เรือนไทย
ยินดีต้อนรับ ท่านผู้มาเยือน
กรุณา เข้าสู่ระบบ หรือ ลงทะเบียน
ส่งอีเมล์ยืนยันการใช้งาน?
ข่าว: การแนบไฟล์ กรุณาใช้ชื่อไฟล์ภาษาอังกฤษเท่านั้นครับ
หน้า: 1 [2] 3 4
  พิมพ์  
อ่าน: 31878 ความหมายของชื่อเรือพระที่นั่ง "เวสาตรี"
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 15  เมื่อ 23 ส.ค. 13, 22:02

๓      เราไม่ทราบข้อมูลที่แท้จริงว่าผู้ตั้งชื่อเรือไปได้คำว่า “เวสาตรี” นี้มาจากไหน และประสงค์จะให้มีความหมายว่าอย่างไรกันแน่ เพราะฉะนั้นที่อธิบายมานี้จึงอาจผิดทั้งหมดก็ได้ ผู้อ่านความคิดเห็นนี้พึงตั้งอยู่ในความระมัดระวังอย่างยิ่ง
๔     เป็นช่องโหว่ หรือช่องว่า หรือจะว่าเป็นมุมอับอย่างหนึ่งก็ได้ ในเชิงวิชาการ ที่ข้อมูลหรือที่มาของถ้อยคำต่างๆ ที่มีหรือที่ใช้กันในภาษาไทย เป็นของหายาก เห็นยาก และรู้ยากอย่างไม่น่าเชื่อ เท่าที่นึกขึ้นได้ในขณะนี้อย่างเช่น
       - คำว่า “มลรัฐ” มีที่มาจากคำอะไร จนบัดนี้ก็ยังไม่มีใครรู้ความจริง
       - ชื่อโรงเรียน “วิเชียรมาตุ” ที่จังหวัดตรัง ผู้ตั้งชื่อประสงค์จะให้อ่านว่าอย่างไร จนบัดนี้ก็ยังไม่มีใครรู้
- แล้วก็ชื่อเรือ “เวสาตรี” ที่ผมหลับตางมเดาจากข้อมูลนิดเดียวที่มีผู้งมมาได้อีกต่อหนึ่งอยู่ในขณะนี้

บันทึกการเข้า
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 16  เมื่อ 23 ส.ค. 13, 22:04

ผมเชื่ออย่างยิ่งว่า ข้อมูล ข้อเท็จจริงต่างๆ เกี่ยวกับถ้อยคำเหล่านี้จะต้องมีอยู่อย่างแน่นอน เพียงแต่ว่าวิธีที่จะทำให้ข้อมูลเหล่านั้นปรากฏเป็นที่รับรู้สู่สาธารณชนเท่านั้นที่ยังตกอยู่ในมุมอับ
เราไม่มีองค์กรหรือหน่วยงานที่ทำหน้าที่ในเรื่องนี้โดยตรงและโดยเฉพาะ แม้ที่มีอยู่ก็อยู่ในกรอบราชการจนแทบไม่เป็นอันทำอะไรได้
ผมเคยเสนอแนะให้พิมพ์ หรือเผยแพร่รายงานการประชุมคณะกรรมการจัดทำพจนานุกรม หรือหนังสืออะไรก็ตามที่เกี่ยวกับถ้อยคำ โดยเฉพาะรายงานเก่าๆ เดิมๆ ที่ท่านประชุมกันมาตั้งแต่ก่อนเราเกิด เพราะในนั้นจะต้องมีความรู้มากมายมหาศาลที่ท่านแต่ก่อนแสดงเอาไว้ให้ปรากฏ
แต่ความคิดเห็นนี้หายไปกับสายลม
จึงเป็นอันหวังได้ว่า ขุมความรู้ทางภาษาเหล่านั้นจะกองสุมหรือซุกอยู่ในตู้ และผุพังเสื่อมสูญไปกับกาลเวลาโดยไม่มีใครได้รู้เห็น
เราอวดอ้างกันว่า ยุคนี้เป็นยุคข้อมูลข่าวสาร แต่ความเป็นจริงแล้ว กลับเป็นยุคที่เราเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่เป็นจริงได้ยากเย็นที่สุด

นาวาเอก ทองย้อย แสงสินชัย
๒๑ สิงหาคม ๒๕๕๖
บันทึกการเข้า
NAVARAT.C
หนุมาน
********
ตอบ: 11307


ความคิดเห็นที่ 17  เมื่อ 23 ส.ค. 13, 22:09

ขอบพระคุณท่านอาจารย์ทุกท่านมากครับ เป็นความรู้ใหม่ของผมจริงๆ
บันทึกการเข้า
ประกอบ
สุครีพ
******
ตอบ: 1342


