ว่าด้วยเรื่องของหลังคาแบบไทย

[naitang]

แน่นอน

[naitang]

ขออภัยจริงๆครับ
เป็นคุณเทาชมพูที่กรุณาเอากระไดมาพาดให้ลง

[เทาชมพู]

ภาพของท่านนวรัตน์ทำให้ผมคิดถึงส่วนของหลังคาที่เรียกว่า Widow watch ซึ่งดูเหมือนจะเป็นเอกลักษณ์ของหลังคาของอเมริกันเฉพาะแถบนิวอิงแลนด์ ซึ่งดูเหมือนจะมีอยู่บนบางอาคารทั้งสมัยเก่าและอาคารแบบร่วมสมัยของไทย แต่เหลือเพียงเป็นสัญลักษณ์ให้เห็นเท่านั้น หรือไม่เกี่ยวกันเลย

Widow's watch  คงจะเป็นเหลาเต๊งบนหลังคาในรูปบนสองรูป ที่นำมาให้ดู
รัฐที่ดิฉันเคยอยู่ เป็น northwestern state    ไม่มีเหลาเต๊ง   แต่มีห้องใต้หลังคา มีหน้าจั่วเล็กๆเป็นหน้าต่างรับแสงสว่าง อย่างในรูปล่างทั้งสองรูป   ถ้าจำไม่ผิดเรียกว่า gable  ค่ะ

[NAVARAT.C]

ห้องใต้หลังคา Attic ก็ได้ Loft ก็ได้ครับ

ส่วน Gable แปลว่าหลังคาจั่ว

[เทาชมพู]

ใช่เลย

[เทาชมพู]

ขออภัยจริงๆครับ
เป็นคุณเทาชมพูที่กรุณาเอากระไดมาพาดให้ลง

ไม่เป็นไรค่ะ   ชื่อคล้ายๆกัน   ก็เคยมีคนเรียกสลับกันมาแล้ว

[เทาชมพู]

ภาพของท่านนวรัตน์ทำให้ผมคิดถึงส่วนของหลังคาที่เรียกว่า Widow watch ซึ่งดูเหมือนจะเป็นเอกลักษณ์ของหลังคาของอเมริกันเฉพาะแถบนิวอิงแลนด์ ซึ่งดูเหมือนจะมีอยู่บนบางอาคารทั้งสมัยเก่าและอาคารแบบร่วมสมัยของไทย แต่เหลือเพียงเป็นสัญลักษณ์ให้เห็นเท่านั้น หรือไม่เกี่ยวกันเลย

มารอคำตอบอีกคนค่ะ   ดิฉันเคยเห็นอะไรแบบนี้อยู่บนหลังคาคฤหาสน์แบบโรมันในหมู่บ้านจัดสรรของไทย     แต่เข้าใจว่าเป็นที่เก็บแท้งค์น้ำเสียอีก
 

[NAVARAT.C]

สองรูปที่เอามาข้างล่างจะใช่หรือเปล่า

แต่ปกติ องค์ประกอบของอาคารเช่นนี้จะมีไว้ประดับเกียรติมากกว่าจะใช้งานจริงๆ แม้แต่จะเป็นหอถังน้ำก็เถอะ วันดีคืนดี ท่อแตก น้ำรั่วลงมาแล้ว อะไรต่อมิอะไรในห้องข้างล่างจะพลอยเสียหายไปด้วยน่ะครับ

[เทาชมพู]

บ้าน 3 หลังนี้อยู่ในประเทศไทย     ไม่แน่ใจว่าในวงกลมสีแดงคือ Widow's watch หรือเปล่าค่ะ

[NAVARAT.C]

ถ้าใช่ ก็คงทำไปโก้ๆอย่างนั้นเอง แต่สองหลังแรกอาจเอาพระพรหมหรือเจ้าแม่กวนอิมไปตั้งก็ได้นะ
นึกขึ้นมาได้
ถ้าเป็นมัสยิดเขาก็เอาลำโพงขึ้นไปตั้ง แต่หลังสุดท้ายนี่ ดูเหมือนปล่องไฟมากกว่านะครับ ผมไม่แน่ใจ

[เทาชมพู]

เลยยังไม่ทราบจากคุณตั้งว่า widow's watch เขามีเอาไว้ทำไมคะ? 

