั้งขนมน้ำดอกไม้และขนมบุหลันดั้นเมฆ ใช้น้ำลอยดอกมะลิหรือกลิ่นมะลิค่ะคุณAnna
ไม่ทราบว่าอาจารย์ท่านใดทราบสูตรดั้งเดิมต่างจากปัจจุบันมั้ยคะ คุณย่าแววที่เคยเข้าวังยุคร.6ค่ะก็ถึงแก่กรรมนานแล้ว

[Kunlamata]

ผมว่าลักษณะการกำเนิดของขนมทั้ง ๔ ชื่อ ผมว่ามันน่าจะต้องมีความสัมพันธ์กันบางประการไม่มากก็น้อย

ขนมถ้วยจีน - ขนมจุ๋ยก๋วย - ขนมน้ำดอกไม้ - ขนมบุหลันลอยเลื่อน

เห็นด้วยค่ะอาจารย์Siamese ลักษณะรูปทรงขนมทั้งสี่เหมือนกัน แตกต่างกันที่ส่วนผสม
ดิฉันอ่านพบแค่ว่าขนมบุหลันดั้นเมฆกำเนิดหลังขนมน้ำดอกไม้ ส่วนผสมคล้ายกันมาเพิ่มไข่แดงผสมน้ำตาลหยอดตรงกลางหลังนึ่งขนมมีเบ้าตรงกลางคล้ายน้ำดอกไม้
เพื่อให้เหมือนพระจันทร์สีเหลือง ดั้นเมฆลอยบนฟ้าด้วยสีของดอกอัญชันผสมแป้ง ที่มาจากเพลงบุหลันลอยเลื่อน

ไม่ทราบว่าประวัตินี้ถูกต้องหรือเปล่า เหมือนเล่าๆตามกันมา

[Kunlamata]

กระทู้วันนี้ มีpoemที่ดิฉันแต่งเองเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา
เกี่ยวกับพระจันทร์ เลยขอนำมาลงกระทู้"บุหลันดั้นเมฆ"ค่ะ
น่าจะไปได้ดีถ้าฟังเพลง moonlight sonata ของBeethovenไปด้วยนะคะ

[siamese]

แน่นอนว่าขนมน้ำดอกไม้นั้นถูกคิดประดิษฐ์ก่อน แต่การที่จะนำเสนอขนมชนิดใหม่นั้นก็เพียงดัดแปลงอะไรนิดหน่อยจากของเก่า พลิกแพลงให้เก๋ขึ้น

เช่นว่า หากผมนำทองหยิบมาฝ่าครึ่ง หรือทั้งลูกนำมาวางในในเบ้าขนมน้ำดอกไม้ ก็จะได้ลักษณะที่คล้ายกัน แต่คงต้องลองชิมว่า ขนมทั้งสองจะเข้ากันดีไหม

หรือหากนำสังขยาซึ่งเป็นไข่มาวางลงไป มันก็พอได้แต่จะเก๋กว่าไหมหากจะนำของเหลวมาหยอดใส่ ซึ่งทำให้ขนมออกมาหน้าตาดูดีกว่ามาก

[Kunlamata]

แน่นอนว่าขนมน้ำดอกไม้นั้นถูกคิดประดิษฐ์ก่อน แต่การที่จะนำเสนอขนมชนิดใหม่นั้นก็เพียงดัดแปลงอะไรนิดหน่อยจากของเก่า พลิกแพลงให้เก๋ขึ้น

เช่นว่า หากผมนำทองหยิบมาฝ่าครึ่ง หรือทั้งลูกนำมาวางในในเบ้าขนมน้ำดอกไม้ ก็จะได้ลักษณะที่คล้ายกัน แต่คงต้องลองชิมว่า ขนมทั้งสองจะเข้ากันดีไหม

หรือหากนำสังขยาซึ่งเป็นไข่มาวางลงไป มันก็พอได้แต่จะเก๋กว่าไหมหากจะนำของเหลวมาหยอดใส่ ซึ่งทำให้ขนมออกมาหน้าตาดูดีกว่ามาก

ท่านผู้คิดประดิษฐ์ขนมบุหลันดั้นเมฆช่างค้นคิดนะคะอาจารย์ ใช้ไข่แดงนี่ถือว่าไปทางท้าวทองกีบม้ามั้ยคะ

[Kunlamata]