ความคิดเห็นที่ 18  เมื่อ 23 ส.ค. 13, 22:14

มีอ่านอาจารย์ใหญ่แล้ว ตอนนี้มีท่านอาจารย์ใหญ่กว่า  จากชื่อแค่ชื่อเดียวแต่จรืงๆ แล้วช่างลึกซึ้งเต็มไปด้วยข้อมูลเพิ่มรอยหยักในสมองจริงๆ  ฝากคารวะท่านด้วยนะครับ
บันทึกการเข้า

วิรุศฑ์ษมาศร์ อัฐน์อังการจณ์
Jalito
องคต
*****
ตอบ: 478


ความคิดเห็นที่ 19  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 02:14

ด้วยเจียมภูมิปัญญาครับ

หรือว่าจะใกล้กับ อุษาเทวี
บันทึกการเข้า
Jalito
องคต
*****
ตอบ: 478


ความคิดเห็นที่ 20  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 02:27

หรือจะ...อุษาสตรี
บันทึกการเข้า
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 21  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 09:15

ตอบคุณ Jalito
ถ้าเรือชื่อ อุษาเทวี ก็จะตรงกับคำว่า Angel of the East   แต่ เวสาตรี กับอุษาเทวี หรืออุษาสตรี มาจากรากศัพท์คนละคำ    แทนกันไม่ได้ค่ะ
บันทึกการเข้า
Jalito
องคต
*****
ตอบ: 478


ความคิดเห็นที่ 22  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 15:44

ขอบคุณครับอาจารย์

ตอนที่นุ่งขาสั้นเรียนม.ต้น ได้อ่านบทร้อยกรองของสามเณรรูปหนึ่ง ที่ส่งมาลงที่วารสารชัยพฤกษ์ประจำต่อเนื่องหลายปี น่าสนุกที่ท่านชอบเล่นโคลงกลบทแบบต่างๆ สามเณรท่านลงชื่อไว้ตอนท้ายว่า สิน แสงสินชัย วัดมหาธาตุ ราชบุรี ต่อมาใช้ว่า วรกวิน น่าจะใช่ท่านอาจารย์ ผู้การมหาทองย้อย แสงสินชัยที่อ้างถึงกระมังครับ เจ๋ง
บันทึกการเข้า
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 23  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 16:41

คุณ Jalito จำแม่นมากค่ะ
ท่านลงชื่อไว้เป็นสมาชิกเรือนไทยเช่นกัน   ว่างๆท่านอาจจะเข้ามาตอบก็ได้ค่ะ


บันทึกการเข้า
เทาชมพู
เจ้าเรือน
หนุมาน
*****
ตอบ: 33584

ดูแลเรือนไทย วิชาการ.คอม


เว็บไซต์
ความคิดเห็นที่ 24  เมื่อ 24 ส.ค. 13, 17:52


ความคิดเห็นที่ 302  เมื่อ 18 ส.ค. 13, 08:53 ของคุณ NAVARAT.C
   

Afterwards we visited him on board the king's steam yacht, the Vesatri (" Angel of the East"), a pretty little vessel built at Southampton. She was beautifully clean throughout. His own cabin was fitted up in English style, only with a peacock-feather punkah, and there were many well-used English books all about, Spence Hardy on Buddhism amongst the rest.

หลังจากนั้น เราได้ไปเยี่ยมท่านบ้างบนเรือพระที่นั่งของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวชื่อเวสาตรี("เทพธิดาแห่งตะวันออก") เรือเล็กๆที่สวยงามต่อจากอู่ในเซาท์แธมตัน สอาดเอี่ยมอ่องไปตลอดทั้งลำ ห้องบรรทมของพระองค์ตกแต่งแบบอังกฤษทั้งหมดนอกจากปันการ์(พัดโบกแบบแขวนห้อยจากเพดาน)ที่ทำด้วยขนนกยูงเท่านั้น และยังมีหนังสือตำราภาษาอังกฤษทุกเรื่องทุกราวมากมาย เล่มหนึ่งในนั้นคือพระพุทธศาสนาเขียนโดยนายเสปนซ์ ฮารดี้

ตกลงความหมายของ “เวสาตรี” ที่น่าจะทรงอธิบายโดยกรมหมื่นเทววงศ์วโรปการเอง ถวายแด่เจ้าชายอังกฤษทั้งสองคือ บูรพาเทวี หรือเทพธิดาแห่งตะวันออก ครับ

