ไม่ใช่ทั้งพระยาประสิทธิ์ฯ และเจ้าพระยาพระเสด็จฯค่ะ ท่านทั้งสองพ้นวัยหนุ่มไปแล้ว
ในพระรูปนี้ ทุกพระองค์อยู่ในวัยหนุ่มนักศึกษา อายุไม่ห่างกันนัก อิริยาบถที่อยู่หน้ากล้องเป็นแบบสบายๆ ไม่เป็นทางการ นั่งลดหลั่นสูงต่ำกันลงมา คงจะเป็นขั้นบันได มองเห็นลูกกรงอยู่ทางขวา เนื้อที่แคบมากด้วย เห็นชัดว่านั่งเบียดกัน
น่าจะเป็นการถ่ายรูปที่ระลึกในบรรดาพี่น้องที่มาเจอกันระหว่างศึกษา ต่างองค์ต่างก็เรียนกันคนละแห่ง อาจมีโอกาสเจอกันนานๆทีในช่วงปิดเทอม หรือโอกาสใดโอกาสหนึ่งที่ทำให้มารวมกัน
คนสามัญต่อให้เป็นทูตเป็นพระยาเจ้าพระยา จะไปนั่งปะปน เบียดเสียดกับพระเจ้าลูกยาเธอในรัชกาลที่ ๕ นั้นไม่มีทาง ยิ่งนั่งสูงกว่าพระเจ้าลูกยาเธอแล้วโอบกอดเอามือพาดบ่านั้นยิ่งเป็นไปไม่ได้หนักขึ้น
ดิฉันเชื่อว่าทั้งหมดในรูปนี้ล้วนแล้วแต่เป็นพระราชโอรสในรัชกาลที่ ๕ ทั้งหมด แม้แต่พระองค์เจ้าที่ไม่ได้เป็นพระเจ้าลูกยาเธอในรัชกาลที่ ๕ ก็เห็นจะยากที่มานั่งเบียดด้วย น่าจะต้องนั่งต่ำกว่า หรือห่างไปอีกหน่อย
ยังมีพระเจ้าลูกยาเธออีกพระองค์หนึ่งที่กำลังทรงศึกษาในยุโรปพร้อมๆกับพระองค์อื่นๆในขณะนั้น แต่ยังไม่เห็นท่านผู้รู้เอ่ยถึงหรือว่าอาจหลงลืมไป เจ้านายพระองค์นี้คือ พระเจ้าลูกยาเธอพระองค์เจ้าวุฒิไชยเฉลิมลาภ ซึ่งเป็นพระอนุชาของกรมหลวงไชยศรีฯ ต่อมาได้ทรงดำรงเสนาบดีกระทรวงทหารเรือ ถ้าเป็นบุคคลอื่นที่ไม่ใช่ระดับพระราชโอรสด้วยกันคงไม่สนิทสนมถึงระดับที่เห็นในภาพเป็นแน่ เพียงตั้งข้อสังเกต ซึ่งอาจใช่หรือไม่ใช่ก็ได้ เพราะผมเองก็ไม่มีหลักฐานชัดเจนใดๆเช่นกัน คือเดาน่ะเองครับ ที่เข้ามาเพราะยังไม่เห็นมีใครเฉลยครับ
