หม่อมเจ้าฉวีวาด ปราโมช

[เทาชมพู]

   ขอวางเรื่องวังหน้าไว้ตรงนี้ก่อน   มาติดตามชีวิตม.จ.ฉวีวาดกันต่อไปว่าเมื่อท่านหนีจากราชอาณาจักรสยามไปแล้ว   เกิดอะไรขึ้นกับท่านบ้าง 
   ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ เล่าต่อว่า
   "เมื่อท่านป้าฉวีวาดไปถึงเมืองเขมรนั้น   สมเด็จพระนโรดมครองเมืองเขมรอยู่    สมเด็จพระนโรดมและสมเด็จพระศรีสวัสดิ์ทั้งสององค์นั้นได้เข้ามาเติบโตอยู่ในเมืองไทยในสมัยรัชกาลที่ ๓ และรัชกาลที่ ๔   มีรั้ววังในกรุงเทพฯ   และมีฐานะเช่นเดียวกับเจ้านายไทย   จึงทรงคุ้นเคยกับเจ้านายไทยเป็นอย่างดี    เมื่อท่านป้าฉวีวาดไปถึงเมืองเขมร   ท่านจึงตรงเข้าไปในวังของสมเด็จพระนโรดมได้ในฐานะคนคุ้นเคย    ฝ่ายสมเด็จพระนโรดมเห็นว่าท่านป้าฉวีวาดเป็นเจ้านายไทยที่ไปพึ่งพระบารมีก็ย่อมจะยินดีต้อนรับยกย่อง   เพราะเป็นการส่งเสริมพระบารมีกรุงกัมพูชาเอาการอยู่      นอกจากนั้นท่านป้าฉวีวาดท่านยังฉลาดพอที่จะเอาละครของเจ้าจอมมารดาอำภาซึ่งเป็นครูละครผู้มีชื่อเสียงติดไปด้วยทั้งโรง   ละครโรงนี้เป็นกุญแจไขประตูเมืองเขมรให้เปิดรับท่านอย่างกว้างขวาง"

   ม.ร.ว.คึกฤทธิ์เล่าต่อไปว่า
   " เมื่อท่านป้าฉวีวาดเข้าไปอยู่ในวังกับสมเด็จพระนโรดมนั้น    ปรากฎว่ามีคนในวังหน้าลอบติดตามออกไปอยู่ด้วยหลายคน   คนหนึ่งคือหม่อมเจ้าหญิงปุก   ซึ่งดูเหมือนจะเป็นเจ้าวังหลวง    แต่ไปฝักใฝ่อยู่วังหน้าเช่นเดียวกับท่านป้าฉวีวาด   และลูกสาวคนรองของนายโรเบิร์ต น็อกซ์อีกคนหนึ่ง   ซึ่งมารดาเลี้ยงดูให้เป็นไทย มีมารยาทอย่างไทย หมอบคลานเป็น   ทั้งนี้แสดงให้เห็นว่า ท่านป้าฉวีวาดท่านเป็นหัวโจกอยู่ในเหตุที่เกิดอยู่ระหว่างวังหลวงกับวังหน้าครั้งนั้น
   หม่อมเจ้าหญิงปุก นั้นเสด็จในกรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ซึ่งทรงเป็นพระราชโอรสของกรมพระราชวังบวรวิชัยชาญเคยรับสั่งกับผู้เขียนว่าได้เคยเลี้ยงดูพระองค์ท่านมาตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์   และประทับที่เมืองเขมรตลอดมาจนชรามาก  สิ้นชีพิตักษัยในเมืองเขมรในรัชกาลที่ 7"

[NAVARAT.C]

ขอประทานโทษครับ ขอแทรกอีกสำนวนนึงในเวป

หม่อมเจ้าฉวีวาด เจ้านายที่มีเหตุราชภัย เกี่ยวข้องกับการกบฎในวังหน้าสมัยรัชกาลที่ 5 จนต้องแอบแล่นเรือหนีอาญา ออกจากพระนครหนีไปเขมร โดยมีเรือหลวงออกติดตามโดยไม่ลดละ แต่โชคดีที่เรือหลวงเสียระหว่างทาง เรือเจ้าฉวีวาดเลยแล่นออกอ่าวไทย แล่นใบไปสวามิภัคเจ้าเมืองเขมร โดยขนเอาคณะโขนอันโด่งดังของเมืองไทยไปกำนัลทั้งโรง

