คูคลองในกรุงเทพจากไหนถึงไหนกันบ้าง

[ลุงไก่]

สะดุดใจเหมือนคุณ DD ค่ะ    
สินค้าในเรือเป็นอะไรก็ตาม  ไม่น่าเป็นสินค้าที่ขนถ่ายแล้วเปรอะเปื้อนง่าย   ไม่งั้นคนแจวเรือคงเลือกเสื้อสีแก่ๆ มากกว่าเสื้อขาว
สังเกตว่าสวมเสื้อขาวทั้งสองคน

ขยายรูปอีกทีนะคะ

ขอทายบ้างครับ ถ้าสินค้าในเรือไม่ใช่ข้าเปลือก ไม่ใช่ทราย และไม่ใช่ถ่าน ก็ขอทายว่าเป็นแกลบครับ

มาติดใจคำตอบของอาจารย์เทาชมพูที่ว่า "... ไม่งั้นคนแจวเรือ ..." คำว่า "แจว" เป็นคำกริยาใช้กับ "พาย" ??
หรือว่าทั้งคำ "แจว" และ "พาย" เป็นทั้งคำนามและคำกริยา ??

แต่ในภาพนั้นไม่ใช่ "ไม้พาย" แต่เป็น "ไม้ถ่อ" คือเป็นไม้ลำยาวๆ กดลงไปได้ถึงท้องคลองหรือท้องน้ำที่ไม่ลึกมากนัก คำกริยาที่ใช้แสดงการกระทำคือ "ค้ำ"
เพราะฉะนั้นพ่อหนุ่มเสื้อขาสองคนนั้นไม่ได้แจวเรือครับ แต่เป็นการค้ำถ่อ โดยการกดปลายถ่อไปค้ำที่ท้องคลอง แล้วจะออกแรงดันไม้ถ่อไปด้านหลังลำเรือ เพื่อให้เรือเคลื่อนที่ไปข้างหน้า โดยคนค้ำจะเดินไปตามกราบเรือทั้งสองฟากพร้อมๆ กัน เมื่อสุดกราบเรือแล้ว จะยกลำถ่อขึ้น แล้วเดินตามกราบเรือไปทางด้านหน้า แล้วกดลำถ่อลงไปยังท้องคลองอีก อย่างนี้ต่อไปเรื่อยๆ

มักใช้วิธีการนี้กับลำน้ำที่ตื้น น้ำไม่ลึกนัก และสินค้าที่บรรทุกมาในเรือมีน้ำหนักมาก หากจะใช้การพายหรือการแจวแล้ว เรือคงจะเคลื่อนที่ไปไม่ไหวหรือช้ามาก
สมัยเรียนชั้นประถม โรงเรียนอยู่ริมน้ำเจ้าพระยา ได้เห็นประจำอยู่ทุกวัน เลยจำได้ โดยฉพาะในหน้าแล้ง น้ำในแม่น้ำจะมีระดับต่ำมาก

ถ้าสังเกตในภาพ ที่เรือประทุนที่พายสวนกับเรือที่เป็นคำถาม ลักษณะที่คนท้ายเรือยืนโยกไม้พายนั้น คือการแจวเรือ ไม่ใช่การพายเรือ ซึ่งการพายนั้นคนพายจะอยู่ในท่านั่งในเรือ ไม่ใช่ในท่ายืน

[ลุงไก่]

ขอฝากสักภาพหนึ่งครับ ในเวปพันทิปเขาบอกว่าเป็นคลองบางกอกน้อย ตามต้นฉบับภาพที่นำมาจากเวปอื่น

ผมดูยังไงก็ไม่น่าจะเป็นคลองบางกอกน้อย เพราะลำคลองในภาพนั้นแคบก่าคลองบางกอกน้อยมาก
แล้วยังมีอาคารเก๋งจีนทางซ้ายมือของภาพด้วย ผมลองเปรียบเทียบว่าจะเป็นวัดราชโอรส ริมคลองด่านหรือไม่ ก็ปรากฎว่าไม่ใช่

?

