สยามใหม่ ในยุคสงครามโลกครั้งที่ 2

[เทาชมพู]

     ในเมื่อต้องการก้าวไปข้างหน้า  รัฐบาลชุด "รัฐนิยม" จึงพยายามทิ้งส่วนต่างๆในอดีตออกไป  รวมประเพณีและความเชื่อแต่เดิมด้วย   เช่นประกาศให้วันที่ 24 มิถุนายนซึ่งเป็นวันเปลี่ยนแปลงการปกครอง เป็นวันชาติ     เปลี่ยนวันขึ้นปีใหม่เป็น 1 มกราคม  แทนที่จะเป็น 1 เมษายน  อย่างเดิมที่นับกันมาตั้งแต่พ.ศ. 2432   ทำให้การนับปีเปลี่ยนไป   เดือนธันวาคมกลายเป็นเดือนสุดท้ายของปีแทนที่จะเป็นเดือนมีนาคม  
    จอมพลป.ได้มอบหมายให้พระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าวรรณไวทยากร  กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์  ที่ปรึกษากระทรวงการต่างประเทศ และหลวงวิจิตรวาทการ ค้นคว้าหาเหตุผลว่าเหตุใดจึงสมควรเปลี่ยนวันปีใหม่ เพื่อเสนอต่อคณะรัฐมนตรี     ท่านทั้งสอง ก็ค้นคำตอบมาให้จนได้  ว่า
    1    มีผู้เข้าใจผิดว่าวันปีใหม่ 1 มกราคมเป็นวันปีใหม่ของคริสตศาสนา    แต่ความจริงใช้กันมาก่อนพระเยซูประสูติถึง 46 ปี   ผู้ริเริ่มคือจูเลียส ซีซาร์
    2    ประเทศทางตะวันออกที่นับ 1 มกราคม เป็นปีใหม่ก็มีแล้ว คือจีนกับญี่ปุ่น
    3    นำประเทศเข้าสู่ระดับสากล
    4    ใกล้เคียงกับคติโบราณของไทยมาก
    5    ถูกต้องกับลักษณะดินฟ้าอากาศ    เพราะตั้งแต่เดือนมกราคมไป อากาศในประเทศไทยดีที่สุด
    6    ยกเลิกสงกรานต์ คือยกเลิกเอาศาสนาพราหมณ์มาคร่อมพุทธศาสนา

[เพ็ญชมพู]

ไม่เพียงแต่ชื่อประเทศเท่านั้นที่ถูกเปลี่ยน แม้แต่ชื่อตำบล อำเภอหากมีชื่อที่สื่อถึงต่างชาติ ก็ต้องถูกเปลี่ยนด้วย

พระราชกฤษฎีกาต่อจากฉบับข้างบนอีก ๒ ฉบับคือ พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอ กิ่งอำเภอ และตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๒ (อีกฉบับหนึ่ง) และ พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอ กิ่งอำเภอ และตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๓ เปลี่ยนชื่อตำบลและอำเภอกันอุตลุดเพื่อสนองรัฐนิยมของท่านผู้นำ

ตำบลไหน อำเภอไหน มีคำว่า ญวน ลาว ขอม เขมร กัมพุช พม่า ลังกา จีน  ถูกเปลี่ยนหมด

[เทาชมพู]

ตามไปอ่านในราชกิจจาฯ ตามที่คุณเพ็ญชมพูบอกไว้    เห็นเปลี่ยนกันอุตลุดอย่างที่ว่า
ขอยกมาให้อ่านกัน เป็นตัวอย่าง ถึงชื่อตำบลที่ไม่น่าจะเปลี่ยนก็ต้องเปลี่ยน

ตำบลวัดสามจีน           เปลี่ยนเป็น          ตำบลสามแยก
ตำบลบ้านญวนสามเสน   เปลี่ยนเป็น          ตำบลวชิรพยาบาล
ตำบลบ้านทะวาย          เปลี่ยนเป็น          ตำบลยานนาวา

[siamese]

แม้ว่าจะมีประกาศในราชกิจจาฯ เปลี่ยนแปลงชื่อ "สยาม" เป็น "ไทย" เมื่อพุทธศักราช ๒๔๘๒ แต่ก็กว่าจะลงตัวคงอีกนาน อย่างตราไปรษณียากรพระบรมฉายาลักษณ์ รัชกาลปัจจุบัน ออกใช้เมื่อพุทธศักราช ๒๔๙๐ ยังเป็น "สยาม"

[visitna]

รีบมานั่งฟังอาจารย์ทั้งหลายบรรยาย
ชอบฟังเรื่องจอมพล ป.