โรงละครเขมร ก็ได้ถือกำเนิดขึ้นในดินแดน เขมร เพราะเกี่ยวเนื่องกับหม่อมเจ้าหญิงฉวีวาด หนีไปทั้ง โรงละคร นั่นเอง
สมเด็จพระนโรดมพรหมบริรักษ์ (นักองด้วง ซึ่งประสูติและโตที่กรุงเทพฯ) เป็นเจ้าครองเขมร และเป็นพระสหายของหม่อมเจ้าหญิงฉวีวาดตั้งแต่เด็ก หม่อมเจ้าหญิงฉวีวาดได้ช่วยฝึกการละครใน วังเขมร กระทั่ง สมเด็จพระนโรดมฯได้แต่งตั้งหม่อมเจ้าหญิงฉวีวาดเป็นพระราชเทวี ท่านประสูติพระองค์เจ้าเขมรกับสมเด็จพระนโรดมองค์หนึ่ง เป็นพระราชโอรส

พระเจ้าแผ่นดินเขมรนั้นตั้งแต่ ร.๑ - ร.๕ ล้วนอยู่วังในกรุงเทพฯ และตั้งแต่ ร.๑ - ร.๔ ได้รับอภิเษกจากพระเจ้าแผ่นดินกรุงรัตนโกสินทร์ให้ขึ้นครองราชย์ทุกพระองค์จนกระทั่งตกอยู่ในอำนาจของฝรั่งเศสช่างน่าสงสารแม่ของหม่อมเจ้าฉวีวาดเหลือเกิน ทั้งที่ไม่ทราบเรื่อง แต่ด้วยกฏของทางราชการ ก็ต้องมาเกาะเอาตัว มรว.ดวงใจ ผู้เป็นย่าของคุณชายคึกฤทธิ์ไปลงพระราชอาญาเฆี่ยนหลัง 30 ที อย่างทรมาน อาญาเช่นนี้ช่างเป็นบาปกรรมกับผู้ให้กำเนิดเสียจริง และให้จำสนมไว้

ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ท่านเขียนบรรยายไว้ในหนังสือ โครงกระดูกในตู้ เปรียบหม่อมเจ้าหญิงฉวีวาด เป็น “โครงกระดูกในตู้” ชิ้นใหญ่ของราชสกุล ปราโมช


ข้อเขียนเหล่านี้อ้างอิงครูใหญ่กันทั้งนั้น ส่วนใหญ่แล้วทุกคนจะเชื่อว่า ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช จะไม่นำเสนอเรื่องที่ไม่จริงชนิดคอขาดบาดตายเช่นนี้

[siamese]

อา จะให้เปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ใหม่เสียที 

เอาซิ ถ้าเรื่องราวคร่าว ๆ ดังนี้เป็นหลักฐานหน้าใหม่ จักมีผู้ใดกล้าทัดทานต่อน้ำหมึกบทความของชั้นครู

ในโครงกระดูกในตู้ ท่านก็ทิ้งท้ายไว้เล็ก ๆ ทำนองว่า หม่อมฉวีวาด "ในบั้นปลายชีวิตถือเพศสมณชี แต่ก็เล่าเรื่องในอีดตให้หลาน ๆ ฟัง"

แต่จะเป็นการพูดเข้าข้างประวัติชีวิตตนเอง ปิดบังปริศนาอันมืดมนด้านมืดของตนเองหรือไม่ ก็เป็นไปได้ที่จะไม่พูดถึงสิ่งนั้น

อันที่จริงหม่อมฉวีวาด ไม่ได้รับการเลี้ยงดูจากพระมหากษัตริย์เขมร แต่กลับไปอยู่เขมรด้วยความยากลำบาก หาเลี้ยงชีพด้วยการทำลูกกวาดขาย

มีเจ้านายเขมรที่พอจะรู้จัก ก็อุปถัมภ์บ้างเล็กน้อยเท่านั้น

[เทาชมพู]

หนุ่มสยามปาระเบิดลูกแรกออกมาจากข้างหลืบ  

ใจเย็นๆค่ะ  ขอดิฉันแจกไพ่ให้หมดหน้าตักก่อน  จากนั้นขอเชิญบรรเลงให้เต็มที่

[เทาชมพู]