[เทาชมพู]

เป็นคลองมหานาคได้ไหมคะ

[เทาชมพู]

ศาลเจ้าจีนตั้งอยู่ในบริเวณวัด   มองเห็นพื้นที่โล่งไม่มีบ้านคน มีแต่ต้นไม้ใหญ่ขึ้นราวกับปาร์ค  ถัดไปเป็นเก๋งจีน   ขนาดคลองเล็กเกินกว่าเป็นคลองบางกอกน้อย  น่าจะเป็นคลองในกรุงเทพมากกว่าฝั่งธน
วัดไหนที่มีศาลเจ้าแบบจีน น่าจะเป็นวัดสมัยรัชกาลที่ ๓

[natadol]

ขอคิดอีกด้านนะครับ  ทำไมถึงคิดว่าศาลเจ้าจีน และเก๋งจีนต้องตั้งอยู่ที่วัด  เป็นพื้นที่ที่ไม่ไช่วัดได้หรือไม่ กราบขอประทานอภัยนะครับ เป๊นมุมมองอีกด้านครับ

[เทาชมพู]

คำถามคุณ natadol มาสะกิดใจให้คิดเหมือนกัน เพราะศาลเจ้าปลูกเดี่ยวๆยังเห็นได้ตามต่างจังหวัด    แต่ในอดีต  ถ้าไม่ใช่วัด  ที่โล่งถัดจากศาลเจ้า   มีแต่ต้นไม้ใหญ่ จะเป็นสถานที่อะไรได้  ในเมื่อริมคลองไหนๆถ้าไม่มีบ้านช่อง  ก็มีแต่วัดเท่านั้น   
หรือว่าจะเป็นสุสาน?

[siamese]

กลับมาแล้วครับ หลังจากติดธุระนิดหน่อย

จากภาพคลองที่นำมาให้ชม ต้นกำเนิดภาพนี้มาจากสมุดาภาพของ สถาปนิกชาวเยอรมัน คาร์ล ซีกฟรีด เดอห์ริง (Karl Siegfried Dohring ๒๔๒๒-๒๔๘๓) ซึ่งได้ถ่ายภาพเกี่ยวกับเมืองไทยไว้ ซึ่งคำบรรยายใต้ภาพนี้บรรยายว่า "Bangkoknoi" เลยครับ จึงต้องหากันต่อไปว่า สถานที่มีเก๋งจีน คือที่ใด แต่ที่แน่นอนคือ "คลองบางกอกน้อย"

[เทาชมพู]

ยังหลอนเรื่องสินค้าในเรือไม่หาย   คุณ natadol และคุณลุงไก่ทายว่าเป็นแกลบ  ก็เลยไปหารูปแกลบมาเปรียบเทียบกัน
คุณหนุ่มสยามค้นเจอกระบุงและไม้คาน(?) ในเรือ  ก็แปลว่าเอาไว้หาบสินค้าขึ้นฝั่ง
จะเป็นแกลบได้ไหมคะ

[siamese]

ยังมีภาพคลอง และวัดสวยๆ อีกครับ

[เทาชมพู]

คลองบางกอกน้อย ช่วงสะพานบางกรวยมองไปทางวัดเกด (ผู้ถ่าย คุณปุ้มปุ้ย)ดูไม่เหมือนคลองในภาพขาวดำเลย

ในเว็บนี้ข้างล่างนี้    คัดบทกวีที่บรรยายคลองบางกอกน้อยตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์มาหลายบท จากหลายเรื่อง  แต่ที่สังเกตคือไม่มีกวีคนไหนเอ่ยถึงศาลเจ้าจีนหรือเก๋งจีนริมคลอง  ทั้งๆน่าจะเป็นจุดสะดุดตาจุดหนึ่ง
  
http://www.thaimtb.com/cgi-bin/viewkatoo.pl?id=23840&st=1

[เทาชมพู]

ย้อนกลับไปรูปสินค้าในเรือ (ของเดิม)    คุณบางปลาม้าสันนิษฐานว่าอาจเป็นมูลสัตว์ ก็เลยไปหารูปมาเทียบกันให้ดูว่าพอจะใช่หรือไม่
ถ้าเป็นมูลสัตว์ คนเรือใส่เสื้อขาว ไม่กลัวสกปรกเปรอะเปื้อนหรือคะ

[bangplama]

