คำถามข้อที่ ๔๗ จากคำต่อไปนี้ จงเล่าเรื่องหรืออธิบายมาให้สมกับคะแนนข้อละ ๑๐ คะแนน
ก. หมากรุก
+++
พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๒ เรื่องรามเกียรติ์ ตอนราชาภิเษกพระราม สังฆการรีไปนิมนต์พระวสิษฐ์ฤาษี มาสวดมนต์ ทำให้ได้เห็นสภาพการเล่นหมากรุกไทยได้เป็นอย่างดี
" เมื่อนั้น...
พระวสิษฐ์เล่นหมากรุกสนุกสนาน
ตาหูไม่สู้เห็นซมซาน
แพ้ลูกศิษย์สามกระดานทะยานใจ
พนันถอนขนตาเสียห้าเส้น
แล้วตั้งขึ้นเล่นกระดานใหม่
หน้าขุนเบี้ยริมทิ่มขัดไว้
หยิบแว่นตามาใส่เขม้นมอง
ตามบุญตามกรรมทำให้แตก
เอาม้าฟันเม็ดแลกกินสอง
น้อยหรือเบี้ยหงายมันร้ายรอง
เข้าทำนองต้องกลจนกระมัง
จับเรือรุกผางแล้วพลางว่า
ถอนขนตาห้าเส้นเจ้าเล่นมั่ง
เทวดามาช่วยก็ไม่ฟัง
คงจะไล่ให้กระทั่งริมกระดาน
หัวร่อพลางทางเรียกน้ำชาฉัน
ใส่จุนพลันมาลองสักสองป้าน
ดีแต่ใหม่ไว้เก่าไม่เอาการ
หยิบน้ำตาลใส่ลงโก่งคอซด
ชะชะอร่อยน้อยหรือนั่น
แม้นมีสักสองขันฉันให้หมด
จนแน่นท้องต้องขยายราตคต
พระดาบสบ่นอยากมากไป
บัดนั้น....
สังฆการีหยุดอยู่สักครู่ใหญ่
ได้ยินเสียงอาจารย์สำราญใจ
หัวร่อเร่อเอออะไรจะใคร่รู้
จะว่าสอนหนังสือศิษย์ก็ผิดทำนอง
เสียงร้องรุกคาดประหลาดอยู่
จึงย่างย่องมองมาเปิดประตู
เข้าไปปูผ้าห่มก้มกราบกราน
เห็นฤาษีลบเพลินเดินหมากรุก
นึกสนุกขึ้นมาไม่ว่าขาน
แอบหลังนั่งยิ้มอยู่ริมกระดาน
รับประทานขอทีเถิดเจ้าคุณ
ดีฉันรักชักเรือมาแต้มนี้
ประทับที่ตาวงตรงหน้าขุน
เบี้ยเข้าเคี้ยวเล่นเข้าเป็นจุณ
ชิงฉุดยุดพระคุณขออีกที
เมื่อนั้น.....
พระดาบสดึงดื้อถือผี
ปัดมือไม่ฟังสังฆการี
กูเดินดีกว่าออเจ้าเป็นเท่าไร
แต่หนุ่มหนุ่มเมื่อกระนั้นขยันอยู่
อินทร์เดชะพระครูก็สู้ได้
ถึงทั้งแก่งกเงิ่นเดินคลายไป
ฝีมือไล่มวยเม็ดเข็ดทุกคน "
แถมยังมีลูกเล่นในภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ช่างเขียนได้วาดภาพกากไว้เกี่ยวกับหมากรุกไทย ไว้อย่างน้อย ๒ ภาพตามที่ได้นำมาให้ชมครับ