กำลังจะเข้าไคลแมกซ์ละ   
ขอต่อจากที่ท่านนวรัตนเล่ามานะคะ  เรื่อง  ม.ร.ว.คึกฤทธิ์เล่าต่อไปอีกถึงชีวิตท่านหญิงฉวีวาด ในราชอาณาจักรเขมร ว่า
  " เมื่อท่านป้าฉวีวาดได้เข้าไปอยู่ในวังกับสมเด็จพระนโรดมแล้ว    ความสนิทสนมระหว่างท่านกับสมเด็จพระนโรดมก็มีมากขึ้นเรื่อยๆ    ว่ากันว่าสมเด็จพระนโรดมตั้งท่านป้าเป็นถึงพระราชเทวี   แต่ความข้อนี้ผู้เขียนไม่ยืนยันเพราะท่านไม่ได้เล่าให้ฟัง    ท่านบอกแต่ว่าท่านประสูติพระองค์เจ้าเขมรกับสมเด็จพระนโรดมองค์หนึ่งเป็นพระองค์เจ้าชาย   มีนามว่าพระองค์เจ้าพานคุลี
   เป็นอันว่าผู้เขียนเรื่องนี้มีสมเด็จพระนโรดมเป็นลุงเขย    และมีพระองค์เจ้าเขมรเป็นลูกพี่ลูกน้องอยู่องค์หนึ่ง    พระองค์เจ้าพานคุลีนี้เคยเข้ามาเยี่ยมท่านแม่ที่กรุงเทพฯครั้งหนึ่ง หลังจากท่านป้าฉวีวาดกลับมาจากเมืองเขมรแล้วในรัชกาลที่ ๖  ท่านกลับมาแล้วก็บวชเป็นรูปชี   อยู่มาจนอายุ ๘๐ กว่าจึงสิ้นชีพิกตักษัย"
 
   เชิญทัศนาเอกสารข้างล่างนี้
  เป็นจดหมายลายพระหัตถ์ ของเจ้านายเขมรองค์หนึ่งทรงพระนามว่าพระองค์เจ้าหญิงมัลลิกา เป็นพระธิดาของสมเด็จพระนโรดม   เจ้านายองค์นี้ทรงรู้จักกับสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เมื่อครั้งเสด็จนครวัด      จึงทรงมีหนังสือมาถึง ลงวันที่ 7  มกราคม พ.ศ.  2469

[เทาชมพู]

อา จะให้เปลี่ยนแปลงประวัติศาสตร์ใหม่เสียที 
เอาซิ ถ้าเรื่องราวคร่าว ๆ ดังนี้เป็นหลักฐานหน้าใหม่ จักมีผู้ใดกล้าทัดทานต่อน้ำหมึกบทความของชั้นครู

ขอตอบข้อนี้ก่อน
เท่าที่เห็น มี"สามผู้ " ในเรือนไทย  ที่กำลังเอาคอขึ้นเขียงอยู่ตอนนี้

[เทาชมพู]

ถอดความออกมาได้ความว่า...(คงตัวสะกดแบบเดิม)

กระหม่อมฉันกราบถวายบังโคมยังใต้ฝ่าพระบาท ทรงทราบ
กระหม่อมฉันได้ไปขออนุญาตกระทรวงยุติธรรม ค้นหาหนังสือคุกและสารกรมทัณฑ์ ซึ่งตุลาการตัดสินจากโทษนายนุด บุตรชายของหม่อมเจ้าหญิงฉวีวาศ  ซึ่งตั้งตนเป็นพระองค์เจ้าพานคูรี นั้น  โทษเมื่อแผ่นดินก่อนและต้นแผ่นดินปัจจุบัน  ค้นหายังไม่-ภพ  ภพแต่สำเนาสารกรมทัณฑ์ ศาลอุทธรณ์กรมภนมเพญเพญ  เห็นพร้อมตามศาลปัตตบองขาดโทษเมื่อตอนปลายที่สุด

เอาอย่างนี้ พระเอกของกระทู้คือคุณหนุ่มสยามแต่งองค์ทรงเครื่องพร้อมสรรพ ยืนรออยู่ข้างฉากแล้ว จะปล่อยให้รอนานก็ใช่ที่   ต้องเชิญออกมารำหน้าพาทย์
ขออธิบายเพียงว่า
หม่อมเจ้าฉวีวาดเมื่อไปอยู่ที่เขมร   อ้างว่ามีพระโอรสกับสมเด็จเจ้านโรดมพระเจ้าแผ่นดินเขมรชื่อพระองค์เจ้าพานคุลี นั้น  แท้จริงแล้ว หาใช่เจ้าอะไรไม่    เป็นคนธรรมดาสามัญชนชื่อนายนุด (บางแห่งสะกดว่านุศ)  นายคนนี้ไปอ้างกับใครต่อใครในพระตะบองว่าตัวเองชื่อพระองค์เจ้าพานคุลี( ในจดหมายสะกดว่า พานคูรี)   ก็เลยถูกจับส่งฟ้องศาลเขมร   ติดคุกอยู่ 5 ปี ข้อหาแอบอ้างเป็นพระราชโอรสพระเจ้าแผ่นดิน

[เทาชมพู]

บรรเลงโหมโรงให้คุณหนุ่มสยาม แล้วนะ  เชิญออกมารำเบิกโรงได้แล้วค่ะ

[NAVARAT.C]

ขออุทานคำเดียว

โอ้โห้ !?!

