ตีนกะเป๋ง

[Wandee]

อ่านมาจาก หนังสือชื่อ  ลืมไม่ลง  ของคุณ ส. พลายน้อย   สำนักพิมพ์ดอกหญ้า ๒๕๔๕
โครงการอนุรักษ์วรรณกรรมเก่าและหายาก

คุณลุงอาจิณ  จันทรัมพร บรรณาธิการ  ในคำนำของสำนักพิมพ์   เล่าว่า
ผลงานหลายชิ้นได้เคยตีพิมพ์ในวารสารหรือนิตยสารต่าง ๆ มาแล้ว

แต่กระจัดกระจายหาอ่านได้ยากมาก

แต่ละเรื่องได้ซ่อนเร้นความน่ารู้และน่าศึกษา   พอจะนำมาอ่านให้เกิดความบันเทิง
และประดับสติปัญญาได้เป็นอย่างดี    อีกสักครั้ง หรือหลาย ๆ ครั้ง

[Wandee]

คุณ ส. พลายน้อยชอบอ่านเบ้งเฮ็ก ของ ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช

ท่านว่าสนุก  และเป็นเหตุให้ท่านติดตามอ่านหนังสือของ คุณคึกฤทธิ์  ต่อมา

ตอนนั้นคุณสมบัติอายุราว ๑๙ - ๒๐     ท่านว่าประสบการณ์ก็น้องเพราะเป็นคนบ้านนอก



เมื่ออ่านหนังสือที่ให้ความรู้ก็ติด

เพราะนอกจากจะได้ความรู้แล้วก็ยังได้ความสนุกอีกด้วย



ท่านขยายความว่า ท่านอยากจะยกตัวอย่างสักเรื่องสองเรื่องเพราะบางคนอาจลืมไปแล้ว


สามก๊ก ของ เจ้าพระยาพระคลังหน  เป็นหนังสือที่ท่านว่าสนุกนัก

แล้วท่านก็ตามอ่าน  สามก๊กฉบับวณิพก ของยาขอบ     อ่านหมดทุกเล่มเลย

แล้วไปอ่านสามก๊กฉบับนายทุน



ฉบับเจ้่าพระยาพระคลังหนนั้น  อ่านไม่น้อยกว่าสามเที่ยว  จนกลัวคนจะไม่คบ

ฉบับวณิพกอ่านไม่ต่ำกว่า ๒ เที่ยว

[Wandee]

       "ประหลาดที่ผมข้ามคำที่ไม่ควรจะข้ามไปคำหนึ่ง    คือคำว่า  "ตีนกะเป๋ง"

ขอถามหน่อยเถิดท่านที่อ่าน  สามก๊ก   เคยสะดุดคำนี้บ้างไหม

หลายคนยอมรับว่าไม่เคยได้ยิน  

ได้ยินแต่  ลูกกะเป๋ง  ได้ยินกันหนาหู



         ฟังกันด้วยหูของคนภาคกลาง  "ตีนกะเป๋ง"   ก็คือขอบล่างของภาชนะสังกะสีที่ใช้ตักน้ำ

มีขนาดใหญ่กว่า  และปากผายออกเล็กน้อย
      

         แต่ที่จริงไม่ใช่ภาชนะอย่างที่กล่าว


         ในหนังสือ  สามก๊กฉบับเจ้าพระยาพระคลัง(หน)  พรรณาไว้ว่า

ลุดตัดกุดนั้นมีพละกำลังเป็นอันมาก      สูงวาสามศอก  กินเนื้อสัตว์เป็นแลผลไม้ต่างอาหาร

แล้วก็มีวิชาคงทนสารพัดอาวุธซึ่งจะเข้าสู่สงครามนั้นเข้มแข็งสามารถ



เอาหวายแช่น้ำมันไว้หกเดือนมาถักทำเป็นเกราะ  

แม้ถึงทางกันดารจะข้ามน้ำก็ลอยตัวข้ามฟากไปได้

ถึงถูกอาวุธ  ธนู  เกาฑัณฑ์ก็มิได้เข้าเป็นอันขาด   จึงเรียกทหารเหล่านี้ว่า ตีนกะเป๋ง

[Wandee]

         ยาขอบ  ซึ่งได้ชื่อว่าถี่ถ้วนในเรื่องใช้คำใน สามก๊ก    ก็ไม่หยิบคำนี้ขึ้นพิจารณา

เจ้าพระยาพระคลัง(หน) ผู้รจนาก็ไม่บอกให้ชัดเจนว่า  ตีนกะเป๋ง ภาษาจีนแปลว่าอะไร

เมื่อซินแสแปลถ่ายออกมาว่า ตีนกะเป๋ง

ท่านก็เขียนตามเสียงนั้นลงไป


         แต่สามก๊กฉบับนายทุน  ตีความลงไปทันทีว่า  "ที่จีนเรียกทหารไทยเหล่านี้ว่า
ทหารตีนกะเป๋งจะเป็นอื่นไปไม่ได้แล้ว  นอกจาก ทนกระพัน หรือ คงกระพันอย่างที่เราเรียกอยู่ในปัจจุบัน"