เมื่ออ่านที่อาจารย์ทองย้อยกรุณาแปลมาให้    ดิฉันเห็นด้วย เพราะเมื่ออ่านคำแปลชื่อเรือพระที่นั่งที่คุณนวรัตนไปค้นมาให้     ดิฉันให้น้ำหนักคำที่ angel  และ The East เป็นคำประกอบ       ในเมื่อรากศัพท์ของคำ "เวสาตรี" ไม่มีคำว่า เทพี เทวี อัปสร หรืออะไรที่พอจะแปลได้ว่านางฟ้าเทพธิดา   และก็ไม่มีคำว่า บูรพา หรืออะไรที่แปลได้ว่าตะวันออก    มันก็มีทางให้คิดอีกทางหนึ่งว่า เวสาตรี เป็นวิสามานยนาม   คือเป็นชื่อ หรือสมญาของนางฟ้าเทพธิดาองค์ใดองค์หนึ่งของอารยธรรมทางตะวันออก   กรมหมื่นเทววงศ์ฯ จึงทรงแปลถวายเจ้าชายอังกฤษให้เข้าพระทัยง่ายๆว่า หมายถึงเทพธิดาตามความหมายของตะวันออก    ไม่ใช่ angel ตามความหมายของคริสตศาสนา  ซึ่งหมายถึงทูตสวรรค์ มีทั้งหญิงและชาย

แต่เมื่อคิดตามนี้ก็จนใจขึ้นมาอีก  เพราะยังไม่เคยเจอชื่อเทพธิดานางฟ้าองค์ไหน มีนามว่า เวสาตรี    เคยอ่านหนังสือ "เทวดาพระเวท" ของดร.อุดม รุ่งเรืองศรีที่ท่านไปรวบรวมชื่อเทพและเทพธิดาใหญ่น้อยในคัมภีร์พระเวทมาเขียนไว้เป็นเล่ม   ก็ไม่เคยผ่านตาชื่อนี้   อ่านผลงานของดร.ศักดิ์ศรี แย้มนัดดา ที่เอ่ยถึงนางอัปสรหลายตนด้วยกัน  เช่นเมนกา รัมภา อุรวศี  ก็ไม่มีชื่อเวสาตรีรวมอยู่ในบรรดานางอัปสรที่ทำลายตบะฤๅษีทั้งหลาย

สรุปว่า คำอธิบายของอาจารย์ทองย้อยจึงนับว่ามีน้ำหนักที่สุดค่ะ
บันทึกการเข้า
พีรศรี
อสุรผัด
*
ตอบ: 25


ความคิดเห็นที่ 25  เมื่อ 25 ส.ค. 13, 07:59

ประวัติการทหารเรือไทย (สมัยเรือกลไฟ) โดยพลเรือตรี แชน ปัจจุสานนท์
บอกไว้สั้นๆ ว่า เวสาตรี เป็นชื่อนางเทพธิดาองค์หนึ่ง

เรือลำนี้ ต่อโดยบริษัท Day, Summers & Co Ltd ที่ประเทศอังกฤษ
ยังมีแบบเรือเก็บรักษาอยู่ที่ National Maritime Museum, Greenwich
ชื่อ เวสาตรี (Vesatri) มาตั้งแต่แรกต่อ

เรือสมัยนั้น บางทีก็เป็นเรือที่ซื้อมา มีชื่ออย่างฝรั่งมา แล้วพระราชทานนามเปลี่ยนให้เป็นไทย
บางเรือก็คงชื่อฝรั่งไว้ แต่บางลำก็มีชื่อไทยๆ มาแต่ต้น
บันทึกการเข้า
tita
พาลี
****
ตอบ: 253


ความคิดเห็นที่ 26  เมื่อ 25 ส.ค. 13, 10:38

ดิฉันไม่แน่ใจว่าการตั้งชื่อเรือพระที่นั่งจะมีกระบวนการอย่างไร  แต่แปลกใจว่าการบัญญัติคำ “เวสาตรี” ตามที่ท่าน อจ. ทองย้อย แจกแจงมาค่อนข้างซับซ้อนมาก  หากจะเลือกคำที่บ่งบอกความเป็นเพศหญิงที่มีความไพเราะขึ้นมาเป็นชื่อเรือพระที่นั่ง  ก็มีคำเพราะๆ ที่มีความหมายดีๆ ให้เลือกอีกมากมาย

วิสัตติกาอันเป็นนามหนึ่งของธิดามาร  คำแปลค่อนข้างจะเป็นลบ  “ซ่านไป, มีพิษ”  ในขณะที่คำอื่นๆ เช่น ชาลินี (ผู้มีข่าย)
มายา (ล่อลวงให้หลงใหล, ยวนเสน่หา) ชนิกา (ผู้ให้กำเนิด) ยังให้ความหมายแสดงลักษณะเพศหญิงในเชิงบวกได้  

