ภรรยาแหม่มของชายไทยสมัยก่อน

[ป้าหวัน]

ป้าหวันใคร่เรียนถามอาจารย์เทาชมพู(ผู้เป็นอักษรศาสตร์รุ่นพี่ที่ทันเห็นหน้าเห็นหลังกันที่ทางเดินหน้าเทวาลัย) ว่าด้วยเรื่องภรรยาแหม่มของชายไทยสมัยก่อน มีใครใช้ชีวิตคู่อยู่กันยืนยาวบ้างคะ ขอบคุณค่ะ (ปล รักหนังสือของอาจารย์ทุกเล่มมีเต็มหิ้งหนังสือเลยค่ะ)

[เทาชมพู]

    เท่าที่นึกออกตอนนี้คือ นางสาวเอลิซาเบธ ชาร์นแบร์เกอร์ ชาวเยอรมัน ผู้สมรสกับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร  ณ ที่ทำการอำเภอเวสตมินสเตอร กรุงลอนดอน เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2445 ในรัชกาลที่ 5
 
สมเด็จกรมพระยาชัยนาทและหม่อมเอลิซาเบธ มีโอรส 2 พระองค์และธิดา 1 พระองค์ ได้แก่
    หม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต
    หม่อมเจ้าสนิทประยูรศักดิ์ รังสิต
    หม่อมเจ้าจารุลักษณ์กัลยาณี รังสิต (ในปัจจุบันคือ ท่านผู้หญิงจารุลักษณ์กัลยาณี บูรณะนนท์)

ป.ล.ขอบคุณในไมตรีจิตค่ะ   คุณ"ป้าหวัน" เป็นใครกันนี่   เห็นหน้าน่าจะจำได้และร้อง"อ๋อ"

[Kunlamata]

ขอถามต่ออาจารย์เทาชมพูด้วยคนค่ะ
ว่าชายไทยลูกขุนน้ำขุนนางที่ส่งไปเรียนต่างประเทศกลับมาพร้อมภรรยาแหม่ม อย่างในละครหลายเรื่อง
เป็นความจริงไหมคะ มีตัวอย่างท่านใดบ้าง

[เทาชมพู]

มีหลายท่านค่ะ   จำรายที่สองได้ คือหม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา (Людмила Ивановна Барсукова)
วิกิให้ประวัติไว้ว่า ท่านเกิดเมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2433 ที่กรุงเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก สกุลเดิม อิวาโนวิทซ์ บาร์ซูคอฟ มีเชื้อสายคอสแซค มาจากต้นตระกูลของปู่คือ นายอีวาน ยาคอฟเลวิทซ์ บาร์ซูคอฟ ผู้ซึ่งเป็นข้าราชการในราชสำนักของมหาจักรพรรดิ์ถึงสามสมัย คือ ตั้งแต่พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ที่ 2 พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ที่ 3 จนถึงพระเจ้านิโคลัสที่ 2 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ได้ทรงเรียกชื่อสำหรับภาษาไทยว่า หม่อมมลิ

หลังจากที่สมรสกับหม่อมเจ้าทองทีฆายุแล้ว ได้เดินทางมายังประเทศไทยในปี พ.ศ. 2454 เมื่ออายุได้ 21 ปี และได้พำนักอยู่ตลอดจนกระทั่งถึงอนิจกรรมเมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2523 อายุ 90 ปี

หม่อมลุดมีลา ทรงมีโอรสและธิดากับหม่อมเจ้าทองฑีฆายุ เป็นชายสอง หญิงสอง คือ

    หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่ (พ.ศ. 2456-2541) เสกสมรสกับศาสตราจารย์ ท่านผู้หญิงนพคุณ ทองใหญ่ ณ อยุธยา (นามเดิม โนะบุโกะ ทะกะกิ) มีบุตร 4 คน
    หม่อมราชวงศ์ผ่องลักษณ์ ทองใหญ่ เสกสมรสกับหม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต มีธิดา 1 คน
    หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่ (พ.ศ. 2459-2551) สมรสกับหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช มีบุตร 2 คน
    หม่อมราชวงศ์สิงคธา ทองใหญ่ สมรสกับวิเวียน ทองใหญ่ มีบุตร 2 คน

