ข้างหลังภาพ(ปั้น)

[เทาชมพู]

   บรรณาธิการเห็นเป็นข่าวที่จะเล่นต่อได้    ก็เลยจับเรื่องนี้ขึ้นมาเป็นประเด็น  ด้วยการลงประกาศหาทหารเรือหนุ่มในภาพ (ซึ่งบัดนี้คงเลยวัยกลางคนจนจะปลายคนอยู่รอมร่อ) ให้มาโชว์ตัวต่อสาธารณชน  เพราะฝ่ายหญิงเขาประกาศตัวออกมาแล้ว

   ผลออกมาเกินกว่าคาดคิด   เพราะอดีตทหารเรือหนุ่มในภาพ ตบเท้ากันออกมาพรึ่บเดียวถึงสิบเอ็ดคน     เท่านั้นยังไม่พอ  ยังมีผู้หญิงอีกสองคน ออกมาประกาศตัวว่าหล่อนคือหญิงสาวในภาพอีกด้วย
   สตรีทั้งสองที่เพิ่มเติมเข้ามาคือ  Greta Friedman และ Barbara Sokol

[ประกอบ]

เข้ามารอ     

[เทาชมพู]

โดนนักเรียนหลังห้องเร่งเสียแล้ว 

ตอนแรกทั้งบรรณาธิการและช่างภาพเจ้าของภาพก็ไม่ได้คิดหรอกว่าเรื่องมันจะยุ่ง     มีคนแห่กันมาเป็นหมู่ อ้างว่าตัวเองคือทหารเรือหนุ่มในภาพ  รายชื่อที่พอจะหามาได้จากครูกุ๊กก็คือ  Donald Bonsack, John Edmonson, Wallace C. Fowler, Clarence "Bud" Harding, Walker Irving, James Kearney, Marvin Kingsburg, Arthur Leask, George Mendonça, Jack Russell, และ Bill Swicegood.
พวกนี้ล้วนแต่เป็นทหารเรือในสงครามโลกครั้งที่ 2 ทั้งสิ้น    นี่ยังไม่รวมอดีตหญิงสาวอีก 2 คนที่ยืนยันว่าตัวเองคือสาวในภาพอีกด้วย

การพิสูจน์ในยุคนั้นทำได้ยาก  เพราะเทคโนโลยี่ยังไม่ทันสมัยเหมือนยุคนี้      บก.และช่างภาพก็ไม่รู้จะพิสูจน์ยังไง  ต้องปล่อยให้อ้างกันไปตามเรื่องตามราว   โดยเฉพาะอีดิธ เชน  ซึ่งเล่าได้ฉอดๆเป็นฉากๆ ว่าเกิดอะไรขึ้นในวันนั้น    แล้วยังบอกเหตุผลที่เธอเก็บงำไว้ตั้ง 35 ปีจนอายุเข้าไปหกสิบกว่า  ว่าเธอเขินอายกับรูปนี้ก็เลยไม่ได้บอกใคร  จนล่วงเข้าวัยชราเธอถึงเห็นเป็นเรื่องขำ   และอยากจะบอกให้ช่างภาพรู้ไว้   เพื่อจะขอรูปมาสักรูปเป็นที่ระลึก
 
60 ปีให้หลังจากวันชัยชนะ   เมื่อมีการฉลองครบรอบ 60 ปีที่ไทม์สแควร์  อีดิธ เชนก็มาร่วมงานด้วยในชุดพยาบาลสีขาว

[เทาชมพู]

   ชายสูงวัยที่โชว์ตัวคู่กับอีดิธในภาพชื่อ Carl Muscarello  บัดนี้อยู่ในวัยชราไม่แพ้กัน   เขาเป็นหนึ่งในผู้ชายที่อ้างตัวว่าเป็นทหารเรือหนุ่มในรูป      
    หลังจากถูกเอาตัวมาสอบถามกับคุณย่าอีดิธ   เธอก็เชื่อว่าทหารเรือหนุ่มรายนั้นคือเขา เพราะเธอตั้งคำถามสองข้อว่า  คืนนั้นเธอกับเขานัดกันไปกินดินเนอร์กันที่ไหน   กับ หลังจากจูบกันแล้ว เขาพูดอะไรกับเธอ
    คาร์ล มุสคาเรลโลตอบว่า
    " เราไม่ได้ไปดินเนอร์กันที่ไหนเลยสักแห่งเดียว    ผมไม่ได้พูดอะไรกับคุณเลย   หลังจากจูบกันแล้วเราต่างคนต่างก็แยกย้ายกันไปคนละทาง  ไม่ได้เห็นหน้ากันอีก"
    คาร์ลตอบถูกทั้งสองคำถาม  อีดิธจึงเชื่อว่าเขานี่เองคือหนุ่มกลาสีลึกลับในรูป  ที่วิ่งมาเจอเธอแล้วก็วิ่งหายไป    ไม่ได้เจอหน้าค่าตากันอีก

