คนไทยในราชสำนักอังกฤษ

[siamese]

การมาร่วมแสดงดนตรีในครั้งนี้ รัฐบาลสยาม ได้รับเกียรติให้เข้าร่วมแสดงดนตรีใน  Royal Albert Hall ซึ่งใช้สำหรับร่วมจัดงาน International Invention Exhibition and Musical Instrument 1885

คือ การจัดประกวดสิ่งประดิษฐ์ที่ทันสมัย หรือสิ่งอำนวยความสะดวกแบบใหม่ให้กับชีวิตประจำวัน ในส่วนเครื่องดนตรีก็เน้นว่าสิ่งประดิษฐ์ทางด้านคนตรีชิ้นไหนที่ล้ำเลิศ และมีการมอบรางวัลเป็นเหรียญทอง เงิน บรอนซ์ ให้กับการประกวดด้วย

ภาพ Prince of Wales (พระเจ้ายอร์ชที่ 6) กล่าวสุนทรพจน์ในการเปิดงาน International Invention Exhibition and Musical Instrument

[เพ็ญชมพู]

บรรยากาศในงานนิทรรศการที่ลอนดอน พ.ศ. ๒๔๒๘ ทางซ้ายมือคือ Royal Albert Hall (ภาพจาก London Illustrated News)

 

[siamese]

ซุ้มที่จัดแสดงเครื่องกระสุน ปืนใหญ่ และตอร์ปิโด ที่นายคร้ามได้ไปเห็น

[siamese]

ภาพอีกมุมหนึ่งจะเห็นปืนใหญ่ขวามือ และในแถวหลังภาพ เป็นสายพานสำหรับเดินเครื่องจักรไอน้ำ ส่วนภาพหลักเห็นจะวาดภาพซุ้ม มีคนหมุนกงล้อ คล้ายเครื่องปั่นฝ้ายจัดแสดงอยู่

[เทาชมพู]

นายคร้าม นอกจากจะสังเกตข้าวของต่างๆแล้ว ยังชอบสังเกตคนอีกด้วย   ถึงกับบันทึกไว้ว่า
"คนเลวอังกฤษอยู่ข้างสันดานหยาบ"
ราคาเข้าชมแตกต่างกันไปไม่เท่ากันในแต่ละวัน   วันพุธกับวันเสาร์ค่าเข้าชมแพงหน่อย คือสองชิลลิงครึ่ง   วันอื่นๆแค่ ๑ ชิลลิง    ด้วยเหตุนี้พวกผู้ดีจึงมากันในวันที่ค่าตั๋วแพง   เพราะจะได้ไม่ต้องปะปนกับคนระดับล่าง   แต่ถึงอย่างนั้นคนก็แน่นอยู่เสมอไม่ว่าวันไหน
นายคร้ามบอกว่าผู้ดีแต่งกายผิดกับไพร่   โต๊ะที่นั่งรับประทานอาหารก็ไม่เหมือนกัน  โต๊ะผู้ดี จานชามอาหารและบ๋อยดูหน้าตาหมดจด    กิริยาเรียบร้อย    ท่านไม่ได้เล่าว่าโต๊ะอาหารแบบไพร่เป็นอย่างไร  เดาว่าคงเป็นอาหารพื้นๆราคาถูก คนเดินโต๊ะก็คงจะไม่สุภาพเรียบร้อยเท่าบ๋อยของผู้ดี

เรื่องผู้ดีไพร่ในอัลเบิร์ตฮอล มีผลกระทบต่อนักดนตรีไทยเหมือนกัน   เพราะไพร่อังกฤษไม่สำรวมกิริยา   ถ้าคนไทยแต่งกายไม่เรียบร้อยถูกต้อง  หรือทำกิริยาอาการอะไรไม่เหมาะสม  พวกนี้จะส่งเสียงโห่ฮา  (หรือนายคร้ามเรียกว่า "เฮ")   ไม่มีใครห้ามปรามเสียด้วย
ส่วนคนไทย ๑๙ คน เข้าออกได้สะดวกเพราะมีตั๋วซึ่งท่านเรียกว่าติ้กเก้ท และใบอนุญาต    จะขับถ่ายก็สะดวกเพราะมีที่ถ่ายปัสสาวะจัดไว้ให้ทุกประตูเข้าออก

