คนไทยในราชสำนักอังกฤษ

[เพ็ญชมพู]

Nai Kram is one of 19 Thai musicians who performed Thai music in England, in 1884-1885 according to the invitation of British government at the reign of Queen Victoria.

นิทรรศการของคุณหนุ่มจัดปี ๑๘๘๖

นายคร้ามคงกลับถึงสยามเรียบร้อยแล้วกระมัง

 

[เพ็ญชมพู]

เหรียญที่ระลึกงานนิทรรศการที่นายคร้ามและคณะเข้าร่วมแสดงดนตรีไทย

[เทาชมพู]

นายคร้าม ท่านเดินทางเรือไปอังกฤษ เมื่อร้อยปีก่อน  ไม่ได้นั่งเครื่อง TG  จะได้ถึงอังกฤษใน 10 ชั่วโมงเศษ

ขอให้ใจเย็นๆ   ร่วมลงเรือไปกับนายคร้าม ล่องทะเลชมวิวไปตามทาง    เพราะพวกเรายุคนี้ถ้าไปต่างประเทศ ก็ไม่มีโอกาสนั่งชมคลื่นดูปลาบินหลังคลื่นอย่างท่านอีกแล้ว
คุณเพ็ญชมพูจะได้เพลิดเพลินกับสัตว์ประหลาดในทะเล ที่นายคร้ามเล่าให้ฟัง

อีกอย่าง เมื่อถึงลอนดอน  นายคร้ามและนักดนตรีชุดนี้ไม่ได้พูดถึงเอกซิบิชั่น     แต่ไปเล่นดนตรีอยู่ในอัลเบิร์ตฮอลล์   เข้าเฝ้าเล่นดนตรีถวายควีนวิคตอเรียกับปรินซ์ออฟเวลส์     มีประชันกับวงดนตรีฝรั่งด้วย  นอกจากนี้บ้านผู้ดีที่ไหนจ้างไปเล่นก็ไป
ท่านเล่าถึงชีวิตชาวกรุงลอนดอนไว้อย่างละเอียดด้วยค่ะ

จากสิงคโปร์  เรือเดินทางต่อไปเกาะหมาก หรือเกาะปีนัง 
นายคร้ามเล่าถึงหน้าเมืองเกาะหมากว่า เป็นเล็กกว่าสิงคโปร์ครึ่งหนึ่ง    ที่หน้าเขาลงมาริมตลิ่งเป็นหาดทรายขาวสะอาด  ริมทะเลมีที่ดักปลา   มีตึกแน่นติดกันเป็นแถวหน้าเมือง  มีเรือจ้างแบบสิงคโปร์
ชาวเมืองเป็นแขกบ้างจีนบ้าง แต่แขกมากกว่า

จากเกาะหมาก เรือก็ออกเดินทางต่อไปในทะเล

[เพ็ญชมพู]

นายคร้ามเล่าถึงหน้าเมืองเกาะหมากว่า เป็นเล็กกว่าสิงคโปร์ครึ่งหนึ่ง    ที่หน้าเขาลงมาริมตลิ่งเป็นหาดทรายขาวสะอาด  ริมทะเลมีที่ดักปลา  มีตึกแน่นติดกันเป็นแถวหน้าเมือง  มีเรือจ้างแบบสิงคโปร์

 

[Wandee]

เรือเฮกุบะ  กำปั่นกลไฟอังกฤษ  ๕๙๐ ตัน  กัปตันไวต์  ขึ้นห้างวินเซอรโรซแอนโก  มาจากสิงคโปร์

สยามไสมยของคุณอ้วนธงชัย ทั้ง ๔ เล่ม   ลงเรื่องเรือเข้าออกตลอด

ในรายงานประจำอาทิตย์หนึ่งใน สัปตศก ๑๒๔๗  ลงเรื่อง กำปั่นเฮกุบะ  มีคนโดยสารที่ห้องแกะบิน ๓ คน
ดาดฟ้า ๑๕ คน

ในเวลานั้น วินเซอรโรซแอนโก มีเรือหลายลำ  เช่นขงเบ้ง  มาจากซัวเถา  แดนยุบมาจากสิงคโปร์  มงกุฎมาจากสิงคโปร์  พระจอมเกล้า มาจากฮองกอง

หนังสือพิมพ์รุ่นแรกของสยามเช่น บางกอกแอดเวอร์เดลี่ไตเซอร์  และสยามเดลิี่แอดเวอร์ำตเซอร์ 
เป็นแค่แผ่นพับลงเรื่องเรือสินค้าเข้าออก

หวังว่าคุณเพ็ญชมพูที่น่ารักคงชอบ  "ห้องแกะบิน"

