พระองค์เจ้าไชยานุชิต

[sally chu]

อยากทราบประวัติของพระองค์เจ้าไชยานุชิต ต้นราชสกุล ชยางกูร ว่าเหตุใดจึงมีคลองพระองค์เจ้าไชยานุชิต และมีถนนชยางกูรที่อุบลฯ ขอทราบประวัติท่านด้วยค่ะ ขอบคุณค่ะ

[NAVARAT.C]

พระองค์เจ้าไชยานุชิต เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่๕๕ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงรับราชการกรมชลประทาน

เมื่อปีพ.ศ. ๒๓๔๐ ทรงเป็นผู้อำนวยการขุดคลองชลประทานขนาดใหญ่กว้าง๔๐-๖๐เมตร จากเหนือลงใต้ ตั้งแต่คลองสิบสี่ถึงคลองยี่สิบเอ็ดในจังหวัดฉะเชิงเทรา คลองแสนแสบ คลองประเวศบุรีรัมย์ เชื่อมกับคลองสำโรงที่อำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ มีความยาวจากคลองประเวศบุรีรมย์ ถึงคลองสำโรง ๑๔.๕๐ กิโลเมตร
ขุดแล้วเสร็จตั้งแต่สมัยรัชกาลที่๔ มีชื่อตามราชการว่าคลองพระองค์เจ้าไชยานุชิต แต่ชาวบ้านเรียก"คลองเจ้า"

[NAVARAT.C]

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมหมื่์นพงศาดิศรมหิป


http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%98%E0%B8%AD_%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%8C%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B9%84%E0%B8%8A%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%95_%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%9E%E0%B8%87%E0%B8%A8%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%A8%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%AB%E0%B8%B4%E0%B8%9B

[NAVARAT.C]

ถนนชยางกูร เริ่มจากถนนสรรพสิทธิ์ ตรงหลัก ก.ม.0 ผ่านจังหวัดอำนาจเจริญ ถึงจังหวัดมุกดาหาร สร้างในสมัยหม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร ดำรงตำแหน่งนายช่างแขวงการทางอำนาจเจริญ ประมาณ พ.ศ.2480-2487 หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร เป็นโอรสของพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมหมื่นพงศาดิศรมหิป ต้นราชสกุล"ชยางกูร"

ถนนสายสำคัญดั้งเดิมของไทย ได้รับการตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่นายช่างผู้สร้างถนนนั้นๆ เนื่องจากการสร้างถนนในสมัยก่อน ต้องใช้ความรู้ความสามารถ ความอุตสาหะวิริยะเป็นอย่างมาก เพราะยังไม่มีเครื่องจักรกลหนักที่ใช้ในการสร้างทางเหมือนสมัยนี้

ถนนชยางกูรก็เช่นเดียวกัน

[NAVARAT.C]

ความจริงผมมิได้ทราบคำตอบนี้มาก่อน อยากทราบเหมือนกันแต่รออยู่สองสามวันไม่เห็นมีใครมาตอบ จึงลองหาในกูเกิ้ลดูเอง ป้ายคำว่าพระองค์เจ้าไชยานุชิตลงไป หาๆๆๆสักพักเดี๋ยวก็เจอ ถนนชยางกูรนี่ง่ายหน่อย ผลั่วเดียวก็ได้คำตอบเลย วันหลังคุณsally chuลองทำดูนะครับ อยากทราบอะไรก็ลองหาวิธีนี้ก่อน ถ้าหาแล้วไม่ได้ก็ลองมาถามในนี้ดู ส่วนใหญ่แล้วท่านก็ยินดีจะตอบไม่วีนใส่ แต่ที่หาคำตอบได้ง่ายๆอย่างนี้บางทีท่านก็ไม่ตอบเหมือนกัน

ผมเองก็นึกจะอยู่เฉยๆแล้ว แต่พอเห็นพระนามหม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร ท่านผู้นี้เคยเป็นครูสอนภาษาอังกฤษผม๑ปี ไม่เคยได้ยินท่านตรัสอวดตนเองเลยว่าท่านเคยเป็นนายช่างคุมงานสร้างถนนสายสำคัญสายหนึ่ง กระทั่งทางราชการเอานามสกุลไปตั้งชื่อถนนเป็นเกียรติแก่ท่านและราชสกุล ผมจึงยินดีที่จะเขียนเรื่องของท่านเพื่อเป็นการรำลึกพระคุณครูครับ

[V_Mee]