[Wandee]

นักอ่านหนังสือเก่า   ยิ้มสดชื่นเพราะชอบชื่อ   ตัดกุด...อ่า..ลุดตัดกุด

พลิกสารานุกรมของ โกวิท  ตั้งตรงจิตร หน้า ๓๓๐


ชื่อของหัวหน้าโจรชื่อดังในแคว้น ออโกก๊ก(อูเกอโกวะ)  อยู่ในมณฑลยูนนาน

         ลุดตัดกุดรูปร่างสูงใหญ่  ใจเหี้ยมหาญ   ของโปรดคืองูเป็น ๆ   ไปไหนขี่ช้าง  ไม่ขี่ม้า
ทหารในกองทัพสวมเกราะหวายแช่น้ำมัน   มีเกาทัณฑ์และกระบี่เป็นอาวุธประจำกาย

เสียชีวิตพร้อมทหารสามหมื่นนายที่หุบเขามรณะจัวปัวสัก  เส้นทางไปสู่เมืองลำกั๋ง
เมื่อขงเบ้งจุดไฟเผา

[Wandee]

หนังสืออนุสรณ์ นายไชยศิริ  เรืองกาญจนเศรษฐ์    พิชัยสงครามสามก๊ก   ของ สังข์ พัธโนทัย

หน้า ๒๐๔


เวลาข้ามน้ำ ถอดเกราะนั่งไปไม่เปียก

อาวุธใด ๆ ก็ยิงหวายไม่ทะลุ

เรียกว่า  กองทัพหวาย

[Wandee]

สามก๊กเล่ม ๒ ฉบับศิลปาบรรณาคาร พิมพ์

ปีพิมพ์ไม่บอก

ผู้พิมพ์โฆษณา ๒๕๑๖

หน้า ๖๓๓


     "จึงเรียกทหารเหล่านั้นว่า  ตีนกะเป๋า"


ไอ๊ย่า!..........ตีนกะเป๋า

[Wandee]

นักอ่านหนังสือโบราณ ไม่ไว้ใจหนังสือเสียแล้ว  ความเชื่อมั่นในท่านผู้อาวุโสมิมีวันที่คลอนแคลน



ยื่นกรงเล็บเหล็กไปตะครุบ  สามก๊กฉบับแปลใหม่ เล่ม ๒  ของ วรรณไว พัธโนทัย  มาจากตู้ สามก๊กข้างประตู
ฝุ่นฟุ้ง

สำนักพิมพ์ ธรรมชาติ  พิมพ์ครั้งที่ ๓  กันยายน ๒๕๔๑


หน้า ๑๓๒๔ - ๑๓๒๕



ตั้วไหล(จะเป็นใครก็ชั่งเขาเถอะนะคะ) ว่า

         "ห่างจากที่นี่ไปทางตะวันออกเฉียงใต้เจ็ดร้อยลี้      มีชุมชนก๊กหนึ่ง  เรียกว่า ออโกก๊ก

หัวหน้่าชื่อ  ลุดตัดกุด      ร่างสูงหนึ่งจั้งสองฉือ  ไม่กินธัญญาหารเป็นอาหาร   ชอบกินงูเป็น ๆ แลสัตว์ร้ายเป็นอาหาร

ชอบสวมเกราะเกร็ดลื่น กระบี่และเกาทัณฑ์มิอาจยิงทะลุได้


         ทหารใต้บังคับบัญชาแต่ละคน ก็สวมเกราะหวาย         หวายนั้นเกิดระหว่างเขาแลลำธารเกี่ยวกับกะแพงหิน

คนในก๊กนี้ไปเก็บมาแช่ไว้ในน้ำมันถึงครึ่งปีจึงเอาออกมาตากแดด   ตากจนแห้งสนิท  หวายหลายสิบเส้นสามารถทำเกราะได้เกราะหนึ่ง

เรียกว่า ทหารเกราะหวาย"

[Wandee]

ตีนกะเป๋ง หรือ  ตีนกระเป๋า   เอ่ย ?!!?