[เทาชมพู]

นักดนตรีไทย ๑๙ คนนี้ ส่วนมากคงเป็นหนุ่มคะนอง  จึงทำอะไรทะลึ่งอยู่บ้าง   นายคร้ามเล่าอย่างซุกซนตามประสาคนหนุ่มว่าเมื่อถึงเวลาเลิกงาน คนออกกันมาเนืองแน่น  เบียดเสียดกันเป็นธรรมดาเพราะชายหญิงชาวอังกฤษเขาไม่ถือ      ก็เป็นโอกาสที่หนุ่มไทยจะถือโอกาสกับสาวอังกฤษอยู่บ้างนิดๆหน่อยๆ   แอบมองลอดข้อศอกเข้าไปบ้าง  ไหล่บ้าง 
บางทีก็แกล้งเดินชนให้ด้านหน้าชนกันบ้าง   เพื่อจะชนอะไรคงไม่ต้องอธิบาย     บางทีก็คลำกระโปรงสัมผัสข้างในเสื้อดูบ้าง  ทำกันแบบนี้จนสาวอังกฤษรู้ตัว ต้องคอยระวังหนุ่มไทยมือไว

นายคร้ามออกตัวว่าทีแรกก็ไม่คิดจะทำ  แต่เมื่อเพื่อนๆทำหนักเข้า  ก็นึกอยากลองดูบ้าง  แต่ไม่ได้ทำอะไรมากแค่สัมผัสพอให้รู้ว่าอ่อนๆนุ่มๆ    แล้วก็คงจะอาย   จึงตัดบทไปเลยไม่บรรยายมากกว่านี้

[siamese]

การแต่งกายแบบผู้ดีอังกฤษ ปี ค.ศ. 1885

[ลุงไก่]

สภาพความเป็นอยู่ของคนจนหรือไพร่ - ที่อยู่อาศัยสลัม ในมหานครลอนดอน ใยยุคของ Queen Victoria

[เทาชมพู]

ในอังกฤษสมัยนั้น การแบ่งชนชั้นเห็นได้ชัดมาก  ไม่เฉพาะแต่การแต่งกาย  แม้แต่ถนน และตลาด ก็เป็นแหล่งเฉพาะของคนจน ซึ่งผู้ดีเงินจะไม่เฉียดเข้ามา
พสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ กรมพระสวัสดิวัตน์วิศิษฎ์  หรือในตอนนั้นนายคร้ามเรียกว่าพระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ ก็ทรงออกปากเช่นนี้  เมื่อทรงพานายคร้ามและพรรคพวกไปเที่ยวริมแม่น้ำเธมส์   ทรงพาไปทางถนนคนจนซึ่งปกติไม่เสด็จมา   ผู้ดีในลอนดอนที่จะเดินทางไปริมแม่น้ำเธมส์ก็จะเลือกเส้นทางอื่น
แต่ทรงเลือกเส้นทางนี้เพื่อให้นายคร้ามและเพื่อนๆได้ดูว่าคนจนเขาอยู่กันอย่างไร     ในสายตานายคร้าม คนจนหรือไพร่ในลอนดอนก็ดูมีความสุข   อย่างน้อยที่อยู่อาศัยก็เป็นตึก    ในสายตาคนไทยซึ่งชินกับกระท่อมและเพิงของชาวบ้าน   ตึกคงจะเป็นอาคารที่โอ่อ่าเอาการ ไม่ว่าจะรกรุงรังหรือซอมซ่อขนาดไหน

[siamese]

ถนน Baker เป็ยถนนสำคัญในชุมชนแออัดของลอนดอน มีผู้คนอพยพเข้ามาอาศัยจำนวนมาก เนื่องจากมีการใช้แรงงานในเมืองสูง ไม่รู้ว่านายคร้ามจะเข้ามาถนนนี้บ้างหรือไม่

