บทกวีเกี่ยวกับสามล้อถีบ โดย คึกฤทธิ์ ปราโมช

[tongtham]

                         บทกวีอมตะเกี่ยวกับอาชีพถีบสามล้อ
   เมื่อ พ.ศ 2502 รัฐบาลไทยสั่งเลิกสามล้อถีบในกรุงเทพมหานคร  ขณะนั้นมีสามล้อถีบในกรุงเทพประมาณหนึ่งหมื่นห้าพันคัน    ก็เท่ากับว่ามีกรรมกรสามล้อพึ่งพาอาชีพนี้ประมาณหนึ่งหมื่นห้าพันคน    คนเหล่านี้เมื่ออาชีพนี้ถูกห้ามด้วยกฏหมายเสียแล้ว    พวกเขาจะลำบากยากแค้นกันเพียงใด
   ม.ร.ว คึกฤทธิ์ ปราโมช  เขียนบทกวีพรรณาว่า

ใครเอ่ย ？
เมื่อยามยากเราเคยได้ใช้สอย
ไม่เคยขาดค่ำเช้าก็เฝ้าคอย
แม้ฝนปรอยเลนเปรอะเลอะมรรคา
ถึงวันนี้ได้ดีมีรถนั่ง
ลืมเพื่อนยากครั้งหลังกระมังหนา
ทุกถนนด้นดั้นด้วยกันมา
แม้นราคาติดเอาไว้ยังได้เลย ฯ

ใครเล่า ？
ที่พาเจ้านั่งแนบแอบสนิท
สองต่อสองประลองลมชื่นชมชิด
แขนโอบติดกระชับหลังนั่งชมวิว
ยามยากจนไร้รถยนต์จะพาชื่น
ขึ้นสามล้อระรื่นรับลมลิ่ว
ด้วยฤทธิ์รักรถน้อยเหมือนลอยปลิว
ไม่บิดพริ้วถีบถึงไหนก็ได้เอย ฯ

ใครกัน ？
เคยรับส่งลูกทุกวันจะหาไหน
ฝากชีวิตลูกยากล้าไว้ใจ
เช้ารีบไปเย็นรับเจ้ากลับมา
เด็กจะเล่นซุกซนก็ทนได้
เด็กร้องไห้ปลอบพลันให้หรรษา
ถึงรับจ้างก็ไม่ห่างทางเมตตา
คิดแล้วน่าเห็นใจไม่ลืมเอย ฯ

ใครนี่ ？
ถีบรถเลี้ยงชีวีน่าสงสาร
เหตุเพราะความยากจนพ้นประมาณ
วางสังขารเดิมพันพนันชีวิต
ใครจะว่าอาชีพนั้นต่ำช้า
ไม่ถือสายึดถือความสุจริต
เป็นพาหนะคนยากอยู่เป็นนิจ
โปรดช่วยคิดเห็นสำคัญกันบ้างเอย ฯ
(สยามรัฐสัปดาหวิจารณ์ 7 มิถุนายน 2502)

[เทาชมพู]

สามล้อ เป็นแรงบันดาลใจให้ศิลปินนอกเหนือจากบทกวี    ย้อนหลังไปกลับไปในทศวรรษพ.ศ. 2490  สามล้อกลายมาเป็นเพลงฮิท  ขับร้องโดยเสน่ห์  โกมารชุน