แงะ  สามก๊กฉบับคนขายชาติ  ของ เรืองวิทยาคม ออกจากกล่องกระดาษ
เล่ม ๕  หน้า ๕๔๐


"....แม้ถึงทางกันดารจะข้ามน้ำ  ก็ลอยตัวข้ามฟากไปได้
.....................จึงเรียกทหารเหล่านั้นว่า  ตีนกะเป๋ง  หรือ กองทัพเกราะหวาย"

[Wandee]

เมื่อได้อ่านหนังสือแล้ว   ไม่จบเป็นไม่หยุด

เทกล่องไม้ บรรจงเลือก เล่ม ๓ ของ วิวัฒน์  ประชาเรืองวิทย์
พิมพ์ครั้งที่ ๒ กรกฏาคม ๒๕๔๓  หน้า  ๒๐๔๖



"ที่โอคอก๊ก(ก๊กหอกดำ)    เจ้านครชื่อว่า  อุ๊กตุ๊กกุก(ลุดตัดกุด) 

ร่างสูงสองตึ้ง  ไม่กินธัญเบญจก  ร่างเป็นหนังคล้ายกระดองเป็นเกร็ด   กองทัพชื่อ เสื้อเกราะหวาย"

[Wandee]

พยายามจะผิวปากเพลง โป้ยกิมเหล็ง  ให้เข้ากับบรรยากาศ  แต่ไม่สำเร็จ
จึงฮัมเพลง  หากรู้สักนิดว่าเธอรักฉัน  แทน

หยิบ สามก๊กเล่มเล็กปกอ่อน ของคุรุสภาออกมา
ปี ๒๕๑๔  ซื้อลดราคามาด้วยค่ะ  เล่มละ ๘ บาท

หน้า ๑๕๗

"จึงเรียกทหารเหล่านั้นว่า  ตีนกะเป๋ง"





ที่เล่าเรื่องแปลกๆในสามก๊กมา เพราะเห็นท่านทั้งปวงก็ทราบเรื่องราวอยู่เป็นส่วนมาก

ดิฉันอ่านไปค้นไปด้วยความเคารพนับถือ คุณสมบัติ  พลายน้อย  ที่มีงานวันคล้ายวันเกิด  ๘๐ ปี ไปเมื่อวันพฤหัสที่ผ่านมานี้ที่งานหนังสือ
สหาย เม้ม หนังสือแจกซึ่งลงรายชื่อหนังสือทั้งหมดของท่านไว้เผื่อ ๑ เล่ม(ถ้าเป็นสมัยก่อน เขาจะหยิบเล่มเดียว)

งานใหญ่มาก   นักเขียนมากันมากหน้าหลายตา  ลูกศิษย์ก็แออัดยัดเยียดเข้าแถวไปขอพร

นักอ่านหนังสือเก่า กราบมาด้วยความรัก เคารพ

[CrazyHOrse]

ทหารเกราะหวายในสามก๊กภาษาจีนเรียกว่า 藤甲兵

อ่านแบบจีนกลางว่า เถิงเจี่ยปิง

ฮกเกี้ยน (หมิ่นหนาน) อ่านว่า ตี๊นกะปี๊ง เห็นได้ชัดว่า สำเนียงนี้เป็นที่มาของ ตีนกะเป๋ง ครับ

ซตพ.

[เทาชมพู]

อ่านตามค.ห.ของคุณวันดีมาเรื่อยๆ   เดาในใจว่า ตีนกะเป๋ง เป็นภาษาจีน ไม่ใช่คำไทย  เพียงแต่ไม่รู้ว่าภาษาเดิมออกเสียงว่าอะไร
มาพบในคำเฉลยของคุณม้า
อยากจะถามว่า ชื่อ ลุดตัดกุด (ซึ่งเดาว่าเป็นฮกเกี้ยน)    จีนกลาง และแต้จิ๋ว ออกเสียงว่าอะไรคะ

[Wandee]

ขอบคุณ คุณเทาชมพูที่แวะมาอ่านค่ะ

ขำคุณสมบัติ พลายน้อย ที่ท่านว่าท่านอ่านหนังสือคุณคึกฤทธิ์ มาตั้งแต่ท่านหนุ่มน้อย
แป๊บเดียว เวลาก็ผ่านไป ๖๐ ปี

เลยพยายามหาอะไรเล็ก ๆ น้อย ๆ มาพูดถึง
เพราะทราบว่าท่านยังอยากอ่านพงศาวดารจีนบางเล่มอยู่




ขอบคุณคุณ CrazyH0rse  ที่กรุณา อธิบายค่ะ

ในเวลาบ่ายที่ร้อนระอุอย่างนี้  อ่านพงศาวดารจีนแล้ว มีสมาธิค่ะ

ที่จริงตรวจสอบหนังสือในตู้ว่ายังอยู่กันครบหรือไม่


พยายามจะจัดหนังสือให้ดูเป็นหมวดหมู่  แต่ก็ไม่มีเนื้อที่ในตู้อีกแล้วค่ะ

[luanglek]

คุณวันดีมีหนังสือสามก๊กหลายสำนวนหลายฉบับพิมพ์   น่าจะจัดนิทรรศการเรื่องประวัติการพิมพ์หนังสือสามก๊กฉบับภาษาไทยนะครับ