[เทาชมพู]

   มาฟังความทางฝ่ายชายบ้าง
   หลังจากปลดประจำการจากกองทัพเรือหลังสงครามโลกจบลง  คาร์ล มุสคาเรลโลก็สมัครเข้าเป็นตำรวจใน NYPD ( New York City Police Department)  จนเกษียณก็ย้ายจากนิวยอร์คไปอยู่ที่เมืองแพลนเทชั่นในรัฐฟลอริดา    เมื่อข่าวเรื่องรูปนี้เป็นประเด็นร้อนขึ้นมาในหนังสือพิมพ์   เขาก็แจ้งไปที่หนังสือพิมพ์ไทมส์ว่าเขาคือชายในรูป   
    เขาเล่าว่าในวันที่ 14 สิงหาคม  1945  เมื่อมีประกาศว่าสงครามโลกสิ้นสุดลงแล้ว    ด้วยความตื่นเต้น  บวกมึนๆจากกินเหล้าเข้าไปหลายแก้ว  เขาก็วิ่งไปตามถนนนที่ไทมส์สแควร์   เที่ยวจูบผู้หญิงให้วุ่นไปหมด    ตัวเขาเองไม่ได้จดจำอะไรได้เป็นพิเศษ แม้แต่รูปถ่ายที่โชว์หราอยู่ในหนังสือพิมพ์     แต่แม่เขาเป็นคนเห็นรูปนั้น แล้วออกปากว่า
    "อ้าว   นี่ลูกเองนี่นา"
    เมื่อถามว่าแม่รู้ได้ไง  แม่ก็บอกว่าจำรอยตำหนิแต่กำเนิดบนหลังมือเขาได้        เมื่อสอบถามกับอีดิธ เธอก็ปักใจเชื่อว่านี่แหละคือทหารเรือหนุ่มคนนั้นจริงๆ  แถมสองคนยังมาเดทกันในช่วงสั้นๆอีกด้วย
    แต่ยังไงก็ไม่รู้  คุณย่าเกิดเปลี่ยนใจในระยะหลัง   ในค.ศ. 2005 เธอกลับแถลงกับหนังสือพิมพ์นิวยอร์คไทมส์ กลับตาลปัตรเป็นคนละเรื่องว่า
    " ฉันบอกไม่ได้ว่าไม่ใช่เขา  แต่ก็บอกไม่ได้ว่าใช่  ไม่มีทางบอกได้จริงๆ"
    ส่วนคาร์ลก็บอกได้แต่ว่าวันนั้น ด้วยฤทธิ์เหล้าฉลองชัยที่ดื่มเข้าไปหลายแก้ว  เขาก็จำอะไรไม่ค่อยได้มากนัก     แต่ที่เชื่อแน่นแฟ้นว่าเขาคือหนุ่มในรูปก็เพราะแม่เขาเป็นคนจำลูกชายได้เอง

[เทาชมพู]

ในเมื่อคุณย่าอีดิธออกมาประกาศตัวก่อนใครอื่นว่าเธอคือหญิงสาวในภาพ    แม้ว่ามีหญิงอื่นมาประกาศบ้าง ก็ไม่เป็นที่สนใจเท่า   ผู้คนก็มักจะให้คะแนนคุณย่ามากกว่า    ที่สำคัญก็คือช่างภาพไอเซนสแต็ดเองเป็นคนรับรองว่า เขาไปสัมภาษณ์เธอแล้ว เชื่อว่าคุณย่าคือหญิงสาวนิรนามคนนั้นจริงๆ
คุณย่าอีดิธก็เลยได้โชว์ตัวในงานต่างๆ ที่เกี่ยวกับวัน V-J  ในฐานะสาวตัวจริงในภาพ

[เทาชมพู]

อีกภาพหนึ่ง

[siamese]

