ไฮโซโบราณ(2)

[เทาชมพู]

ภาพนี้ดูจากแฟชั่น น่าจะอยู่ในปี 2462-2468  ค่อนไปใกล้ๆ 2468 เพราะสตรีสาวทันสมัยเปลี่ยนจากโจงกระเบนเป็นผ้าซิ่นแล้ว
ิเสื้อตัวยาวแบบฝรั่ง รัดเอว คือแฟชั่นของอังกฤษสมัยต้นศตวรรษที่ 20 
ผมของหญิงสาวคนซ้าย มีรอยคลื่นเหมือนกับดัดผม   ซึ่งเป็นของใหม่สมัยนั้นเช่น่กัน

[เทาชมพู]

ภาพหายากอีกภาพหนึ่ง  ของสตรีสูงศักดิ์ในรัชกาลที่ 6   งามสง่าสะดุดตา ทั้งการแต่งกายทันสมัย  และการวางอิริยาบถ
ท่านคือท่านผู้หญิงกิมไล้  สุธรรมมนตรี  ภรรยาเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี (ปลื้ม สุจริตกุล)   
คนรุ่นหลังอาจไม่รู้จักท่าน  แต่ดิฉันรู้จักในฐานะที่ท่านเป็นนักเขียนบทละคร (เป็นความสามารถที่หาได้ยากยิ่งของสตรีที่เกิดในรัชกาลที่ 5)ของคณะปราโมทัย  เป็นผู้นำ "ความพยาบาท"ของ "แม่วัน" (พระยาสุรินทราชา) ไปถอดเป็นกลอนบทละคร  ท่านแต่งกลอนเก่งมากค่ะ

ประวัติของท่านเท่าที่ค้นเจอมีดังนี้
ท่านผู้หญิงกิมไล้เกิดเมื่อปีพ.ศ. 2427 เป็นธิดาของขุนพัฒน์ (หอย เตชะกำพุช) นายอากรบ่อนเบี้ย กับนางเลี้ยบ เตชะกำพุช มีบ้านเดิมอยู่ที่สำเพ็ง ท่านผู้หญิงเป็นคนใจดี ใจบุญมาตั้งแต่ยังสาว ทำบุญครั้งละมากๆ เช่นเห็นเรือหาปลาผ่านมา ก็สั่งซื้อและปล่อยปลาทั้งลำ ซ่อมวัดวาอาราม นอกจากนั้น ท่านผู้หญิงยังแต่งบทละครที่คณะปราโมทัยเคยนำไปจัดแสดงด้วย

อยู่มาวันหนึ่ง สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเทวัญอุไทยวงศ์ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ ทรงนำท่านผู้หญิงกิมไล้ ซึ่งขณะนั้นเป็นคุณกิมไล้ ไปเฝ้าสมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา แล้วก็มีการขอดูตัว ตามมาด้วยงานสมรสระหว่างเจ้าพระยาสุธรรมมนตรี (ปลื้ม สุจริตกุล)กับคุณกิมไล้

ท่านผู้หญิงสุธรรมมนตรีถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงโปรดให้ตั้งศพที่ ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส และสวดพระอภิธรรมเป็นเวลา 7 วัน พระราชทานเพลิงศพเมื่อวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2512

ทั้งสองมีบุตรธิดาด้วยกัน 11 คน เท่าที่ทราบนามมีทั้งหมด 8 คน
    พระสุจริตสุดา (เปรื่อง สุจริตกุล) พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
    พระสุจริตธำรง
    พระพิบูลย์ไอศวรรย์ (เปรียบ สุจริตกุล)
    สมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว (พระนามเดิม ประไพ สุจริตกุล)
    นายกวดหุ้มแพร (โต สุจริตกุล)
    นายจิตติ สุจริตกุล
    นายสุจินต์ สจริตกุล
    นางปิ่มปลื้ม บุนนาค

[Puck]

รูปในความเห็นที่ 155 คือ หม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี

[เทาชมพู]

ภาพนี้เจ้าของผู้ครอบครองในปัจจุบัน สแกนส่งมาให้     เป็นภาพเก่าแก่ที่ไม่ได้ผ่านการปรุงโฉมให้ใหม่สดใสอย่างภาพข้างบน จึงค่อนข้างมัว
แต่ก็เป็นภาพหายากอีกภาพหนึ่ง   จึงขอนำลงไว้ค่ะ
เป็นภาพเจ้าจอมอาบ แห่งสกุลบุนนาค  หนึ่งในเจ้าจอมก๊ก อ. ปลายรัชกาลที่ 5

เจ้าจอมอาบ เกิดที่จังหวัดเพชรบุรี เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2424 เป็นธิดาเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค) และท่านผู้หญิงอู่  จากสกุลวงศาโรจน์  มีพี่สาวน้องสาวร่วมบิดามารดาที่ได้เป็นเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 เช่นกัน  คือ เจ้าจอมมารดาอ่อน เจ้าจอมเอี่ยม เจ้าจอมเอิบ เจ้าจอมอาบ และเจ้าจอมเอื้อน