    ดิฉันเคยเห็นรูปถ่ายของม.ร.ว.พักตร์พริ้ง ในวันสมรสกับม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช   สวยเหมือนวิเวียน ลี นางเอก Gone with the Wind   
    ความรักของท่านทั้งสองเหมือนในนิยายรักรุ่นเก่าเลยค่ะ    ม.ร.ว.คึกฤทธิ์เคยเขียนเล่าว่า  เห็นม.ร.ว.พักตร์พริ้งครั้งแรกตอนรถยนต์กำลังติดไฟแดง   เผอิญหันไปเห็นรูปถ่ายที่ขยายติดไว้หน้าร้านถ่ายรูป  เห็นครั้งแรกก็รัก หนที่สองก็รัก  ผ่านมาเห็นอยู่ทุกวันก็รักมากขึ้นทุกที
    เมื่อรู้ว่าเธอคือใคร คุณชายจึงเข้าวังไปแนะนำตัว ทำความรู้จักมักคุ้นถึงวัง แล้วออกปากฝากรัก ทั้งคู่แต่งงานกันหลังจากนั้นไม่นาน ขณะนั้นเธออายุ ๒๐ ปี

[เทาชมพู]

รายที่สามคือพลตรีพระยาภักดีภูธร(ชื่น  ภักดีกุล) สมรสกับเอลิซาเบธ  จอห์นสัน    ลูกๆเรียนอยู่โรงเรียนเดียวกับดิฉัน  มีคนหนึ่งเป็นเพื่อนร่วมรุ่นด้วย 

[CVT]

ขอถามต่ออาจารย์เทาชมพูด้วยคนค่ะ
ว่าชายไทยลูกขุนน้ำขุนนางที่ส่งไปเรียนต่างประเทศกลับมาพร้อมภรรยาแหม่ม อย่างในละครหลายเรื่อง
เป็นความจริงไหมคะ มีตัวอย่างท่านใดบ้าง

ที่ผมทราบคือนายหนา บุนนาค บุตรชายพระยาอรรคราชนารถภักดี(หวาด บุนนาค) เป็นนักเรียนทุนหลวงรุ่นแรกๆ มีภรรยาแหม่มกลับมาชื่อ เบอร์ธา
ภายหลังนายหนาได้เป็นพระยาเดชานุชิต เทศาภิบาลมณฑลปัตตานี

[ป้าหวัน]

ขอบคุณท่านที่กรุณาตอบกระทูืค่ะ (หมายเหตุ ป้าหวันอยู่ปีหนึ่ง และอาจารย์เทาชมพูอยู่ปีสี่ค่ะ เคยแอบมองรุ่นพี่ท่านนี้ด้วยความชื่นชมในฝีมือการแต่งหนังสือ และดิฉันเป็นfirst cousinของจ้อ ด้วยค่ะ )

[กะออม]

แฟนนี่ ภรรยาพระปรีชากลการ นับเป็นแหม่มมั้ยคะ

[เทาชมพู]

ขอบคุณท่านที่กรุณาตอบกระทูืค่ะ (หมายเหตุ ป้าหวันอยู่ปีหนึ่ง และอาจารย์เทาชมพูอยู่ปีสี่ค่ะ เคยแอบมองรุ่นพี่ท่านนี้ด้วยความชื่นชมในฝีมือการแต่งหนังสือ และดิฉันเป็นfirst cousinของจ้อ ด้วยค่ะ )

[Jalito]

รายที่สามคือพลตรีพระยาภักดีภูธร(ชื่น  ภักดีกุล) สมรสกับเอลิซาเบธ  จอห์นสัน    ลูกๆเรียนอยู่โรงเรียนเดียวกับดิฉัน  มีคนหนึ่งเป็นเพื่อนร่วมรุ่นด้วย 