มาขยายความเพิ่มเติมครับ
หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์  ชยางกูร นั้นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฎราชกุมาร ได้พระราชทานทุนส่วนพระองค์
ให้เสด็จออกไปเรียนที่อังกฤษ  โดยตามเสด็จสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงนครราชสีมา และสมเด็จพระบรมราชนนกฯ ออกไปเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๙

[sally chu]

ขอบพระคุณมากค่ะ

[sally chu]

.o wikipedia หาแล้วค่ะ แต่ไม่มีรายละเอียดเรื่องถนนและคลอง หรือรายละเอียดอื่นๆ ขอบคุณนะคะที่ตอบ

[NAVARAT.C]

เมื่อวานผมไปงานเสด็จพระราชดำเนิน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาเสด็จพระราชทานเพลิงศพ ม.ร.ว. เลิศลักษณา (ชยางกูร) ชุติกุล ที่วัดมกุฏฯ ได้รับแจกหนังสือที่ระลึกมาเล่มหนึ่ง เนื้อหาภายในมีเรื่องและพระรูปองค์ต้นราชกุลชยางกูรอยู่ด้วย แต่ก็คล้ายๆกับที่ผมเอาลงไปแล้วในตอนต้นกระทู้ นอกจากพระรูปที่หาในเน็ทได้ยากมาก จึงขออนุญาตนำมาแบ่งปันสู่สาธารณะชนให้รู้จักพระองค์ท่านมากขึ้นด้วยครับ

[NAVARAT.C]

จากภาพนี้ ทำให้ทราบได้ว่าทรงเป็นหนึ่งในพระราชโอรสและพระราชธิดา๕พระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯอันประสูติแต่ท่านเจ้าจอมมารดาเที่ยง

[NAVARAT.C]

พระราชธิดาร่วมพระชนนีทั้งสามพระองค์

[NAVARAT.C]

เจ้าพี่เจ้าน้องทั้งห้าพระองค์ฉายพระรูปร่วมกันยามเจริญพระชนมายุมากแล้ว

[NAVARAT.C]

หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์ ชยางกูร พระโอรสองค์หนึ่งในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าไชยานุชิต กรมหมื่์นพงศาดิศรมหิป ท่านทรงบูรพาจารย์สอนภาษาอังกฤษของผมสมัยเรียนชั้นมัธยม ทราบว่าหลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง คณะราษฎรได้ปลดท่านออกจากราชการกรมทาง ท่านจึงต้องเปลี่ยนอาชีพจากวิศวกรมาเป็นครูที่โรงเรียนของผม ผมก็อปพระรูปท่านออกมาจากภาพหมู่รวมญาติพี่น้องได้ชัดเพียงเท่านี้ ดีใจที่ได้เห็นและจำท่านได้ เมื่อตอนที่ผมเป็นศิษย์ท่านนั้น เกศาของท่านขาวมากแล้ว ไม่เหมือนดังในภาพ

[เทาชมพู]

เคยทันเห็นหม่อมเจ้าในราชสกุลชยางกูรอีกองค์หนึ่งคือหม่อมเจ้าวงษ์มหิป ชยางกูร       ทราบแต่ว่าท่านเป็นทูต โยกย้ายไปมาอยู่หลายประเทศ   จนเกษียณราชการ
ในเรื่อง ถกเขมร ของม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เอ่ยถึงท่านชายวงษ์มหิปว่าเป็นทูตอยู่ที่เขมร เมื่อท่านไปเที่ยวเขมร   ประมาณพ.ศ. 2490 กว่าๆ ไม่ถึง 2500   
เพิ่งรู้จากคุณวิกี้ว่า หม่อมเจ้าวงษ์มหิปเคยเป็นอาจารย์ด้วย    เคยมีตำแหน่งเป็นรักษาการผู้อำนวยการโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา ในยุคจอมพลป. พิบูลสงคราม พ.ศ. 2487   และทรงเป็นตัวแทนฝ่ายไทยในการขึ้นศาลโลกในคดีเขาพระวิหาร สมัยจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์

[hobo]

ขอบพระคุณคุณ Navarat C ครับ ผมเคยอ่านที่ท่านพูดถึงเจ้าจอมมารดาเที่ยงว่าประสูติพระราชโอรส/ธิดาหลายองค์ ขณะที่เจ้าจอมมารดาของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงมีพระองค์ท่านเพียงองค์เดียว แล้วมีเปรยๆ ถึงทางโน้น เข้าใจว่าที่ท่านพูดถึงคงเป็นพระราชโอรสรัชกาลที่ ๔ สายเจ้าจอมมารดาเที่ยงครับ