จากชื่อจะเห็นได้ว่าความหมายแปลกๆ เพราะจริงแล้วไม่ได้ตั้งชื่อเพื่อเอาความหมาย แต่เป็นการตั้งชื่อเพื่อทับศัพท์ให้เหมาะสมกับชื่อต่างชาติ
ถึงตรงนี้ท่านพอจะเดาได้หรือไม่ว่าอาหารชนิดนี้มาจากอาหารอะไร
ถ้าใช้ภาษาจีนกลางอ่านอาจไม่ค่อยได้อารมณ์ ลองใช้ภาษาแต้จิ๋วอ่านดู
“ซาแต้” คือ “สะเต๊ะ” ไง
ปัจจุบันภาษาจีนกลางจะใช้ “沙爹:sha die” แทนคำว่า “สะเต๊ะ” แบบบ้านเรา โดยอ่านแบบจีนกลางว่า “ซา เตีย” แปลตรงๆว่า “คุณพ่อทราย” เพราะ “爹” แปลว่าพ่อ แต่ชื่อที่ใช้เขียนแบบแต้จิ๋วก็ยังคงใช้กันอยู่ทุกวันเมื่อจะกล่าวถึงอาหารที่ใช้น้ำซอสสะเต๊ะปรุง โดยออกเสียงแบบจีนกลางไปเลยว่า “ซาฉา” ซึ่งออกจะทำให้ผิดวัตถุประสงค์การตั้งชื่อเพื่อเลียนเสียงไปหน่อย ดังนั้นใครไปไต้หวั่นหรือกวางตุ้ง ฮกเกี้ยนแล้วพูดภาษาจีนกลางจงใช้คำว่า “ซาฉา” มิเช่นนั้นจะไม่ได้รับประทาน
อาหารชนิดนี้แสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรมอาหารจีนนอกจากจะส่งออกไปสู่นานาชาติ วัฒนธรรมอาหารนานาชาติเองได้ส่งออกมายังประเทศจีนด้วย ซึ่งสะเต๊ะเป็นหนึ่งในนั้น
สะเต๊ะเป็นอาหารแถบประเทศคาบสมุทรในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อาทิ มาเลเซีย และอินโดนิเซีย ซึ่งประเทศเหล่านี้มีชาวจีนไปอาศัยอยู่เป็นจำนวนมาก ชาวจีนเหล่านี้บางทีไปตั้งรกรากอยู่ บางทีเพียงไปหาเงินแล้วกลับประเทศ เมื่อกลับประเทศจีนไป คนเหล่านี้ได้พกพาวัฒนธรรมจากประเทศที่ตนเองไปอาศัยเป็นเวลานานเข้ามาสู่จีนด้วย (นึกภาพไม่ออกขอให้นึกถึงเด็กนักเรียนนอกที่กลับมาไทยแล้วนั่งทำกับข้าวแบบที่ตัวเองเคยกินอยู่ในต่างประเทศด้วยความเปรี้ยวปาก)
แต่สะเต๊ะที่เข้าไปในจีนไม่ใช่สะเต๊ะเสียบไม้ย่าง หากเป็นน้ำจิ้มสะเต๊ะต่างหาก โดยแหล่งกำเนิดน้ำจิ้มสะเต๊ะของจีนจะอยู่ในแถบกวางตุ้งและฮกเกี้ยน ฟังดูไม่น่าแปลกใจเพราะเป็นเขตส่งออกจีนโพ้นทะเลที่ใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของจีน
น้ำจิ้มสะเต๊ะของจีนทุกวันนี้แบ่งเป็นสามสูตรใหญ่ๆ คือ แบบกวางตุ้ง แบบฮกเกี้ยน และแบบแต้จิ๋ว ส่วนผสมและวิธีการทำต่างกันไปเล็กน้อย แต่สูตรที่ทำกินพื้นฐานง่ายๆมีดังนี้
ถั่วลิสงคั่ว งาขาว กุ้งแห้ง มะพร้าวขูด กระเทียม ต้นหอม ผงมัสตาส ผงพะโล้ พริก ขมิ้น หญ้าหอม (sweetgrass)จำไม่ได้ว่าภาษาไทยเรียกว่าอะไร เพราะข้าพเจ้าหาซื้อมาเป็นถุงโตๆในจีน (香草) กานพลู และพริกไทย ที่อย่างบดรวมกันให้ละเอียดแล้วผัดกับน้ำมัน เกลือและน้ำตาล จริงๆสูตรของน้ำจิ้มสะเต๊ะนี้จะมีสามสูตรใหญ่ๆคือ แบบกวางตุ้ง แบบฮกเกี้ยน และแบบแต้จิ๋ว แบบที่นำมาแสดงคือแบบพื้นฐานทั่วๆไปทำ (ข้าพเจ้า)
วิธีทำคือบดทุกอย่างให้เข้ากันแล้วก็เอามาผัดกับน้ำมันให้หอม ขณะผัดก็ปรุงรสด้วยเกลือและน้ำตาลตามใจ แต่ให้แก่หวานสักหน่อยจะดี ที่สำคัญ...ไม่เผ็ด
ถ้าใครทำน้ำจิ้มหมูสะเต๊ะแบบไทยๆเป็นคงทำไม่ลำบากเท่าไร
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากเว็ปไซด์นี้
http://baike.baidu.com/view/100917.html?wtp=tt