พระยา ฤทธิรงรณเฉท คือใครคะ

[ฅนทรงจ้าว]

 

          คนที่ ๑  เป็นธิดาชื่อ น้อย  เป็นท่านผู้หญิง สมเด็จพระยาบรมมหาพิชัยญาติ
          คนที่ ๒  เป็นบุตรชายชื่อ ถัด  เป็นนายศัลวิชัย  แลเป็นนายจ่ายวด  ในรัชกาลที่ ๒ 
เป็นจมื่นศรีสรรักษ์ ในรัชกาลที่ ๓ สิ้นชีวิตในรัชกาลนั้น

          บุตรคุณม่วง นอกจาก ๒ คนที่ออกชื่อมาแล้วยังมีธิดาชื่อ เพ็ง (ทำราชการฝ่ายใน) 
เจ้าพระยาพลเทพ (เอี่ยม)  ธิดาชื่อหว้า (ทำราชกาลฝ่ายใน)  พระยาสุรเสนา (สวัสดิ์) 
กับพระยาสมบัติ์ยาธิบาล (นาค)

          จมื่นศรีสรรักษ์ (ถัด)  มีมีภริยาชื่อ ตลับ  มีธิดา ๑  บุตร ๒  บุตรคนสุดท้องชื่อ พลอย 
เป็นนายสุจินดา ในรัชกาลที่ ๔

          นายสุจินดา (พลอย)  แต่งงานกับนิ่ม (คุณนิ่มเป็นบุตรี พระยาสุรเสนา กับเปี่ยม 
คุณหญิงเปี่ยม เป็นธิดาสมเด็จเจ้าพระยามหาประยูรวงศ์)  มีธิดา ๑  คือ ท่านผู้หญิงเปลี่ยน 
ภริยาเจ้าคุณพาสกรวงศ์ (พร บุนนาค)  เมื่อมีธิดาแล้ว นิ่มก็ถึงแก่ความตาย  นายวุจินดา (พลอย) 
แต่งานใหม่กับ ละโว้  ธิดาคนที่ ๓  ของพระยามณเฑียรบาล (บัว)  สายสกุลสโรบล 
ซึ่งกล่าวมาแล้วในเบื้องต้น มีบุตรธดาคือ
 

[ฅนทรงจ้าว]

 

            ๑. พระยาฤทธิรงค์รณเฉท (ศุข  ชูโต)   ต่อมาในต้นรัชกาลที่ ๕ เมื่อ พ.ศ.๒๔๒๘
ท่านอายุ ๗๑ ปี เป็นฐานทัพ รองแม่ทัพใหญ่ฝ่ายเหนือ (ตอนนั้นแม่ทัพใหญ่คือเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี) 
ยกกองทัพไปปราบฮ่อครั้งที่ ๑   
            ครั้นเมื่อครั้งปราบฮ้อครั้งที่ ๒  ราษฎรพากันอันเชิญ “พระบาง” ซึ่งเป็นพระสำคัญคู่บ้านคู่เมือง
“นครหลวงพระบาง” ไปไว้ในถ้ำ    เมื่อกองทัพยกไปถึงเมืองนครหลวงพระบาง  ได้จัดการแห่ ”พระบาง”
มาประดิษฐานไว้ที่ “วัดชุน” ตามเดิม  เมื่อกองทัพยกกลับกรุงแล้ว  แต่พระยาฤทธิรงค์รณเฉท
 ได้อยู่รักษาราชการเมืองหลวงพระบางต่อมา กระทั่งเรียบร้อยดีแล้วจึงกลับ 
   และได้รับโปรดเกล้าให้ไปเป็นสมุหเทศาภิบาล มณฑลปราจิณ เป็นคนแรก
   เมื่อ พ.ศ.๒๔๔๓ ได้รับโปรดเกล้าให้ไปเป็นอัคราชทูต มีอำนาจเต็มประจำประเทศ ญี่ปุ่น