พาณิชภูธร ๒๔๘๒

[luanglek]

ท่านผู้สนใจค้นคว้าหาข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องเก่าๆ
ย่อมสนใจประวัติความเป็นมาของจังหวัดของตน
ไม่ว่าจะเป็นชื่อบ้านนามเมือง  ตำแหน่งขุนนาง
ที่เคยรับราชการที่จังหวัด  เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้นในจังหวัด
หรือแม้แต่ประวัติตระกูลสำคัญๆ ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดนั้น

เรื่องพ่อค้าวาณิชในอดีตแต่ละจังหวัดนั้น
เป็นข้อมูลอย่างหนึ่งที่น่าสนใจศึกษา
แต่น่าเสียดายที่มีเอกสารสำหรับค้นคว้าเรื่องดังกล่าวไม่มากนัก
โชคดี  มีเอกสารชิ้นหนึ่งพิมพ์เมื่อปี ๒๔๘๒
ที่รวบรวมเรื่องราวพ่อค้าต่างจังหวัดและในกรุงไว้พอสมควร
เห็นควรจะนำมาเผยแพร่แก่ผู้สนใจในเรือนไทยนี้
เพื่อจะได้กระตุ้นให้ค้นคว้าหาข้อมูลกันต่อไป

ผมจึงนำข้อมูลมาเสนอตามแต่กำลังและเวลาจะอำนวย

[siamese]

ยินดีใคร่สนใจใฝ่ความรู้จากคุณหลวงยิ่งนัก บรรดาพ่อค้านั้นที่จะกล่าวเล่าเรื่องจำกัดวงหรือไม่ว่า เป็น สยาม จีน แขก ฝรั่ง และจะคอยรับชมครับ

[luanglek]

เอกสารชิ้นนี้  นอกจากข้อมูลพ่อค้าแล้ว
ยังได้รวมเอาอาชีพอื่นๆ เข้าไว้ด้วย

ในแรกเริ่มเผดิมกระทู้  ผมจะเริ่มที่จังหวัดชุมพรก่อน

อำเภอเมืองชุมพร  จังหวัดชุมพร

นายเก็ด  แซ่เซียว   อยู่ตำบลลาดหญ้า  ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และถ่านไม้ซาก

นายชินชัง  จงย้ง   อยู่ตำบลลาดหญ้า  ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และไม้เต็งรัง

นายเต็ด  วงสิน  อยู่ตำบลจระเข้เผือก   ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และเสาไม้เต็งรัง

นายมงคล  พฤกษพานิช  อยู่ตำบลลาดหญ้า  ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และเสาไม้เต็งรัง

นายมั่น  สุขลาภ  อยู่ตำบลลาดหญ้า  ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และไม้เต็งรัง

นายเอี๊ยง  บัววัฒนา  อยู่ตำบลหนองบัว  ขายไม้รวก  ไม้ไผ่  ไม้เสา และเสาไม้เต็งรัง

[luanglek]

อำเภอท่าตะเภา  จังหวัดชุมพร

คุณหงวน  อยู่ตำบลปากน้ำ  ขายปลาเค็มและปลาตากแห้ง

ร้านโค้วซุ่ยฮั้ว  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายเครื่องนุ่งห่ม  อาหาร  เครื่องใช้ 
เครื่องเหล็ก  เครื่องก่อสร้าง  และเครื่องมือประกอบการเพาะปลูก

ร้านง่วนสูน  อยู่ตำบลปากน้ำ  ขายปลาเค็มและปลาตากแห้งต่างๆ

นายโง้ว  ซุ่นเซง  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายข้าวเปลือกข้าวสาร

ร้านเจียจิ้นเฮง  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายเครื่องนุ่งห่ม  น้ำมันเชื้อเพลิง
เครื่องเหล็ก  เครื่องมือก่อสร้าง  และเครื่องมือเพาะปลูก

ร้านเซ่งไถ่  อยู่ตำบลปากน้ำ  ขายปลาเค็ม  ปลาตากแห้ง  และปลาแช่น้ำแข็ง

ร้านแต่เซ่งฮั้ว  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายเครื่องอาหารต่างๆ

ร้านท่าตะเภา  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายเครื่องยาต่างๆ

