ทวิภพ ๒๕๔๗ The Siam Renaissance การเดินทางครั้งใหม่ของมณีจันทร์

[เทาชมพู]

ขนาดเจ้าจอมรุ่นใหญ่อย่างเจ้าจอมมารดาเที่ยงยังไม่เคยกล้าทรงสะพักชนิดนี้
คนจัดเสื้อผ้าเขาคิดว่ายัยมณีเป็นใคร มาจากไหนหรือ?

ปล.2 เคยคิดว่าจะไม่จับผิดหนังเรื่องนี้แล้วนะครับ..
มาเจอะกระทู้คุณ SILA เข้า... สันดานเก่ากลับมาอีกแล้วครับ

ติดใจความเห็นของติบอ    อยากจะขอให้ช่วยวาดภาพว่า แม่มณีในความเป็นจริง(หากทวิภพเป็นเรื่องจริง) หล่อนควรจะนุ่งห่มอย่างไหนไปให้ช่างถ่ายรูป
เดาว่าคงจะเป็นสไบสองชั้น เป็นผ้าธรรมดา แบบนางพิมพิลาไลย   ผ้านุ่งเห็นจะไม่ใช่ผ้ายกทองเป็นแน่  เกินหน้าสตรีสามัญ     นุ่งผ้าลายเห็นจะพอกระมัง?

[ติบอ]

ขออนุญาตเดาคำตอบของ อ.เทาชมพู
ด้วยชุดเครื่องแต่งกายสมัยรัชกาลที่ 4 นะครับ
เพราะถ้าเปลี่ยนแผ่นดินเข้ารัชกาลที่ 5 แล้ว
กรมพระยาสุดารักษ์ราชประยูรทรงปรับเครื่องแต่งกายไปบ้าง
แฟชั่นเครื่องแต่งกายระยะนั้นก็เปลี่ยนใหม่ไวมากครับ

สมมุติง่ายๆ ว่าคุณมณีเป็นสตรีที่ได้รับการยกย่องจากบ้านขุนนางใหญ่สักบ้าน
(คงต้องใหญ่กว่าระดับคุณหลวงขึ้นไป อาจจะเป็นคุณพระ หรือพระยา)

เครื่องแต่งกายของคุณมณีก็คงมีไม่เกินระดับคุณข้าหลวงในวังทั่วไปครับ
จะห่มผ้าชั้นเดียว, ห่ม 2 ชั้น, หรือห่มสไบทับเสื้อก็คงได้ ไม่ผิดครับ
เสื้อชั้นใน กับสไบชั้นในมีค่าเท่ากัน แต่จะห่มชั้นเดียวก็พบบ้างครับ

เพราะในภาพถ่ายเก่าสตรีสามัญที่ไปชักภาพ
และดูวิธีการวางตัวในภาพถ่ายแล้วพวกเธอไม่ใช่เชื้อพระวงศ์แน่ๆ
ก็นุ่งห่มอย่างนี้ได้ด้วยกันทั้งนั้นครับ

ผ้านุ่งโดยมากเท่าที่ผมเพ่งเอาจากภาพถ่ายเก่า
สักครึ่งหนึ่งมักมองไม่เห็นลายแล้ว
แต่ก็ต้องระวังไว้ เพราะว่าในภาพไม่เห็นลาย
ก็ไม่ได้หมายความว่าเนื้อผ้าของจริงจะไม่มีลายนี่ครับ
เป็นไปได้ ว่าคุณมณีจะนุ่งผ้าพื้น.. แต่เก็บตัวเลือกนี้ไปก่อน

เดาเอาจากฝั่งมีลายน่าจะสนุกกว่าครับ
เพราะผ้าพื้นธรรมดาไม่น่าจะเป็นของหายากนัก

พวกผ้านุ่งในภาพถ่ายสมัย ร.4 ที่พอเห็นบ้างว่ามีลาย
มักเป็นผ้าพิมพ์ลาย-เขียนที่สั่งมาจากต่างประเทศ
หรือผ้ายกลายเล็กๆ ที่อาจจะทอมาจากต่างประเทศเช่นกัน
ถ้าเห็นสตรีสามัญนุ่งแล้ว
เป็นอันว่าผมยังไม่เคยพบภาพผ้าที่มีลายสังเวียนคือลายขอบที่ริมผ้าสักผืน

ขนาดพระบรมฉายาลักษณ์ขององค์สมเด็จพระเทพศิรินทร์เอง
ก็ยังไม่พบสักองค์ ว่าทรงผ้านุ่งมีลายสังเวียนขอบ

