คำถามข้อที่ ๑๐๐/๒
ปีพุทธศักราช ๒๔๒๑ มีการตั้งพระราชพิธีโสกันต์พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าศรีวิไลยลักษณ์
ในการพระราชพิธีโสกันต์ครั้งนั้น ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ปลูกเขาไกรลาส
ประดับประดาด้วยเครื่องตกแต่งอันวิจิตรพิสดารน่าพิศดูยิ่งนัก เครื่องตกแต่งเขาไกรลาสครั้งนั้น
มีอยู่อย่างหนึ่งเรียกว่า เครื่องจักรกล ที่พระบรมวงศานุวงศ์ทรงทำมาตั้งประกวดประขันกัน
โดยทำเป็นหุ่นจำลองเรื่องราวในวรรณคดีไทยตอนใดตอนหนึ่ง สามารถขยับกลไกได้ น่าดูมาก
คำถามคือ อยากทราบว่า เครื่องจักรกลที่ตั้งรายรอบเขาไกรลาสครั้งนั้น
มีชิ้นใดบ้างที่ทำตามท้องเรื่องรามเกียรติ์และใครเป็นคนทำ
ข้อนี้ คะแนนดิบ ๓๐ คะแนน คะแนนดิบที่ได้หารด้วย ๓
สะกดผิดหักที่ละ ๑ คะแนน ตอบได้ที่หน้าม่าน
ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันศุกร์ที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๕๔
เวลา ๑๖.๓๐ น. คะแนนหดเหลือ ๑๕ คะแนน
(หาร ๓ เหมือนเดิม)
อ้างถึงกระทู้คุณวันดี ผู้แสนประเสริฐ เคยลงไว้ กระทู้พระองค์เจ้าหญิงศรีวิลัยลักษณ์ สุนทรศักดิ์กัลยาวดี กรมขุนสุพรรณภาควดี
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=2404.15ห้องที่เกี่ยวเนื่องกับรามเกียรติ์ ได้แก่
ห้องที่ ๖ นารายน์ปางเมื่อนนทุกข์ไปอยู่ที่บันไดเขาไกรลาศ เทวดาตบศีรษะนนทุกข์ นนทุกข์ไปขอพรพระอิศวรประสาทพรให้ นารายน์จำแลงเป็นนางนารายน์มาปราบนนทุกข์
ห้องที่ ๗ นนทุกข์ถือขันทองอยู่ที่เชิงบันใดที่จะขึ้นไปบนพระวิมาน
ห้องที่ ๑๔ รามเกียรติ เมื่อไวยราบสะกดทัพพระราม หนุมานจำแลงเป็นวานรใหญ่ล้อมพลับพลาไว้
ห้องที่ ๑๖ รามเกียรติ หนุมานองคต จำแลงเป็นสุนัขเน่ากับกาจิกสุนัขเข้าไปให้กุมภกรรณเห็น
ห้องที่ ๑๙ รามเกียรติ หนุมานไปนอนในศาลาแล้วเนรมิตตัวคับศาลา
ห้องที่ ๒๒ รามเกียรติ ทหารในสุวรรณพลับพลามาลองฤทธิกัน สุกะสานปลอมเข้ามา
ห้องที่ ๒๔ รามเกียรติ ประไลยกันลองแรงกับมหิงษา
ห้องที่ ๒๕ รามเกียรติ หณุมาณลงตามก้านบัว ด้านช้างด่านเขากระทบกันทุกทีที่รบ ด่านยุงเท่าแม่ไก่ ยุงบินขึ้นได้ หณุมาณหายไปต่อหน้ามัจฉานุ
ห้องที่ ๒๖ อินทรชิตทำพิธีโลทันติเรียกฝูงนาค
ห้องที่ ๒๘ กุมภกรรณทดน้ำ หนุมาณจำแลงเป็นลิงใหญ่ไปรบ
ห้องที่ ๓๑ วิรุณจำบังตีลิงไปถึงหน้ารถพระราม
ห้องที่ ๓๔ สุครีพพาองคตลงท่าลงไปได้ในน้ำ ปูนั้นอ้าก้ามได้คอยจะหนีบองคตที่ลอยอยู่ ในน้ำมีท่าตำหนักแพ
คุณวันดีได้บรรยายไว้ทั้งหมดดังนี้
ขอคัดลอกเฉพาะเครื่องจักรกล ที่มีในเขาไกรลาศ ๓๔ ห้อง สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงษ์ทรงขอแรงบันดาพระบรมวงษานุวงษ์ ซึ่งเต็มพระทัยฉลองพระเดชพระคุณ