กระทู้วันนี้ ขออัญเชิญบทพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่๒ "อิเหนา" บทที่เป็นเนื้อเพลง"บุหลันลอยเลื่อน" พร้อมบทขับร้องดนตรีโดยครูเทวาประสิทธิ์
เข้าใจว่าทางเรือนไทยน่าจะลงประวัติที่มาของเพลง จนมาถึงขนมบุหลันดั้นเมฆไว้แล้ว
"กิดาหยันหมอบกรานอยู่งานพัด
พระบรรทมโสมนัสอยู่ในที่
บุหลันเลื่อนลอยฟ้าไม่ราคี
รัศมีส่องสว่างดังกลางวัน
พระนิ่งนึกตรึกไตรไปมา
ที่จะแต่งคูหาสะตาหมัน
ป่านนี้พระองค์ทรงธรรม์
จะนับวันเคร่าคอยทุกเวลา
ครั้นล่วงเข้ายามดึกสงัด
สงบเงียบเสียงสัตว์ทุกภาษา
วังเวงวิเวกวิญญาณ์
พระนิทราหลับไปในราตรีฯ"

กิดาหยัน หมายถึง มหาดเล็ก
สะตาหมัน หมายถึง สวน

[เทาชมพู]

<table cellspacing="0" cellpadding="0" width="100%"><tr><td><img src=" rtimages/RW2725x4.jpg">
 พระบทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ถือได้ว่าเป็นยุดรุ่งเรืองของศิลปไทยสมัยหนึ่ง ด้วยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงโปรดดนตรีและวรรณกรรม จนถึงขนาดพระราชนิพนธ์เพลงไว้เป็นพระราชมรดกแก่แผ่นดิน 1 เพลง คือ เพลง"บุหลันลอยเลื่อน"(ห้ามเรียกว่านี้เพลง"บุหลัน" เฉยๆเพราะในเพลงไทยก็มีเพลงชื่อว่า บุหลัน อีกเพลงหนึ่งเหมือนกัน เดี๋ยวจะเข้าใจคลาดเคลื่อนกันไป)

เพลงบุหลันลอยเลื่อน มีชื่อเรียกแตกต่างกันมากหลายนาม เช่น บุหลันลอยเลื่อน, บุหลันเลื่อนลอยฟ้า,สรรเสริญพระจันทร์, สรรเสริญพระบารมีไทย,ทรงพระสุบิน เป็นต้น และที่สำคัญเพลงบุหลันลอยเลื่อนนี้ก็ยังเคยใช้เป็นเพลงสรรเสริญพระบารมีในยุคสมัยหนึ่งด้วย

ประวัติของเพลงนี้กล่าวว่า ในเวลาว่างพระราชกิจตอนกลางคืน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมักโปรดทรงซอสามสาย(ซอคู่พระหัตถ์ได้พระราชทานชื่อว่า สายฟ้าฟาด) ถ้าไม่ร่วมวง ก็มังทรงเดี่ยวแต่พระองค์เดียวจนดึก ถึงเสด็จเข้าบรรทม ในคืนหนึ่งได้พระสุบินว่า เสด็จไปยังสถานที่แห่งหนึ่งซึ่งสวยงามหาสถานที่ใดๆในโลกนี้เสมอเหมือนมิได้ จากนั้นดวงจันทร์ที่สาดแสงอันอำไพนั้นก็ค่อยๆลอยลงมาไกล้พระองค์พร้อมกับทรงสดับเสียงทิพย์ดนตรีอันไพเราะยิ่ง จึงประทับทอดพระเนตรทัศนียภาพอันงดงามและทรงสดับทิพย์ดนตรีนั้นด้วยความเพลิดเพลินพระราชหฤทัย ครั้นต่อมาดวงจันทร์ก็ค่อยๆลอยเลื่อนไกลจากพระองค์ไป พร้อมกับเสียงทิพย์ดนตรีนั้นก็ค่อยๆแผ่วเบาลงจนสิ้นเสียง ก็ทรงตื่นบรรทม แต่ว่าแม้ทรงตื่นบรรทมแล้วท่วงทำนองของเพลงนั้นก็ยังคงก้องกังวานอยู่ในพระโสต จึงโปรดให้ตามเจ้าพนักงานดนตรีเข้ามาต่อเพลงนี้ไว้

ต่อในในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตั้งกองเสือป่าขึ้น พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ได้ทรงนำทำนองเพลงนี้มาดัดแปลงถวายใช้บรรเลง เรียกว่า เพลง "สรรเสริญเสือป่า"

ส่วนบทร้องของเพลงนี้ เป็นบทละครในเรื่องอิเหนา ตอนสังคามาระตารับบัญชาจากอิเหนาให้ไปแต่งถ้ำเพื่อจะลักนางบุษบามาไว้เพื่อหนีจากการอภิเษกกับระตูจรกา