การถ่อเรือเพื่อนำสินค้าไปขายอาจใช้เวลาเดินทางนานและอาจไม่ได้ขนถ่ายในวันนั้นก็ได้ หรือคนขนก็อาจเป็นคนละพวกที่ถ่อเรือก็ได้
มูลสัตว์ที่จะเอาไปทำปุ๋ยส่วนมากจะผ่านการตากให้เกือบแห้งบ้างแล้ว แต่กลิ่นรุนแรงมาก ยังจำกลิ่นเหล่านั้นจากความทรงจำอันเลือนลางได้บ้าง
เพราะเวลาเรือพ่วงที่บรรทุกมูลสัตว์ผ่านมาก็จะได้กลิ่นเหมือนรถขยะผ่านหน้าบ้านฉันนั้น

[Ruamrudee]

ซึ่งคำบรรยายใต้ภาพนี้บรรยายว่า "Bangkoknoi" เลยครับ

ต้องอ่านคำบรรยายภาพกันให้กระจ่างค่ะ เขาเขียนว่า

"Traffic on a canal in Bangkoknoi"

ดิฉันแปลว่า <<<<<การจราจรใน "คลองแห่งหนึ่ง" ที่ บางกอกน้อย>>>>

บางกอกน้อยในที่นี้ คือ อำเภอในฝั่งธนบุรี หาใช่คลองไม่

ส่วนคลองนี้จะเป็นคลองอะไร ก็ต้องไปหาดูว่า บริเวณนั้นมีวัด หรือ ศาลเข้าจีนบ้่างไหม

บางกอกน้อยนั้น มีสภาพเป็น เวนิชตะวันออกอย่างยาวนานกว่าฝั่งกรุงเทพที่ชิงถมคลองตัดถนนไปก่อน
คูคลองฝั่งบางกอกน้อยนั้น มากมายเป็นร่างแหทีเดียว ใครมีแผนที่เก่า  คงพอจะบอกได้
แต่ที่ยากคือ เก๋งจีนในภาพ ดิฉันหามานานมาก ยอมแพ้ค่ะ หาไม่พบจริง ๆ

สำหรับภาพ 248 ของคุณหนุ่มสยามนั้น หากจำไม่ผิด ท่านอาจารย์ Navarat C. เอามาทายใน รูปเก่าเล่าเรื่องเมืองบางกอกแล้ว

วัดริมน้ำที่เห็น แท้จริง ไม่ใช่บางกอกหรอกค่ะ เป็นวัด ไพชยนต์พลเสพย์ ที่นครเขื่อนขันธ์ หรือ พระประแดงในปัจจุบัน

คลองหน้าวัดที่เห็น เป็นคลองลัดหลวง ขั่นกลางระหว่างวัดไพชยนต์ และ วัดโปรดเกศเชฐารามค่ะ

บริเวณนี้น่าสนใจเรื่องคลองมิใช่น้อย เพราะมีป้อมปราการมากมาย ปัจจุบันรื้อไปแล้ว คลองต่าง ๆ มุ่งเพื่อการคมนาคม และ การป้องกันประเทศ

[natadol]

เห็นตามคุณร่วมฤดีครับ ตอนนี้ผมมองไปที่ศาลเจ้าจุ้ย ริมคลองบางระมาด แนวเชื่อมต่อกับคลองบางกอกน้อย และคลองศาลเจ้า ซึ่งป็นตลาดน้ำเก่าแก่ของฝั่งธน  ขอค้นข้อมูลอีกสัก สองสามปีครับ น่าจะรู้คำตอบว่าใช่หรือเปล่า

[ลุงไก่]

เห็นตามคุณร่วมฤดีครับ ตอนนี้ผมมองไปที่ศาลเจ้าจุ้ย ริมคลองบางระมาด แนวเชื่อมต่อกับคลองบางกอกน้อย และคลองศาลเจ้า ซึ่งป็นตลาดน้ำเก่าแก่ของฝั่งธน  ขอค้นข้อมูลอีกสัก สองสามปีครับ น่าจะรู้คำตอบว่าใช่หรือเปล่า

ในภาพนี้มีคำบรรยายใต้ภาพว่าเป็นตลาดน้ำ ข้อสันนิษฐานของคุณ natadol น่าจะนำไปใกล้คำตอบแล้วครับ