[/quot
ทัศน์พาชื่น เป็นเพื่อนนักเรียนเก่าร่วมรุ่นของดิฉันเอง เห็นกันมาตั้งแต่ ป. ๑    ส่วนพี่ไทพีศรีนิวัติ(สะกดชื่ออย่างระมัดระวัง)เป็นรุ่นพี่ จบมัธยมแล้วเข้าเรียนต่อที่คณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ
ตอนเด็กๆ   ก็สะดุดตาว่าทำไมเขาเหมือนลูกครึ่งกันทั้งพี่น้อง  ผมสีน้ำตาลอ่อน เช่นเดียวกับสีดวงตา ผิวก็ขาวมาก   แต่ก็ท่าทางเป็นไทยๆอย่างคนอื่นๆนี่เอง     ที่จำได้อีกอย่างคือพี่สาวของทัศน์พาชื่น ชื่ออลังการมาก  และแปลกไม่ซ้ำใครเลยในโรงเรียน
ตามนิสัยคนชอบภาษาไทยมาแต่เด็กก็ได้แต่สงสัยว่าทำไมเธอชื่อไทพี - ไม่ยักชื่อ เทพี  ซึ่งคำหลังคุ้นหูกว่า....

คัดลอกจากกระทู้เก่าที่อาจารย์เทาชมพูเคยตอบไว้(4ปีแล้ว)

อีกสองท่านที่คุ้นนามสกุล อาจารย์ศรินทรเทพ ภักดีกุล อาจารย์ที่สวยสง่าตาคม เดินตัวตรง นักเรียนมองท่านสอนเพลินจนเคลิ้มไปตามๆกัน
อีกท่าน นนร.เกตุเสพสวัสดิ์ ภักดีกุล อดีตนักกรีฑาทีมชาติไทย Tokyo olympic 1964  ยศหลังสุดเป็นพลโท

[Jalito]

อาจารย์ศรินทรเทพ  พลโทเกตุเสพสวัสดิ์  ผศ.ไทพีศรีวัติ  คุณทัศน์พาชื่น เป็นหลานพระยาภักดีภูธร  คือล้วนเป็นบุตรธิดาของพลโทบุศรินทร์ ภักดีกุล

[เทาชมพู]

อ้าว ลำดับญาติผิด

[NAVARAT.C]

มีหลายท่านค่ะ   จำรายที่สองได้ คือหม่อมลุดมิลา ทองใหญ่ ณ อยุธยา (Людмила Ивановна Барсукова)
วิกิให้ประวัติไว้ว่า ท่านเกิดเมื่อวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2433 ที่กรุงเซนต์ปีเตอร์เบิร์ก สกุลเดิม อิวาโนวิทซ์ บาร์ซูคอฟ มีเชื้อสายคอสแซค มาจากต้นตระกูลของปู่คือ นายอีวาน ยาคอฟเลวิทซ์ บาร์ซูคอฟ ผู้ซึ่งเป็นข้าราชการในราชสำนักของมหาจักรพรรดิ์ถึงสามสมัย คือ ตั้งแต่พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ที่ 2 พระเจ้าอเล็กซานเดอร์ที่ 3 จนถึงพระเจ้านิโคลัสที่ 2 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ ได้ทรงเรียกชื่อสำหรับภาษาไทยว่า หม่อมมลิ

หลังจากที่สมรสกับหม่อมเจ้าทองทีฆายุแล้ว ได้เดินทางมายังประเทศไทยในปี พ.ศ. 2454 เมื่ออายุได้ 21 ปี และได้พำนักอยู่ตลอดจนกระทั่งถึงอนิจกรรมเมื่อวันที่ 14 ธันวาคม พ.ศ. 2523 อายุ 90 ปี

หม่อมลุดมีลา ทรงมีโอรสและธิดากับหม่อมเจ้าทองฑีฆายุ เป็นชายสอง หญิงสอง คือ

    หม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่ (พ.ศ. 2456-2541) เสกสมรสกับศาสตราจารย์ ท่านผู้หญิงนพคุณ ทองใหญ่ ณ อยุธยา (นามเดิม โนะบุโกะ ทะกะกิ) มีบุตร 4 คน
    หม่อมราชวงศ์ผ่องลักษณ์ ทองใหญ่ เสกสมรสกับหม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต มีธิดา 1 คน
    หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่ (พ.ศ. 2459-2551) สมรสกับหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช มีบุตร 2 คน
    หม่อมราชวงศ์สิงคธา ทองใหญ่ สมรสกับวิเวียน ทองใหญ่ มีบุตร 2 คน

