คำไทยที่หายไป

[siamese]

อ้อ! ก่อนผมจะลืม  ขอเรียนถามขุนสยามว่า ทำนองเพลงไทยเดิม "กล่อมพญา" นี่มีทำนองเป็นอย่างไร

ผมลองค้นดูใน Youtube ก็ไม่มี  ลองค้นหาใน รอยอิน ก็ไม่มีเช่นกัน  แลัวคำนี้ "จับพลัดจับผลู" เข้ามา

เป็นคำไทยโดยหลงหูหลงตาของเหล่าราชบัณฑิตไปได้อย่างไรกัน?  หรือปัจจุบันไม่มีทำนองเพลงนี้อยู่อีกแล้ว?

เพลงกล่อมพญา เป็นเพลงเก่า ความเร็วจังหวะ ๒ ชั้น คือ เพลงไทยมีจังหวะ ๑ ชั้น ๒ ชั้น และ ๓ ชั้น โดย เพลง ๓ ชั้นจะช้าสุด  ลักษณะของเพลงกล่อมพญาไว้สำหรับเล่นละคร ซึ่งแสดงความสง่าผ่าเผยหรือแสดงอำนาจราชศักดิ์ ฟังแล้วยืดอกได้สบาย ๆเลย

[willyquiz]

ได้อ่านแล้วค่อยสบายใจหน่อย  ขอถามขุนสยามอีกเพลงหนึ่งนะครับ คือ "บุล่ง" (ไม่มีใน รอยอิน อีกเช่นเคย)  ผมดูใน Youtube แล้ว

มีเพลง "มุล่ง"       ตกลงว่า  เรียกชื่อเพลงไทยเดิมนี้ว่าอย่างไร บุล่ง หรือ มุล่ง ครับ?

[kwang satanart]

กลับมาเรื่องคำไทยค่ะ   ฝาเฟี้ยม  ฝาที่ทำเป็นบานประตูหลายๆบานติดๆกัน  บางบ้าน ฝาทั้งสี่ด้านของห้อง ทำเป้นฝาเฟี้ยม พอมีงานที่ต้องอาศัยห้องกว้างๆ ก็จะเปิดฝาประตูทั้งสี่ด้านนี้พร้อมๆกัน  ทำให้บ้านกว้างมากขึ้น  รับแขกได้เยอะขึ้น  ยังพอมองเห็นได้บ้าง จากตึกแถวโบราณสมัยเก่า

[siamese]

ได้อ่านแล้วค่อยสบายใจหน่อย  ขอถามขุนสยามอีกเพลงหนึ่งนะครับ คือ "บุล่ง" (ไม่มีใน รอยอิน อีกเช่นเคย)  ผมดูใน Youtube แล้ว

มีเพลง "มุล่ง"       ตกลงว่า  เรียกชื่อเพลงไทยเดิมนี้ว่าอย่างไร บุล่ง หรือ มุล่ง ครับ?

เพลงมุล่ง เป็นเพลงที่ใช้สำหรับฝึกหัดการตีระนาดเอก

[siamese]

กลับมาเรื่องคำไทยค่ะ   ฝาเฟี้ยม  ฝาที่ทำเป็นบานประตูหลายๆบานติดๆกัน  บางบ้าน ฝาทั้งสี่ด้านของห้อง ทำเป้นฝาเฟี้ยม พอมีงานที่ต้องอาศัยห้องกว้างๆ ก็จะเปิดฝาประตูทั้งสี่ด้านนี้พร้อมๆกัน  ทำให้บ้านกว้างมากขึ้น  รับแขกได้เยอะขึ้น  ยังพอมองเห็นได้บ้าง จากตึกแถวโบราณสมัยเก่า

เรื่องฝาเฟี้ยมแล้ว สิ่งที่ใกล้กัน ก็เห็นจะเป็นหน้าต่างแบบฝาเฟี้ยม ไม่ทราบว่าเคยเห็นกันหรือไม่ เป็นบานหน้าต่างทำด้วยไม้ เว้นช่องไว้ ๑ ช่อง เหมือนอย่างทางม้าลาย จำนวน ๒ ชิ้นเข้าประกบด้วยกัน  เวลาเลื่อนปิด แผงไม้ก็จะทำหน้าที่เลื่อนบังกัน ถ้าเปิดก็เลื่อนไม้เพื่อเปิดหน้าต่างเหมือนทางม้าลาย คือ ช่อง เว้น ช่อง ครับ

[siamese]

ยาย : ไปหยิม "หม้ออวย" มาให้หน่อยซิ

เด็ก : อวย ไหน 

หม้ออวยเป็นภาชนะเคลือบ ทำทรงหม้อป่อง ๆ มีหลายขนาด เล็กเท่าลูกแตงโม ไล่ขนาดขึ้นไป นิยมเคลือบสีฟ้าอมเขียว, สีน้ำตาลอมแดง, สีเขียว

[siamese]

ยาย : ไปหยิบ "หม้อหยวนโล้" ติดมือมาด้วยนะ

เด็ก : หยวนโล้ ?