[V_Mee]

นอกจากรัฐนิยมทั้งหลายนั้นแล้ว  เมื่อนายพันเอก หลวงพิบูลสงครามได้ขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีเต็มตัวแล้ว  ภารกิจหนึ่งที่ไม่ค่อยมีคนทราบคือ เมื่อเสร็จการพระราชทานเพลิงศพ เจ้ามหาพรหมสุรธาดา เจ้านครน่านตนสุดท้ายที่ถึงพิราลัยใน พ.ศ. ๒๔๗๔ แล้ว  ทายาทเจ้านครน่านได้มีหนังสือกราบบังคมทูลรัชกาลที่ ๗ ขอให้ทรงตั้งเจ้าราชวงศ์สิทธิสาร ผู้เป็นน้องของเจ้ามหาพรหมสุรธาดาเป็นเจ้านครน่านต่อไป  แต่เนื่องจากเวลานั้นเป็นสมัยเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้ว  รัชกาลที่ ๗ จึงพระราชทานฎีกานั้นไปให้รัฐบาลพระยามโนปกรณ์นิติธาดาพิจารณา  คณะรัฐมนตรีสมัยนั้นได้พิจารณาเห็นว่า รัฐบาลราชาธิปไตยในสมัยรัชกาลที่ ๗ เคยมีดำริที่จะไม่ตั้งเจ้าผู้ครองนครอีกต่อไป  เมื่อเจ้านครตนใดพิราลัยลลงก็จะไม่ตั้งอีก  แต่ก็ยังมิได้จัดการอะไรจนเปลี่ยนแปลงการปกครองแล้วจึงได้มีพระราชกระแสพระราชทานไปพร้อมกับฎีกาของเจ้านายเมืองน่านว่า  เมื่อยุคสมัยเปลี่ยนเป็นประชาธิปไตยเช่นนี้ควรที่รัฐบาลจะได้พิจารณาทบทวนนโยบายเดิมเสียด้วย  รัฐบาลในยุคนั้นพิจารณากันต่อเนื่องยาวนาน  มีการเสนอว่าควรจะเลิกตำแหน่งเจ้าผู้ครองนคร  แล้วสถาปนาเจ้านายฝ่ายเหนือให้เป็น Prince แบบที่ญี่ปุ่นตั้งเจ้านายเกาหลี  บ้างก็เสนอให้ตั้งเป็นพระองค์เจ้า  แยกเป็นวงศ์ ณ เชียงใหม่  ณ ลำปาง  ณ ลำพูน  ณ น่านกันไป  สุดท้ายเมื่อจอมพลป เป็นนายกรัฐมนตรีสมัยแรก  ก็ได้มีบัญชาว่า ไม่ให้ทั้งยศ ทั้งตำแหน่ง ให้แต่เงินประจำตำแหน่งเพียงอย่างเดียว  การปกครองหัวเมืองมณฑลพายัพในรูปแบบหัวเมืองประเทศราชจึงเป็นอันสิ้นสุดลงด้วยประกาศิตของท่านผู้นำในระบอบประชาธิปไตยด้วยประการฉะนี้

[เทาชมพู]

ขอบคุณคุณ V_Mee และท่านอื่นๆที่ช่วยเข้ามาบรรยายให้เกิดทั้งความรู้ และสีสันในกระทู้นี้ค่ะ  

นอกจากตำบลอำเภอทั้งหลายถูกเปลี่ยนชื่อ เพื่อลบประวัติส่วนที่มีชื่อเชื้อชาติอื่นๆมาตั้งถิ่นฐานอยู่ในอดีต   คำว่า "สยามินทร์" ก็ถูกลบออกไปจากยุคสยามใหม่ เท่าที่จะลบได้ด้วย

ในเพลงสรรเสริญพระบารมี  คำว่า "สยามินทร์" ถูกตัดทอนออกไป   เท่านั้นยังไม่พอ  เนื้อเพลงก็ยังถูกหั่นให้สั้น   เหลือหัวท้ายเพียงแค่นี้เอง

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี
ว่าด้วยรัฐนิยม ฉะบับที่ ๘
เรื่องเพลงสรรเสริญพระบารมี

