" เราที่สองรองภูมินทร์นามปิ่นเกล้า"

[NAVARAT.C]

พวกฮ่อกลัวปืนเหล่านี้มาก เพราะสามารถบรรทุกไปบนหลังช้างได้ อานุภาพกระสุนลูกแตก ทำลายล้างสูงและมีความรวดเร็วในการยิง
ทหารฝึกหัดแบบยุโรปนี้สามารถปราบศึกฮ่อที่ยืดเยื้ออยู่ลงได้อย่างราบคาบ

ฮ่อคือใคร เรื่องราวของสงครามปราบฮ่อเป็นอย่างไร ไม่ใช่เรื่องจะมาขยายความในกระทู้นี้ ผู้ที่สนใจเข้าไปศึกษาต่อได้ตามลิงค์นี้เลยครับ

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%AE%E0%B9%88%E0%B8%AD

ในภาพเป็นนายทหารจากหัวเมืองฝ่ายเหนือแต่งเครื่องแบบเต็มยศ ในสงครามครั้งนี้ครับ

[NAVARAT.C]

ผมยังหาคำสั่งทหารที่ว่า อินทร์ปะสันตา พรหมปะสันตา ไม่เจอ เจอแต่ตัวอย่างเหล่านี้ครับ

แจนจะฟะโรน ท่านว่าคือ Change Front
เรกเฟ ท่านว่าคือ Right Face
เตกโปษแอดเกิน ท่านว่าคือ Take Post At Gun
กวิกมาจ์ ท่านว่าคือ Quick March   

[NAVARAT.C]

ว่าจะพอเรื่องนี้แล้ว  แต่ไปเจอเกล็ดนี้มา เลยต้องขอเข้าซอยคำสั่งทหารอีกสักหน่อย


ในสมัยรัชกาลที่ ๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้หัดพวกโขลนขึ้นเป็นทหาร แต่งตัวเสื้อแดง กางเกงแดง เสื้อมีชายยาวถึงเข่า หมวกแก๊ปสูง เรียกว่าทหารจิงโจ้  คำว่าจิงโจ้ ไทยเราใช้ศัพท์นี้เรียกสัตว์ประหลาด ต่อมาก็เรียกตัว Kangaroo ของออสเตรเลียที่ดูว่าประหลาดเพราะมีกระเป๋าใหญ่โตที่ท้องสำหรับใส่ลูก ว่าจิงโจ้ด้วย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯเองทรงเห็นใครแต่งตัวโคร่งๆ ก็จะทรงเปรียบกับจิงโจ้ เช่น ในพระราชหัตถเลขา ตรัสเล่าตอนหนึ่งว่า "ขุนนางลังกามาคอยรับ แต่งจิงโจ้ท้องโตเต็มที"  คือแขกลังกาเวลาแต่งเต็มยศ จะนุ่งผ้าหลายชั้น ทำให้ท้องโตออกมา

ในพระราชนิพนธ์ โคลงดั้น เรื่องโสกันต์ ทรงกล่าวถึงทหารจิงโจ้ว่า

จิงโจ้ยืนเรียบร้อย              ริมถนน
เสื้อจีบชายกระจาย      สุกจ้า
ถือปืนทั่วทุกคน      พล่องแพล่ง
นายดาบเดินด้อมถ้า      ถ่องถนน

ขบวนเดินเป็นระเบียบคล้อย   คลาไป
พิณพาทย์ทุกวงตี      สนั่นก้อง
จิงโจ้เมื่อถึงใคร      คำนับ
เสียงจิงโจ้กัดร้อง      เร่าเร้ารุมระงม
      
"จิงโจ้กัด" ไม่ใช่กิริยาที่ทหารหญิงจะใช้ในการต่อสู้ แต่เป็นการทำความเคารพ เพราะคำสั่งที่พวกนี้ใช้บอกทหาร จะแปลกกว่าทหารอื่นๆ คือแทนที่จะใช้ว่า วันทยาวุธ ก็บอกว่า"จิงโจ้กัด"  ดังที่กล่าวไว้ใน โคลงบาทสุดท้ายข้างต้น และแทนที่จะใช้ คำว่า บ่าอาวุธ ก็ใช้ว่า "จิงโจ้หยุด" และแทนที่จะ บอกว่า เรียบอาวุธ ก็สั่งว่า "จิงโจ้นอน" ดังนี้เป็นต้น

[siamese]

