รูปเก่าเล่าเรื่อง-เมืองบางกอก 8

[pierre]

เอาภาพง่ายๆมาให้ท่านผู้รู้ทั้งหลายแย่งกันตอบค่ะ 

คฤหาสน์หลังงามนี้คือที่ไหน เป็นของใคร และบริเวณนี้ในปัจจุบันคือสถานที่ใด? 

 

[เทาชมพู]

สาวงามทั้ง 5 ในรูปนี้มีใครบ้างเอ่ย???

จำได้ว่านางสาวไทยและรองในยุคของอาภัสรา สวยทุกคน  เป็นความสวยตามธรรมชาติ ไม่ผ่านศัลยกรรม   คนหนึ่งที่เขาว่ากันว่าโหงวเฮ้งดีมากคือเสาวนีย์ วรปัญญาสกุล
ในปัจจุบันคือเสาวนีย์ เตชะไพบูลย์   ภรรยาวิเชียร เตชะไพบูลย์   หลายสิบปีผ่านไป เธอก็ยังสวยเหมือนเดิม

[เพ็ญชมพู]

คฤหาสน์หลังงามนี้คือที่ไหน เป็นของใคร และบริเวณนี้ในปัจจุบันคือสถานที่ใด? 

คุณ pierre มีรูปมุมอื่นอีกบ้างไหม   

[pierre]

มีอีกรูปหนึ่งเป็นทางด้านหน้าของบ้านค่ะ ใหญ่โตโอ่อ่าทีเดียว

แต่ภาพคฤหาสน์หลังนี้ก็ดูจะยากตรงที่เห็นแต่ภาพตัวบ้าน ไม่เห็นรายละเอียดในมุมอื่นๆเลย (เช่น มุมภาพถ่ายทางอากาศ)
เพราะถ้าเห็นรายละเอียดบริเวณรอบๆ อาจเทียบเคียงกับสิ่งก่อสร้างอื่นๆได้ค่ะ

[เทาชมพู]

บ้านศาลาแดง ของเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) หรือเปล่าคะ

[เพ็ญชมพู]

ตอบไม่ทันคุณเทาชมพู

บ้านศาลาแดง บ้านของเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ค่ะ 
ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของโรงแรมดุสิตธานี

 

[เพ็ญชมพู]

บ้านเจ้าพระยายมราชที่ปัจจุบันเป็นดุสิตธานี เป็นตึกสีแดง ๆ ที่มาของคำว่า แยกศาลาแดง
เคยไปงานรดน้ำแต่งงานคุณอาที่นั่นตอนเด็ก ๆ ค่ะ ดูเหมือนจะเป็นสมาคมศิษย์เก่านักเรียนอังกฤษ

ไม่นึกว่า ท่านยังมีบ้านเหลือให้เห็นที่สุพรรณอีกนะคะ ท่านเป็นคนดีมาก ที่ไม่โกงกินชาติเลย
บ้านปลายก็ต้องขายทรัพย์สินใช้หนี้กัน จึงได้สร้างดุสิตธานีขึ้น

คุณประสงค์ สุขุม หลานปู่ของท่านเจ้าพระยายมราช ได้เขียนไว้ในหนังสือ "จากยมราชถึงสุขุมวิท เหตุการณ์ใน ๔ รัชกาล" ของท่านเกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้ว่า

เป็นเรื่องรีบด่วนมาก รัชกาลที่ ๖ ทรงรับข่าวจากการสืบราชการมาว่า อังกฤษจะมาขอสัมปทานเหมืองแร่ในดินแดนภาคใต้ต่อขึ้นมาจาก ๔ จังหวัดที่ยึดไปแล้ว (กลันตัน ตรังกานู ปะลิส ไทรบุรี ปีนัง) แล้วจะถือโอกาสยึดครองดินแดนภาคใต้ต่อขึ้นมาอีก  โดยเฉพาะจะมาขอสัมปทานเหมืองแร่ใน จ.สุราษฎร์ธานี  จึงได้มีพระราชกระแสรับสั่งให้เจ้าพระยายมราชเข้าเฝ้าเป็นการส่วนพระองค์ แล้วให้ไปทำเหมืองแร่ดักไว้ที่สุราษฎร์ โดยมีรับสั่งว่า

