วสันตดิลกฉันท์ (เพื่อการศึกษา และปู่วฤก)

[อุ้ยครับ]

สวัสดีครับ...วันนี้อุ้ยขอลองเล่น "วสันตดิลกฉันท์ ๑๔" นะครับ
และเพื่อไม่ให้กระทู้นี้ไร้สาระจนเกินไป อุ้ยขอลอกรายละเอียดมาฝากนิดละกันครับ
ตำราเค้าบอกว่าฉันท์นี้เป็นฉันท์ที่มีลีลางามวิจิตร ประดุจรอยแต้มที่กลีบเมฆ ซึ่งปรากฎในเดือน ๕ เดือน ๖ แห่งฤดูคิมหันต์ครับ...นี่อุ้ยลอกมาทุกตัวอักษรเลยครับ
บังคับเป็นแบบนี้ครับ
...ครุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ลหุ ลหุ ครุ.....ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ
ครุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ลหุ ลหุ ครุ........ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ
สัมผัสแบบกาพย์ยานีครับ คือแบบวรรคที่ ๔ ไม่ต้องรับจากวรรคที่ ๓ แต่ก็นิยมใส่สัมผัสกันนะครับ

อุ้ยขอแต่งฉันท์บทนี้ให้ปู่วฤก ที่อุตส่าห์ตามมา(ไม่รู้คิดเอาเองหรือเปล่านะครับ...ก็ครั้งนึงปู่เคยบอกว่าอุ้ยเป็นหลานรักงัยครับ) เหตุผลที่อุ้ยเลือกใช้ฉันท์นี้ เพราะปู่เป็นคนแรกที่ทำให้อุ้ยคิดจะหัดแต่ง และครั้งนั้นปู่เริ่มด้วยวสันตดิลกฉันท์ด้วย(ไหงเริ่มยากนักก็มะรู้...ปู่ใจร้าย...แหะๆๆๆ ขอโทษครับ อุ้ยล้อเล่น)

แล้วอุ้ยแถมให้อีกอย่างนึง เพราะอุ้ยรู้ว่าปู่ชอบ คือกลบท"สบัดสบิ้ง"ครับ (สะกดตามแบบโบราณ - ศิริวิบุลกิตติ)

.....โอ้ อก คะ นึง จิ ต ร รื่น...............ก็ สะ อื้น สะ อึก อาย
หลาน ร่ำ ระ ลึก " ว ฤ ก " คลาย.........มิ จะ หมาย จะ หมาง เมิน
.....เหตุ ต้อง จำ จาก อ ม ร ถิ่น.........บ่ ถ วิล ท เวษ เกิน
ปู่ สู้ เสาะ หา ข ย ม เขิน...................และ สะ เทิ้น สะ ทก ลาม
.....ปู่ เมฯ นิ ราศ จ ร ลิ ลา................ฤ จะ ถลา ถ ไหล ตาม
ทั้ง ที่ ด นู ป ร ม ขาม.......................และ ก็ คร้าม ก็ ครั่น ภัย
.....ปู่ รึก สิ มา อุ ต ม โรจน์...............จิต์ ม โนชญ์ ม โน มัย
ขอ ซ้อง สระ เสริญ ว ชิ ร ชัย.............ภ ย ประลัย ประ ลาต เทอญ

ปัจฉิมลิขิต เนื่องจากบังคับครุลหุ อุ้ยเลยต้องแปลงบางคำนะครับ
ที่ถูกต้องคือ เทวษ , จรลี , ไถล , สรรเสริญ ครับ

เรามาเล่นกันมะครับ..แบบสนุกดีอ่ะครับ...ครั้งแรกที่อุ้ยลองแต่ง แทบร้องไห้แน่ะครับ ตอนนั้นฉุนปู่เค้าจาตายปาย

[วรวิชญ]

ถ้ายังจำได้ตอนที่คุณเป็นนักเรียนอยู่ เวลาสวดมนต์จะมีบทสวดพาหุงอยู่ด้วย นั่นแหละครับ แต่งด้วยคำฉันท์วสันตดิลก ๑๔ ผู้แต่งฉันท์บทนี้ผมไม่แน่ใจว่าจะเป็นกรมพระปรมานุชิตฯหรือเปล่า

[ก๊อง]

เอ้า! ตามมาก็ได้เจ้าหนู ขยันแต่งจริงนะ ปู่อ่านจนตาลายเลย หลายๆบทความหมายดีนะ แต่บางบทก็กลอนพาไป  หรือ บังคับพาไปหือ?

