หมู่นี้ผมมักจะได้ยินบ่อยๆว่า เมื่อก่อนนั้นไทยกับญี่ปุ่นมีความเจริญพอฟัดพอเหวี่ยงกันแบบเผลอๆไทยจะเจริญกว่าเขาด้วยซ้ำไป ผู้ที่แสดงความเห็นเช่นนี้มักจะอ้าง เป็นต้นว่า ในสมัยอยุธยาญี่ปุ่นยังต้องมาขอซื้อปืนใหญ่ของไทยเลย แม้แต่วัฒนธรรมบางอย่างเช่น การบรรจุอาหารในกล่องแบบเบนโตะ ญี่ปุ่นก็เอาแนวความคิดไปจากปิ่นโตของเรา หรือดนบุรีอันเป็นข้าวราดหน้าต่างๆ อย่างข้าวหน้าหมูที่ญี่ปุ่นเรียกทงคัตสึ ดนบุรี ก็เอาหลักคิดไปจากข้าวราดแกงของไทยที่มาเห็นในยุคธนบุรีไปโน่น แต่ก่อนผมอ่านแล้วก็ได้แต่นึกขันๆในฤทธิ์ชาตินิยมขึ้นสมองเกินขนาดของคนเขียน
แต่หลังๆนี่ชักขันไม่ออก เพราะเวปเสรีหลายสำนักเล่นแพร่เรื่องนี้อย่างถี่และหนักขึ้นมาก เอาความเห็นเรื่องไทยกับญี่ปุ่นเคยทัดเทียมกันมาเล่นแบบลามปามไปว่า เพราะความไม่ดีต่างๆนานาของระบอบการปกครองของสยามและหัวหน้ารัฐบาลสมัยนั้น ได้ทำให้ประเทศล้าหลังญี่ปุ่น ทั้งๆที่เปิดรับอารยะธรรมตะวันตกพร้อมๆกัน สยามเริ่มต้นออกสต้าร์ทด้วยการมีรถรางก่อนญี่ปุ่นด้วยซ้ำ แต่เดี๋ยวนี้ชินกันเซนของญี่ปุ่นทิ้งไทยไปแบบไม่เห็นฝุ่นแล้ว
แม้จะไม่เห็นด้วย ผมก็ไม่คิดจะเข้าไปถกเถียงอะไรกับเขา เพราะเห็นเบื้องหลังในการจุดประเด็นดังกล่าวของคนพวกนั้นว่าหวังผลอย่างอื่น ไม่คิดจะอยากรับฟังความเห็นของใครนอกจากพวกของตน
แต่เมื่อคุณประกอบคนกันเองยกความคิดคล้ายๆกันนั้นมาตั้งปุจฉา ผมจึงเห็นว่าถึงเวลาที่จะต้องค้นคว้ามาถกกันในเรื่องของข้อเท็จจริง ตามประเด็นดังนี้
…… สำหรับเรื่องการพัฒนาที่ทำให้เราแตกต่างจากญี่ปุ่น เพราะผมสงสัยว่า เราเปิดประเทศในช่วงใกล้ๆ กัน ความรู้ในวิทยาการตะวันตกตอนเริ่มต้นมีพอๆกัน เราออกจะมีเอกภาพในเรื่องการปกครองมากกว่าญี่ปุ่นที่มีหลายๆแคว้นด้วยซ้ำ ทั้งสองประเทศเริ่มต้นจากการซื้อวิทยาการเหมือนกัน จ้างต่างชาติเหมือนกัน มีการส่งนักเรียนไปเรียนเมืองนอกเหมือนกัน แต่ทำไมปลายทางจึงต่างกัน?
ญี่ปุ่นใช้เวลา 30-40 ปีหลังเปิดประเทศก็สามารถมีกองทัพเรือขนาดใหญ่ สามารถต่อเรือรบเอง ผลิตเครื่องยนต์เอง ฯลฯ ปลายๆ ศตวรรษที่19ก็สามารถรบกับจีน ทำตัวเป็นผู้ล่าอาณานิคมแบบฝรั่งได้
คือเราต้องเห็นข้อเท็จจริงต้องตรงกันให้ได้ก่อนว่า ขณะเมื่อฝรั่งเข้ามาบีบบังคับเราให้รับกติกาของเขา ทำให้ต้องพัฒนาประเทศขึ้นเคียงบ่าเคียงไหล่กับฝรั่ง ณ วันนั้นญี่ปุ่นกับไทย มีต้นทุนความเจริญทัดเทียมกันหรือไม่ หลังจากนั้น เราจึงจะไปว่ากันในประเด็นอื่นๆต่อไปได้โดยปราศจากอคติ ซึ่งจะว่าไปแล้ว เกือบทั้งหมดผมก็เห็นด้วยกับคุณประกอบอยู่
เรื่องนี้ไม่น่าจะสั้น ผมจึงขอแยกกระทู้ออกมาจากกระทู้เดิมเรื่อง“พม่ารบฝรั่ง” เพราะเนื้อหามันจะไม่เกี่ยวกัน สำหรับผู้ที่เข้ามาทีหลัง ถ้าสนใจเรื่องโน้นก็สามารถเข้าไปอ่านได้จากลิงค์นี้ครับ
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=5490.0