เจ้าจอมอาบ ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2504 ด้วยอาการหัวใจวาย ที่โรงพยาบาลศิริราช สิริอายุ 80 ปี

[เทาชมพู]

รูปในความเห็นที่ 155 คือ หม่อมเจ้าศุขศรีสมร เกษมศรี

หมายถึงรูปนี้นะคะ

[เทาชมพู]

หาพระรูปม.จ.ศุขศรีสมร เมื่อทรงยังสาวได้ยากเต็มที  เจอแต่ภาพนี้ค่ะ

[Puck]

ถูกต้องแล้วค่ะท่านอาจารย์เทาชมพู รูปตอนท่านสาว ๆ หายากสักหน่อย
แต่รูปนี้ (หมายถึงรูปในงานฉัฐรัชพัสตราภรณ์) ได้ทราบว่าที่โรงเรียนเขมะฯ ก็มีอยู่เช่นกัน
ในภาพท่านติดเข็มกลัดราชสกุลเกษมศรี และห้อยล็อคเก็ตพระรูปพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นทิวากรวงศ์ประวัติ

[เทาชมพู]

ขอบคุณมากค่ะคุณ Puck

[เทาชมพู]

ในนิทรรศการเป็น 2 ภาพ แต่ดิฉันมารวมในค.ห.เดียว
ที่ติดใจคือทรงผม  ท่านสุภาพสตรีคนซ้าย คนที่ทำผมทรงนี้ได้ต้องผมหนา  ช่างซอยให้ตั้งขึ้นไปได้  คงจะใช้ตัวช่วยเช่นขี้ผึ้งซึ่งคล้ายๆเจลในปัจจุบัน
ส่วนคนขวา  ผมสวยมาก ดูนุ่มและสลวย งามราวกับช่างทำผมยุคนี้ทำให้    ผมหนาได้รูปด้วย   สงสัยว่าทรงผมนี้เป็นผมสั้น หรือว่าด้านหลังยาวขมวดเป็นมวยกันแน่ ดูไม่ออก

เคยได้ยินมาว่า ทรงที่หวีเลยขึ้นจากหน้าผาก เรียกว่าผมเสย    ไม่ใช่ทรงดอกกระทุ่มซึ่งหมดสมัยไปแล้วตั้งแต่ต้นรัชกาลที่ 5   แต่คำว่าผมเสย น่าจะไม่ใช่การเรียกเป็นทางการ
คุณนางมารน้อยน่าจะมีความรู้เรื่องแต่งตัวทำผม    ถ้าดูออกว่าคนขวาผมยาวหรือผมสั้น ช่วยแวะเข้ามาตอบหน่อยนะคะ

[Puck]

เทียบรูปในความเห็นที่ 154 กับรูปนี้

[เพ็ญชมพู]

ภาพมุมกว้าง

[เพ็ญชมพู]

ในนิทรรศการมีคำบรรยายว่า

เสื้อแพรแบบพอง ชายเสื้อยาวถึงสะโพก แขนเสมอศอก ประดับริบบิ้น นุ่งผ้าไหมยก ผมยาว รวบไว้ข้างหลัง และสวมศิราภรณ์ (Bandeuax) ประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า และเหรียญรัตนาภรณ์รัชกาลที่ ๕ สวมสร้อยเพชร และสร้อยโชกเกอร์สักหลาดประดับด้วยเพชร กำไล และนาฬิกาข้อมือ

ภาพนี้เคยแสดงไว้ในกระทู้ภาคแรก ยังจำได้ไหมคือท่านใด 

[เทาชมพู]

เจ้าจอมแส จากสกุลบุนนาค  เจ้าจอมคนสุดท้ายในรัชกาลที่ 5 ค่ะ

[เทาชมพู]

ภาพในค.ห. 176   คุณ Puck ทราบชื่อเจ้าของภาพใช่ไหมคะ
อยากรู้ค่ะ ตื่นเต้นๆ

[เพ็ญชมพู]

เจ้าจอมแส จากสกุลบุนนาค  เจ้าจอมคนสุดท้ายในรัชกาลที่ 5 ค่ะ

เจ้าจอมแสนั่นแล มิผิดเพี้ยน  

ภาพเจ้าจอมแสสมัยออกมาอยู่นอกวังที่บ้านราชวัตรใหม่ ๆ  

ภาพและคำบรรยายจากหนังสือ "ย้อนรอยเจ้าจอมก๊กออในรัชกาลที่ ๕" โดย ดร.กัณฑาทิพย์ สิงหะเนติ

แต่เจ้าจอมคนสุดท้ายในรัชกาลที่ ๕ น่าจะเป็น เจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ มากกว่า