@อก เอย ระ คาย ด รุ ณ สบ...........ฤ ปร ะจบ ประ จวบ นัย
อก เอย ระ ทม ก ม ล ภัย................จะ พิ จัย พิ จารณ์ พลัน
@หลาน เอย ว จี ว จ น ค ม............นะ จะ ตรม จะ ตรอม พลัน
หลาน เอย วิ ธี วิ ชิ ต สรร................สิ สะ บั้น สะ บัด ใจ
@ตัด เอย กิ เลส ม ล มุ ทา.............ก็ จะ มา จะ มุ่ง ไป
ตัด เอย ย โส ส ถิ ต ใน.................จะ ไสว สว่าง วาร
@จำ เอย ว ลี หิ ต ประ โยชน์..........นิ ร โทษ ระ ทม มาน
จำ เอย ฤ ดี ว ร ส ราญ..................เพราะ สมาน เสมอ มา

[อุ้ยครับ]

แหะๆๆๆ...อุ้ยเคยเรียนโรงเรียนคาทอลิกครับ มะมีพาหุงฯง่ะ ตอนนี้อยู่โรงเรียนหลวงละ แต่ก็มะมีสวดพาหุงฯเหมือนกันครับ ... แต่พ่อก็เล่าให้ฟังครับ พ่อเน้นบท"ปางเมื่อพระองค์ปรมพุทธ..."อ่ะครับ บอกฉันท์เนี้ยแต่งยาก แล้วก็ถ้าไม่ใช่โอกาสสำคัญจริงๆ เค้าไม่เอามาใช้กัน อุ้ยเลยบอกว่าเอาไว้ก่อนอ่ะครับ เอาง่ายๆไปก่อน  แบบพึ่งหัดอ่ะครับ

[อุ้ยครับ]

จ๊ากกกกกกก....มะทันดูอ่ะครับ.....อิอิอิ...แบบปู่รำพึงถึงไก่ไก่ก็มาอ่ะครับ เย้เย้เย้เย้เย้...ปู่ก๊องมาอีกคนแล้ว เย้เย้เย้เย้เย้...เด๋วอุ้ยจะลองทำอะไรซักอย่างละกันครับ ปู่อุตส่าห์มาเป็นเพื่อนอ่ะ เย้เย้เย้

[นกข.]

ผมก็จำไม่ได้ว่าใครแต่งบทแปลพาหุงฯ แต่นึกว่าเป็น ร.6? อาจจะผิดก็ได้ครับ

น้องอุ้ย สังเกตไหมว่าฉันท์ไทยเราเอามาจากฉันท์แขก แขกเขาก็มีคำประพันธุ์ที่เล่นกับครุลหุเหมือนกัน (แต่ดูเหมือนเขาไม่ค่อยเน้นสัมผัสสระ เขาเอาจังหวะหนักเบาเป็นเกณฑ์)

อย่างคาถาที่พระท่านสวดกันหลายคาถาก็เป็นรูปคล้ายๆ ฉันท์

บทพาหุงภาคบาลีเองก็ใช่ มีการเล่นครุลหุกันไปตลอด บทมงคลสูตรที่พระท่านสวดก็ใช่

[อุ้ยครับ]

แหะๆๆๆ...ครับผม..แบบว่าเป็นเด็กไกลวัดอะครับ..เรื่องที่พี่ นกข.พูดมา มะค่อยยู้เยื่องอะครับ

ตะว่าตามตำราที่อุ้ยมีอยู่ เค้าก้อว่าอย่างที่พี่ว่าอะครับ คืออินเดียเค้าไม่เน้นสัมผัส ตะว่าเราไทยอะครับ เราก็ดัดแปลงตามใจเราง่ะ

อย่างที่อุ้ยไปอ่านเจอมา เค้าบอกว่ามุทิงค์ฯฉันท์เนี่ย เป็นของไทยแท้ๆเลย เลียนเสียงตะโพน แล้วก็อีกฉันท์นึง ชื่อเปษณนาทฉันท์ครับ อันนี้เลียนเสียงครกกระเดื่อง ดัง ตะแล้กแต๊กแต๊ก อะครับ น่ารักจะตายปาย

[นกข.]

พา หุง สะหัส สะภินิมา... (ลืม)
เอาใหม่
นาฬา คิริง คะชะวะรัง...
เห็นไหม จังหวะเหมือนวสันตดิลกฉันท์เลย...
ทา นาวิธี นะวิธิ นา  ชิ ตะ วา มุ นิน โท
ตัน เต ชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมัง คะลานิ...

[อุ้ยครับ]

อิอิอิ...ขอบคุณจริงๆครับ แต่คำสวดพวกนี้ไม่กระดิกหูอุ้ยเลยง่ะ อยู่โรงเรียนคาทอลิกมาตะเด็กครับ พึ่งย้ายมาได้ 2 ปีครับ แล้วโรงเรียนนี้เค้าไม่มีสวดแบบที่พี่ว่าแล้วด้วยอ่ะครับ