[NAVARAT.C]

อยู่ว่างๆระหว่างรอ ช่วยแกะลายมือที่เขียนให้ครับ

[NAVARAT.C]

๒

[ตูมตั้งบังใบ]

เจอจดหมายฉบับนี้เข้าไปผมถึงขั้นจุกเลยทีเดียวครับ...

[NAVARAT.C]

เอาละซี เป็นอันว่าผู้เขียนเรื่องโครงกระดูกในตู้ ที่อ้างว่ามีสมเด็จพระนโรดมเป็นลุงเขย และมีพระองค์เจ้าเขมรเป็นลูกพี่ลูกน้องอยู่องค์หนึ่งนั้น ทำท่าว่าจะกลายเป็นญาติกับนักโทษชายที่ติดคุกเขมรในข้อหาแอบอ้างว่าเป็นพระองค์เจ้าพานดูรีเสียแล้ว

ที่มาเป็นเอกสารเป็นของพระองค์เจ้าหญิงมัลลิกา เป็นพระธิดาของสมเด็จพระนโรดม ส่งมาถวายสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ มีตราประทับของหอจดหมายเหตุแห่งชาติเสียด้วย    

[siamese]

เอาละซี เป็นอันว่าผู้เขียนเรื่องโครงกระดูกในตู้ ที่อ้างว่ามีสมเด็จพระนโรดมเป็นลุงเขย และมีพระองค์เจ้าเขมรเป็นลูกพี่ลูกน้องอยู่องค์หนึ่งนั้น ทำท่าว่าจะกลายเป็นญาติกับนักโทษชายที่ติดคุกเขมรในข้อหาแอบอ้างว่าเป็นพระองค์เจ้าพานดูรีเสียแล้ว
   

นี่ไง ถึงได้ขึ้นชื่นชื่อว่า "ป้าฉวีวาด....โครงกระดุกชิ้นโต แบบคับตู้โดยแท้" 

[เทาชมพู]

ขอคั่นโปรแกรม   ฉายสปอตไลท์ไปที่ตัวประกอบ
ม.ร.ว.คึกฤทธิ์พูดถึงท่านหญิงฉวีวาด ว่า
"เมื่อท่านป้าฉวีวาดเข้าไปอยู่ในวังกับสมเด็จพระนโรดมนั้น    ปรากฎว่ามีคนในวังหน้าลอบติดตามออกไปอยู่ด้วยหลายคน   คนหนึ่งคือหม่อมเจ้าหญิงปุก   ซึ่งดูเหมือนจะเป็นเจ้าวังหลวง    แต่ไปฝักใฝ่อยู่วังหน้าเช่นเดียวกับท่านป้าฉวีวาด   และลูกสาวคนรองของนายโรเบิร์ต น็อกซ์อีกคนหนึ่ง   ซึ่งมารดาเลี้ยงดูให้เป็นไทย มีมารยาทอย่างไทย หมอบคลานเป็น   ทั้งนี้แสดงให้เห็นว่า ท่านป้าฉวีวาดท่านเป็นหัวโจกอยู่ในเหตุที่เกิดอยู่ระหว่างวังหลวงกับวังหน้าครั้งนั้น"

มาเริ่มที่มจ.ปุกก่อนค่ะ
ก่อนอื่น มจ.ปุกท่านนี้มิได้เป็นเจ้าวังหลวง อย่างที่ม.ร.ว.คึกฤทธิ์เข้าใจ   แต่เป็นเจ้าวังหน้า ท่านเป็นพระธิดาของเจ้าฟ้าอิศราพงศ์  ต้นราชสกุล อิศรศักดิ์   ซึ่งเป็นพระราชโอรสในวังหน้ารัชกาลที่ 3 กรมพระราชวังบวรมหาศักดิพลเสพย์  ประสูติแต่พระองค์เจ้าดาราวดี พระธิดาในกรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท  
ในเมื่อมจ.หญิงปุก อิศรศักดิ์เป็นเชื้อสายวังหน้า  ก็ไม่แปลกอะไรที่จะทรงคุ้นเคยกับสะใภ้วังหน้าอย่างหม่อมเจ้าฉวีวาด    ไม่จำเป็นต้องไปเกี่ยวข้องกับวังหลวงหรือเหตุการณ์วิกฤตวังหน้า     น่าจะเป็นเพื่อนสนิทกัน  จึงติดตามมจ.ฉวีวาดออกไปจากราชอาณาจักรไทย แล้วไปอยู่ในเขมรจนสิ้นชีพิตักษัย