ท่านผู้หญิงจับ ภรรยาพระมหาอำมาตย์ (ชื่น กัลยณมิตร)
เท่าที่เคยทราบมา ท่านผู้หญิงก็คือภรรยาของเจ้าพระยา
ทำไมภรรยาพระมหาอำมาตย์ ได้เป็นท่านผู้หญิงค่ะ ขอความรู้หน่อยค่ะ
ขอขยายความจากที่คุณวันดีตอบ คือสมัยที่ยังไม่มีพระราชบัญญัติคำนำหน้าสตรี ภรรยาหลวงของขุนนาง เรียกกันอย่างยกย่องว่า ท่านผู้หญิง ไม่จำกัดว่าขุนนางระดับพระยาหรือเจ้าพระยา
ในขุนช้างขุนแผน ขุนช้างเป็นแค่มหาดเล็ก ไม่มีบรรดาศักดิ์ นางวันทองเป็นภรรยาหลวง (หรือที่ถูกคือภรรรยาคนเดียว) กวีก็เรียกว่าท่านผู้หญิง เห็นได้จากตอนพระไวยแต่งงาน
ท่านผู้หญิงวันทองร้องเรียกบ่าว .....................
ในนิราศเมืองเพชร ระหว่างเส้นทางที่สุนทรภู่เดินทาง แวะบ้านมิตรเก่าชื่อขุนแพ่ง ผู้ไปตายเสียในศึกเจ้าอนุวงศ์
ก็เรียกภรรยาหลวงว่า
สงสารท่านผู้หญิงมิ่งเมียหลวง .......................
ขยายความต่อว่า แม้ในยุครัชกาลที่ ๖ ที่มีคำนำหน้าสตรีแล้ว สตรีที่เป็นภรรยาหลวงของพระยา ถึงไม่ได้รับพระราชทานเครื่องราชฯจุลจอมเกล้า ก็เรียกว่า "คุณหญิง" ส่วนผู้ที่ได้รับ ก็แน่นอนว่าเป็น "คุณหญิง" อย่างเป็นทางการ
ส่วนภรรยาหลวง หรือภรรยาออกหน้าออกตา ของเจ้าพระยา ถ้าไม่ได้รับพระราชทานเครื่องราชฯถึงขั้นทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ ก็ไม่เรียกว่า ท่านผู้หญิง เรียกว่า"คุณหญิง" เท่านั้น
