บ้านเศรษฐีสยามที่งามราวกับวังเจ้าฟ้าเจ้าแผ่นดิน

[NAVARAT.C]

คำจำกัดความนี้ผมไม่ได้ว่าเอง แต่มาจากคำสรรเสริญของฝรั่งในยุคนั้น ความว่า “บ้านส่วนตัวของเขานั้น มีชื่อเสียงร่ำลือกันว่างามที่สุดในกรุงเทพที่อยู่นอกพระราชวัง”

[NAVARAT.C]

ภาพที่เป็นประจักษ์พยานเหล่านี้ตีพิมพ์ในหนังสือ Twentieth Impressions of Siam ราวปีค.ศ.๑๙๐๘ ตรงกับพ.ศ. ๒๔๕๑ ซึ่งอยู่ในช่วงปลายรัชกาลที่๕

ขอเชิญทัศนา

ภาพแรก คือ ๑ กำแพงบ้านทางด้านนอกถนน (กำลังก่อสร้างใกล้เสร็จ) ๒ โรงละครขนาดเล็ก ระหว่างการก่อสร้าง

[NAVARAT.C]

ภาพขยายโรงละคร

[NAVARAT.C]

ภาพต่อไป ๑ คฤหาสน์หลังใหญ่ของบ้าน ๒ คฤหาสน์หลังย่อม ๓ ห้องรับรองแขก

[NAVARAT.C]

คฤหาสน์หลังใหญ่ของบ้าน แบบชัดๆ

[NAVARAT.C]

คฤหาสน์หลังย่อม แบบชัดๆ

[NAVARAT.C]

ห้องรับรอง แบบชัดๆ

[NAVARAT.C]

สภาพปัจจุบัน แบบชัดๆ เชิญออกแรงจิ้มนิ้วเล็กน้อย

http://www.oknation.net/blog/print.php?id=820112

[NAVARAT.C]

บ้านพระสรรพการหิรัญกิจ (เชย อิศรภักดี) ตั้งอยู่ที่ริมถนนสามเสน ทิศเหนือจดถนนสุโขทัย ทิศใต้จดถนนสังคโลก ทิศตะวันออกจดถนนสามเสน ทิศตะวันตกจดคลองอั้งโล่ เป็นบ้านที่พระสรรพการหิรัญกิจ ผู้จัดการแบงก์สยามกัมมาจล เริ่มสร้างในราวพ.ศ. ๒๔๔๘ ด้วยงบประมาณถึงพันชั่ง (๘๐,๐๐๐ บาท) แล้วเสร็จเมื่อวันที่ ๑ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๕๑

บ้านพระสรรพการหิรัญกิจประกอบด้วยตึกสองหลัง คือ ตึกเหลือง และตึกชมพู ตึกเหลืองเป็นตึกใหญ่อยู่ทางทิศเหนือ เป็นอาคารสูง ๓ ชั้น รูปแบบสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิค (Neo-Classic) ผสมผสานรูปแบบและเครื่องตกแต่งสถาปัตยกรรมแบบฝรั่งหลายๆ อย่างเข้าด้วยกัน ถัดมาทางทิศใต้มีตึกชมพู เป็นอาคารสูง ๓ ชั้น มีรูปแบบสถาปัตยกรรมแบบนีโอคลาสสิค (Neo-Classic) เช่นกัน แต่มีความเป็นเอกภาพมากกว่า ภายในทั้งตึกใหญ่และ ตึกเล็กมีการประดับตกแต่งอย่างวิจิตรพิสดาร มีเครื่องเรือนที่นำเข้าจากยุโรปทั้งสิ้น

[เทาชมพู]

อื้อฮือ..
บ้านศาลาแดงของเจ้าพระยายมราช  ขนาดเท่ากับบ้านหลังย่อมของคุณพระสรรพการฯ เท่านั้นเอง

[NAVARAT.C]

^
ค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาบ้านระดับเหล่านี้น่าจะมโหฬารทีเดียว

พระสรรพการหิรัญกิจเป็นผู้ที่มีความคิดก้าวหน้ากว่าใครในสมัยนั้น ท่านตั้งใจจะเปิดบ้านนี้ให้เป็นสวนสาธารณะให้คนเข้าชมอาณาบริเวณได้ เรียกว่า บ้านหิมพานต์หรือป๊ากสามเสน ในขณะที่เมืองไทยสมัยนั้นยังไม่มีสวนสาธารณะเลยก็น่าจะเข้าท่าอยู่

เมื่อสร้างเสร็จแล้ว สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย เสด็จไปเปิดบ้านหิมพานต์ เมื่อวันที่ ๑ พฤศจิกายน พ.ศ.๒๔๕๑ นับว่าบ้านหิมพานต์หรือป๊ากสามเสนเป็นสวนสาธารณะแห่งแรกของประเทศไทย

ที่ล้ำสมัยอีกอย่างหนึ่งคือการจำหน่ายเหรียญหิมพานต์ป๊าก ใครซื้อเหรียญนี้แล้วจะมีอำนาจในการเช่าชมสวนได้ รายละเอียดตามโฆษณาที่ลงไว้  แต่ผมดูราคาแล้วก็น่าเป็นห่วงอยู่ว่าจะมีคนซื้อสักกี่คนกัน

[NAVARAT.C]

มารู้จักท่านเจ้าของบ้านกันหน่อย

ผู้ที่เป็นเจ้าของคฤหาสน์และสวนสาธารณะแห่งแรกของประเทศไทยนี้คือ พระสรรพการหิรัญกิจ(เชย อิศรภักดี) ภายหลังมีบรรดาศักดิ์เป็นพระอรรถวสิษฐสุธี

[giggsmay]

ราคาเข้าขมปาร์คสามเสนท่าจะแพงเกินไปกิจการเลยไปไม่รอด เสียดายตึกเล็กมากๆที่โดนทุบทิ้งไปแล้ว

[NAVARAT.C]

คงไม่มีงบประมาณพอจะรักษา และแพ้ความต้องการใช้พื้นที่ของโรงพยาบาลด้วย ส่วนตึกใหญ่ก็คงอีกไม่นานแหละครับ

[NAVARAT.C]

พระสรรพการหิรัญกิจ เดิมชื่อเชย(นั่งขวาสุด) เป็นบุตรคนที่สามของบิดา คือ พระพรหมาภิบาลผู้เป็นสมุหราชองครักษ์ซึ่งเป็นที่รู้จักและให้ความเคารพอย่างกว้างขวางในสยาม เมื่อจบการศึกษาแล้ว ท่านได้เข้ารับราชการอยู่ร่วมสิบปีภายใต้พระบัญชาของพระองค์เจ้าไชยันตมงคล กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย เสนาบดีพระคลังมหาสมบัติ โดยเฉพาะในเรื่องของการจัดตั้งธนาคารสยามกัมมาจล ซึ่งทำให้ท่านต้องลาออกจากราชการ มาอุทิศตนในตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายในประเทศเพียงอย่างเดียว