ชุดสตรีจีนสมัยราชวงศ์ชิง

[han_bing]

ชุดสตรีจีนสมัยราชวงศ์ชิง

หลายคนนึกถึงจีนสมัยราชวงศ์ชิงอาจจะนึกถึงกี่เผ้า อย่างไรก็ตาม ผู้หญิงก็คือผู้หญิง ให้ใส่เสื้อผ้าเหมือนกันหมดผู้หญิงคงอกแตกตาย

ด้วยเหตุผลกลฉะนี้ แม้ชาวจีนจะถูกบังคับให้ใส่เสื้อแบบชาวแมนจู โกนผมแบบชาวแมนจู แต่คนที่ต้องทำคือชาย ขณะที่หญิงแม้จะถูกบังคับบ้างเรื่องแบบเสื้อ แต่ก็ยังคงเอกลักษณ์จีนฮั่นไว้อย่างเหนี่ยวแน่น และเหนี่ยวสืบมาจนกระทั่งสิ้นสุดราชวงศ์ชิง

ความแตกต่างระหว่างสตรีจีนฮั่น กับจีนแมนจูในการแต่งกายเป็นอย่างไร ตัวอย่างดูได้ง่ายๆในการแต่งกายของกลุ่มสตรีชั้นสูง แม้จะศักดิ์สูงเหมือนกัน แต่ว่าการแต่งกายก็มิได้เหมือนกัน มองง่ายๆดังนี้

๑. ชาวจีนฮั่นจะมัดเท้า แต่ชาวแมนจูนไม่มัดเท้า

๒. ชาวจีนฮั่นใส่กระโปรง และเห็นกระโปรงเด่นชัด ขณะชาวแมนจูใส่กางเกง แต่กางเกงถูกซ่อนมองไม่เห็นภายใต้เสื้อคลุมยาวที่เรียกว่ากี่เผ้า

๓. ชาวจีนฮั่นใส่เสื้อแขนกว้าง ขณะชาวแมนจูใส่ชุดกี่เผ้าแขนกระบอก

๔. ชาวจีนฮั่นนิยมเกล้าผมไว้กลางศรีษะ แต่ชาวแมนจูจะเกล้าไว้บริเวณด้านหลัง

นี้เป็นพื้นฐานง่ายๆในการแยก กลุ่มสตรีธรรมดาก็เป็นไปในทำนองนี้เหมือนกัน

ภาพข้างล่างนี้เป็นรูปสตรีจีนฮั่นกับ สตรีแมนจู เดาเองว่าใครเป็นใคร (จริงๆอักษรจีนกำกับไว้)

[han_bing]

ทั้งนี้กระโปรงจีบที่ท่านเห็นเป็นกระโปรงที่พัฒนาขึ้นในสมัยราชวงศ์หมิง เรียกว่า "กระโปรงร้อยจีบ" (百褶裙：bai zhe qun) เรียกในภาษาจีนกลางว่า "ป่ายเจ๋อฉุน" อันว่ากระโปรงร้อยจีบ จริงๆก็คือกระโปรงจีบนี้แหละ เป็นเครื่องแต่งกายเด่นสมัยราชวงศ์หมิง ตกทอดมาถึงชิง แต่ชิงจะไม่ค่อยเด่นเท่า เพราะหมิงจะบานเก๋ไก๋กว่า

กระโปรงแบบหมิง รวมถึงชุดแบบหมิงต่อมาได้ส่งอิทธิพลไปยังเกาหลี มีผู้สันทัดด้านเกาหลีอธิบายให้ข้าพเจ้าฟังดังนี้

"ชุดฮันบกที่เราเห็นกันในปัจจุบันนี้ เป็นรูปแบบที่ใช้กันในสมัยราชวงศ์โชซอน ซึ่งเป็นราชวงศ์สุดท้ายในสมัยจารีตของเกาหลีก่อนที่จะตกเป็นอาณานิคมของญี่ปุ่นในช่วงต้นศตวรรษที่ ๒๐ ครับ

