พลตรี พระยาพิชัยรณณรงค์สงคราม (จารุทัต รณณรงค์สงคราม)

[Wandee]

       พระบารมีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาชุบเลี้ยง    เป็นเหตุให้พระบรมวงศานุวงศ์

ข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อย  ตลอดจนสามัญชนที่มีสกุลเป็นหลักฐาน  มีความชื่นชมยินดีส่งบุตรหลานเป็นอันมากเข้ารับราชการ

โปรดเกล้าให้มีะูปเทียนดอกไม้ถวายตัวตามพระราชนิยม



ทหารมหาดเล็กชั้นเด็กนี้  มี  หัวหน้าคือ

นายเหมามหาดเล็ก  บุตรเจ้าพระยาสุรวงศ์ไวยวัฒน์(วอน  บุนนาค)  ต่อมาเป็นหลวงจักรยานานุภาพ

[Wandee]

ในปี ๒๔๑๔   จัดระเบียบใหม่เป็น ๖ กองร้อย


ผู้ที่เป็นนายดาบบังคับกองร้อยชั้นแรกคือ

กองร้อยที่ ๑   นายทุ้ย   บุตรเจ้าพระยาภาณุวงศ์มหาโกษาธิบดี (ท้วม  บุนนาค)  ต่อมาเป็นพระยาราชานุประพันธ์

กองร้อยที่ ๒   นายบุศย์  บุตรเจ้าพระยาภูธราภัย(นุช  บุณยรัตพันธุ์)  คือพระยาอภัยรณฤทธิ์

กองร้อยที่ ๓  นายเจ๊ก  บุตรพระยาเพขรพิไสย (จีน  จารุจินดา)  ต่อมาคือ นายพลโท พระยาเทพอรชุน

กองร้อยที่ ๔   นายดั่น บุตรพระยาพิไชยสงคราม( อ่ำ  อมรานนท์)  คือนายพันเอก พระยา ศักดาภิเดชวรฤทธิ์

กองร้อยที่ ๕   พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าศุขสวัสดิ์  คือ นายพันโทพระเจ้มบรมวงศ์เธอกรมหลวงอดิศรอุดมเดช

กองร้อยที่ ๖  นายเจิม  บุตรพระยาสุรศักดิ์มนตรี(แสงชูโต)  คือ นายพลโทเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี)

[Wandee]

ศัตราวุธและยุทธนาภรณ์ 

ที่ได้ใช้และแต่งกายนายทหารและพลทารในกรมทหารบกราบที่  รักษาพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ตั้งแต่เดิมมา   มีหลายอย่างหลายคราวตามสมัยที่ได้โปรดเกล้า ฯให้จัดขึ้นแล้วเปลี่ยนแปลงมาเป็นลำดับ

ทั้งหมดมีความ ๒๙ หน้า   จึงขอยกเป็นบางตอนที่น่าสนใจ



ปี ๒๔๑๑  ข้าหลวงเดิมหรือทหารสองโหล

มีหมวกสักหลาดดำรูปถุง  ตรงหน้าพับขึ้นเป็นหน้าจั่วมีแถบทองขลิบ

เสื้อผ้าขาวรูปปีกสั้นมีริ้วแถบสีน้ำเงินที่คอและข้อมือและตะเข็บที่แขน

กางเกงผ้าขาวอย่างสั้นขาพองมีแถบสีน้ำเงิน  เข็มขัดคันชีพหนังดำ

ใช้ปืนสนัยเดอร์ปลายดาบเป็นอาวุธ

ตัวนายใช้กระบี่ทองเหลืองสายหนังดำ

[Wandee]

การแต่งกายในปี ๒๔๑๓  นายและพลทหารแต่งคล้ายคลึงกัน


เครื่องเต็มยศ  หมวกรูปทรงถังสูงหุ้มแพรสีม่วงแก่(ซึ่งเป็นสีเสื้อยศข้าราชการฝ่ายทหารในสมัยนั้น) 

ขลิบลูกไม้ทองเทศ(คือแถบทองมีลวดลายอย่างแขก)  พันหน้าหมวกเยื้องขึ้นไปทางขวา

มีตราเงินหน้าหมวกเป็นอักษรพระบรมนามาภิทัยย่อคือ  ส.พ.ป.ม.จ. และเลข ๕ ไขว้กัน

(หมายความว่าสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์รัชกาลที่ ๕)

รอบอักษรย่อมีรัศมีเป็นแฉก         มีแพรสีทับทิมห้อยจากข้างบนทาบลงมาทางขวาด้วย

เสื้อรูปทูนิคยาว  ตัดเป็นสี่ปีก(คือผ่าเอวและผ่าหลัง)  แพรสีเหล็ก (ซึ่งเป็นสีเสื้อยศของมหาดเล็กในสมัยนั้น)

มีแถบทองอย่างเล็กขลิบที่คอและขดเป็นลายยันต์     

มีมุมที่คอและข้อมือติดแถบทองเล็กวงรอบและขดเป็นลายยันต์นัดสมาธิ

ดุมเงินมีอักษรพระบรมนามาภิธัยย่อเช่นกล่าวมาแล้ว  ไม่มีรัศมี  เปลี่ยนเป็นใบไชยพฤกษ์วงโอบรัดครึ่งตัว

นุ่งแพรสีเหล็ก       คาดประคตแพรสีทับทิมชายครุยข้่งในเสื้อ  ให้ชายห้อยพ้นปีกเสื้อออกมาอยู่ข้างซ้าย

คาดเข็มขัดหนังดำหัวเงินมีอักษรพระบรมนามาภิธัยย่อเช่นตราหมวกทับนอกเสื้อ

ถุงเท้าขาวอย่างยาว  รองเท้าหนังดำ (รูปคอตชูมีเข็มเงิน)


       ขอยกเป็นตัวอย่างเพียงเท่านี้
       ยังเหลือความอีก ๒๗ หน้า