"ครูไปทำเหมืองแร่ดักไว้ที่สุราษฎร์ก่อน ฉันจะได้ใช้เป็นข้ออ้างที่จะไม่ให้สัมปทานเหมืองแร่แก่บริษัทอังกฤษ"

"ข้าพระพุทธเจ้าฯ พร้อมที่จะไปทำเหมืองดักไว้ทันที แต่ข้าพระพุทธเจ้าฯ ไม่มีเงินพอที่จะไปลงทุน เพราะจะต้องสร้างทางรถไฟเข้าในเขตเหมืองก่อน"

"ครูเอาเงินที่พระคลังข้างที่ไปก่อน เพราะงานนี้ต้องรีบทำ"

เจ้าพระยายมราชจึงได้ไปเซ็นยืมเงินจากพระคลังข้างที่มาสร้างทางรถไฟเข้าเหมือง และซื้อเครื่องจักรทำเหมืองมามอบให้ลูกชายคนโตที่มีบรรดาศักดิ์เป็นพระยาสุขุมนัยวินิตไปบุกเบิกงานทันที

เมื่อได้ลงทุนไปแล้ว พอดีพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต  "เหมืองแร่รักษาดินแดน" ตามพระราชกระแสไม่มีรายได้ และไม่มีเงินจะลงทุนต่อไป

เจ้าพระยายมราชจึงต้องล้มเลิกโครงการและนำเงินส่วนตัวไปใช้หนี้พระคลังข้างที่เป็นจำนวนมาก

ทำให้ต้องมอบ "บ้านศาลาแดง"  ที่ได้รับพระราชทานจากรัชกาลที่ ๕  และหุ้นส่วนบริษัทปูนซิเมนต์ไทยส่วนใหญ่ให้แก่พระคลังข้างที่  เพื่อเป็นการใช้หนี้ด้วย

แต่การลงทุนทำเหมืองแร่ดักไว้ในครั้งนั้น  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ทรงใช้เป็นข้ออ้างที่จะไม่ทรงอนุญาตให้สัมปทานแก่บริษัทอังกฤษในสุราษฎร์  เพื่อเป็นการป้องกันการใช้อำนาจยึดดินแดนของไทยต่อขึ้นมาจากที่ได้ยึดไปแล้ว  เพราะได้เคยมีตัวอย่างมาแต่เดิมว่าเมื่อบริษัทอังกฤษเข้าทำเหมืองแร่หรือทำธุรกิจที่ต้องลงทุนสูงแล้ว  ต่อมาสักระยะหนึ่งก็จะอ้างว่าไม่ได้รับความสะดวก  และจะถือโอกาสขอให้รัฐบาลของเขาส่งทหารมาจากอินเดียเข้ายึดพื้นที่ของประเทศในแถบนั้นไปเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษ

 

[pierre]

เป็นบ้านศาลาแดงของเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ถูกต้องแล้วค่ะ

     ในหนังสือชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ ของคุณศันสนีย์ วีระศิลป์ชัยได้กล่าวถึงบริเวณนี้ไว้ว่า "..แต่เดิมบริเวณที่เรียกกันว่าศาลาแดงนั้น เป็นทุ่งนากว้างใหญ่ที่ให้ผลผลิตข้าวชั้นดีแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ ทุ่งนี้ไม่ปรากฏชื่อเรียกจนกระทั่งถึง พ.ศ.๒๔๓๖ ครั้งที่มีชาวเดนมาร์กกลุ่มหนึ่งยื่นเรื่องขอพระราชทานสัมปทานสร้างทางรถไฟสายกรุงเทพฯ-สมุทรปราการ หรือที่เรียกกันเป็นสามัญในสมัยนั้นว่า รถไฟสายปากน้ำ ซึ่งแล่นผ่านบริเวณทุ่งแห่งนี้ จึงได้สร้างสถานีรถไฟขึ้น ลักษณะสำคัญของสถานีรถไฟแห่งนี้คือเป็นศาลาสำหรับให้ผู้โดยสารนั่งรอรถไฟ หลังคาศาลาเป็นสีแดงมองเห็นสะดุดตาเป็นจุดเด่นอยู่กลางทุ่ง นับเป็นสถานีสำคัญสถานีหนึ่ง จึงเป็นที่หมายให้คนทั่วไปเรียกสถานที่นั้นว่า ศาลาแดง และเลยเรียกทุ่งนาบริเวณนั้นว่า ทุ่งศาลาแดง.."
     