ข้อนี้ถ้าอาจารย์เทียบกับเครื่องแต่งกายของนางวันทอง
ในบทเสภาฉากที่วันทองห้ามทัพ ว่า
'นุ่งสังเวียนพื้นม่วงดวงทอง ห่มตาดเหลืองลำยอง...' เข้า
ก็เป็นอันว่านางวันทองก็นุ่งห่มเกินพระราชินีบางองค์ไปเสียอีกนะครับ

แต่โดยส่วนตัวก็ยังเชื่อว่าถ้าอาศัยขุนช้างขุนแผนได้ถูกฉาก
รายละเอียดของสังคมในขุนช้างขุนแผนก็น่าจะตรงกับสังคมนอกวังได้ครับ



ปล. โดยส่วนตัวรู้สึกว่า พอให้วิจารณ์ในมุมมองทางประวัติศาสตร์
ผมก็ปากกล้าไปอย่างนี้ล่ะครับ... ลองถ้าให้ผมไปทำหนังเรื่องนี้เอง
รับรองว่าผมอาจจะใส่อะไรให้คุณมณีไปมากกว่าที่หนังทำไว้เสียอีก
เพราะถ้าขืนทำตามความเป็นจริง หนังคงจะจืดไปแยะเทียวครับ แหะๆ

[เทาชมพู]

การแต่งกายของเจ้าจอมมารดาเที่ยง

[เทาชมพู]

การแต่งกายของแม่มณี

[ติบอ]

ขอบพระคุณ อ.เทาชมพู เป็นอย่างยิ่งเลยครับ
ที่กรุณานำภาพเจ้าจอมมารดาเที่ยงมาประกอบครับ
เจ้าจอมมารดาเที่ยง เป็นเจ้าจอมมารดาชั้นผู้ใหญ่
ที่คุมห้องเครื่อง (ห้องครัว) ในสมัยรัชกาลที่ ๔

เทียบแล้วก็เหมือนเจ้าจอมมารดาเรียม ในรัชกาลที่ ๒
ที่ต่อมาได้รับสถาปนาพระยศขึ้นเป็นกรมพระศรีสุลาลัย
เนื่องจากเป็นพระราชชนนีในรัชกาลที่ ๓

ถ้าใครอ่าน Romance of Siamese Harlem ของแอนนา
มีฉากหนึ่งที่เธอเล่าว่าเธอสับสนระหว่างสมเด็จพระเทพศิรินทร์
กับเจ้าจอมมารดาเที่ยงด้วย...
ดูเผินๆอาจจะเพราะโครงพระพักตร์คล้ายกัน

แต่มีอีกเหตุผลหนึ่งที่อาจเป็นไปได้ ก็คือ
เจ้าจอมมารดาเที่ยงเป็นสตรีอีกคนเดียวในภาพถ่ายสมัย ร.4 ครับ
ที่ห่มสะพักชั้นนอกเป็นผ้าลาย เหมือนในภาพที่ อ.เทาชมพู เชิญมาครับ
แต่จะลายอย่างไรก็เป็นลายธรรมดา มิใช่ลายผ้ายกทอง
ลองเทียบกับผ้าห่มของแม่มณีในภาพนี้ของคุณ SILA ดูนะครับ






ปล. ผมก็พูดมากไปอย่างนั้นล่ะครับ
ใจจริงก็ชอบครับ เพราะผ้าสะพักผืนนี้งามจริงๆ

[เทาชมพู]

ไปเปิดขุนช้างขุนแผนตอนที่ ๓ พลายแก้วบวชเณร
นางพิมตอนไปทำบุญเทศมหาชาติที่วัด  แต่งตัวหรูหราอย่างน่าทึ่ง

นุ่งยกลายกระหนกพื้นแดง                      ก้านแย่งทองระยับจับตาพราย
ชั้นในห่มสไบชมพูนิ่ม                           สีทับทิมทับนอกดูเฉิดฉาย
ริ้วทองกรองดอกพรรณราย                     ชายเห็นเป็นที่เจริญใจ

แม่มณีเห็นจะเดินรอยตามนางพิมเสียก็ไม่รู้

[Pangram]

โดยส่วนตัวแล้วก็เห็นว่าหนังเรื่องนี้เป็นหนังดี ภาพสวย เสื้อผ้าหน้าผมประณีต
แม้การเล่าเรื่องเหมือนจะจงใจให้งุนงงเสียหน่อย เดี๋ยวเขาจะหาว่าธรรมด๊าธรรมดา ไม่เหมือนหนังอาร์ต