น่ารักมาก ๆ 

[เทาชมพู]

   ตลอดเวลาที่คุณย่าอีดิธมีชีวิตอยู่  เธอก็ได้ชื่อว่าเป็นสาวปริศนาในภาพมากกว่าใครๆทั้งหมด     ที่ตลกก็คือ เธออยู่ยืนยงจนถึงวัยคุณทวด    ถึงแก่กรรมในค.ศ.2010 เมื่ออายุได้ 91 ปี   ก็ไม่มีใครค้านว่าอะไร     แต่พอตายไปได้สองปี    ก็มีหนังสือเล่มหนึ่งเขียนขึ้นเพื่อค้นคว้าหาความจริงในเรื่องนี้     ผู้เขียนชื่อ George Galdorisi และ Lawrence Verria  ออกมายืนยันว่าคุณทวดอีดิธไม่ใช่ผู้หญิงในรูปแน่นอน
   ทั้งสองพิสูจน์จากความสูงของเธอ เธอสูงแค่ 4 ฟุต 10 นิ้ว    ซึ่งเตี้ยกว่าหญิงในภาพ   เขาวัดจากความสูงของผู้ชายทั้งหมดที่ออกมาอ้างว่าเป็นฝ่ายชายในภาพ เอามาเทียบกับฝ่ายหญิง     ไม่ว่าชายคนไหนคนนั้นถ้ายืนเทียบกับเธอแล้ว   จะไม่ได้สัดส่วนความสูงต่ำที่ไล่เลี่ยกันระหว่างชายหญิง  อย่างที่ปรากฏในรูปถ่าย  
   เพราะฉะนั้น    ก็ฟันธงลงไปว่าอีดิธไม่ใช่ตัวจริงของสาวปริศนาผู้นั้น   หลังจากหลงเฉลิมฉลองกันมานานหลายสิบปี

[เพ็ญชมพู]

อเมริกันชน บทจะเชื่อก็เชื่อง่าย ๆ ไม่เฉลียวใจเลยหนอว่าช่วงขาคุณย่าอีดิธนั้นสั้นกว่าในภาพอย่างมีนัยสำคัญเชียว

[เทาชมพู]

แม่นแล้ว

[เทาชมพู]

    ในเมื่อคุณทวดอีดิธตัวเตี้ยขนาดนี้  ก็น่าสงสัยขึ้นมาว่านายมุสคาเรลโลที่เธอบอกในตอนแรกว่าเป็นทหารเรือหนุ่มคนนั้น จะใช่ตัวจริงได้อย่างไร  ในเมื่อตัวแกสูงกว่าคุณทวดมากกว่าหนึ่งคืบด้วยซ้ำไป 
    ข้อนี้กระมังที่ทำให้คุณทวดอีดิธลังเลขึ้นมาในตอนหลัง   
    แต่เอาเถอะ    วางเรื่องนี้ไว้ก่อน  มาคุยกัยต่อว่า  นอกจากมุสคาเรลโลที่ออกมาเป็นตัวพระเอกคู่กับคุณย่าอีดิธแล้ว    ก็มีชายอีกคนหนึ่งที่เป็นคู่แข่งในเรื่องนี้ ด้วยน้ำหนักความน่าเชื่อถือไม่เบาเลยทีเดียว
    ในบรรดาผู้ค้นคว้าหาคำเฉลยในเรื่องนี้  มีผู้หญิงคนหนึ่งชื่อโลอิส กิ๊บสัน   เธอเป็นศิลปินวาดภาพบุคคลตามคำบอกเล่า (forensic artist)   ศิลปินพวกนี้ไม่ได้วาดรูปเล่นสวยๆ แต่ทำงานเพื่อช่วยตำรวจในการสืบหาตัวผู้ร้ายตามคำบอกเล่าของพยานรู้เห็น    โลอิสทำงานให้  Houston Police Department   
     เธอให้ผู้ที่อ้างว่าเป็นทหารเรือหนุ่ม จัดท่าแบบเดียวกับที่ปรากฏในรูป ใช้มีหมอนใบใหญ่ให้เขากอดแทนหญิงสาว    โลอิสจัดท่าเสร็จก็ถ่ายรูป แล้ววัดสัดส่วนจากใบหู  โครงหน้า ตีนผม ข้อมือ  มือและข้อนิ้ว  เอาแต่ละส่วนมาเทียบกับภาพต้นแบบอย่างละเอียดทีละอย่าง 
     จากการแกะรอยสัดเหล่านี้   โลอิสลงความเห็นว่า ชายหนุ่มในรูปมีสัดส่วนโครงหน้าตรงกับชายชราวัย 80 ปีผู้มีนามว่า เกล็น แม็คดัฟฟี่    อดีตพลทหารเรือยุคสงครามโลก ซึ่งพยายามป่าวประกาศมานานหลายสิบปีว่าเขาคือชายในภาพ   
    พอผลปรากฏออกมาแบบนี้  แม็คดัฟฟี่ดีอกดีใจมาก  เพราะเขาหวังว่าก่อนตาย โลกจะได้รู้ความจริงเสียทีว่าชายในภาพมีชื่อเสียงทั่วประเทศนั้นคือใคร       แต่...นิตยสารไทมส์ ที่ลงตีพิมพ์ภาพนี้กลับไม่ยอมรับผลพิสูจน์ของโลอิส กิ๊บสัน     บรรณาธิการตอบทำนองแบ่งรับแบ่งสู้    แต่ความหมายจริงๆก็คือไม่รับน่ะแหละ