    โดยเหตุที่ได้บัญญัติให้เรียกชื่อประเทศว่าประเทศไทย รัฐบาลจึงเห็นสมควรแก้ไขบทเพลงสรรเสริญพระบารมี มิให้มีคำว่า สยาม และตัดทอนข้อความและทำนองให้กระทัดรัดเหมาะสมยิ่งขึ้น คณะรัฐมนตรีจึงลงมติเป็นเอกฉันท์ให้ประกาศเป็นรัฐนิยม แก้ไขบทเพลงสรรเสริญพระบารมีแบบพิศดาร ให้มีข้อความดั่งต่อไปนี้

ข้าวรพุทธเจ้า เอามโนและศิระกราน
นบพระภูมิบาล บรมกษัตริย์ไทย
ขอบันดาล ธประสงค์ใด
จงสิทธิดั่ง หวังวรหฤทัย
ดุจถวายไชย ชโย

                           
                     ส่วนทำนองเพลงแบบสังเขปนั้นให้คงไว้ตามเดิม

                                                ประกาศมา ณ วันที่ ๒๖ เมษายน พุทธศักราช ๒๔๘๓

                                                                                             พิบูลสงคราม

[เทาชมพู]

     รัฐนิยมทั้ง 12 ฉบับ ทำให้คนไทยรู้สึกตัวว่ากำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่จริงๆ    เพราะไม่เคยมีผู้ปกครองประเทศในยุคไหนเลยที่กำชับกำชาประชาชนอย่างละเอียดลออ ถึงขั้นก้าวล้ำเข้ามาในบ้านช่องห้องหับ  ในมุ้งในม่านของประชาชนไทย   

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี
ว่าด้วยรัฐนิยม ฉบับที่ ๑๑

เรื่อง กิจประจำวันของคนไทย

     ด้วยรัฐบาลได้พิจารณาเห็นว่า การรู้จักปฏิบัติกิจประจำวันเป็นข้อสำคัญอย่างหนึ่ง ซึ่งเกี่ยวแก่การผะดุง ส่งเสริมวัฒนธรรมของชาติ อันจะเป็นผลให้ประชาชนพบเมืองไทยทั่วไปมีสุขภาพแข็งแรงมั่นคง เป็นกำลังของชาติสืบไป คณะรัฐมนตรีจึ่งได้ลงมติเป็นเอกฉันท์ให้ประกาศเป็นรัฐนิยมไว้ดั่งต่อไปนี้

     ๑. ชนชาติไทยพึงแบ่งเวลาในวันหนึ่งออกเป็น ๓ ส่วน คือ ปฏิบัติงานที่เป็นอาชีพส่วนหนึ่ง ปฏิบัติกิจส่วนตัวส่วนหนึ่ง และพักผ่อนหลับนอนอีกส่วนหนึ่ง ให้เป็นระเบียบและมีกำหนดเวลาอันเหมาะสมจนเกิดเป็นนิสสัย

     ๒. ชนชาติไทยพึงปฏิบัติกิจประจำวันตามปกติดั่งต่อไปนี้
        ก. บริโภคอาหารให้ตรงตามเวลาไม่เกิน ๔ มื้อ
        ข. นอนประมาณระหว่าง ๖ ถึง ๘ ชั่วโมง

     ชนชาติไทยพึงตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ประกอบกิจการงานของตนโดยไม่ท้อถอย และหลีกเลี่ยง กับควรหยุดเพื่อรับประทานอาการและพักกลางวันไม่เกิน ๑ ชั่วโมง เมื่อพ้นกำหนดเวลาทำงานเวลาเย็น ควรออกกำลังกายโดยเล่นกิฬากลางแจ้งวันหนึ่งอย่างน้อย ๑ ชั่วโมง หรือประกอบงานอื่น เช่น ทำสวนครัว เลี้ยงสัตว์ หรือปลูกต้นไม้ เป็นต้น เมื่อชำระล้างร่างกายแล้ว รับประทานอาหาร

     ๓. ชนชาติไทยพึงใช้เวลาว่างเวลากลางคืน ทำการงานอันจำเป็นที่คั่งค้างอยู่ให้เสร็จ หรือสนทนาปราศัยกับบุคคลในครอบครัว มิตรสหาย ศึกษาหาความรู้โดยการฟังข่าวทางวิทยุกระจายเสียง อ่านหนังสือ หรือในการมหรสพ หรือศิลปกรรม แล้วแต่โอกาส

     ๔. ชนชาติไทยพึงใช้เวลาในวันหยุดงาน ให้เป็นประโยชน์แก่ร่างกายและจิตต์ใจ เช่นประกอบกิจในทางศาสนา ฟังเทศน์ ทำบุญ ศึกษาหาความรู้ ท่องเที่ยว เล่นกีฬา หรือพักผ่อนเป็นต้น.