แต่ที่อภัยให้ไม่ได้คือการทำให้เข้าใจว่าหนังเรื่องนี้สร้างจากทวิภพของทมยันตี
เพราะจริงๆแล้วไม่ใช่..!!
ถ้าหากอยากใช้คำว่า "ทวิภพ" เพราะจนคำที่จะใช้ในความหมายเดียวกัน ก็ไม่ว่า
จะบอกว่าได้รับแรงบันดาลใจจากทวิภพของทมยันตีก็ยอมรับได้
นิยายข้ามภพข้ามมิติมีหลายสิบเรื่อง จะชื่อซ้ำกันบ้าง ก็ทนไหวค่ะ

แต่ไม่ใช่เรื่องเดียวกัน ก็คือไม่ใช่เรื่องเดียวกันค่ะ

ยังไงก็ชอบทวิภพนี้มากกว่าทวิภพของช่องเจ็ดล่าสุดค่ะ 

ขอบคุณคุณ SILA ค่ะ ที่นำเรื่องนี้มาไล่ให้อ่าน เข้าใจกว่าตอนดูหนังเ
ยอะเลยค่ะ
ขอบคุณทุกท่านที่ช่วยอธิบายแกล้มด้วยค่ะ ยิ่งกระจ่างมากขึ้นอีก

[siamese]

สตรีท่านนี้ถ่ายภาพที่สตูดิโอ ฟรานซิส จิต สมัยรัชกาลที่ ๔

[siamese]

อีกภาพหนึ่ง

[ติบอ]

ขอบพระคุณ คุณ siamese ครับผม
สัก 2 ปีที่แล้วเห็นจะได้ มีเพื่อนมาชวนคุย
เรื่องเอา 'หม่อมเป็นสวรรค์' มาทำละครเวทีเล่นกัน
ผมก็ส่งภาพ 2 สาวนี้ให้เขาล่ะครับ

อำเขาเล่น ว่า 'หม่อมสุด' กับ 'หม่อมขำ' เลยนะมึง
(ไม่รู้พวกมันเชื่อผมไหม... แต่สุดท้ายโปรเจกต์ก็พับไปครับ)


เรียน อ.เทาชมพู ครับ
เรื่องชีวิตความเป็นอยู่นางพิม ในขุนช้างขุนแผน
หลายฉากอ่านแล้วก็ชวนให้สงสัยว่าจะเกินไปสักกี่มากน้อยครับ

ผมเคยลองเทียบดูเล่นๆ ระหว่างฉากพระตำหนักของสนม
ที่แอนนาบรรยายไว้ใน Romance of Siamese Harem

ขนาดจริงของหอไตรวัดระฆัง (ที่รัชกาลที่ ๑ ถวายเรือนเดิมของท่านไว้)

กับเรือนขุนช้างที่ขุนแผนไป 'โจนลงกลางชานร้านดอกไม้'


บอกชื่อมา 3 แห่ง ผมเชื่อว่า อาจารย์ก็น่าจะเดาได้เหมือนที่ผมพบครับ
คือ เรือนขุนช้างใหญ่บะเริ่มเทิ่ม ใหญ่โตที่สุด มีร้านดอกไม้อะไรไม่รู้เยอะแยะ
วันทองจะลาเรือนก็ช้อนปลาทองเล่น ปลาก็ดำผุดดำว่า
เหมือนที่แอนนาเล่าถึงชีวิตพระสนมใน ร.๔ ไว้ไม่ผิดเพี้ยน

ส่วนเรือนที่ดูเหมือนจะเล็กที่สุด คือ หอไตรวัดระฆัง...
ขนาดเป็นบ้านขุนนางระดับบิ๊กสมัย ร.๑ แล้วนะครับ

แล้วอย่างนี้ขุนช้างจะต้อง 'ใหญ่' สักแค่ไหน?
มีบ้านใหญ่ขนาดใหญ่กว่าพระสนมระดับเจ้าจอมมารดา
หรือขุนนางระดับเจ้าพระยาสมัยรัชกาลที่ ๑ ได้...
เห็นที่บ้านชนิดนี้คงต้องเรียกว่า 'วัง' เป็นแน่แท้


ขออนุญาตเล่าความลงกระทู้ไว้สั้นๆเท่านี้นะครับ
ถ้าสมาชิกท่านใดสงสัย หรือไม่เห็นด้วย ก็ทัก และท้วงผมได้ตลอดครับ
(หรือจะแยกไปเปิดกระทู้ใหม่ ไม่ให้รกกับทวิภพผมก็ยินดีครับ)