สมมุติว่าเราได้รับมอบหมายภารกิจให้ตั้งชื่อเรือสำคัญสักลำ  เราจะลำบากหาคำที่ยังสุ่มเสี่ยงกับการตีความหมายในทางลบ  มาคิดหาทางดัดแปลงเชียวหรือ  เราน่าจะเลือกจากชื่อเทพธิดาหรือคำแสดงเพศหญิงอื่นๆ ที่ไพเราะและความหมายดีๆ มากกว่า

กำลังคิดว่าถ้าดิฉันนั่งมองเรือที่ต่อจากนอกสักลำ  จะตั้งชื่อเพราะๆ ให้เธอ  ดิฉันจะเลือกคำอย่างไร?

ในความเห็น ๒๙๔ ของกระทู้นั้นบรรยายว่า “เรือนี้ต่อที่อู่นอแตม ไอรอนเวิคเซาท์แทมตัน ยาว ๑๔๔ ฟุต กระดูกงูยาว ๑๒๐ ฟุต กว้าง ๒๒ ฟุต ๒ นิ้วครึ่ง ลึก ๑๓ ฟุต ๒ นิ้ว หัวเรือกินน้ำ ๘ ฟุต ท้ายเรือกินน้ำ ๑๑ ฟุต ศีศะเรือ มีรูปเทวธิดาปะปิดทองคำ มีลายกนกทั้งสองข้าง ศิศะเรือท้ายเปนรูปไข่ ใบจักรยกออกได้ มีเสาใบอย่างเรือสกูนเนอร์ ต่อด้วยเหล็กสแตฟอรต ฯลฯ"  และใน คห. ๓๐๒ มีรูปเทพธิดาฝรั่งที่หัวเรือ

ดิฉันไม่ทราบว่าเทพธิดาที่หัวเรือพระที่นั่งเวสาตรีเป็นรูปลักษณ์อย่างใด  แต่รูปเทพธิดาฝรั่งนั้นเตือนให้คิดถึงเทพธิดาซึ่งเป็นหนึ่งในองค์คณะ The Olympions ชื่อเทพธิดา Hestia  เป็นเทพธิดาผู้พิทักษ์เตาไฟและบ้านเรือนของกรีก  ชื่อโรมันของเธอคือ Vesta  คำๆ นี้มีเสียงเพราะดี  ความหมายก็ดี  น่าจะเอามาดัดแปลงเป็นคำไทยๆ ได้เหมือนกันนะคะ
บันทึกการเข้า
NAVARAT.C
หนุมาน
********
ตอบ: 11307


ความคิดเห็นที่ 27  เมื่อ 25 ส.ค. 13, 11:16

น่าสนใจมากครับอาจารย์
บันทึกการเข้า
เพ็ญชมพู
หนุมาน
********
ตอบ: 12599



ความคิดเห็นที่ 28  เมื่อ 25 ส.ค. 13, 11:47

ดิฉันไม่แน่ใจว่าการตั้งชื่อเรือพระที่นั่งจะมีกระบวนการอย่างไร  

พลเรือเอกประพัฒน์ จันทวิรัช เล่าเกี่ยวกับเรือพระที่นั่งลำนี้ในบทความ "ปิยมหาราชรำลึก" ว่า

เรือลำนี้ได้รับพระราชทานชื่อในระหว่างการสร้าง บริษัทผู้สร้างจึงได้จารึกชื่อ "VESATRI" ที่ระฆังประจำเรือ


บันทึกการเข้า
NAVARAT.C
หนุมาน
********
ตอบ: 11307


ความคิดเห็นที่ 29  เมื่อ 25 ส.ค. 13, 12:07

บทความของครูนี้ผมนำมาหากินหลายครั้งในกระทู้ของผม คนพิมพ์มาลงเผยแพร่ในเน็ทก็ช่างกระไรไม่ตรวจทานบ้างเลย ตอนต้น เวสาตรี ก็สะกดภาษาอังกฤษว่า Wesatri ดีที่ตอนท้ายสะกดถูกเป็น Vesatri ตามที่คุณเพ็ญชมพูจั่วเรื่องไว้
บันทึกการเข้า
หน้า: 1 [2] 3 4
  พิมพ์  
 
กระโดดไป:  

Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006, Simple Machines
Simple Audio Video Embedder

XHTML | CSS | Aero79 design by Bloc หน้านี้ถูกสร้างขึ้นภายในเวลา 0.045 วินาที กับ 19 คำสั่ง