[siamese]

ชาวพื่นเมืองที่ปีนัง หรือเรียกว่า เกาะหมาก

[siamese]

เมืองปีนัง ภาพถ่ายสมัย พ.ศ. ๒๔๒๗

[เทาชมพู]

นายคร้ามเป็นคนช่างสังเกตธรรมชาติ    ในช่วงเวลาหลายวันที่เรือแล่นอยู่ในทะเล  คงจะไม่ยอมอุดอู้อยู่ในห้อง แต่ขึ้นดาดฟ้ามาชมวิวอยู่บ่อยๆ จึงบรรยายสิ่งเล็กๆน้อยๆที่พบเห็นไว้ด้วย

" ได้แลเห็นฝนตกกลางทะเล  วนผิดกับที่บ้านเรา   แลเห็นลมหอบเอาน้ำขึ้นไปเป็นสาย  แล้วแตกเป็นพร่าเป็นเม็ดตกลงมาอีกทีหนึ่ง"

ตรงนี้ นายคร้ามฝากมาถึงคุณเพ็ญชมพู และคุณดีดี

"ยังมีฝูงปลาจำพวกหนึ่งบินได้  เป็นฝูงตัวเล็กๆเหมือนนกนางแอ่นลม ฝูงหนึ่งใน ๕๐-๖๐ ตัว      ข้าพเจ้าได้ถามกลาสีๆบอกว่านั่นแหละปลา  ไม่ใช่นก"

" แต่ปลาที่บินได้นั้น   วันนั้นจำเพาะบินขึ้นมาบนเรือตัวหนึ่ง   แล้วก็จับมาดู  ไม่เห็นมีปีก  มีแต่หูแต่ว่าใหญ่  จึงรู้ว่าบินด้วยหู

ปลากระเบนหรือคะ ?

[luanglek]

^ น่าจะเป็นปลานกกระจอกครับ  ยิ่งบรรยายว่าอยู่เป็นฝูงใหญ่ก็ดูจะเป็นปลาอื่นได้ยาก
 

[siamese]

นายคร้ามเป็นคนช่างสังเกตธรรมชาติ    ในช่วงเวลาหลายวันที่เรือแล่นอยู่ในทะเล  คงจะไม่ยอมอุดอู้อยู่ในห้อง แต่ขึ้นดาดฟ้ามาชมวิวอยู่บ่อยๆ จึงบรรยายสิ่งเล็กๆน้อยๆที่พบเห็นไว้ด้วย

" ได้แลเห็นฝนตกกลางทะเล  วนผิดกับที่บ้านเรา   แลเห็นลมหอบเอาน้ำขึ้นไปเป็นสาย  แล้วแตกเป็นพร่าเป็นเม็ดตกลงมาอีกทีหนึ่ง"

ตรงนี้ นายคร้ามฝากมาถึงคุณเพ็ญชมพู และคุณดีดี

"ยังมีฝูงปลาจำพวกหนึ่งบินได้  เป็นฝูงตัวเล็กๆเหมือนนกนางแอ่นลม ฝูงหนึ่งใน ๕๐-๖๐ ตัว      ข้าพเจ้าได้ถามกลาสีๆบอกว่านั่นแหละปลา  ไม่ใช่นก"

" แต่ปลาที่บินได้นั้น   วันนั้นจำเพาะบินขึ้นมาบนเรือตัวหนึ่ง   แล้วก็จับมาดู  ไม่เห็นมีปีก  มีแต่หูแต่ว่าใหญ่  จึงรู้ว่าบินด้วยหู

ปลากระเบนหรือคะ ?

แปะภาพให้ชมระหว่างรอคุณเพ็ญชมพู และคุณดีดี  Flying Fish ใน Travel Far East 1887

[เทาชมพู]

นี่ก็สัตว์ทะเลอีกตัว   นายคร้ามฝากมาให้คุณเพ็ญชมพูเหมือนกัน

"ยังมีนกอีกจำพวกหนึ่งเรียกว่าเป็ดทะเล  ลอยอยู่ในน้ำนานๆ   ต่อเมื่อไรมีเรือแล่นมาใกล้เคียงจึงอาศัยเรือบ้าง   แต่อังกฤษมักไล่มัน  ไม่ให้ใครจับ  ดูรูปพรรณเหมือนเป็ดน้ำเมืองเรา  แต่ปากแหลม"

