ฉนวน มุข ระเบียง เฉลียง ชาน เจ้าอยู่แห่งใดในอาคารฤา

[เพ็ญชมพู]

ตอนอยุ่ตึกสอง เตรียมอุดมศึกษา ไม่เคยเรียกเฉลียง ส่วนระเบียงก็ไม่เรียกว่าริมระเบียง

เรียกกับเพื่อน ๆ ว่า "หน้าห้อง"  

รุ่นพี่เตรียมฯ ท่านเล่าความหลังไว้สมัยเรียนเรือนไม้

รูปข้างล่างนี้ ทำให้ความหลังกลับคืนมา

เคยเรียนในเรือนไม้แบบนี้ สมัยอยู่ร.ร.เตรียมอุดมศึกษา     เพื่อนๆสายวิทย์เรียนที่ตึกหนึ่งตึกสอง ตึกอะไรต่อมิอะไรกันทางถนนพญาไท   ส่วนสายศิลป์ทั้งหมดถูกย้ายมาเรียนที่อาคารไม้สองชั้นด้านถนนอังรี ดูนังต์  ซึ่งเคยเป็นร.ร.เตรียมอรชรมาก่อน แต่ยุบเลิกไปแล้ว
เป็นเรือนไม้สองชั้นแบบเหมือนกับในรูป ไม่มีผิด    ชั้นล่างห้องแรกพอก้าวขึ้นบันไดสามขั้นจากพื้นคอนกรีต   ก็คือห้องคิง  ถัดไปคือห้องควีน   ชั้นล่างมี ๔ ห้อง  เท่ากับชั้นบน   มีห้องศิลป์เยอรมัน ๑ ห้อง   บันไดก็เหมือนกันกับในรูปนี้
ตรงราวระเบียงทั้งข้างบนข้างล่าง  มีม้านั่งยาวตลอดความยาวของระเบียง  

เนื้อที่ร.ร.เตรียมในสมัยนั้นโปร่งตา   มีพื้นที่ว่างมากระหว่างตัวตึก    เวลานั่งในห้องเรียน สายลมพัดผ่านเข้ามาทางหน้าต่างกว้างเรียงรายกัน  ไม่ขาด  จึงไม่เคยรู้สึกร้อนอบอ้าวแม้แต่ในยามบ่าย      ไม่เคยต้องมีพัดลมเพดาน   แสงสว่างก็มากพอเพียง ไม่เคยต้องเปิดไฟฟ้า  

ส่วนที่มาของรูปนี้ เจอในกูเกิ้ล  เป็นอาคารของโรงเรียนเก่าแก่ ชายล้วน   ในกรุงเทพ    แต่อุบชื่อไว้ก่อน    ใครเป็นศิษย์เก่า นึกออกจะช่วยบอกคนอ่านด้วยก็ดีค่ะ

 

[NAVARAT.C]

ขอบคุณครับ ขอบคุณ

ท่านอื่นๆ กรุณาให้ข้อมูลต่อได้นะครับ

ส่วนความเห็นของคุณพวงแก้ว ผมก็ว่าไม่ผิดนะครับ แต่บางคนเขาเรียกพื้นที่อย่างเดียวกันนี้ว่าระเบียง จะไปว่าเขาผิดก็ไม่ได้เหมือนกัน

[เทาชมพู]

ขอเชิญอ.พวงแก้ว. มาวิสัชนาเรื่องระเบียงต่ออีกสักเรื่องนะคะ

[siamese]

เรือนเจ้าจอมเอิบ ในเขตพระราชฐานฝ่ายใน

โครงสร้างตึกสามชั้น (ชั้นที่สี่ต่อเติมภายหลัง) มีเฉลียงที่ชั้นที่สอง และเฉลียงชั้นที่สาม เจาะช่องโค้งปั้นลายปูนปั้น

[siamese]

แถวเต็ง ในพระราชฐานฝ่ายใน

แถวเต็งท่อ ได้รับการเปลี่ยนแปลงขึ้นใหม่ในรัชกาลที่ ๕ โดยเต็งแถวท่อจะเพิ่มเฉลียงขึ้นที่ทางเข้าด้านหน้าซึ่งเดิมไม่เคยมี นอกจากนั้นได้ย้ายบันไดจากภายในห้องมาไว้ที่เฉลียง และยื่นหลังคามุงด้วยสังกะสีมาคลุมเฉลียงไว้ทั้งหมด

ที่มา มรว.แน่งน้อย

[พวงแก้ว]

ส่วนระเบียงนั้นน่าจะเป็นพื้นที่แนวยาว  จุดประสงค์หลักน่าจะเป็นทางเดินเชื่อมระหว่างห้องที่เรียงเป็นแถว

เช่นห้องเรียงทางแนวขวา ทางแนวซ้ายจะไม่มีห้องเลย หรืออาจมีบ้างห้องสองห้อง เน้นความโปร่งโล่ง