ร้านนิ่มเซ่งเชียง  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายข้าวเปลือก  ข้าวสาร  หนังสัตว์
หวาย  หมากแห้ง  มะพร้าวสด  เครื่องนุ่งห่ม  เครื่องอาหารต่างๆ
เครื่องใช้เบ็ดเตล็ด  และเครื่องมือเพาะปลูก

ร้านยู่ฮวด  อยู่ตำบลปากน้ำ  ขายปลาเค็มปลาตากแห้ง

โรงไฟฟ้าชุมพร  อยู่ตำบลท่าตะเภา  ขายไม้กระดานชนิดต่างๆ

ร้านฮะง้วน  อยู่ตำบลปากน้ำ  ขายปลาเค็มปลาตากแห้ง

[ritti018]

ขอบคุณ คุณluanglek มากครับ อยากทราบต่อว่า บันทึกนี้จะคล้ายๆกับการขึ้นทะเบียนหรือจดทะเบียนร้านค้าในปัจจุบันรึปล่าวครับ...


เสียดายว่า ทวดผมท่านไม่ได้เปิดร้านค้าในตลาด มีแต่ที่ดินในเขตตลาดนั่นแหละครับ

ต่อมาได้ขายให้เขา ปัจจุบันก็เป็นที่ตั้งของโรงพยาบาลเอกชนชื่อดังในตัวเมือง

จากนั้นท่านก็นำเงินที่ได้มาซื้อที่ดินโดยแลกเป็นเข็มขัดนาคโบราณ 1 เส้น กับที่ดิน 30 ไร่แต่ก็อยู่ในเขตเมืองอีกเช่นกันครับ

พอทีนี้เวลาจะขายของทีนึงก็ทำของใส่กระจาดไป เช่น ข้าวต้มมัด ลูกสางเกียดผูกเป็นช่อ ขนมจีน ผักกาดดอง แล้วไปนั่งขายในตลาด


....ที่ผมเล่ามาทั้งหมดนี้เป็นเรื่องราวที่ล่วงมากว่า 70 ปีแล้ว เพื่อระลึกถึงและขอยกความดีให้กับหญิงแกร่ง ร่มโพธิ์ร่มไทรของตระกูล

      
                                "แก่"
                  ทวดเสงียบ (สุทธิรัตน์) แก้ววิจิตร
                  (2447-2539 สิริอายุ 92 ปี)

      แม่ของลูก 10 คน ย่าและยายของหลาน 42 คน ทวดของเหลน ลื้อ อีกนับไม่ถ้วน

[:D :D]

ศาลากลางจังหวัดชุมพร พ.ศ.2457

[:D :D]

สภาพบริเวณสถานีรถไฟ จังหวัดชุมพร  เมื่อ พ.ศ. 2457 ด้านซ้ายของภาพเป็นที่พักของกรมรถไฟหลวง

[siamese]

จากนั้นท่านก็นำเงินที่ได้มาซื้อที่ดินโดยแลกเป็นเข็มขัดนาคโบราณ 1 เส้น กับที่ดิน 30 ไร่แต่ก็อยู่ในเขตเมืองอีกเช่นกันครับ

โหดีจังเลยครับ นี่เมื่อสองปีก่อนเพิ่งขายเข็มขัดนาคเก่าแก่ของทางบ้านไป (มีหลายเส้น) ได้เงินมาไม่เท่าไรเอง เสียดาย ๆ

[luanglek]

อำเภอปะทิว  จังหวัดชุมพร

ร้านเข่งเชียงหลี ต.ดอนยาง  ขายสิ่งของเบ็ดเตล็ดต่างๆ

นายจิงหงวน  แซ่ตั้ง  ต.บางสน
ร้านเจียหลี ต.บางสน
ร้านชำนาญพาณิชย์  ต.บางสน
ร้านซุ่นเส็ง ต.บางสน
ร้านเซียมเฮง ต.บางสน
ร้านเป็งเชียง ต.บางสน
ร้านเซ่งหงวน เลขที่ ๑๗ ต.บางสน
ร้านเปงไถ่  เลขที่ ๑๓ ต.บางสน
ร้านเป็งสูน ต.บางสน
ร้านเป็งฮะ  ต.บางสน
ร้านยวดเฮง ต.บางสน
ร้านยวดเฮงหลี ต.บางสน
ร้านยิดเซง ต.บางสน
ร้านที่กล่าวมานี้  ขายสิ่งของเบ็ดเตล็ดต่างๆ  เหมือนกันหมด