ขอบคุณมากครับ อ.NAVARAT.C  ผมสังเกตุหรือเคยได้รับรู้มาว่า เรื่องปืนประจำกายนั้น ด้ามเป็นไม้ ลำกล้องเหล็ก คงต้องนำเข้าจากต่างประเทศ อาจจะเป็นการติดต่อจากนายหันแตร (Mr. Hunter) นำปืนจากทหารอินเดียหรือจากทางมาเก๊า เอามาให้เราใช้กันแน่ แต่ที่แน่ๆนั้นเป็นปืนที่ทำขึ้นในประเทศอังกฤษ โดยหน่วยทหารแห่งจักรวรรดิ์นิยม

[เทาชมพู]

ผมยังหาคำสั่งทหารที่ว่า อินทร์ปะสันตา พรหมปะสันตา ไม่เจอ เจอแต่ตัวอย่างเหล่านี้ครับ

แจนจะฟะโรน ท่านว่าคือ Change Front
เรกเฟ ท่านว่าคือ Right Face
เตกโปษแอดเกิน ท่านว่าคือ Take Post At Gun
กวิกมาจ์ ท่านว่าคือ Quick March   

มาเฉลยทีละข้อ

"สะเปร โบขะลัม  พรหมะ  สันตา ตุสันตา"
Spread both columns  from center to center

[เทาชมพู]

ตำนานปืนใหญ่ที่ทรงแปล  ตอนที่ ๑ เป็นประวัติ หรือทรงเรียกว่า "ตำนาน"   ทรงแปลว่า

" แต่ก่อนคนโบราณนั้นยังหารู้จักทำปืนทำดินไม่เลย   และมีเครื่องอาวุธอยู่อย่าง ๑ สำหรับใช้รบแทนปืน  ภาษาอังกฤษเรียกว่า มิละตารีแอนแยน(Military Engine)"


คำทับศัพท์เหล่านี้ อ่านแล้วน่าสนุก  ที่สนุกคือถ้าไม่มีภาษาอังกฤษกำกับไว้  ก็น่าจะเอามาทายกันดูว่าตรงกับคำว่าอะไร เช่น

"จึงมีคนชาติอังกฤษคนหนึ่งชื่อว่า ราชจาเบกกัน"  และคนๆนี้เป็นคนมีสติปัญญามาก  คิดกระทำดินปืนขึ้นใช้ได้ก่อนบุคคลอื่นทั้งปวงในวิลาศทุกๆชาติฝรั่ง

ยังมีคนหนึ่งอีกชื่อว่า สะวอษ  อยู่ในเมืองแยระมานี    และคนๆนี้เป็นบาทหลวงพวกอะละมาร    เขาว่าบาทหลวงคนนี้เป็นผู้คิดกระทำดินปืนได้ก่อนบุคคลผู้อื่นทั้งปวง

เฉลย
ราชจาเบกกัน   = Richard Bacon
วิลาศ            =  Europe
สะวอษ          =  Schwartz
แยระมานี        = คงเดากันได้ไม่ยาก  Germany
อะละมาร         = เดายากมาก   German   (ทำไมไม่เป็น แยระมาร  ก็ไม่ทราบ)

[siamese]

เคยทราบครับ แต่ตอนนี้นึกเท่าไหร่ก็นึกไม่ออก

จำได้อีกว่าคำสั่งทหารฝึกแบบอีหรอบนี่ มีอีกคำสั่งหนึ่งคือ

อินทร์ ปะสันตา พรหม ปะสันตา

ตอนเฉลย กรุณาช่วยเฉลยข้างบนด้วยนะครับ

รอความหวังจากคุณ siamese  เผื่้อจะมีเฉลยในตำราปืนใหญ่ ฉบับของคุณ
คำข้างบนนี้ ดิฉันถอดได้แค่คำว่า อินทร์  พรหม  กับ สันตา  

ถามอีกทีว่ามีพากย์ภาษาไทยของเพลง The Midnight Bride ที่ถอดออกมาเป็นอักษรไทย  ไหมคะ

นั่งอ่านไปก็ขำไปกับภาษาไทยที่พยาพยามออกเสียงอย่างต่างประเทศ เช่น ฝาศุภเรส เป็นต้น ในตำราปืนใหญ่มีคำดังนี้
1. มิลิตารี แอนแยน
2. พวกอะละมาน
3. ราชจาเบกกัน
4. วิลาศพุทธเกษ
5. ลุอิส
6. เฟิมเดโอดะออบฝะมาจ์
7. เรกเฟกวิกมาจ์
8. ดิตันฉะแมนเรีย
9. ฮอละฟะรัน
10.ฟะรันเทิน
11. ซิษสะแฟยะริง
12. อินณุวะระเบาเฟ
13. ปัศตัน
คือถ่ายทอดมาทั้งคำสั่งแบบอังกฤษเลย  