ห้องที่ ๑ พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค ทรงทำเรื่องอิเหนาเมื่อวิหยาสะกำตามกวาง
ห้องที่ ๒ พระเจ้าราชวงษ์เธอ กรมขุนบดินทรไพศาลโสภณ ทรงทำเรื่องอุณรุศเมื่อสมพาศกินนร
ห้องที่ ๓ เรื่องนารายน์ปราบอสูรกัณฑกะ
ห้องที่ ๔ เทพยาดาจับระบำ
ห้องที่ ๕ นารายน์ปราบเอกทันต์
ห้องที่ ๖ นารายน์ปางเมื่อนนทุกข์ไปอยู่ที่บันไดเขาไกรลาศ เทวดาตบศีรษะนนทุกข์ นนทุกข์ไปขอพรพระอิศวรประสาทพรให้ นารายน์จำแลงเป็นนางนารายน์มาปราบนนทุกข์
ห้องที่ ๗ นนทุกข์ถือขันทองอยู่ที่เชิงบันใดที่จะขึ้นไปบนพระวิมาน
ห้องที่ ๘ เรื่องพิราปป่า พระรามนางษีดาพระลักษณ์เดินชมสวน (รักษาตัวสะกดเดิม)
ห้องที่ ๙ ทำโฮเต็ล ฝรั่งเดินออกจากตึกปลไปตึกได้
ห้องที่ ๑๐ เรื่องท้างกระบิลมหาพรหมแลนางทั้ง๗ แต่งตัวสีต่างๆทรงพาหนะแลถือสาตราวุธต่างๆกัน มีฤๅษีแลเทวดาแห่ห้อมล้อมมา
ห้องที่ ๑๑ เรื่องอิเหนา เมื่ออุณากรรณไปบวชเป็นดาบศนี ประสันตาไปพบ
ห้องที่ ๑๒ เรื่องอิเหนา เมื่ออิเหนารับแอหนังขึ้นรถมาไว้ในเมืองกาหลัง
ห้องที่ ๑๓ เรื่องพระอภัยมณี ตอนเกษราชมสวน ศรีสุวรรณกับสามพราหมณ์ไปคอยอยู่ที่ในสวน
ห้องที่ ๑๔ รามเกียรติ เมื่อไวยราบสะกดทัพพระราม หนุมานจำแลงเป็นวานรใหญ่ล้อมพลับพลาไว้
ห้องที่ ๑๕ ไชยเชฐ เมื่อนางสุวินชาเดินไปกลางทางกับวิลา กระโดดลงในแม่น้ำให้จรเข้กิน เกิดเป็นบัวกรดผุดขึ้นรับนางสุวินชาไว้
ที่ ๑๖ รามเกียรติ หนุมานองคต จำแลงเป็นสุนัขเน่ากับกาจิกสุนัขเข้าไปให้กุมภกรรณเห็น (รักษาตัวสะกดเดิม)
ที่ ๑๗ อิเหนา บุษบาอยู่ในถ้ำ บุษบาชมสตาหมัน ปะตารกาหราให้ลมหอบรถบุษบากับพี่เลี้ยงทั้งสองลอยไปในอากาศ
ที่ ๑๘ ขุนช้างขุนแผน เมื่อขุนช้างดำน้ำ
ที่ ๑๙ รามเกียรติ หนุมานไปนอนในศาลาแล้วเนรมิตตัวคับศาลา
ที่ ๒๐ อิเหนา ชนไก่ที่วังปันจรากัน อิเหนากับอุนากรรณนั่งดู
ที่ ๒๑ พระอภัยมณี ศรีสุวรรณกับสามพราหมณ์เนรมิตรฟางเป็นเรือสำเภายนต์ข้ามไปรมจักร
ที่ ๒๒ รามเกียรติ ทหารในสุวรรณพลับพลามาลองฤทธิกัน สุกะสานปลอมเข้ามา
ที่ ๒๓ อิเหนา ปันหยีเล่นหนังให้แอหนังดู
ที่ ๒๔ รามเกียรติ ประไลยกันลองแรงกับมหิงษา
ที่ ๒๕ รามเกียรติ หณุมาณลงตามก้านบัว ด้านช้างด่านเขากระทบกันทุกทีที่รบ ด่านยุงเท่าแม่ไก่ ยุงบินขึ้นได้ หณุมาณหายไปต่อหน้ามัจฉานุ
ที่ ๒๖ อินทรชิตทำพิธีโลทันติเรียกฝูงนาค
ที่ ๒๗ ท้าวดาหาใช้บล มีกระบวนทหารและตำรวจ กลองชนะแตรสังข์เครื่องสูง อภิรุมชุมสายดอกไม้เงินดอกไม้ทอง รถท้่วดาหากับมเหษีทั้งห้า รถบุษบากับสียะตรา
สียะตราแหวกม่านออกมาได้ ม้าของอิเหนาก็เดินได้ นกกางเขนร้องได้เป็นเพลงต่างๆ หมีอ้าปากได้ ท่านทำเป็นของเหมือนจริงทุกสิ่ง