หากพิจารณาบริบททางประวัติศาสตร์นั้น จะพบว่าชุดฮันบกได้รับอิทธิพลจากราชวงศ์หมิง ทั้งนี้เนื่องจากราชสำนักโชซอนนับตั้งแต่การก่อตั้งราชวงศ์โดยพระเจ้าแทโจนั้น ได้ยอมสวามิภักดิ์ทั้งทางการเมือง และวัฒนธรรมต่อราชสำนักหมิงในฐานะที่เป็น "รัฐบริวาร" ตามคติ "จงกว๋อ" (ประเทศศูนย์กลาง)ของจีนในสมัยโบราณ ดังนั้นการปฏิบัติหรือเลียนแบบวัฒนธรรมของ "โอรสแห่งสวรรค์" จึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ ทั้งนี้เพื่อให้เป็นที่ยอมรับจาก "โอรสแห่งสวรรค์" ในขณะนั้นซึ่งก็คือราชวงศ์หมิงนั่นเองฮะ

และโชซอนได้เพิ่มความเข้นข้นในการรักษาวัฒนธรรมจากราชวงศ์หมิงหลังจากการล่มสลายของราชวงศ์หมิงในช่วง ศตวรรษที่ ๑๗ ทั้งนี้เป็นเพราะโชซอนมองตนเองเป็น "ทายาท" อันชอบธรรมในการรักษามรดกทาวัฒนธรรมจากราชวงศ์หมิงซึ่งเป็นชาวฮั่น ในขณะที่โชซอนมองราชวงศ์ชิงเป็น "อนารยชน" เผ่าหนึ่งเท่านั้น เมื่อเป็นเช่นนี้ หากมองในแง่วัฒนธรรมแล้ว โชซอนถือตนว่ามีความเจริญทางอารยธรรมมากกว่าราชวงศ์ชิงฮะ (และไม่ปรากฏว่าโชซอนรับวัฒนธรรมจากชิงเข้ามาปฏิบัติแต่อย่างใดฮะ)

ดังนั้นหากมีโอกาสดูภาพ portrait ที่เขียนขั้นในยุคนั้น หรือดูละครประวัติศาสตร์ที่กล่าวถึงเหตุการณ์ในสมัยโชซอน จะพบว่าการแต่งกาย โดยเฉพาะในราชสำนักจะมีความคล้ายคลึงหรือแทบจะลอกเลียนแบบมาจากราชวงศ์หมิงฮะ "

ตัวอย่างชุดเกาหลี

[han_bing]

ชุดจีนฮั่นสมัยราชวงศ์หมิง

ชุดแรกเป็นชุดดั้งเดิม ชุดอื่นคือทำตามแบบโบราณ

[han_bing]

ที่มาข้อมูล http://www.byhnd.com/question/149837148.html

[siamese]

ภาพสตรีชาวฮั่น ถูกนำไปลงการ์ดที่งานแสดงสินค้าปารีส ปีคศ. 1867

[siamese]

รัดเท้าแบบนี้ ต้องเป็นสตรีชาวฮั่นแน่ๆ

[siamese]

ชาวแมนจู ซักผ้าในคูเมืองปักกิ่ง

[เทาชมพู]

ภาพนี้บรรยายว่า กุลสตรีจีนช่วง 1900-1920   ถูกมัดเท้าตามธรรมเนียมนิยมกันทุกคน

[เทาชมพู]

ไม่ทราบว่าฮั่นหรือแมนจู

[เทาชมพู]

อีกรูปหนึ่ง

[เทาชมพู]

เท้าที่ถูกรัดจนพิการ ของสตรีชาวฮั่น เรียกอย่างไพเราะว่า ดอกบัวทอง golden lotus feet

[เทาชมพู]

เสื้อผ้าแบบนี้ เขาบรรยายว่า  White Cheongsam Dress
ฉ่งซำ  ต่างจาก กีเพ้า อย่างไร?

[เทาชมพู]

ชุดกีเพ้าที่เคยเห็นในหนังจีน ตอนดิฉันยังเด็ก เป็นแบบนี้ค่ะ   คือเป็นชุดยาวฟิตเข้ารูป  ผ่าข้างขึ้นมาสูงเหนือเข่า
นิยมใช้สีแดง

[เทาชมพู]

เจ้าหญิงจีนในราชวงศ์ชิง

[นางมารน้อย]

ชุดกี่เผ้าที่อาจารย์เทาชมพูยกมาดูเหมือนจะถือกำเนิดขึ้นในยุคที่เมืองเซี่ยงไฮ้เจริญรุ่งเรืองขึ้นมา สตรีเซี่ยงไฮ้เป็นผู้คิดตัดเย็บกี่เพ้าแบบเข้ารูป