    ดิฉันเคยเห็นรูปถ่ายของม.ร.ว.พักตร์พริ้ง ในวันสมรสกับม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช   สวยเหมือนวิเวียน ลี นางเอก Gone with the Wind   
    ความรักของท่านทั้งสองเหมือนในนิยายรักรุ่นเก่าเลยค่ะ    ม.ร.ว.คึกฤทธิ์เคยเขียนเล่าว่า  เห็นม.ร.ว.พักตร์พริ้งครั้งแรกตอนรถยนต์กำลังติดไฟแดง   เผอิญหันไปเห็นรูปถ่ายที่ขยายติดไว้หน้าร้านถ่ายรูป  เห็นครั้งแรกก็รัก หนที่สองก็รัก  ผ่านมาเห็นอยู่ทุกวันก็รักมากขึ้นทุกที
    เมื่อรู้ว่าเธอคือใคร คุณชายจึงเข้าวังไปแนะนำตัว ทำความรู้จักมักคุ้นถึงวัง แล้วออกปากฝากรัก ทั้งคู่แต่งงานกันหลังจากนั้นไม่นาน ขณะนั้นเธออายุ ๒๐ ปี

ครอบครัวนายพลตรี หม่อมเจ้าทองทีฆายุ ทองใหญ่ ที่บ้านพักหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ พ.ศ.๒๔๖๔
ภาพจากหนังสืองานพระราชทานเพลิงศพหม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่ เมื่อวันที่ ๒๘ พฤศจิกายน ๒๕๔๑

แถวหน้า หม่อมราชวงศ์สิงคธา ทองใหญ่ หม่อมลุดมิล่า ทองใหญ่ ณ อยุธยา หม่อมเจ้าทองทีฆายุ ทองใหญ่ และหม่อมราชวงศ์จักรทอง ทองใหญ่
แถวหลัง หม่อมราชวงศ์พักตร์พริ้ง ทองใหญ่ หม่อมราชวงศ์ผ่องลักษณ์ ทองใหญ่

ที่มา FBของ Sloka Dinesvara ผ่านถึงผมโดย FBของ หนุ่มรัตนะพันทิป ณล

[NAVARAT.C]

แฟนนี่ ภรรยาพระปรีชากลการ นับเป็นแหม่มมั้ยคะ

บิดาของแฟนนี่ได้เป็นถึงกงสุลอังกฤษประจำสยาม เขาต้องเลี้ยงลูกให้เป็นคนอังกฤษแน่นอนครับ คนไทยเองในสมัยนั้นก็ตั้งข้อรังเกียจลูกครึ่งเสียอีก แฟนนีไม่มีทางเลือกหรอกครับ

เมื่อกงสุลน๊อกซ์ย้ายกลับ ทั้งแฟนนีและแคโรไลน์น้องสาว(แม้จะแต่งงานกับนายหลุยส์ โธมัส ลีโอโนแวนส์ลูกชายนางแอนนาซึ่งไปทำบริษัทป่าไม้ทางภาคเหนือ) สุดท้ายก็ย้ายไปอยู่เมืองฝรั่งหมดและไม่กลับมาเมืองไทยอีก

[NAVARAT.C]

    เท่าที่นึกออกตอนนี้คือ นางสาวเอลิซาเบธ ชาร์นแบร์เกอร์ ชาวเยอรมัน ผู้สมรสกับสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร  ณ ที่ทำการอำเภอเวสตมินสเตอร กรุงลอนดอน เมื่อวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2445 ในรัชกาลที่ 5
 
สมเด็จกรมพระยาชัยนาทและหม่อมเอลิซาเบธ มีโอรส 2 พระองค์และธิดา 1 พระองค์ ได้แก่
    หม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต
    หม่อมเจ้าสนิทประยูรศักดิ์ รังสิต
    หม่อมเจ้าจารุลักษณ์กัลยาณี รังสิต (ในปัจจุบันคือ ท่านผู้หญิงจารุลักษณ์กัลยาณี บูรณะนนท์)

ในภาพ ท่านหญิงจารุลักษณ์กัลยาณียังไม่ประสูติ