เป็นหลัก   มีที่เคยได้ยินว่าระเบียงอีกรูปแบบคือ เป็นพื้นที่กว้างอาจเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส หรือ สี่เหลี่ยมผืนผ้า

ยื่นออกมาจากบ้านชั้นสอง หรือชั้นที่สูงขึ้นไป แต่ไม่มีหลังคา  มีเพียงแนวกั้น(เหมือนลูกกรง)สูงขึ้นมาระดับเอว

สามารถมายืนรับลม ชมวิวเช่นชายทะเล (ยามแดดอ่อนแสง หรือยามค่ำคืน) มีการตั้งโต๊ะอาหารเล็กๆ

ขนาดของพื้นที่แล้วแต่ขนาดของอาคาร และจุดประสงค์ในการใช้สอย

เช่นบางแห่งโรงแรมชายทะเล ก็ให้แขกมาทานอาหาร กลางสายลม เสียงคลื่นและชมจันทร์ กันที่ระเบียง

บรรยากาศแบบนี้น่าจะเป็นที่นิยมกันราว50-60 ปีมานี่เพราะ ผู้คนเริ่มมีการเดินทางที่สะดวกขึ้น

มีสังคมที่กว้างขึ้นและมีระเบียบในการใช้ชีวิตต่างจากเมื่อก่อน...และอาจรับเอารสนิยมแบบตะวันตก

เข้ามาในชีวิตของชนชั้นสูง...แล้วก็เป็นที่นิยมต่อๆกันมา

[เทาชมพู]

ทางเดินที่เชื่อมต่อระหว่างตึกทั้งสองนี้   เรียกกันว่าระเบียง

[เทาชมพู]

เรียกระเบียงเหมือนกันค่ะ  ที่พระราชนิเวศน์มฤคทายวัน
ระเบียงแบบนี้คงไม่มีใครสับสนกับคำว่าเฉลียง

[พวงแก้ว]

บางทียุคสมัยก็มีส่วนในการกำหนดความหมายของคำ ...

คำว่าระเบียงกับเฉลียงไม่น่าจะมีความหมายเหมือนกันในสมัยโบราณ

แต่พอวิถีในการดำเนินชีวิตเปลี่ยน ความหมายของคำอาจกลายไป

หรือมีความหมายใกล้เคียงกัน จนกลายเป็น ใช้ในความหมายเดียวกันได้ไหมค่ะ

[NAVARAT.C]

^
ใช่เลยครับ

สรุปความเห็นของท่านอาจารย์พวงแก้ว

เฉลียง น่าจะหมายถึงส่วนของบ้านที่ใช้ทำกิจกรรมในชีวิตอย่างสบายๆ เช่นมีลักษณะเหมือนห้องมุขแต่ไม่มีผนัง มีแต่พื้น หลังคา และเชื่อมกันด้วยเสาที่แข็งแรง

ส่วนระเบียงนั้นน่าจะเป็นพื้นที่แนวยาว  จุดประสงค์หลักน่าจะเป็นทางเดินเชื่อมระหว่างห้องที่เรียงเป็นแถว
ระเบียงอีกรูปแบบคือ เป็นพื้นที่กว้างอาจเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส หรือสี่เหลี่ยมผืนผ้ายื่นออกมาจากบ้านชั้นสอง หรือชั้นที่สูงขึ้นไป แต่ไม่มีหลังคา  มีเพียงแนวกั้น(เหมือนลูกกรง)สูงขึ้นมาระดับเอว สามารถมายืนรับลม ชมวิว

ซึ่ง มีการเรียกขานปนกันไปหมด สุดแต่ความรู้สึกของใครที่จะเป็นผู้เขียนครับ

[NAVARAT.C]

ผมมีความคิดเห็นคล้ายๆท่านอาจารย์พวงแก้วครับ

เฉลียง นอกจากจะเป็นที่โล่ง ใช้เป็นทางผ่านได้แล้ว ยังใช้ทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันอื่นๆด้วย

ส่วนระเบียง เป็นทางผ่าน
ถึงแม้จะเป็นพื้นที่ใหญ่พอจะทำกิจกรรมอย่างอื่นได้ ก็ชั่วครั้งชั่วคราว เช่นเดินออกมารับอากาศ เด็กมาวิ่งเล่น หรือจัดงานเลี้ยงเป็นกรณีย์พิเศษเป็นต้น

[พวงแก้ว]

ภาพในความเห็นที่ 205 ค่อนข้างชัดเจน ค่ะ
น่าจะเข้าลักษณะที่ กำลังสงสัยกันอยู่

ขอบคุณที่คุณนวรัตน รับฟังนะคะ ...