หม้อหยวนโล้ หรือเรียกหม้อไฟ หรือ หม้อโป๊แตก เป็นภาชนะที่สามารถใส่ถ่านไฟทำให้อาหารนั้นร้อนแล้วนำมาตั้งไว้บนโต๊ะได้ เป็นวัฒนธรรมการกินอาหารของจีนที่ต้องกินของร้อน ๆ

[POJA]

กลับมาเรื่องคำไทยค่ะ   ฝาเฟี้ยม   ฝาที่ทำเป็นบานประตูหลายๆบานติดๆกัน  บางบ้าน ฝาทั้งสี่ด้านของห้อง ทำเป้นฝาเฟี้ยม พอมีงานที่ต้องอาศัยห้องกว้างๆ ก็จะเปิดฝาประตูทั้งสี่ด้านนี้พร้อมๆกัน  ทำให้บ้านกว้างมากขึ้น  รับแขกได้เยอะขึ้น  ยังพอมองเห็นได้บ้าง จากตึกแถวโบราณสมัยเก่า

เรื่องฝาเฟี้ยมแล้ว สิ่งที่ใกล้กัน ก็เห็นจะเป็นหน้าต่างแบบฝาเฟี้ยม ไม่ทราบว่าเคยเห็นกันหรือไม่ เป็นบานหน้าต่างทำด้วยไม้ เว้นช่องไว้ ๑ ช่อง เหมือนอย่างทางม้าลาย จำนวน ๒ ชิ้นเข้าประกบด้วยกัน  เวลาเลื่อนปิด แผงไม้ก็จะทำหน้าที่เลื่อนบังกัน ถ้าเปิดก็เลื่อนไม้เพื่อเปิดหน้าต่างเหมือนทางม้าลาย คือ ช่อง เว้น ช่อง ครับ

ที่คุณ siamese ว่า เรียกว่า ฝาไหล ค่ะ

[siamese]

ยาย : ควัก "งาปิ" มาให้ยายสักช้อนหอยซิ

เด็ก : รู้แต่งาดำ งาขาว แต่งาปิ ?

งาปิ เป็นการเรียกเพี้ยนเสียงของ กะปิ ในสมัยรัชกาลที่ ๔ คนไทยนิยมเรียก งาปิ, เยื่อเคย จนเพื้ยนไปหมด จึงมีพระราชบัญญัติให้เรียกชื่อให้ถูกต้องว่า "กะปิ"

[siamese]

กลับมาเรื่องคำไทยค่ะ   ฝาเฟี้ยม   ฝาที่ทำเป็นบานประตูหลายๆบานติดๆกัน  บางบ้าน ฝาทั้งสี่ด้านของห้อง ทำเป้นฝาเฟี้ยม พอมีงานที่ต้องอาศัยห้องกว้างๆ ก็จะเปิดฝาประตูทั้งสี่ด้านนี้พร้อมๆกัน  ทำให้บ้านกว้างมากขึ้น  รับแขกได้เยอะขึ้น  ยังพอมองเห็นได้บ้าง จากตึกแถวโบราณสมัยเก่า

เรื่องฝาเฟี้ยมแล้ว สิ่งที่ใกล้กัน ก็เห็นจะเป็นหน้าต่างแบบฝาเฟี้ยม ไม่ทราบว่าเคยเห็นกันหรือไม่ เป็นบานหน้าต่างทำด้วยไม้ เว้นช่องไว้ ๑ ช่อง เหมือนอย่างทางม้าลาย จำนวน ๒ ชิ้นเข้าประกบด้วยกัน  เวลาเลื่อนปิด แผงไม้ก็จะทำหน้าที่เลื่อนบังกัน ถ้าเปิดก็เลื่อนไม้เพื่อเปิดหน้าต่างเหมือนทางม้าลาย คือ ช่อง เว้น ช่อง ครับ

ที่คุณ siamese ว่า เรียกว่า ฝาไหล ค่ะ

ขอบคูณมากครับ ตอนเด็ก ๆ อยู่บ้านริมแม่น้ำ อากาศเข้าดีนักครับ ชอบเล่นเลื่อนไป เลื่อนมา  

คนจีนแต้จิ๋วเรียกว่า "ทัวะเทง" ทัวะ = เลื่อน เทง = หน้าต่าง

[siamese]

ยาย : เดี่ยวยายจะทำกับข้าว แล้วใส่ "ขันโอ" ถวายพระนะ .. ไปหยิบขันโอมาให้ที

เด็ก : ถ้วยโถโอชาม...ขันโอคืออะไร 

ขันโอ เป็นภาชนะทำด้วยไม้ไผ่เคลือบรัก เรียกว่า เครื่องเขิน ทรงโอ คือ รูปร่างอย่างขันปากงุ้ม มีฝาปิด

[:D :D]

อันนี้เรียกว่า หน้าต่างบานกระทุ้ง...

[siamese]

เด็ก : ยาย ๆ นี่จ๊ะขันโอ

ยาย : ไม่ใช่ ๆ นี่มัน "เตียบประดับมุก" ไม่ใช่ขันโอ

เตียบ น. ตะลุ่มปากผาย มีฝาครอบ สําหรับใส่ของกิน

[siamese]

เด็ก : ยาย ๆ แล้วเตียบ กับ ตะลุ่ม ต่างกันอย่างไร

ยาย : ตะลุ่มเป็นทรงคล้ายพาน ส่วนเตียบจะมีขาสิงห์ เตี้ยจ่อมกว่า มีฝาปิดได้ทั้งสองอย่าง

[pathuma]

 วันพระหรืองานทำบุญที่วัดเด็กวัดจะไป "ยกตะลุ่ม" กัน แต่ระยะหลังการยกสำรับกับข้าวที่นำมาถวายพระไม่ได้ใช้ ตะลุ่ม แต่จะใส่ชามโอ วางบนถาด แต่ยังเรียกกันว่า "ยกตะลุ่ม "