หนังสือเรียนของเด็กญี่ปุ่น

[สมชาย]

มีใครเคยได้อ่านหรือเปล่า ที่จีน เกาหลีประท้วงญี่ปุ่นบิดเบือนประวัติศาสตร์สมัยสงครามโลกครั้งที่สอง
แม่ผมเล่าให้ฟังว่าทหารญี่ปุ่นโยนเด็กทารกจีนขึ้นไปแล้วใช้ดาบปลายปืนเสียบ
ใครพอรู้ไหมว่าญี่ปุ่นแค้นจีนอะไรนักหนา หรือว่าเป็นเรื่องเล่าที่จิ๋นซีส่งเด็กๆแล่นเรือไปหายาอายุวัฒนะ แล้วไปตั้งรกรากที่เกาะญี่ปุ่น

[ภูมิ]

เรื่องญี่ปุ่นแค้นจีนคงจะไม่มี
แต่ธรรมชาติของสงคราม ผู้ชนะก็กดขี่ผู้แพ้เป็นธรรมดา
คนที่อยู่ในอารมณ์หึกเหิมก็ย่อมทําอะไรดุร้ายกว่าปรกติได้

[นกข.]

ญี่ปุ่นคงไม่ได้แค้นจีนมาก่อนที่จะบุกจีนและทำกับจีนอย่างทารุณอย่างนั้น (ซึ่งทำให้จีนแค้นญี่ปุ่นจนเดี๋ยวนี้)

ให้ผมเดา ผมว่าเป็นการถูกสร้างเงื่อนไขในสมอคนรุ่นนั้นให้ดูถูก หรือไม่เห็นคุณค่าความเป็นมนุษย์ของอีกฝ่ายมากกว่า อย่างที่เยอรมันทำกับยิว ไม่ใช่เพราะแค้น แต่เพราะเห็นว่ายิวไม่ใช่คนเท่ากับคนเชื้ออารยัน ชีวิตยิวไม่มีความหมาย การฆ่ายิวคนหนึ่ง เขานึกว่าเหมือนการกระทืบหนูตายตัวหนึ่ง หรือตบแมลงที่น่ารังเกียจน่ารำคาญตายไปตัว ไม่ใช่ความแค้นครับ

เรื่องความฮึกเหิมที่คุณภูมิว่า ก็มีส่วน และพอฮึกเสียแล้ว และถอด "เบรค" คือ ความเห็นใจว่าเออ เขาก็คน มีสิทธิมนุษยชนเท่ากับเรานะ - ออกไปแล้ว ก็เลยยิ่งฮึกใหญ่เลย ไม่มีเบรคแล้วนี่ครับ ทำอะไรก็ได้
แล้วอีกอย่าง คุณภูมิอาจจะตอบได้ดีกว่าผม ผมว่า โดยตัวของสังคมญี่ปุ่นเอง ไม่ว่าตอนนี้ หรือแต่ก่อนนี้ ตั้งแต่ก่อนรบกับจีนด้วยเอ้า ผมว่า ลึกๆ สังคมญี่ปุ่นมีความรุนแรงเก็บแฝงอยู่เองแล้วด้วย ใช่ไหมครับ ผมรู้สึกว่าบางทีเขาซีเรียสจัง อย่างเดี๋ยวนี้ที่ได้ยินประจำก็ความรุนแรงในโรงเรียน นักเรียนมาสายหนึ่งนาทีครูก็ปิดประตูเหล็กใหญ่ของโรงเรียนโครม ทับตัวนักเรียน อะไรอย่างนี้เป็นต้น ความรุนแรงที่แฝงอยู่แล้วนี้ในสถานการณ์ปกติก็อาจจะยังควบคุมได้ แต่ในสภาวะที่ทหารญี่ปุ่นฮึกเหิมอย่างนั้นตอนนั้น มันยิ่งไปกันใหญ่

อีกอย่างถ้าจะมองทางวัฒนธรรม ญี่ปุ่นเองจะรู้สึกเป็นปมด้อยและจีนรู้สึกเป็นปมเบ่งทับญี่ปุ่นตลอดเวลาหรือเปล่าไม่รู้ ว่าญี่ปุ่นนั้นรับอารยธรรมไปจากจีน ดังนั้นก่อนจะรบกันผมเชื่อว่าคนจีนก็ดูถูกญี่ปุ่นอยู่แล้ว (ที่จริงลึกๆ คนจีนแต่เดิมเขาดูถูกทุกชาติที่ไม่ใช่เขา เขาเป็น - จงกว๋อ - อาณาจักรกลาง คนอื่นประเทศอื่นเป็นพวกชายขอบโลก) ถ้าอย่างนั้นเวลาญี่ปุ่นมีอำนาจขึ้นมาอาจจะต้องการซัดจีนให้เข้ามั่งก็ได้โดยญี่ปุ่นอาจไม่รู้ตัว (หรือรู้ตัว) ว่า จีนเคยดูหมิ่นคนอื่นเขาไว้มากนักนี่...

[สมชาย]

เหตุผลที่ผมให้ความสำคัญกับ จีน ญี่ปุ่น เพราะผมเชื่อว่าในอนาคตอันใกล้นี้ไทย จีนจะมีความสัมพันธ์กันอย่างมากมาย ในขณะที่ญี่ปุ่นก็เป็นมิตรกับไทยมานาน ตอนนี้ทั้งคู่ก็เกทับกันไปมา เราคงต้องศึกษาทั้งคู่อย่างดี ( แล้วไต้หวันล่ะ ) เพื่อมิให้เสียเชิงชายไทยใจกล้าหาญ

[ภูมิ]

สมัยก่อน สังคมญี่ปุ่นถือระบบวรรณะ
ชนชั้นซามูไรทําอะไรก็ได้ (กับคนชั้นตํ่ากว่า แม้แต่จะฆ่าคน)
ไม่น่าจะเกี่ยวกับความรุนแรง แต่ คงอย่างที่คุณนกขว่าคือ ไม่ถือว่าเป็นคน

[งอไห่ไทกอกหยั่น]

 โดยส่วนตัว ผมก็เห็นว่าคนญี่ปุ่นส่วนใหญ่มีความรุนแรงแฝงอยู่ลึกๆ   เหมือนกันครับ
และความรุนแรงนั้น เค้าใช้ประโยชน์โดยนำมาเป็นตามเสริมการทำตามกฏหรืออุดมการณ์ที่ตั้งไว้อย่างเคร่งครัดจริงจังให้ง่ายขึ้น เพราะเขาถนัดอะไรที่ทำไปสุดๆอยู่แล้ว  กฏไหนที่ออกมาแล้วยอมรับกันในหมู่คนญี่ปุ่น  เขาก็จะปฏิบัติตามได้ดีสุดๆ