[siamese]

กำลังลุ้นว่า เมื่อไรนายคร้ามจะได้แสดงดนตรีถวายต่อหน้าพระที่นั่งควีนวิคอตเรีย 

[เพ็ญชมพู]

ขออนุญาตคุณเทาชมพูเดินหน้าไปเล็กน้อย ตามความต้องการของคุณหนุ่ม

ดร.วิชิตวงศ์ ณ ป้อมเพชร บรรยายไว้ในหนังสือ ราชทูตแห่งกรุงสยาม ประสบการณ์ของอดีตนักการทูตไทย ในยุคบุกเบิก พ.ศ. ๒๔๒๔-๒๔๒๙ ว่า

"หน้าที่สถานทูตดูแลจัดหาเสื้อผ้าและเครื่องแต่งกาย ทั้งชุดใหญ่และชุดเล็กให้แก่นักดนตรี ตลอดจน ประทานค่าเบี้ยเลี้ยงให้แก่นักดนตรีทั้ง ๑๙ นายด้วย"

คณะดนตรีไทยได้เปิดการแสดงที่อัลเบิรต์ ฮอลล์ ในกรุงลอนดอนเมื่อวันที่ ๘ มิถุนายน ๒๔๒๘ ซึ่งเป็น การเปิดการแสดงด้วยวงมโหรี คณะดนตรีไทยได้บรรเลงอยู่ที่นั่นประมาณ ๓ เดือนสัปดาห์ละ ๓-๔ ครั้ง และ ในวันว่างก็ได้รับงานไปบรรเลงนอกสถานที่

ในระหว่างนั้นทางราชสำนักอังกฤษก็ได้ขอให้คณะดนตรีไทย ไปบรรเลงถวายปรินซ์ ออฟ เวลส์ มกุฎราชกุมาร (ต่อมาคือสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ ๗) ครั้งหนึ่งเมื่อวันที่ ๒๙ มิถุนายน ๒๔๒๘ และต่อมาในวันที่ ๕ กรกฎาคม ก็ได้ไปบรรเลงถวายสมเด็จพระนางเจ้าวิกตอเรีย ณ พราะราชวังฟดูร้อยชายทะเลในขณะที่ทรงแปรพระราชฐานไปประทับที่นั่น

คุณเทาชมพูกลับมาเมื่อไร บรรยายตอนนี้ต่อได้เลย

 

[เพ็ญชมพู]

ในระหว่างนั้นทางราชสำนักอังกฤษก็ได้ขอให้คณะดนตรีไทย ไปบรรเลงถวายปรินซ์ ออฟ เวลส์ มกุฎราชกุมาร (ต่อมาคือสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ ๗) ครั้งหนึ่งเมื่อวันที่ ๒๙ มิถุนายน ๒๔๒๘ และต่อมาในวันที่ ๕ กรกฎาคม ก็ได้ไปบรรเลงถวายสมเด็จพระนางเจ้าวิกตอเรีย ณ พราะราชวังฟดูร้อยชายทะเลในขณะที่ทรงแปรพระราชฐานไปประทับที่นั่น

พราะราชวังฟดูร้อยชายทะเล แก้ไขเป็น  พระราชวังฤดูร้อนชายทะเล

แห่งนี้ละมั้ง

Osborne House



 

[เทาชมพู]

ไม่ได้เอาหนังสือมาด้วย.  กระทู้นี้ต้องรออีกหลายวันกว่าจะมาต่อด้วยตัวเองได้.   ถ้าใครมีหนังสือเชิญบรรเลงไปก่อนนะคะ

[เพ็ญชมพู]

ภาพลายเส้นงานเลี้ยงทีสมเด็จพระราชินีวิคตอเรีย (Queen Victoria) จัดถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คราวเสด็จประพาสยุโรปครั้งแรก

งานเลี้ยงพระกระยาหารกลางวันนี้จัดขึ้นที่พระราชวังออสบอร์น (Osborne House) เมื่อครั้งที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินเยือนประเทศอังกฤษ พ.ศ. ๒๔๔๐