[luanglek]

อ.ขันเงิน  จ.ชุมพร

ร้านตังอา  ต.ตลาดขันเงิน  ขายเครื่องใช้ต่างๆ
ร้านนำเส็ง  ต.ตลาดปากน้ำ  ขายปลาเค็มและเกลือ
ร้านเปงเสง  อยู่ตลาดปากน้ำ  ขายปลาเค็มและเกลือ
ร้านย่งฮงไถ่  อยู่ตลาดปากน้ำ  ขายปลาเค็มและเกลือ
ร้านยับซีหลง  อยู่ตลาดขันเงิน  ขายเครื่องอาหาร และเครื่องใช้ต่างๆ
ร้านลีซุยไถ่  ต.ตลาดปากน้ำ  ขายปลาเค็มและเกลือ
ร้านหลีเซ่งฮวด  อยู่ตลาดขันเงิน  ขายหมากแห้ง  หวาย  น้ำมันเชื้อเพลิง  เครื่องอาหาร  เครื่องใช้  เครื่องเหล็ก และเครื่องก่อสร้าง
ร้านฮกหนำ  อยู่ตลาดปากน้ำ  ขายปลาเค็มและเกลือ
ร้านฮับฟัด  อยู่ตลาดขันเงิน  ขายน้ำมันเชื้อเพลิง  เครื่องอาหาร  เครื่องใช้  เครื่องเหล็ก  และเครื่องก่อสร้าง

อ.พะโต๊ะ  จ.ชุมพร  ไม่มีพ่อค้าสำคัญ ในเวลานั้น

[luanglek]

อ.สวี  จ.ชุมพร

ที่อำเภอนี้ร้านค้าพ่อค้าเยอะกว่าทุกอำเภอในจ.ชุมพร

นายคง  บุญถาวร  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด
นายโค้ว  ซงฮวด  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด
ร้านโง้วซุ่นฮั้ว  หมู้ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายสุรา และสินค้าต่างๆ
ขุนเจริญมณีพันธ์  บ้านปากน้ำตะโก ทำปลาเค็มและปลาตากแห้งจำหน่าย

ร้านเจียมเงียงก้าว  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด
ร้านฉั่วเง็กเซ้ง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด
นางสาวแฉล้ม  คาระวานนท์  อยู่หลังสถานีรถไฟตะโก  ทุ่งตะไกร  ปรุงและจำหน่ายยาไทย และรับ-ส่งผลไม้สด
นายเชย  เพ็ญสวัสดิ์  อยู่บ้านเทปีบ  รับ-ส่งไม้หมอนรถไฟ

นายแช่ม  พรมขุนทอง  อยุ่บ้านปากน้ำตะโก  ขายเครื่องยาไทย และติดต่อค้าขายกับทางกรุงเทพฯ
ร้านซุ่นเชียง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายเครื่องกระป๋อง
ร้านซุ่นฮกง้วน  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายข้าวเปลือกและข้าวสาร
นายซุยหุ้น  บุญญกาศ  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายยาไทยและยาฝรั่งต่างๆ

ร้านเซ่งง้วนฮง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายมะพร้าว  สินค้าพื้นเมือง  และของป่า
ร้านเซ่งฮะ  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายเครื่องกระป๋อง
นายเต๊ก  อยู่ศุข  ต.นาสัก  ขายส่งหมากและมะพร้าวแห้ง
ร้านโต๋วเคียมเซ้ง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด

[luanglek]

ยังอยู่ที่ อ.สวี จ.ชุมพร

ร้านเทพประสิทธิ์  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายยาไทยยาฝรั่งต่างๆ
นายมุตั้น  แซ่หุ่น  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายข้าวเปลือกและข้าวสาร
นายยิวกิ้ม  แซ่อ๋อ  ต.ปากน้ำตะโก  ขายสิ่งของเบ็ดเตล็ด
นายยิวเก่ง  แซ่เง้า  อยู่บ้านปากน้ำตะโก  ขายปลาเค็มปลาตากแห้งต่างๆ