[เทาชมพู]

     ในที่สุด พระเอกก็เผยโฉมหน้าออกมา จากความร่วมมือของหลายฝ่ายที่เอาวิทยาศาสตร์เข้ามาพิสูจน์กันอย่างจริงจัง
      กลุ่มดำเนินงานคือทีมงานอาสาสมัครจาก  Naval War College ลงมือทำงานค้นคว้าเรื่องนี้กันตั้งแต่ปี 2005      องค์การที่โดดมาร่วมวิเคราะห์ด้วยก็คือ Mitsubishi Electric Research Laboratories (MERL) ในเมืองเคมบริดจ์ รัฐแมสสาชูเส็ตต์  โดยเอารูปปริศนาทั้งสองภาพไปขยายใหญ่จนเจอตำหนิรูปพรรณที่ข้อมือซ้ายของทหารเรือหนุ่ม    และรอยสักบนแขนขวาเป็นอักษรย่อว่า GM  ซึ่งต้องขยายภาพอย่างละเอียดถึงมองเห็น  
     การค้นคว้าเรื่องนี้ได้รับการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญเรื่องภาพถ่ายชื่อริชาร์ด  เอ็ม.เบนสัน เป็นอาจารย์สอนอยู่ที่มหาวิทยาลัยเยล      หลังจากตรวจสอบละเอียดแล้ว ก็ฟันธงว่า เจ้าหนุ่มในภาพชื่อ จอร์ช เมนดอนซ่า แน่นอน ไม่ใช่คนอื่น

    เรื่องนี้ได้รับการยืนยันจากครูสอนประวัติศาสตร์คนหนึ่งชื่อลอเรนซ์ แวร์เรีย อยู่ที่โร้ดไอส์แลนด์      วันหนึ่งเขาสอนเรื่องประวัติศาสตร์สงครามโลก แล้วก็เลยเล่าให้นักเรียนฟังถึงเกร็ดประวัติศาสตร์เรื่องนี้ โดยไม่ได้คิดอะไรมาก         อยู่ๆมาวันหนึ่ง  นักเรียนคนหนึ่งก็บอกครูว่าเขารู้จักผู้ชายในรูป  ตอนแรกครูก็ไม่เชื่อ  แต่พอสืบสาวราวเรื่องไปถึงตัวชายที่นักเรียนอ้างถึง   เป็นชายชราวัยเกือบเก้าสิบ ชื่อจอร์ช เมนดอนซา     ก็เอะใจกับหลักฐานที่เจอ  เขาค้นคว้าต่อมาถึง 3 ปีเต็มจนแน่ใจว่า..นี่แหละ ตัวจริง
     ครูแกก็เลยตกลงใจเขียนหนังสือขึ้นมา ชื่อ  “The Kissing Sailor: The Mystery Behind The Photo That Ended World War II” วางตลาดปี  2010    

[เทาชมพู]