[NAVARAT.C]

ขอบคุณครับ

(ความจริงผมก็รับฟังทุกความเห็นด้วยความเคารพเสมอนะครับ แต่ก็ถือเป็นสิทธิ์ ความเห็นทางวิชาการที่แสดงมาในเวทีเปิดนี้ ผมจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วยกับท่านก็ขออนุญาตว่าไปตรงๆ  ในขณะเดียวกัน ความเห็นของผมก็อาจผิด ถ้าแลกเปลี่ยนข้อมูลกันแล้วผมเห็นว่าท่านถูกมากกว่า ก็จะไม่ตะแบงเป็นอันขาด ผมยอมรับได้เสมอ  ถึงหน้าจะแตกบ้างก็ซ่อมปะผุได้ ไม่ถึงกับต้องเสียหน้า)

ที่ผมเขียนไปว่าบางคนเขาเรียกพื้นที่อย่างเดียวกันกับเฉลียงว่าระเบียง หรือระเบียงว่าเฉลียงก็จะไปว่าเขาผิดก็ไม่ได้เหมือนกันนั้น เพราะตรวจเอกสารโบราณ ท่านก็เขียนตามสบายตามความรู้สึกของท่านนั่นเอง บรรยายภาพต้นๆของกระทู้นี้คือหลักฐาน คนสมัยนี้ยิ่งแล้ว เพราะบ้านที่อยู่อาศัยก็ถูกจำกัดจำเขี่ยมากขึ้น การใช้พื้นที่แบบสมัยก่อนหมดไปแล้ว เฉลียงที่มีไว้ทำการ ทำงาน ก็ย้ายไปใช้ห้องแอร์  ระเบียงก็มีไว้ใช้ตากผ้าเป็นต้น

ดังนั้น พื้นที่โล่งเล็กๆในบ้าน เขาก็เรียกขานไปตามที่ได้ยิน เซลล์แมนขายแบบบ้านต้องการคำหรูๆมาใช้เพื่อเพิ่มมูลค่าบ้าน ว่ามีไอ้โน่นไอ้นี่แยอะแยะ มีทั้งเฉลียงทั้งระเบียง สุดแต่เขาจะชี้ว่าตรงไหนเรียกอะไร คนซื้อก็เออออตามโดยไม่รู้ที่มาที่ไป ใครว่าอย่างไรก็ว่าอย่างนั้น จะเฉลียงหรือระเบียงก็ไม่เคยเป็นปัญหา

ท่านอาจารย์เทาชมพูคงจะเขียนสรุปได้แล้วกระมังครับ

[เทาชมพู]

^
สรุปตามข้างบนนี้ค่ะ

[siamese]

ขอบคุณครับ

(ความจริงผมก็รับฟังทุกความเห็นด้วยความเคารพเสมอนะครับ แต่ก็ถือเป็นสิทธิ์ ความเห็นทางวิชาการที่แสดงมาในเวทีเปิดนี้ ผมจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วยกับท่านก็ขออนุญาตว่าไปตรงๆ  ในขณะเดียวกัน ความเห็นของผมก็อาจผิด ถ้าแลกเปลี่ยนข้อมูลกันแล้วผมเห็นว่าท่านถูกมากกว่า ก็จะไม่ตะแบงเป็นอันขาด ผมยอมรับได้เสมอ  ถึงหน้าจะแตกบ้างก็ซ่อมปะผุได้ ไม่ถึงกับต้องเสียหน้า)

ที่ผมเขียนไปว่าบางคนเขาเรียกพื้นที่อย่างเดียวกันกับเฉลียงว่าระเบียง หรือระเบียงว่าเฉลียงก็จะไปว่าเขาผิดก็ไม่ได้เหมือนกันนั้น เพราะตรวจเอกสารโบราณ ท่านก็เขียนตามสบายตามความรู้สึกของท่านนั่นเอง บรรยายภาพต้นๆของกระทู้นี้คือหลักฐาน คนสมัยนี้ยิ่งแล้ว เพราะบ้านที่อยู่อาศัยก็ถูกจำกัดจำเขี่ยมากขึ้น การใช้พื้นที่แบบสมัยก่อนหมดไปแล้ว เฉลียงที่มีไว้ทำการ ทำงาน ก็ย้ายไปใช้ห้องแอร์  ระเบียงก็มีไว้ใช้ตากผ้าเป็นต้น

ดังนั้น พื้นที่โล่งเล็กๆในบ้าน เขาก็เรียกขานไปตามที่ได้ยิน เซลล์แมนขายแบบบ้านต้องการคำหรูๆมาใช้เพื่อเพิ่มมูลค่าบ้าน ว่ามีไอ้โน่นไอ้นี่แยอะแยะ มีทั้งเฉลียงทั้งระเบียง สุดแต่เขาจะชี้ว่าตรงไหนเรียกอะไร คนซื้อก็เออออตามโดยไม่รู้ที่มาที่ไป ใครว่าอย่างไรก็ว่าอย่างนั้น จะเฉลียงหรือระเบียงก็ไม่เคยเป็นปัญหา

ท่านอาจารย์เทาชมพูคงจะเขียนสรุปได้แล้วกระมังครับ

แบบนี้ก็ไม่ต้องฟ้าเหลืองอีกแล้วซิครับ อิอิ