ต้นร่างเรื่องจริงที่ผมค้นไว้คร่าวๆ แล้วจดบันทึกไว้ย่อๆ ก็ยังอยู่ครับ
คาดว่าถ้าขอทุนที่ไหนทำงานวิจัยได้ก็น่าสนุกดี...
แต่เห็นทีถ้าทำจริง... ชีวิตผมจะหมดสนุกไปอีกหลายเดือนครับ
เพราะต้องมาทนนั่งเขียนงานอะไรไม่รู้... วางคำพลาดที่เดียวก็เป็นเรื่องแล้ว


กลับมาสู่ทวิภพกันดีกว่าครับ... อยากเห็นคุณ SILA
เขียนเรื่องเพลงที่ใช้ประกอบหนังมากถึงมากที่สุดครับ
แต่เห็นทีรีบขอตั้งแต่ตอนนี้จะมิเหมาะ... เรื่องกำลังสนุกอยู่เทียวครับ

[SILA]

ยินดีต้อนรับชมด้วยกันครับคุณแป้งร่ำ   

'หม่อมเป็นสวรรค์'

       คุณติบอคงพิมพ์พลาด - หม่อมเป็ดสวรรค์

อยากเห็นคุณ SILA
เขียนเรื่องเพลงที่ใช้ประกอบหนังมากถึงมากที่สุดครับ

         ทวิภพ ๒๕๔๗ นี้ ในภาคดนตรีประกอบก็ได้ถูกสร้างสรรค์ขึ้นอย่างไพเราะประณีตเช่นกัน
มีทั้งเพลงใหม่และเพลงเก่าในอดีตในประวัติศาสตร์
         แต่ที่ตั้งใจข้ามส่วนนี้ไป ไม่ได้พูดถึงเพราะกลัวงาน(หนัก)เข้า ครับ  

[SILA]

            ผ่านพ้นช่วงเวลาพัก จากนี้แม่มณีจะกลับไปอดีตเพื่อพบกับเหตุการณ์สำคัญเข้มข้น
ขมวดเกลียวหัวเลี้ยวหัวต่อเมื่อชาติมหาอำนาจที่ร้ายกาจกว่ามาถึงสยาม

              พ่อเทพเล่าถึงกงสุลฝรั่งเศส เมอร์ซิเออร์ กาเบรียล โอบาเรต์ ผู้มาถึงอย่างเปิดเผย
ถึงเป้าหมายให้ชาวสยามรับรู้ว่า ฝรั่งเศสต้องการมีอำนาจในสยาม มันคืบคลานมาจากญวน ลาว เขมร
ที่ซึ่งสยามเคยมีอำนาจเหนืออยู่ หากไม่เกรงใจอังกฤษมันคงงับคอเราไปแล้ว

[SILA]

          เมนี่มาคุยกับพ่อเรื่องราวเหตุการณ์ในช่วงที่สยามถูกคุกคามโดยสองชาติตะวันตก
          พ่อเชื่อว่า ไม่ว่าสมัยใดคนไทยเราได้พยายามอย่างดีที่สุดแล้ว ไม่งั้นเราอยู่รอดหรือ
          เมนี่คิดว่าน่าจะมีวิธีที่ดีกว่าที่แล้วมา และถามพ่อว่าถ้าเราสามารถกลับไปมีส่วนในอดีตได้
จะทำอะไร

[SILA]

           เตียงของแม่มณีที่ว่างเปล่า พ่อเทพเฝ้าคะนึงหา

[SILA]

            เช่นกลับไปบอกวิธีรบให้ชนะพม่า พ่อถามกลับว่าโดยการสร้างเอ็ม ๑๖ แทน
การหล่อปืนใหญ่หรือ
             แล้วพ่อก็หันไปคว้าวิทยุแบบเก่ามายื่นให้เมนี่ และบอกว่าไม่ต้องย้อนไปไกลขนาดนั้น
แค่ช่วยสร้างวิทยุแบบนี้ให้โดยมีงบประมาณจำกัดและไม่มีช่าง

                  ประวัติศาสตร์ไม่ต้องแก้ตัว อดีตต้องเป็นมิตรกับปัจจุบัน ปัจจุบันต้องเป็นฉันมิตรกับอนาคต
ถ้าเรารู้ถ่องแท้ว่าวันข้างหน้าจะเป็นอย่างไร จะไปอย่างไร จะจบอย่างไร ชีวิตเราวันนี้จะมีความหมายหรือ