  หลักฐานสำคัญก็คือในภาพถ่ายหนึ่งในสี่ของไอเซนสแต็ด ที่เขากดชัตเตอร์ไม่ยั้ง แต่เลือกรูปดีที่สุดออกโชว์ หนึ่งในสามภาพที่เหลือ   เมื่อขยายแล้วมองเห็นแบ็คกราวน์ผู้คนตามท้องถนน   มีหญิงสาวชื่อริต้าซึ่งเป็นคู่นัดของจอร์ช เมนดอนซ่ารวมอยู่ด้วย
   ริต้านี่เอง ต่อมาก็สมรสกับจอร์ช อยู่กันมาจนแก่เฒ่าลงไปด้วยกัน
   จอร์ชเล่าว่าในสงครามโลกเขาเป็นพลทหารเรือประจำอยู่ในเรือ  USS THE SULLIVANS (DD-537) วันนั้นอยู่ในช่วงได้ลาพักผ่อน  ก็นัดกับสาวชื่อริต้าไปดูหนังด้วยกัน   กำลังอยู่ที่  Radio City Music Hall ในนิวยอร์คเมื่อผู้คนกรูเกรียวกันออกมาไชโยโห่ร้องว่าสงครามจบแล้ว    สองหนุ่มสาวก็เลยออกไปร่วมวงไชโยกับเขาด้วย    จะเข้าไปดื่มฉลองในบาร์ ผู้คนก็แน่นแออัดไปหมด ไม่สะดวก    ทั้งสองก็เลยควงกันออกมาร้องไชโยกันตามถนน ปะปนไปกับฝูงชนที่เฮฮาร่าเริงกันอยู่
   วันนั้น จอร์ชดื่มเข้าไปก่อนหน้านี้สองสามแก้ว   กำลังครึ้มๆใจได้ที่  ก็พอดีเหลือบเห็นสาวในชุดขาวแบบนางพยาบาล  ซึ่งเขาถือว่าเป็นสหายร่วมรบกับกับทหาร  ก็เลยรี่เข้าไปคว้าตัวเธอมาจูบฟอดใหญ่เป็นการแสดงความยินดี  โดยไม่ต้องรู้จักมักคุ้นกันให้เสียเวลา   เสร็จแล้วก็เดินเฮฮากันต่อไป

   ในวงกลมคือริต้า สาวคู่นัดของจอร์ช
 

[เทาชมพู]

ในเมื่อหาตัวฝ่ายชายเจอแล้ว  ก็ไม่ยากที่จะหาตัวฝ่ายหญิง
 
วิธีการคือเทียบความสูงของจอร์ชกับผู้หญิงที่ออกมาอ้างว่าตัวเองคือหญิงสาวในรูป      ใช้วัดจากรูปถ่าย  ว่าจอร์ชสูงขนาดนี้ ผู้หญิงคนนั้นควรสูงเท่าใด     ก็ไปลงตัวว่าผู้หญิงที่มีความสูงพอดิบพอดีคือเกรต้า ฟรีดแมน
ความจริงอีกข้อหนึ่งที่ก่อนหน้านี้ไม่รู้กัน   ก็คือทุกคนเข้าใจมาแต่แรกว่าหญิงสาวในภาพคือนางพยาบาล  แม้แต่ทหารเรือหนุ่มในภาพก็เข้าใจเช่นนั้น    แต่จริงๆแล้ว เกรต้าเล่าประวัติว่าเธอไม่ได้เป็นนางพยาบาล แต่ทำงานเป็นผู้ช่วยหมอฟัน  ในสมัยนั้นผู้ช่วยหมอฟันแต่งชุดขาวแบบพยาบาล  ทำให้ทหารเรือหนุ่มเข้าใจผิดว่าหล่อนคือผู้ทำงานในกองทัพเช่นเดียวกับเขา

เกรต้าไม่รู้จักทหารเรือมาก่อน    หล่อนออกมาที่ถนนเพื่อร่วมฉลองชัยชนะเช่นเดียวกับคนอื่นๆ     จู่ๆหล่อนก็ถูกทหารเรือคนหนึ่งพรวดพราดมาจากไหนไม่รู้ ตรงเข้ามาจูบฟอดใหญ่ แล้วก็ผละไปโดยไม่ได้ถามชื่อเสียงเรียงนามกันเลย     หลายสิบปีให้หลังหล่อนก็ยังไม่รู้ว่าเขาเป็นใคร จนกระทั่งเรื่องเปิดเผยขึ้นมา

เมื่อพบหน้ากัน เห็นรูปเกรต้าสมัยยังสาวอีกครั้ง    จอร์ชก็บอกได้ว่านี่คือหญิงสาวคนนั้นเอง