                                                       ประกาศมา ณ วันที่ ๘ กันยายน พุทธศักราช ๒๔๘๔

                                                                                               พิบูลสงคราม
                                                                                               นายกรัฐมนตรี

[เพ็ญชมพู]

     รัฐนิยมทั้ง 12 ฉบับ ทำให้คนไทยรู้สึกตัวว่ากำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่จริงๆ   

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/RKJ/announce/search_result.jsp?SID=53A2027F07A2B43A6120826D1D5BB830

[เพ็ญชมพู]

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/RKJ/announce/search_result.jsp?SID=53A2027F07A2B43A6120826D1D5BB830

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/RKJ/announce/search.jsp  ชื่อเรื่อง - รัฐนิยม น่าจะหาได้ง่ายกว่า

[เพ็ญชมพู]

     รัฐนิยมทั้ง 12 ฉบับ ทำให้คนไทยรู้สึกตัวว่ากำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่จริงๆ    เพราะไม่เคยมีผู้ปกครองประเทศในยุคไหนเลยที่กำชับกำชาประชาชนอย่างละเอียดลออ ถึงขั้นก้าวล้ำเข้ามาในบ้านช่องห้องหับ  ในมุ้งในม่านของประชาชนไทย   

คุณแปลกยุ่มย่ามไปถึงชื่อของบุคคล กำหนดไว้เลยว่าชื่อไหนสำหรับผู้ชาย ชื่อไหนสำหรับผู้หญิง

[siamese]

     รัฐนิยมทั้ง 12 ฉบับ ทำให้คนไทยรู้สึกตัวว่ากำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่จริงๆ    เพราะไม่เคยมีผู้ปกครองประเทศในยุคไหนเลยที่กำชับกำชาประชาชนอย่างละเอียดลออ ถึงขั้นก้าวล้ำเข้ามาในบ้านช่องห้องหับ  ในมุ้งในม่านของประชาชนไทย   

คุณแปลกยุ่มย่ามไปถึงชื่อของบุคคล กำหนดไว้เลยว่าชื่อไหนสำหรับผู้ชาย ชื่อไหนสำหรับผู้หญิง

เรื่องชื่อกำหนดเพศว่า ชื่อใดบ่งบอกความเป็นชาย เช่น สามารถ, ชาญศึก, สมชาย  ส่วนชื่อบ่งบอกความเป็นสตรี คือ สมหญิง, จินตนา, ประภาพันธ์ ตรงนี้เองก็ไม่วายเกิดปัญหา

สมเด็จพระพันวัสสา "สว่างวัฒนา" ถูกท่านผู้นำทักท้วงว่าพระนามบ่งบอกความเป็นชาย สมควรเปลี่ยนพระนามให้เหมาะสมกับยุคสมัย

สมเด็จฯท่านตรัสคืนว่า "ชื่อฉัน ทูลกระหม่อมทรงทราบดีว่าฉันเป็น หญิง หรือ ชาย" 

[เพ็ญชมพู]

หลักเกณฑ์การตั้งชื่อชาย-หญิง ของคณะกรรมการโดยมีแนวทางตามดำริของคุณแปลก  

[เพ็ญชมพู]

[สมเด็จพระพันวัสสา "สว่างวัฒนา" ถูกท่านผู้นำทักท้วงว่าพระนามบ่งบอกความเป็นชาย สมควรเปลี่ยนพระนามให้เหมาะสมกับยุคสมัย

สมเด็จฯท่านตรัสคืนว่า "ชื่อฉัน ทูลกระหม่อมทรงทราบดีว่าฉันเป็น หญิง หรือ ชาย"  

ตามหลักเกณฑ์ของคณะกรรมการ  

พระนาม "สว่าง" เป็นชาย, "วัฒนา" เป็นหญิง แต่เมื่อนำมารวมกันแล้วก็น่าจะเป็นชื่อ "หญิง"

[เพ็ญชมพู]

มีประกาศเกี่ยวกับเรื่องนี้ออกมาถึง ๓ ฉบับ

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ชื่อบุคคล

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ชื่อบุคคล (ฉบับที่ ๒)

ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ชื่อบุคคล (ฉบับที่ ๓)