ที่ ๒๘ กุมภกรรณทดน้ำ หนุมาณจำแลงเป็นลิงใหญ่ไปรบ
ที่ ๒๙ ระเด่นมนตรีไปอาบน้ำเล่นน้ำพุที่ลำธาร น้ำไหลมาได้จริงๆ ครว่ายน้ำได้ในลำธาร
ที่ ๓๐ ย่าหรันตามบุหรง
ที่ ๓๑ วิรุณจำบังตีลิงไปถึงหน้ารถพระราม
ที่ ๓๒ พระลอไปจับไก่ ไก่นั้นคลอดฟองออกมาได้และเดินได้น่าดูจริงๆ เป็นของอัศจรรย์ประหลาด
ที่ ๓๓ พระปิ่นทองเมื่อนางแก้วหน้าม้าพาบุตรมาส่งให้
ที่ ๓๔ สุครีพพาองคตลงท่าลงไปได้ในน้ำ ปูนั้นอ้าก้ามได้คอยจะหนีบองคตที่ลอยอยู่ ในน้ำมีท่าตำหนักแพ
ด้านใต้มีพลับพลาทรงเครื่ององค์หนึ่ง ปักฉัตรเงินทองนากเจ็ดชั้นล้อมเขา ๑๘ คัน ราชวัตรทรงเครื่องล้อมเขาทั้งสี่ทิศ
บนวิมานยอดไกรลาศนั้นบุทองอังกฤษย่น มีม่านหักทองขวางทั้งสี่ทิศ ล้อมบุษบกใหญ่มีราชวัตรทอง แลพระทวารยอดจรนำีมีม่านทองแผ่ลวดปิดทั้งสี่
พระทวารหลังราชวัตรทอง ปักเครื่องสูงเจ็ดชั้น ๑๒ คันทั้ง ๔ ทิศ
ที่เขาไกรลาศนั้น มีต้ันไม้ต่างๆประดับด้วยดอกไม้จีน ผลนั้นแล้วด้วยแก้ว มีนกต่างๆ
หม่อมเจ้าสัตบันในพระเจ้าบรมวงษเธอพระองค์เจ้าเรณู แลหม่อมเจ้านิลวรรณในพระเจ้าราชวงษเธอกรมหมื่นอุดมลักษณะสมบัติ ทำถวาย สิบอย่าง
จมื่นวิไชยยุธเดชาคนี ทำรูปนารีแขวนต้นไม้
พระวรวงษเธอพระองค์เจ้าประดิษฐวรการ พระเทพรจนา หลวงกัลยาไมยพิจิตร ปันช้างสิบตระกูล ช้างนั้นสีต่างๆกัน
ม้าอาชาไนย ม้่าวลาหก คชสีห ไกรสรราชสีห บัณฑุราชสีห พยัคฆ หมูหมีแลเลียงผา กินนร พระอิทร์ทรงช้างเอราวัณ วิชาธรแลฤๅษี
กรมหมื่นภูมินทรภักดีทำวานรแลชะนีถวาย
หม่อมเจ้าวัชรินทร์ในพระเจ้าราชวงษเธอ กรมขุนบดินทรไพศาลโสภณทำกระรอกแลกระแตถวาย
หม่อมเจ้ายินดีในพระเจ้าบรมวงษเธอกรมพระพิพิธโภคภูเบนทร์ ๑ หม่อมเจ้าสวัสดิ์ในพระเจ้าบรมวงษเธอ กรมพระพิทักษเทเวศ ๑
หม่อมเจ้าทั่งในพระเจ้าราชวงษเธอ กรมหมื่นภูมินทรภักดี ๑ ทั้งสามนี้ทำงูถวาย
.........................................
........................................
ที่ยอดเขาไกรลาศสี่มุมนั้น มีบุษบกประดับด้วยทองอังกฤษ มีรูปทั้งโลกบาลยืนอยู่ในบุษบกที้งสี่
บุษบกด้านอุดรทิศเชิญพระอิศวรพระอุมา พระมหาวิฆเนศวรู่อยู่ในบุษบกทักษิณทิศ พระนารายน์พระลักษมีพระมเหศวรีอยู่ในบุษบก
พระเพลิงทรงแรดองค์หนึ่ง นารายน์ทรงครุฑองค์หนึ่ง พระไพสบทรงโคองค์หนึ่ง พระโสมทรงม้าองค์หนึ่ง ยืนประจำอยู่สี่ทิศ
หน้าบุศบกนั้นมีเครื่องนมัสการประจำทุกแห่ง
ที่บนเขาไกรลาศและเนินเขานั้น สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอเจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงษ ทรงทำรถพระอาทิตย์แลรถพระจันทร์ มีดวงจักรกลมหมุนไปได้ จักรเมฆขลารามสูรไล่ตามกัน แลสุครีพพาลี