"กิดาหยันหมอบกรานอยู่งานพัด

พระบรรทมโสมนัสอยู่ในที่

บุหลันเลื่อนลอยฟ้าไม่ราคี

รัศมีส่องสว่างดังกลางวัน

พระนิ่งนึกตรึกไตรไปมา

ที่จะแต่งคูหาสะตาหมัน

ป่านนี้พระองค์ทรงธรรม์

จะนับวันคอยเคร่าทุกเวลา"

(กิดาหยัน แปลว่า มหาดเล็ก, สะตาหมัน แปลว่า สวนหรืออุทยาน) </td></tr></table>

[Kunlamata]

ขอบพระคุณอาจารย์เทาชมพูมากค่ะ ที่นำประวัติเพลงพระราชนิพนธ์"บุหลันลอยเลื่อน"มาลงไว้ให้
เนื้อเพลงที่ร้องมีถึงเวลาเท่านั้นหรือคะ

[Kunlamata]

งานเก่าสมัยเริ่มแต่งกลอนใหม่ๆค่ะ แต่งให้สามีที่จากไปสวรรค์
พร้อมเพลง"คิดถึง-จันทร์กระจ่างฟ้า" เวอร์ชั่นDr.Paul Skywalker   



คืนใจ..ใต้แสงจันทร์



ซับน้ำตาเถิด..คนดี

คืนนี้คงมีจันทร์ฉาย

ทอแสงพราวแพรวพรรณาราย

คงคลายเหงาร้าวจากราวฟ้า..



ซับน้ำตานะ..ที่รัก

แค่ประจักษ์รักมิสิ้นถวิลหา

เสี้ยวจันทร์ฝันคืนรื่นอุรา

ดวงดาวดารดาษกลาดเกลื่อนทาง..



ซับน้ำตา..อย่าสะอื้น

ดาวคงคืนรักมากับฟ้ากว้าง

เถอะคืนนี้ดาราชี้ช่วยนำทาง

รักอย่าจางร้างไปไร้ร่องรอย..



ซับน้ำตา..ขอลาก่อน

จะกลับย้อนคืนใจไม่ล่าถอย

ขอให้รู้คู่ใจใครยังคอย

เฝ้าเรียงร้อยถ้อยลำนำคำกวี..

..

กุลมาตา-Singlemom99-

29  มิถุนา 2552

[Kunlamata]

ดิฉันไปพบบทกวีชื่อ"ดวงบุหลันลอยเลื่อนฟ้า"แต่งโดย"ช่ออักษราลี"
ถึงแม้จะมีผู้โพสมากมายมาหลายปีหลายเวบ แต่ความไพเราะจับใจและเข้ากับกระทู้นี้
จึงขออนุญาติผู้ประพันธ์นำมาลง พร้อมเพลงประกอบ"บุหลันลอยเลื่อน" บรรเลงโดยขิมและขลุ่ย

 
๏ ดวงบุหลันลอยเลื่อนมาเยือนฟ้า
เผยอาภาวิศิษฏ์แสงแห่งจันทร์โฉม
เสียงเรไรกล่อมเพ็ญเย็นลมโลม
พิศภาพโคมโสมฟ้าอ่าอำไพ

๏ เพียงคีตขิมสำเนียงเสียงบรรสาน
เสนาะโสตแผ่วหวานทรวงซ่านไหว
ลาวดวงเดือนขับเห่เสภาใจ
ให้หทัยเรียมหวั่นใต้จันทรา

๏ เย็นราตรีขวัญพี่ชี้ชวนน้อง
ยลทิพย์ทองส่องภพนภเวหา
หวิวพระพายระบัดไกวพัดมา
แพรภูษาสะบัดปลิวพลิ้วส่ายชาย

๏ หอมเอยหอมประทิ่นกลิ่นบุหงา
เก็บเถาลดามาร้อยเป็นสร้อยสาย
รสสุคนธ์หอมจรุงฟุ้งกำจาย
หอมมิวายสายสวาสดิ์ไป่ขาดกัน

๏ บุหลันลอยเลื่อนเหมือนเตือนใจในค่ำนี้
ผูกฤดีสองเราอยู่เคียงคู่ฝัน
ถักทอร้อยสร้อยฟ้าเป็นมาลาจันทร์
กล่อมจอมขวัญยอดชีวันข้างบรรจถรณ์

๏ รุ่งสางแล้วแก้วกานดาขอลาล่วง
แม้นแสนห่วงดวงฤทัยไป่ถ่ายถอน
ถอดสไบต่างพักตร์ปักอาภรณ์
ไว้เคียงหมอนแทนระลึกตรึกดวงแด

๏ ทิวากรลำดับแสงแห่งโอภาส
จำนิราศลาล่วงจากดวงแข
ค่ำคืนนี้หากจันทร์ไม่ผันแปร
จักมาแลชมชื่นรื่นราตรี