[เทาชมพู]

ขอแยกกระทู้จากหลังคาไทยไปเป็นหลังคาฝรั่งนะคะ
ว่าด้วยเรื่องของหลังคาแบบฝรั่ง

ท่านสถาปนิกใหญ่อุตส่าห์ดีไซน์ดาดฟ้าให้คุณตั้งนั่งเล่น    แต่คุณตั้งไม่ยอม เพราะยังไม่อยากอยู่คนเดียว  ถ้างั้นเชิญตามไปสำรวจหลังคาฝรั่งกับดิฉันไปพลางๆก่อนก็ได้
คงจะมีชาวเรือนไทยตามไปบ้างอย่างน้อยก็สองสามคน   ไม่ต้องนั่งเหงาอยู่คนเดียว

[naitang]

widow's watch ก็คือพื้นที่ราบขนาดเล็กๆบนหลังคา ที่มีราวกั้น จะเป็นทรงสี่เหลี่ยมจตุรัส หรือทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าก็มี เป็นคล้ายๆระเบียงยาวตลอดเชิงลาดของหลังคาก็มี หรือตลอดแนวสันของหลังคาก็มี บ้านที่มีการทำพื้นที่ลักษณะนี้บนหลังคามักจะอยู่ตามชายทะเล เหตุที่เรียกชื่อนี้กันก็เพราะว่า ในสมัยก่อนนั้นภรรยาของนักเดินเรือจะใช้สำหรับขึ้นไปเฝ้ามองเฝ้ารอคอยว่า เรือที่สามีของตนเดินทางไปนั้นเดินทางกลับมาหรือยัง ยึ่งสูงก็จะยิ่งเห็นการปรากฏของเรือที่ขอบฟ้าได้ไกลมากเท่านั้น

จะผิดถูกอย่างไรก็ไม่รู้จริง เพื่อนสนิทคนอเมริกันของผมซึ่งอยู่ในแถบนิวอิงแลนด์ของสหรัฐฯ เป็นคนอธิบายให้ฟังครับ
บ้านที่มีหลังคาลักษณะนี้ผมจำได้ว่ายังพอจะมีให้เห็นได้อีกบ้างแถวควีเบคซิตี้ ตามริมแม่น้ำ St.Lawrence ในแคนาดา สำหรับในที่อื่นๆนั้นก็ดูจะมี (จำไม่แม่นเสียแล้ว) แต่จะใช่หรือไม่ก็ไม่ทราบ หรือเป็นเพียงการประดับให้สวยงาม เช่น แถบหลุยเซียน่า แถบนอร์ทแคโลไรน่า แถบเวอร์จิเนีย ดูเหมือนจะมีอยู่ในแถบรัฐวอชิงตันแต่ก็ดูจะจำกัดอยู่เฉพาะซานฟรานซิสโก ก็แปลกใจอยู่เหมือนกันว่าเหมือนจะไม่เคยเห็นในประเทศไอร์แลนด์เลย
 
ผมคิดว่า Widow's watch ที่เห็นตามอาคารเก่าๆที่สร้างในสมัย ร.6 นั้น บางอาคารก็ทำไว้เป็นเพียงส่วนประดับเพื่อความสวยงาม มิได้เพื่อประโยชน์ใช้สอยอะไร       

[sigree]

ไม่แน่ใจว่ากระทู้นี้จบหรือยัง  เอาว่ามาให้แนวคิดเรื่องหลังคาแบบ มลายูแล้วกันนะครับ

หลังคาปั้นหยาในคำเรียกแบบไทยืั้ยึดตาม กรุงเทพ ว่าเป็นแหล่งกระจายอาจไม่ถูกนัก  หลังคาปั้นหยาทางใต้นั้นมีการใช่งานนานกว่านั้นมาก อาทิ มัญยิดกำปงลาอุ กลันตัน มาเลย์ ก็มีอายุไปแล้วถึง 500 ปี

และยังมีศาสนสถานในอินโดบางแห่งที่ก่อนอิฐเป็นทรงปั้นหยาด้วย

ปั้นหยาเลยมีใช่มานานมาในแถบคาบสมุทธมลายู และอินโด(นูซันตารา)

และคนปัตตานีเรียกหลังคาปั้นหยาต่างจากคนในภูมิภาคอื่นของประเทศมาก  กล่าวคือ

ปั้นหยา จตุรัส เรียก วากัฟ Wakaf

และเรียก ปั้นหยาแบบผืนผ้าว่า ลีมะ(Limas)

และเรียกหลังคาแบบ จั่วปั้นหยา หรือ มะลิลา ว่า.......ลีมะ(Limas) เช่นกัน


เพราะ limas มาจากคำว่า Lima ที่แปลว่า 5 หมายถึงสันหลังคาทั้ง 5 (4สัน ทะแยง 1 สันบนสุด) และหลังคาแบบมะลิลา ก็มี 5 สันเช่นกัน

ดังนั้นเวลาคนมลายู อินโด เวลาเห็นหลังคา



เขาจะเรียก ลีมะ ทันที

ที่นำมาคือสถานีรถไฟกันตัง  เอกสารเก่าบางฉบับก็เรียกมันว่า ปั้นหยาตามแบบมลายู.....

อย่างไรก็ดี  เขาก็มีคำแยกทั้งสองหลังคา  โดยเรียกปั้นหยาในคำเต็มๆว่า Limas Bukung  หรือเรียกย่อๆว่า Limas

ส่วนมะลิลาจะเรียกเต็มๆว่า Limas Berlanda  ฺำ ซึ่ง Berlanda เพี้ยนเสียงมาจาก ฮอลลันดา 

จาก ฺBerlanda เพี้ยนเสียงไปเป็น บราลันดา และบรานอ ในที่สุด