ร้านเยียวจุ๊กฟุง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายเครื่องทองรูปพรรต่างๆ
นายระบาย  หัตถา  ต.ปากแพรก  ขายส่งหมากและมะพร้าวแห้ง
นายลิม  ซุยฮง  หมู่ที่ ๕  ต.นาโพธิ์  ขายผ้าด้าย และสินค้าเบ็ดเตล็ด
นายเลียง  แซ่หลี  อยู่บ้านปากน้ำตะโก  ทำปลาเค็มต่างๆ ส่งไปจำหน่ายที่กรุงเทพฯ และสิงคโปร์
ร้านศุขกำเนิดการค้า (หลวงแดง)  อยู่บ้านนาคราม  ต.นาโพธิ์  รับซื้อและขายของป่าและไม้เบญจพรรณ


นายศุขแส้  ต.ปากน้ำตะโก  ขายผ้า  เครื่องนุ่งห่ม  กับสิ่งของเบ็ดเตล็ด
นายสร้วง  เชื้อจีน  ต.ท่าทองตะโก  ทำไม้คานหาบขายส่ง
นายเสวี  วรราช  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายยาไทยยาฝรั่งต่างๆ
นายหนู  ทองรัตน์  อยู่บ้านคูสวนหมาก  ทำไม้หมอนรถไฟขายส่ง
นายหมุด  หนูภักดี  ต.ครน  ขายส่งไต้และน้ำมันยาง
นายหลก  แซ่หลี  ต.ปากน้ำตะโก  ทำปลาเค็มส่งไปจำหน่ายที่กรุงเทพฯ และสิงคโปร์

ร้านอุ่ยยงเฮง  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายเครื่องทองเงินรูปพรรณต่างๆ
นายฮก  บุญสมบัติ  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายยาไทยยาฝรั่งต่างๆ
ร้านฮั้งอีฮั้ว  หมู่ที่ ๕ ต.นาโพธิ์  ขายผ้า  เครื่องนุ่งห่ม  กับสิ่งของเบ็ดเตล็ด
นายฮึ่ง  แซ่แต้  ต.ปากน้ำตะโก  ทำปลาเค็มส่งไปจำหน่ายที่กรุงเทพฯ และสิงคโปร์

จบพาณิชภูธร ๒๔๘๒  ที่ จ.ชุมพร
ผู้ใดอยากให้ลงพาณิชภูธรจังหวัดอะไร  ขอเข้ามาได้
ผมจะเอาลงให้ตามลำดับ

[ritti018]

ขอขอบคุณ คุณluanglek มากครับที่กรุณานำเรื่องราวของจ.ชุมพร บ้านเกิดผมมาลงไว้ ...ถ้าจะลงใต้ไปนิด ถึงอ.ควนขนุน จะมีมั้ยครับ

[:D :D]

ขอจังหวัดภาคเหนือ ที่การเดินทางเข้าถึงยากลำบาก ...จังหวัดน่าน ค่ะ 
อยากทราบว่าในสมัยก่อนมีการติดต่อค้าขายอย่างไร และมีสินค้าอะไรขายกันบ้างค่ะ

ขอบคุณค่ะ

[luanglek]

มีมิตรรักแฟนเพลงส่งเสียงมาว่า
อยากให้ลงข้อมูลพ่อค้าที่เมืองแปดริ้วหน่อย
ก็จัดให้ตามประสงค์

จังหวัดฉะเชิงเทรา

อ.เมืองฉะเชิงเทรา

ร้านกวงเม่งเสง  ต.บ้านใหม่  ขายข้าวสาร
ร้านคุนง่วนหมง  ต.เนื่องเขตต์  ขายข้าวสาร
ร้านง่วนไท้เฮง  ต.หน้าเมือง  ขายน้ำมันเชื้อเพลิง
ร้านใช่ฮวด  ต.บ้านใหม่  ขายข้าวสาร
ร้านตันซุ่นฮวด  ต.จุกกระเชอ ขายไม้ชนิดต่างๆ
ร้านยู่ฮง  ต.บ้านใหม่  ขายข้าวสาร
ร้านลิ่มวิบูลย์  ต.บ้านใหม่  ขายไม้ต่างๆ
ร้านอึ้งหลีกี่ ต.บ้านใหม่  ขายน้ำมันเชื้อเพลิง
ร้านฮวดเฮงเสง  ต.โสธร  ขายข้าวสาร
ร้านฮะง่วนฮง  ต.บ้านใหม่  ขายข้าวสาร
ร้านฮั่วเสง  ต.บ้านใหม่  ขายข้าวสาร