โครงสร้างทางการปกครองของเมืองเชียงใหม่และล้านนา แต่ละเมืองมีตำแหน่งทางการเมืองระดับสูง คือ "เจ้าขัน 5 ใบ" ได้แก่เจ้าเมือง และผู้ช่วยในการปกครองอี 4 ตำแหน่ง
นอกจากตำแหน่งเจ้าขัน 5 ใบแล้ว ในการบริหารบ้านเมืองยังมี "เก๊าสนามหลวง" เป็นคณะกรรมการจำนวน 32 คน ซึ่งล้วนเป็นเหล้าขุนนางชั้นสูง
ด้วยอำนาจของสำนักหลวงสยามมีมากกว่า การแต่งตั้งตำแหน่งเจ้าขัน 5 ใบ พระมหากษัตริย์จะพระราชทานตำแหน่งให้ โดยบุคคลที่ได้รับการแต่งตั้งตำแหน่งใหม่ จะต้องเข้าเฝ้าที่กรุงเทพฯทุกครั้งเพื่อรับตราตั้งและเครื่องยศ และเครื่องยศทุกชิ้นจะต้องส่งคืนเมื่อถึงแก่กรรม
ด้วยตำแหน่งของเจ้าขัน 5 ใบ นับจากตำแหน่งเจ้าอุปราชลงมา ทุกตำแหน่งมีโอกาสได้ขึ้นเป็นเจ้าเมืองเกือบเท่าๆกัน
(1) เจ้าหลวง
(2) เจ้าอุปราช
(3) เจ้าราชวงศ์
(4) เจ้าราชบุตร
(5) เจ้าบุรีรัตน์
รูปเจ้าขัน 5 ใบ