     นอกจากศาลาแดงจะเป็นชื่อของสถานีรถไฟและทุ่งนาแล้ว ในหนังสือเล่มดังกล่าวยังได้กล่าวถึงที่มาของชื่อศาลาแดงในอีกมุมหนึ่งด้วยว่า "..ทุ่งศาลาแดงนอกจากจะเป็นทุ่งนาขนาดใหญ่แล้ว ยังเคยเป็นสถานที่ประกอบกิจกรรมสำคัญหลายอย่าง เช่น เคยเป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีพืชมงคลแรกนาขวัญ เป็นสถานที่แข่งขันว่าวปักเป้าและจุฬา  เป็นสถานที่พักวัวของแขกปาทานซึ่งต้อนมาจากจังหวัดต่างๆก่อนเข้าโรงฆ่าที่ถนนตก
     ชื่อศาลาแดงเป็นชื่อบ้านของเจ้าพระยายมราช (ปั้น สุขุม) ซึ่งนับเป็นบ้านที่ใหญ่โตสวยงามและมีความสำคัญ  อันเนื่องมาจากเจ้าพระยายมราชเป็นเสนาบดีชั้นผู้ใหญ่และเป็นที่โปรดปรานของพระมหากษัตริย์ทุกพระองค์ บ้านนี้จึงเป็นบ้านที่เคยรับเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้งรัชกาลที่ ๕ ที่ ๖ และที่ ๗ และยังเป็นที่รับรองพระราชอาคันตุกะระดับประเทศหลายครั้ง ปัจจุบันบริเวณที่เคยเป็นบ้านศาลาแดงได้เปลี่ยนแปลงไปตามยุคสมัยหลายครั้งหลายหน จนในที่สุดกลายเป็นที่ตั้งของโรงแรมดุสิตธานีจนทุกวันนี้.."

 

[pierre]

รูปนี้เป็นบัตรเชิญงานเสกสมรสของเจ้าพระยารามราฆพกับคุณประจวบ สุขุม

มีรูปเจ้าบ่าวเจ้าสาวพิมพ์อยู่ด้านบน มีรายการอาหาร รวมทั้งสถานที่และวันจัดงาน

ด้านล่างสุดเป็นภาพศาลาแดงซึ่งเป็นสถานที่จัดงานสำคัญนี้ปรากฏอยู่ด้วยค่ะ

[เพ็ญชมพู]

เมนูนี้ ก็ที่บ้านศาลาแดง



ยังจำได้ไหม

ก๊กเซียงบี๊คืออะไรเอ่ย

 

[เทาชมพู]

จำได้ว่าเคยหาคำแปลกันแทบล้มประดาตายในกระทู้นี้    ในที่สุดคุณ siamese หามาได้ มีคุณม้ารับรองอีกทีหนึ่ง ว่ามันคือ สาหร่ายมุกหยก

[เทาชมพู]

รูปเก่ารูปนี้บรรยายเพียงสั้นๆว่า court lady  ไม่ทราบว่าเป็นใคร  แต่งามมาก

[เทาชมพู]

ชายหนุ่มรูปงามในรูปนี้ ไม่ทราบว่าใคร  ทีแรกคิดว่าเป็นเจ้าน้อยศุขเกษม  แต่เห็นลงชื่อว่า มีนะนันทน์ ซึ่งฟังเหมือนนามสกุลมากกว่าชื่อตัว
มอบให้ "เสลีย" หรือ "เสลี่ย"    ชื่อนี้ก็เพิ่งเคยได้ยินเป็นครั้งแรกค่ะ     ไม่รู้ว่าเป็นเพศหญิงหรือเพศชาย

[เทาชมพู]

วังหน้า  ในค.ศ. 1890 (พ.ศ. 2433)

[siamese]

จำได้ว่าเคยหาคำแปลกันแทบล้มประดาตายในกระทู้นี้    ในที่สุดคุณ siamese หามาได้ มีคุณม้ารับรองอีกทีหนึ่ง ว่ามันคือ สาหร่ายมุกหยก

ยังจำได้เสมอขอรับ