จากเกาะหมาก  เรือเดินทางต่อไปถึงเกาะ"กาลัมบู"
ภูเขาที่กาลัมบูเป็นทิวเขาใหญ่โตและยืดยาว  สูงมาก เป็นลดเป็นหลั่นกันตามลำดับ   ยื่นเป็นแหลมงอกก็มี  ที่โค้งอ้อมไปเหมือนคันธนูก็มี   ดูใหญ่กว่าภูเขาทางภาคเหนือหลายเท่า    บริเวณหน้าเขาลงมาเป็นทิวไม้   แล้วเป็นหาดทราย  แล้วก็ทะเล
ที่เป็นทิวไม้ ก็มีชาวบ้านอาศัยอยู่   ตามลำน้ำมีเรือหาปลา
ที่เรียกว่ากาลัมบู เป็นแค่เมืองปากน้ำ  ไม่ใช่ทั้งประเทศ

นายคร้ามบรรยายภูเขาอีกลูกหนึ่งว่าสูงใหญ่รูปร่างเหมือนเจดีย์  แลดูอ้อมเป็นวง ยื่นออกมากลางทะเล   ในอ้อมเขานั้นแขกอยู่พวกหนึ่ง อังกฤษอยู่อีกพวกหนึ่ง ไม่ปะปนกัน
บริเวณที่แขกอยู่มีตึกเล็กตึกน้อย    แต่ที่อังกฤษอยู่ ตึกใหญ่โตมาก

คิดว่าชาวเรือนไทยที่เข้ามาร่วมวงในกระทู้คงดูออกว่ากาลัมบูคือเกาะอะไร

[siamese]

คิดว่าชาวเรือนไทยที่เข้ามาร่วมวงในกระทู้คงดูออกว่ากาลัมบูคือเกาะอะไร

เรือน่าจะออกจากเกาะหมากไม่ไกลเท่าไร คงเป็นบริเวณหมู่เกาะนี้แน่ ๆ

[เทาชมพู]

ต้องถูตะเกียง    ปัดฝุ่นแผนที่ใหม่แล้วค่ะ

เรือออกจากเกาะหมากวันอังคาร  ถึงเกาะกาลัมปู วันเสาร์
ไกลโขอยู่นะ    คุณ genie สยาม

[siamese]

ต้องถูตะเกียง    ปัดฝุ่นแผนที่ใหม่แล้วค่ะ

เรือออกจากเกาะหมากวันอังคาร  ถึงเกาะกาลัมปู วันเสาร์
ไกลโขอยู่นะ    คุณ genie สยาม

นั่งเรือมาหลายวัน คงทานข้าวกับเนื้อจนเบื่อ ให้เรือแล่นมาหลายวันแบบนี้คงเข้าเขตลังกา เป็นแน่ ส่วน "กาลัมบู" คล้ายว่า "โคลัมโบ" แน่นอน งานนี้ตะเกียงไม่พลาดแล้วครับ

เกาะนี้คือ "เกาะลังกา" มีเมืองหลวงชื่อ "โคลัมโบ" ซึ่งเป็นเมืองตั้งอยู่ที่ปากแม่น้ำดังที่นายคร้ามกล่าวไว้ แต่คนทั่วไปก็เรียกเหมารวมไปเลยว่า เกาะโคลัมโบ

[เพ็ญชมพู]

ตรงนี้ นายคร้ามฝากมาถึงคุณเพ็ญชมพู และคุณดีดี

"ยังมีฝูงปลาจำพวกหนึ่งบินได้  เป็นฝูงตัวเล็กๆเหมือนนกนางแอ่นลม ฝูงหนึ่งใน ๕๐-๖๐ ตัว      ข้าพเจ้าได้ถามกลาสีๆบอกว่านั่นแหละปลา  ไม่ใช่นก"

" แต่ปลาที่บินได้นั้น   วันนั้นจำเพาะบินขึ้นมาบนเรือตัวหนึ่ง   แล้วก็จับมาดู ไม่เห็นมีปีก  มีแต่หูแต่ว่าใหญ่  จึงรู้ว่าบินด้วยหู

ปลากระเบนหรือคะ ?

^ น่าจะเป็นปลานกกระจอกครับ  ยิ่งบรรยายว่าอยู่เป็นฝูงใหญ่ก็ดูจะเป็นปลาอื่นได้ยาก
 

ปลานกกระจอกอย่างที่คุณหลวงว่านั่นแหละ หูที่นายคร้ามว่าก็คือครีบปลานั่นเอง

ครีีบของปลานอกจากจะทำหน้าที่เป็นเท้าแบบปลาตีนแล้ว ยังทำหน้าที่เป็นปีกได้อีก อย่างเช่น

ปลาบิน http://en.wikipedia.org/wiki/Flying_fish

รู้สึกว่าคนไทยจะเรียกว่า ปลานกกระจอก