เฉลยเช่นกัน

1. มิลิตารี แอนแยน = Military engine
2. พวกอะละมาน = German
3. ราชจาเบกกัน = Richard Bacon
4. วิลาศพุทธเกษ = Portugal
5. ลุอิส = Louis
6. เฟิมเดโอดะออบฝะมาจ์ = From the order of march
7. เรกเฟกวิกมาจ์ = Left
8. ดิตันฉะแมนเรีย = Detachment rear
9. ฮอละฟะรัน = Halt, Front
10.ฟะรันเทิน = Front turn
11. ซิษสะแฟยะริง = cease firing
12. อินณุวะระเบาเฟ = Inward about face
13. ปัศตัน =Pistol

[NAVARAT.C]

7. เรกเฟกวิกมาจ์ = Left

7. เรกเฟกวิกมาจ์ = Left Quick March

[เทาชมพู]

^
คุณ Navarat เคยถอดไว้เองค่ะ 

เรกเฟ ท่านว่าคือ Right Face
กวิกมาจ์ ท่านว่าคือ Quick March  

เรกเฟกวิกมาจ์   Right Face Quick March

ตรงข้ามกับ เลบเฟกวิกมาจ์ (Left face Quick March)


เหลือแต่คำนี้  ยังถอดไม่ได้ครบ

อินทร์ ปะสันตา พรหม ปะสันตา
In ....center from ....center

ปะสันตา  ปะ แทนอะไรที่เกี่ยวกับ center  ยังนึกไม่ออก

[NAVARAT.C]

ได้ดูภาษาเขียนสำเนียงไทยจากภาษาอังกฤษในสมัยรัชกาลที่๔มาจนมึนพอสมควรแล้ว
คราวนี้มาลองดูเขียนอังกฤษจากสำเนียงไทยบ้าง

นี้คือตัวอย่างพระราชหัตถเลขาของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงมีไปถึงพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ น่าสนใจที่พี่น้องสองพระองค์จะมีหนังสือส่วนพระองค์ที่ทรงเขียนถึงกันในวิธีนี้ (ไม่ทราบตั้งแต่เมื่อไหร่ ด้วยพระประสงค์อันใด)

ที่น่าสนใจคือลายพระหัตถ์ ที่บรรจง เป็นระเบียบอ่านง่ายกว่าที่คนยุคคอมพิวเตอร์เขียนมาก
ส่วนเนื้อความ ท่านลองอ่านดูก่อน ผิดถูกอย่างไร ประเดี๋ยวผมจะเฉลย เอาแค่ที่ขยายนะครับ

[NAVARAT.C]

และนี่ คือพระราชหัตถเลขาของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ทรงมีไปถวายพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ

ลายพระหัตถ์ของพระองค์เป็นที่เลื่องลือว่าประหนึ่งคัดลายมือ แบบที่เรียกว่าอาลักษณ์ทำอะไรไม่ได้เลย

ลองชม และตีความดูครับ ต้นฉบับไม่ชัดเท่าไหร่ ผมพยายามแต่งเต็มที่แล้ว

[เทาชมพู]

อยากอ่านมาก  เสียดายว่าพระราชหัตถเลขาที่สแกนมา ดิฉันเห็นไม่ชัด   เซฟรูปไปขยายแล้วก็ยิ่งพร่า
อ่านออกอยู่บรรทัดแรก  May it please your Majesty   ขอเดชะใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท

 พอถึงบรรทัดที่ 2  เข้าใจว่าเป็นคำไทยสะกดด้วยภาษาอังกฤษ
ส่วนพระราชหัตถเลขาของสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ช่างน่าอัศจรรย์   ตัวอักษรงาม เรียบเท่ากันและช่องไฟสม่ำเสมอ จนดิฉันนึกว่าเป็นตัวพิมพ์ดีด   เคยเห็นพิมพ์ดีดเก่ารุ่นหนึ่ง แกะพิมพ์เป็นตัวคัดลายมือบรรจงแบบนี้

[siamese]

อยากอ่านเช่นกันครับ ตราพระราชลัญจกรแบบยุโรป ก็เป็นที่น่าสนใจเช่นกันครับ ผมอ่านได้แค่ "..... Of King Of Siam" เนื้อน้ำหมึกสีฟ้า

[siamese]

และพระราชลัญจกรแบบยุโรป ในการเจรจาทางการค้ากับอเมริกา ระหว่างประธานาธิบดีแฟรงกิ้น กับ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็มีตราประทับเดียวกัน เนื้อสีครั่ง

[siamese]

ลองแกะคำอ่านดูได้คร่าวๆดังนี้