สมัยเรียนป.ตรี ผมตามอาจารย์ฝรั่งเข้าไปสำรวจในถ้ำที่เชียงใหม่ เป็นถ้ำหินปูน
คล้ายกับดอยเชียงดาวที่จู่ๆ ก็โผล่ออกมาจากพื้นดิน เพียงแต่ขนาดย่อมกว่ามาก
ขับรถผ่านทุ่งนาเห็นเป็นแท่งหินปูนสุงชลูด ต่อๆ กันไป เป็นแนวยาว
ทางเข้าเป็นรูเล็กนิดเดียว ต้องหย่อนเชือกไต่ลงไป แล้วลอดอุโมงค์มืดๆ ที่มีลำธาร
ไหลผ่าน อุโมงค์ก็แคบลงๆ จนเหลือแต่ลำธาร ต้องเดินลุยน้ำ ฝ่าความมืดเข้าไปเรื่อยๆ
บางช่วงก็เป็นโถงขนาดใหญ่ แต่อากาศในนั้นไม่ร้อน ไม่หนาว อุณหภูมิคงที่ ที่ประมาณ
25 องศา ทั้งๆ เราไปเก็บตัวอย่างกันในฤดูหนาว ด้านนอกหนาวจัดหมอกลงมองไม่เห็นทาง
บรรยากาศอย่างนั้นไม่คิดว่ามีคนไทยคนไหนอยากจะมุดเข้าไป มีทั้งคราบงู ทั้งลื่นและแฉะ
แต่ผมโชคดีที่ไม่เจอตัวเจ้าของคราบ ผมสงสัยว่าอาจารย์รู้ได้อย่างไร คนนำทาง
ที่เป็นชาวบ้านแถบนั้นยังไม่รู้จักทางเข้า ปรากฏว่านักสำรวจฝรั่งเศสเคยมาสำรวจ
แล้วทำรายงานไว้ มีแผนที่ ภาพประกอบพร้อม ได้สิ่งมีชีวิตสกุล (genus) ใหม่
ตั้งหลายตัว ถามว่าให้ไปเก็บตัวอย่างเองไหม ตอบคำเดียวว่าไม่คุ้ม เรายังมีทรัพยากรอื่นๆ
อีกมาก ไม่ถึงกับต้องทำขนาดนั้น หลายท่านอาจว่าผมหยิบโห่งก็เป็นได้
